แชร์บทความนี้:

ทรวงอกและการให้นมบุตร

ทรวงอกของผู้หญิงตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนอย่างมาก ช่วงตั้งครรภ์ ทรวงอกจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างชัดเจนเพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับการให้นมบุตร แม้ว่าหลังคลอดจะรักษาทรวดทรงแบบสาว ๆ ไว้ได้ยาก แต่ก็มีวิธีดูแลหน้าอกให้สวยสุขภาพดีได้

ตรงกันข้ามกับความเชื่อที่แพร่หลาย การให้นมบุตรไม่ใช่สาเหตุหลักที่ทำให้หน้าอกหย่อนคล้อยหลังคลอด ไม่ว่าหญิงสาวจะให้นมบุตรหรือไม่ ทรวงอกก็จะสูญเสียความกระชับไปบ้างหลังคลอด อย่างไรก็ดี หากได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม หน้าอกจะกลับมาคล้ายเดิมเมื่อรอบเดือนกลับมาอีกครั้ง

จุดเริ่มต้นของทุกอย่าง

หน้าอกของผู้หญิงเปลี่ยนแปลงไปตามช่วงชีวิต จนถึงวัยรุ่นหน้าอกของเด็กชายและเด็กหญิงแทบไม่ต่างกัน เมื่อเข้าวัยเจริญพันธุ์ ร่างกายสัตว์เพศหญิงจะผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรนมากขึ้น ทำให้เกิดไขมันและเนื้อเยื่อในทรวงอกมากขึ้น ปริมาณไขมันเป็นตัวกำหนดขนาดหน้าอก และมีเอ็นยึดภายในกับผิวหนังทำหน้าที่เป็นโครงสร้างธรรมชาติ

ช่วงนี้ยังมีการสร้างหลอดเลือดใหม่ รวมถึงเนื้อเยื่อต่อมที่ผลิตน้ำนม โดยโดยเฉลี่ยแล้วในแต่ละข้างจะมี 15-20 กลีบ (lobe) ในแต่ละกลีบประกอบด้วยกลีบย่อย (lobule) ซึ่งมีต่อมน้ำนมหลายต่อม ต่อมเหล่านี้สร้างเครือข่ายท่อน้ำนมที่รวมกันแล้วไปออกที่หัวนม ผิวหนังสีเข้มรอบหัวนมเรียกว่า ลานหัวนม

หน้าอกของผู้หญิงจะพัฒนาเต็มที่ประมาณอายุ 15–17 ปี

ทรวงอกไม่สมมาตรหรืออยู่ในตำแหน่งที่เท่ากันเสมอไป และมีรูปร่างกับขนาดหลากหลาย เต้านมข้างหนึ่งมักจะใหญ่กว่าอีกข้างเล็กน้อย หัวนมก็มีรูปทรงและขนาดแตกต่างหลากหลาย หัวนมไวต่อการสัมผัสและอุณหภูมิ เมื่อถูกกระตุ้นจากความเย็นหรือความรู้สึกทางเพศจะขยายตัวและชูขึ้น ทรวงอกเป็นจุดกระตุ้นความรู้สึกทางเพศ การกระตุ้นหัวนมขณะมีเพศสัมพันธ์ทำให้ผู้หญิงรู้สึกเพลิดเพลินและอาจถึงจุดสุดยอดในบางราย การกระตุ้นหัวนมช่วยเพิ่มการหลั่งออกซิโตซิน

ขนาดและรูปลักษณ์ของทรวงอกมักเป็นประเด็นถูกวิพากษ์วิจารณ์ และเป็นสาเหตุของความไม่มั่นใจในตัวเองของเด็กสาวและผู้หญิงจำนวนมาก มุมมองในแง่ลบต่อตัวเองขณะเติบโตอาจทำให้หลีกเลี่ยงการพูดเรื่องบรากับสุขภาพทรวงอก ส่งผลให้ขาดความรู้และเสี่ยงต่อการทำผิดพลาดโดยไม่จำเป็น ซึ่งอาจส่งผลถาวรกับร่างกายได้ และหากคอยงอตัวปกปิดหน้าอกก็อาจทำให้เสียบุคลิกด้วย

รักร่างกายตัวเองสำคัญต่อสุขภาพกายและใจ❤️

การเปลี่ยนแปลงของรูปร่าง

รูปร่างเปลี่ยนไปตามกาลเวลา ทั้งอายุ การเพิ่มน้ำหนัก และการเปลี่ยนแปลงของหน้าอกระหว่างตั้งครรภ์ ส่งผลให้ผิวหนังยืดขยายและเสียความยืดหยุ่น รูปทรงและตำแหน่งของหน้าอกจึงเปลี่ยนไปตามวัย

ในหน้าอกไม่มีกล้ามเนื้อโดยตรง ดังนั้นการออกกำลังกายจึงไม่ได้ทำให้ใหญ่ขึ้น แต่กิจกรรมทางกายช่วยให้ผิวพรรณดี เพราะเนื้อเยื่อได้รับออกซิเจนเพิ่ม ผิวหนังหน้าอกบางและนุ่มกว่าส่วนอื่นของร่างกาย และค่อนข้างแห้ง แพทย์ผิวหนังด้านความงามแนะนำให้ดูแลหน้าอกดุจเดียวกับการดูแลฟัน ใช้ครีมให้ความชุ่มชื้น ผลัดเซลล์ผิวเบาๆ นวด อาบน้ำสลับเย็นร้อน และตากลม เพื่อคงความกระชับก่อนและหลังคลอดลูกหรือให้นม

การออกกำลังกายกล้ามเนื้ออกประจำ เช่น การบีบมือแนบอก: ประกบฝ่ามือเข้าด้วยกัน แล้วยกมาชิดอกให้ศอกตั้งเป็นสามเหลี่ยมด้านหน้า กดมือเข้าหากันค้างไว้ 30 วินาที ทำซ้ำ 3–5 รอบ

กล้ามเนื้ออกคือโครงสร้างธรรมชาติที่ช่วยพยุงทรวงอก—คุ้มค่ากับการฝึกฝนค่ะ

ข้อควรระวัง! ไม่ควรนวดหน้าอกขณะตั้งครรภ์ โดยเฉพาะก่อนคลอด เพราะอาจกระตุ้นการหลั่งออกซิโตซินและเสี่ยงต่อการเจ็บท้องคลอดก่อนกำหนด

การดูแลและการเลือกบรา

วิธีพยุงหน้าอกที่นิยมที่สุดคือการสวมบรา ขนาดบราประกอบด้วยตัวเลขและตัวอักษร เช่น 75C ตัวเลขแทนรอบอกใต้อก ตัวอักษรแทนขนาดคัพ บราส่วนใหญ่มีสายพาดไหล่และตะขอด้านหลัง แต่ก็มีหลากหลายแบบ ไซส์ใหญ่กว่ามักมีโครงเหล็กเพิ่มการพยุง บางแบบมีฟองน้ำเสริมดันทรงด้วย

การเลือกบราที่สวย ใส่สบาย และเหมาะสมกับงบประมาณนั้นไม่ง่าย แต่คุณภาพและทรงที่ดีของบราเป็นสิ่งสำคัญ บราที่ไม่พอดีตัวก่อให้เกิดอาการเจ็บหน้าอก ปวดหลัง ปวดไหล่ กระดูกสันหลังผิดรูป บุคลิกเสีย ผิวแตกลาย หรือเสียดสี ขนาดทรวงอกจะเปลี่ยนไปตามกาลเวลา จึงควรเปลี่ยนขนาดบราให้เหมาะกับช่วงวัยเช่นเดียวกับการเปลี่ยนขนาดรองเท้า

ขณะออกกำลังกายควรเลือกสปอร์ตบรา ซึ่งรัดกว่าบราปกติ ช่วยลดการขยับของหน้าอก กระจายแรง ลดความเสียหายต่อเส้นเอ็นรองรับ ระหว่างตั้งครรภ์ควรใส่บราสบาย ๆ ขยายตามขนาดอกที่เปลี่ยนไป และเน้นเนื้อผ้าที่ระบายอากาศ เช่น ผ้าฝ้ายหรือผ้าไหม สายใหญ่เพื่อลดแรงกด หากหน้าอกขยายมาก การใส่บราขณะนอนหลับอาจช่วยป้องกันการหย่อนคล้อย

การใส่หรือไม่ใส่บราเป็นทางเลือกส่วนบุคคล ผู้หญิงบางท่านเลือกไม่สวม ซึ่งในกรณีของหญิงสาวคัพเล็กโดยทั่วไปอาจไม่จำเป็นต้องใส่ หากสบายใจก็สามารถไม่ใส่บราได้ตลอดชีวิต

รอยแตกลายและการดูแลผิว

ระหว่างตั้งครรภ์ หน้าอกจะขยายใหญ่ขึ้นและลานหัวนมจะกว้างขึ้น สีเข้มขึ้นเพราะฮอร์โมน หลายคนมีรอยแตกลายสีแดงหรือม่วงซึ่งเกิดจากผิวหนังถูกยืดออก ครีมกันแตกลายช่วยให้ผิวยืดหยุ่นและฟื้นฟูได้บ้าง แต่อาจไม่หายสนิท

ครีมเพิ่มความชุ่มชื้นและสครับขัดผิวช่วยให้ผิวนุ่มยืดหยุ่น โดยควรนวดวนเป็นวงกลมและหลีกเลี่ยงหัวนม

การอาบน้ำอุณหภูมิสลับยังช่วยให้ผิวกระชับ น้ำเย็นกระตุ้นการไหลเวียนเลือด ผิวเฟิร์มและลดความเมื่อย น้ำอุ่นช่วยผ่อนคลายและขยายหลอดเลือด ไม่จำเป็นต้องทนน้ำเย็นตลอดอาบน้ำ–แค่จบด้วยน้ำเย็นก็พอ โดยเริ่มจากเท้าขึ้นมาอก

สุขภาพและไลฟ์สไตล์ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นระหว่างและหลังตั้งครรภ์มีผลต่อสภาพทรวงอกมากกว่าการให้นมเอง อย่าเปลี่ยนแปลงอาหารอย่างผิด ๆ จนเสี่ยงให้น้ำนมน้อยร่างกายต้องการเวลาเกือบ 1 ปีในการฟื้นตัวหลังตั้งครรภ์เหมือนกับที่เปลี่ยนแปลงตลอด 9 เดือน

ตั้งครรภ์และให้นมบุตร

เมื่อลงเต้านมใหม่ ๆ หัวนมมักรู้สึกบอบบาง บางครั้งจะถึงขั้นเจ็บ แต่เมื่อเวลาผ่านไปจะดีขึ้น หากไม่ดีขึ้นอาจใช้ขี้ผึ้งหรือครีมเฉพาะเพื่อบรรเทาปัญหา

ใกล้คลอด อาจมีน้ำเหลืองสีเหลืองเข้มข้นหรือคอลอสตรุมไหลออกมา เป็นน้ำนมแรกซึ่งอุดมด้วยโปรตีนและสารอาหารให้ลูก พบน้ำนมสดล่วงหน้าก็ล้างด้วยน้ำอุ่นและใส่แผ่นเสริมหัวนมกันซึมสู่เสื้อผ้า

ขณะให้นมบุตรควรล้างเต้านมด้วยน้ำอุ่น งดใช้สบู่บ่อยเกินไปเพราะจะทำให้ผิวแห้งและแตกหลุดลอก เลี่ยงผลิตภัณฑ์ความงามที่มีกลิ่นแรงหรือส่วนผสมหลายชนิด ถามแพทย์เกี่ยวกับสกินแคร์ปลอดภัยสำหรับแม่ลูก และใช้ผงซักฟอกสูตรอ่อนโยนเช่นกัน

บางคนชอบใส่บราสำหรับให้นมที่ถอดคัพบนออกได้ เพื่อให้ง่ายต่อการให้นมและดูแลทรวงอก อีกทั้งยังคงให้ผิวแม่ลูกสัมผัสกันซึ่งจำเป็นต่อสายสัมพันธ์และจังหวะการให้นมที่ดี

เมื่อหยุดให้นม ทรวงอกจะหยุดผลิตน้ำนมและรูปร่างอาจเปลี่ยนไป บางคนกลับมาเหมือนเดิมก่อนตั้งครรภ์ บางคนขนาดใหญ่ขึ้นถาวร น้ำหนักที่เพิ่มขณะตั้งครรภ์ อายุ และพฤติกรรม เช่น สูบบุหรี่ ล้วนมีผลต่อการฟื้นตัวและความยืดหยุ่นผิว ซิลิโคนทำนมมาตรฐานโดยมากไม่กระทบต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร

หากสนใจเปลี่ยนแปลงหน้าอกทั้งด้านความงามและสุขภาพ มีตัวเลือกมากมาย เช่น ออกกำลังกาย ทรีตเมนต์สุญญากาศ หรือผ่าตัดเสริมความงาม ก่อนตัดสินใจผ่าตัด ควรปรึกษาแพทย์ ตรวจเต้านม และคำนึงถึงการเปลี่ยนแปลงระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมด้วย

มะเร็งเต้านม

มะเร็งเต้านมเป็นโรคมะเร็งที่พบในผู้หญิงมากที่สุด อาจทำให้สูญเสียเต้านมหรือเสียชีวิต การตรวจพบเร็วสำคัญมากต่อโอกาสรักษาให้หาย เพิ่มโอกาสได้ด้วยการตรวจสุขภาพและคลำตรวจเต้านมเองทุกเดือน มีก้อนผิดปกติให้คลำเองได้หรือให้คู่รักช่วย ตรวจด้วยแมมโมแกรมหรืออัลตราซาวนด์จับก้อนเล็กที่คลำไม่เจอ

สัญญาณเริ่มต้นของมะเร็งเต้านมได้แก่:

• เจ็บเต้านมหรือหัวนม
  
• เต้านมหรือรักแร้/เหนือไหปลาร้าบวม
  
• ผิวหน้าทรวงอกหรือหัวนมระคาย บวม แดง กระด้าง หรือมีลักษณะบุ๋มผิวส้ม
  
• หัวนมหดตัวผิดปกติ
  
• มีน้ำไหลออกจากหัวนมที่ไม่ใช่น้ำนม
  

ความไม่สบายเต้านมเป็นเรื่องปกติในบางช่วงของรอบเดือน เช่น บวมและเจ็บช่วงมีประจำเดือน หรืออาจบวมจากความรู้สึกทางเพศ หากกังวลหรือสงสัยเรื่องสุขภาพเต้านม ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจ

ติดตามบันทึกอาการได้มากกว่า 100 รายการใน WomanLog ดาวน์โหลด WomanLog เลย:

แชร์บทความนี้: