Rahim Sarkması: Size Uygun Tedaviyi Bulmak
Rahim sarkması, menopoz sonrası kadınların neredeyse yarısını etkiler. Bu, sıklıkla tıbbi hatta cerrahi müdahale gerektiren ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak ilerleyen yaşlarda rahim sarkmasını önlemeye yardımcı olmak için pelvik taban kaslarınızı güçlendirmenin yolları vardır.
Rahim sarkması, pelvik kaslar ve bağ dokuları zayıfladığında, karın organlarının ağırlığını taşıyamaz hale geldiğinde ortaya çıkar. Genellikle 50 yaşından sonra, özellikle vajinal doğum yapmış ve menopoza girmiş kadınlarda görülür. Bu yazıda rahim sarkmasının nedenlerini, tedavi yollarını ve tedavi sürecinde kaçınılması gerekenleri öğreneceksiniz.
Rahim sarkmasına ne sebep olur?
Rahmin (veya diğer pelvik organların) sarkması, zayıflamış ya da hasar görmüş pelvik kasların rahmin vajinaya doğru düşmesine izin vermesiyle gerçekleşir. Gebelik ve doğum, pelvik kaslara normalden fazla iş yükü bindirebilir, fakat genellikle kaslar kendini iyi toparlar. Ancak zorlu bir doğum veya büyük bebek taşıma, bu kaslarda fazladan gerilime yol açabilir.
Diğer olası nedenler arasında şunlar bulunur:
- Menopoz sonrası östrojen azalması
- Ağır kaldırma
- Kabızlık, ıkınarak dışkılama
- Obezite
- Kronik öksürük
Ek risk faktörleri arasında çoklu vajinal doğum, sigara kullanımı, sağlıksız beslenme, alkol almak, egzersiz yapmamak veya yanlış egzersiz yapmak yer alır. Beyaz ve Latin kökenli kadınlar rahim sarkması geliştirme açısından en yüksek riske sahiptir.
Rahim sarkmasının belirtileri nelerdir?
Rahim sarkmasını gösterebilecek belirtiler arasında otururken ve yürürken rahatsızlık, vajinal kanalda top gibi bir doku hissi, idrar yapmada ve dışkılamada zorluk, cinsel ilişki sırasında rahatsızlık, vajinada gevşeklik hissi, bel ve/veya kasık bölgesinde ağrı yer alır.
Rahim sarkmasının dört evresi vardır:
- Birinci evre—rahim vajinaya doğru inmeye başlar
- İkinci evre—rahim vajina girişine kadar sarkar
- Üçüncü evre—rahim vajinanın dışına çıkar
- Dördüncü evre veya procidentia—rahim tamamen vajinanın dışına çıkar
Tedavi Seçenekleri
Çoğu hafif ve orta dereceli sarkma vakasında, doktorlar birkaç basit yaşam tarzı değişikliği önerir. Rahmin yerinde kalmasını sağlamanın en etkili yolu, pelvik kasları Kegel egzersizleri ile güçlendirmektir. Diğer öneriler arasında ağır kaldırmaktan kaçınmak, kabızlığı önlemek için beslenmeyi iyileştirmek ve zorlanmak yerine dışkı yumuşatıcı kullanmak bulunur. Daha ileri vakalarda, çıkarılabilir bir pessar aygıtı kullanılarak pelvik taban desteklenip rahim yerinde tutulabilir. En ciddi durumlarda ise rahmin tamamen çıkarıldığı histerektomi yapılabilir.
Rahim sarkmasının başlıca nedeni, yaşla birlikte kasların doğal olarak zayıflaması ve menopoza bağlı östrojen üretiminin azalmasıdır. Östrojen replasman tedavisi vajinal krem veya fitil şeklinde orta miktarda östrojen salınımı yaparak elastikiyeti artırır ve pelvik taban güçlendirilirken kolaylık sağlar.
Yaş ve doğum öyküsünden bağımsız olarak her kadın, ilerleyen yıllarda rahim sarkması ve idrar kaçırmayı önlemek için pelvik kaslarını güçlendirebilir.
Pelvik taban
Pelvik taban, anüs, üretra ve vajina için açıklıkları olan katmanlı bir kas, bağ dokusu ve bağlar tabakasıdır. Pelvik boşluğun tabanında asılı durur ve karın kasları, sırt kasları ve diyafram ile birlikte core (ana kas grupları) sisteminin dört ana grubundan birini oluşturur.
Pelvik tabanın beş önemli görevi vardır: karın organlarını (mesane, rahim, rektum) desteklemek; pelvis ve alt sırtı sabitlemeye yardımcı olmak; idrar ve anal sfinkterlerin kontrolünü sağlayarak idrar, dışkı ve gaz kaçışını önlemek; cinsel ilişki ve orgazm sırasında kan akışını ve vajinal kasılmaları sağlamak; ve kanı tekrar kalbe pompalamaya yardımcı olmak.
Çoğu kişi pelvik taban kaslarını sadece bir sorun ortaya çıktığında düşünür, ancak diğer kaslar gibi bunlar da eğitilebilir ve güçlendirilebilir.
Kegel egzersizleri
Kegel egzersizleri, pelvik kasları sıkma ve gevşetme hareketleriyle güç ve esneklik kazandırmayı amaçlar. Hangi kasları çalıştırdığınızı öğrendiğinizde, onları her zaman ve her yerde çalıştırabilirsiniz (kimse fark etmez bile!). Bu kaslar ne kadar güçlüyse, rahim sarkması yaşama olasılığınız o kadar azalır; ayrıca daha güçlü bir core, daha şiddetli orgazmlar, daha tatmin edici cinsellik, daha kolay doğum ve doğum sonrası hızlı toparlanma elde edersiniz. Erkeklerde ise pelvik kasların güçlendirilmesi cinsel ilişkinin süresini uzatmaya ve boşalmanın kontrolünü geliştirmeye yardımcı olabilir.
Hangi kasları sıkmanız gerektiğini ya da nasıl hissettirdiğini bilmiyorsanız, bacaklarınız arasındaki herhangi bir açıklığı sıkmayı deneyin—idrar yaparken akışı durdurmak, anüsünüzü sıkmak ya da vajinanıza bir parmak yerleştirip baskıyı hissetmek gibi. Pelvik taban kasları birbirine bağlıdır ve birlikte çalışır; kasları kasarken yukarı ve içe doğru bir çekilme hissetmelisiniz.
Kasları bulduktan sonra, bir set Kegel yapmayı deneyin:
- Pelvik taban kaslarını sekiz saniye boyunca yavaşça ve bilinçli bir şekilde sıkın.
- Sonra tamamen gevşeyin, sekiz saniye bekleyin—gevşeme, sıkma kadar önemlidir.
Pelvik taban kaslarınızı sıkarken nefesinizi normal alın ve kalça ile uyluklarınızı gevşek bırakın. 1. ve 2. adımı sekiz kez tekrar edin.
Kasılarınız sekiz saniye boyunca çalışmak için yeterince güçlü değilse, başta üç set üçer saniyelik Kegel ile başlayın ve zamanla gücünüzü artırın. Diğer kaslarınızın rahatlaması için sırtüstü yatıp ayaklar yerde ve dizler bükülü pozisyonda başlamanız kolaylık sağlar. Egzersize alıştığınızda ise dilediğiniz zaman, dilediğiniz yerde yapabilirsiniz.
Sekiz saniye kolay gelirse, on iki saniyeye kadar çıkarabilirsiniz. Her gün birden fazla set Kegel yapılabilir.
Kegel egzersizi sırasında vajina veya kasık bölgesinde ağrı hissediyorsanız, bu bir ürolojik problem, jinekolojik bir rahatsızlık veya cinsel yolla bulaşan bir hastalık belirtisi olabilir ve mutlaka bir doktora görünmeniz gerekir.
Kegel topları ve diğer cihazlar
Piyasada pelvik kasları güçlendirmeye yardımcı çeşitli cihazlar var, ancak yalnızca sıkıp bırakma egzersizi ile yeterli kas tonusu sağlanabilir.
İnternetten kısa bir araştırma ile geisha topu, ben-wa topu, rin-no-tama, yeşim yumurtası, yoni yumurtası, orgazm topu gibi birçok isim ve şekilde, farklı materyallerde vajinal ağırlıklar bulunduğunu göreceksiniz. Pek çok yeni çağ eğitmeni, yoni yumurtası ya da benzer cihazların pelvik sağlık ve kadın enerjisi için harika olduğunu savunuyor. Ancak bu tür aletlerin ruhsal faydaları için somut bir kanıt yoktur—iyi gelişmiş kaslara sahip olmanın verdiği güven dışında.
Rahim ağırlıklarını başta yatarak kullanabilirsiniz, ancak ayakta dururken ekstra zorluk sağlayacaktır. Otururken topları ileri geri hareket ettirmeyi veya sadece sıkıp bırakmayı deneyebilirsiniz. Ayakta (ayaklar omuz genişliğinde açık) durduğunuzda, kaslarınızı kasmazsanız toplar aşağı düşer. Squat pozisyonunda (sırt duvara yaslı da olabilir) hem oturarak hem ayakta yapılanın zorluğu birleşir, ancak bacak kaslarınız da çalışacağından, kalça ve uyluklardan destek almamaya ekstra dikkat etmek gerekir.
Kegel topları veya başka tip vajinal ağırlıklarla çalışmaya ilgi duyuyorsanız, iki önemli noktayı unutmayın:
- Cihaz, vücudunuza yerleştirilmeye uygun, kaygan, gözeneksiz ve kolay temizlenir bir malzemeden yapılmış olmalı. Yaygın olarak gözeneksiz, beden dostu silikondan üretilirler.
- Cihaz kolay çıkarılabilir olmalı, örneğin gözeneksiz ve kolay temizlenen bir ip ya da bar ile.
Yoni yumurtaları genellikle jadeit, nefrit ve benzeri taşlardan yapılır. Pürüzsüz görünseler de bu taşların yüzeyleri bakterilerin üreyebileceği kadar gözeneklidir ve her kullanım öncesi steril edilmesi zordur. İyi temizlenmemiş bir yoni yumurtasının kullanılması bakteriyel vajinozis veya vajinal mantar enfeksiyonuna yol açabilir. Yumurta içeride sıkışırsa çıkarmaya çalışırken vajina duvarlarına zarar verebilirsiniz.
Pelvik egzersizi oyunlaştırın
Bunun için bir uygulama var! Günümüzde pelvik taban kaslarınızı güçlendirmek ve korumak için pek çok uygulama mevcut. Bazıları yalnızca temel talimatlar verip günlük hatırlatmalar gönderirken, bazıları ise iç sensörler, görsel-işitsel rehberler ve kişiselleştirilebilir egzersiz programlarıyla birlikte gelir. Şimdi ise cihazlara bağlanarak gerçek zamanlı biyo-geribildirim veren ve pelvik taban kaslarınızı sıkarken telefon ya da tablet üzerinde oyun oynayabildiğiniz uygulamalar var. İşte bu mükemmel bir egzersiz!
Son düşünceler
Rahim sarkması, 50 yaş üzerindeki kadınların neredeyse yarısını etkileyen rahatsız edici bir durumdur. Neyse ki, bu sorunu azaltmak veya tamamen önlemek için alabileceğiniz basit önlemler mevcut. Kegel egzersizlerinin nasıl yapıldığını öğrendikten sonra, her zaman ve her yerde kolayca uygulayabilirsiniz. Çoğu kadın için en büyük zorluk, onları yapmayı hatırlamaktır. Kegel rutini oluşturmak için günlük yaptığınız başka bir alışkanlığı örneğin diş fırçalamak, kediyi beslemek, telefona cevap vermek gibi bir şeyle ilişkilendirmeyi deneyin. Kendinize teşekkür edeceksiniz.
WomanLog’u hemen indirin:
