ช่องคลอดที่แข็งแรงจะหล่อลื่นตัวเองตามธรรมชาติ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของการตื่นตัวทางเพศและสุขอนามัยช่องคลอด ผู้หญิงบางคนอาจประสบภาวะขาดสารหล่อลื่นที่เรียกว่าช่องคลอดแห้ง
ช่องคลอดแห้งเป็นภาวะที่ไม่พึงประสงค์ซึ่งส่งผลเสียอย่างมาก ไม่ใช่แค่ต่อชีวิตคู่อย่างใกล้ชิดเท่านั้น แต่ยังรวมถึงสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้หญิงด้วย
แม้ช่องคลอดแห้งจะเป็นเรื่องพบได้บ่อย แต่ผู้หญิงหลายคนก็ยังลังเลที่จะพูดถึง แม้แต่กับแพทย์ เนื่องจากเป็นเรื่องส่วนตัวมาก อย่างไรก็ตาม การไม่พูดถึงปัญหานี้อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพและชีวิตคู่ของคุณ
โดยปกติ ช่องคลอดจะหล่อลื่นได้เอง และจะผลิตของเหลวใสเมื่อมีอารมณ์ทางเพศ ของเหลวนี้ไม่เพียงช่วยให้มีเพศสัมพันธ์ได้ง่ายขึ้น แต่ยังช่วยสร้างความรู้สึกที่ดีอีกด้วย หากขาดสารหล่อลื่นตามธรรมชาติ การมีเพศสัมพันธ์อาจไม่สบายตัวหรือแม้แต่เจ็บปวด ส่งผลให้เกิดความลังเลหรือหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ อันนำไปสู่ปัญหาในความสัมพันธ์คู่รักได้
แต่ถ้าผู้หญิงเลือกจะมีเพศสัมพันธ์ทั้งๆ ที่ช่องคลอดแห้ง เยื่อเมือกในช่องคลอดที่แห้งอาจเกิดการบาดเจ็บจากการเสียดสีได้ การสัมผัสและเสียดสีอาจทำให้เกิดรอยแตกเล็กๆ ที่เป็นประตูเปิดให้เชื้อโรคเข้ามา
ภาวะนี้ยังสามารถกระทบจิตใจ—หากผู้หญิงเริ่มจดจำความรู้สึกไม่สบาย เช่น อาการคันหรือแสบ ร่วมกับการกระทำที่สนิทสนม อาจก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ไม่ดีต่อความใกล้ชิด และนำไปสู่ปัญหาอื่นๆ ตามมา
ปัญหาการหล่อลื่นระหว่างมีเพศสัมพันธ์ อาจเกิดจากการขาดการตื่นตัวทางร่างกายซึ่งต้องใช้เวลา ความใส่ใจ และการกระตุ้นที่เหมาะสม
การเร่งรีบในการมีความสัมพันธ์อาจทำให้เกิดความเครียดทางใจ ซึ่งขัดขวางความสนิทสนม การสร้างความผูกพันต้องใช้เวลา ดังนั้นการค่อยเป็นค่อยไปมักได้ผลดีที่สุด โดยเฉพาะในช่วงเริ่มต้นของความสัมพันธ์ คู่รักที่ยังไม่รู้จักกันดีนักอาจรู้สึกเขินอายและร่างกายก็เช่นกัน การฝึกสื่อสารกับคู่ของคุณถือเป็นกุญแจสำคัญในการค้นหาว่าอะไรที่เวิร์คและไม่เวิร์ค—การฟังอย่างตั้งใจและให้ข้อเสนอแนะจะช่วยให้เกิดสัญญาณในการสื่อสารทั้งคำพูดและท่าทางระหว่างมีเพศสัมพันธ์ได้
มีคำกล่าวว่า “เซ็กซ์ที่ดีเริ่มต้นที่สมอง” และเมื่อคุณกับคู่เรียนรู้ที่จะตีความสัญญาณซึ่งกันและกันได้อย่างถูกต้อง สัญญาณเหล่านี้ก็สามารถปลุกอารมณ์ได้ไม่ต่างจากการสัมผัสทางร่างกาย
อย่าลืมว่าทุกคนมีความแตกต่างกัน วิธีที่ดีสำหรับคนหนึ่งอาจไม่ดีสำหรับอีกคนหนึ่ง และก็มีวันที่ไม่ว่าอย่างไรก็ไม่เวิร์ค ซึ่งเป็นเรื่องปกติ บางครั้งถึงแม้ว่าคุณจะพยายามอย่างดีที่สุดแต่ผลลัพธ์ก็ไม่เป็นใจ เช่น คู่ของคุณอาจเหนื่อยหรือมีความเครียดทางอารมณ์
ไม่ว่าในกรณีใด ห้ามบังคับหรือฝืนใจคู่ของคุณ การขืนใจเป็นความผิดทางอาญา
หากคุณไม่มีปัญหาเรื่องความสนิทสนมหรือการสื่อสารกับคู่ แต่อาการช่องคลอดแห้งยังคงอยู่ อาจเกิดจากปัจจัยอื่น
ช่องคลอดแห้งอาจเกิดจากการดูแลทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นมากเกินไป (การล้างบ่อยเกินไป หรือใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะสมอาจรบกวนจุลินทรีย์ประจำถิ่นในช่องคลอดและค่ากรดด่างตามธรรมชาติที่ pH 3.8 – 4.2) นอกจากนี้ การใช้ยาแก้แพ้หรือยาแก้หวัดก็อาจเป็นสาเหตุได้ เนื่องจากมีสารต้านฮิสตามีนซึ่งทำให้เยื่อเมือกแห้งขึ้น
ในบางกรณี การใช้ผ้าอนามัยแบบสอด ผ้าอนามัยแบบแผ่น หรือถ้วยอนามัยอย่างไม่ถูกวิธียามมีประจำเดือนสามารถรบกวนจุลินทรีย์ช่องคลอดและทำให้แห้งได้ แม้จะใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผู้หญิงอย่างถูกต้อง แต่บางคนก็ยังมีอาการไม่สบายเป็นการชั่วคราว หากอาการไม่ทุเลาควรปรึกษาแพทย์หรือสูตินรีแพทย์
การกำจัดขนบริเวณจุดซ่อนเร้นเป็นประจำก็ส่งผลให้ช่องคลอดแห้งได้เช่นกัน การใส่กางเกงหรือชุดชั้นในที่คับเกินไปหรือผลิตจากวัสดุที่ระคายเคืองก็สามารถมีส่วนทำให้จุลินทรีย์ในช่องคลอดเปลี่ยนแปลงและทำให้แห้ง เช่นเดียวกับการปั่นจักรยานบ่อยๆ ในสภาพอากาศร้อน โดยเฉพาะในเสื้อผ้าที่ระบายอากาศไม่ดี
อีกหนึ่งสาเหตุคือฮอร์โมนเอสโตรเจนต่ำ เอสโตรเจนเกี่ยวข้องกับการตอบสนองทางชีวภาพหลายอย่างในร่างกาย รวมถึงการเพิ่มความชุ่มชื้นในเยื่อบุช่องคลอด ส่งผลต่อความยืดหยุ่นและความเป็นกรดตามธรรมชาติของช่องคลอด
ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนอาจลดลงหากเพิ่งคลอดบุตรหรืออยู่ระหว่างให้นมบุตร
วัยก่อนหมดประจำเดือน วัยหมดประจำเดือน การสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์ โรคภูมิคุ้มกันผิดปกติ และการใช้ยาบางชนิด ก็ล้วนมีผลต่อระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนได้ทั้งสิ้น
อีกสาเหตุที่เป็นไปได้คือ กลุ่มอาการโจเกรน (Sjogren’s syndrome) ซึ่งเป็นโรคของระบบภูมิคุ้มกัน อาการสำคัญคือ ปากแห้งและตาแห้ง โดยมักพบร่วมกับโรคภูมิแพ้อื่นๆ เช่น ข้ออักเสบรูมาตอยด์และลูปัส โรคนี้ทำให้เยื่อเมือกและต่อมสร้างความชุ่มชื้นทำงานลดลง โดยเฉพาะตาและปาก นำไปสู่การลดการผลิตน้ำตาและน้ำลาย ซึ่งถึงแม้จะเป็นได้ทุกวัยแต่ส่วนใหญ่เป็นในผู้หญิงอายุเกิน 40 ปี การรักษามุ่งเน้นที่การบรรเทาอาการ
มีวิธีป้องกันและบรรเทาภาวะช่องคลอดแห้งมากมาย ลองพิจารณาข้อแนะนำเหล่านี้ดู:
หากช่องคลอดแห้งยังคงอยู่ แม้ดูแลตัวเองอย่างดีที่สุด ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจและวินิจฉัย
หากภาวะช่องคลอดแห้งส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ ลองปรึกษานักจิตบำบัดครอบครัวหรือนักจิตวิทยา จำเป็นอย่างยิ่งที่ทั้งสองฝ่ายควรร่วมมือกัน การตำหนิกันเองจะไม่ช่วยอะไร ควรร่วมมือกันหาทางออกและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีและยั่งยืน
คุณสามารถติดตามอาการต่าง ๆ ได้มากกว่า 100 อย่างด้วย WomanLog ดาวน์โหลด WomanLog ได้แล้วตอนนี้: