Menstruatie hygiëne
Het managen van je menstruatie kost veel tijd en geld, en we hebben allemaal verhalen gehoord over witte broeken op het verkeerde moment. Veel vrouwen dragen altijd de nodige producten met zich mee—voor het geval een vriendin, collega of zelfs een onbekende op een openbaar toilet zichzelf in een ongemakkelijke situatie bevindt.
Van tampons tot menstruatiecups: er zijn verschillende producten voor intieme hygiëne waaruit je kunt kiezen, allemaal met hun eigen voor- en nadelen. Het kan wat uitproberen vergen om te ontdekken wat voor jou het beste werkt—en zelfs dan zijn er nog factoren zoals kwaliteit, duurzaamheid en prijs om rekening mee te houden.
Je persoonlijke routine
Het verzorgen van je intieme zone is extra belangrijk tijdens “deze periode van de maand”. Hier een paar tips om je menstruatie goed te managen:
- Wees voorbereid. Een noodpakketje in je tas is een redder in nood als je menstruatie vroeg opkomt. Je favoriete producten, babydoekjes en een schoon setje ondergoed nemen weinig ruimte in—zorg er alleen voor dat je ze in een afsluitbaar doosje stopt om besmetting te voorkomen.
- Verschoon dagelijks je ondergoed. Vermijd strings en materialen die niet “ademen”. Katoen laat bijvoorbeeld lucht circuleren—fijn tegen zweet en geurtjes.
- Vervang/reinig regelmatig je menstruatieproducten en let op hoe lang elk product bedoeld is om te blijven zitten. Hiermee voorkom je niet alleen lekkages, maar ook ernstige infecties. Mocht je toch lekken, spoel de stof dan zo snel mogelijk uit met koud water om vlekken te voorkomen.
- Douche iedere dag en spoel je vulva (niet je vagina) goed met water of een milde intiem-wasgel. Het is ook aan te raden elke keer te spoelen of af te vegen zodra je je maandverband, tampon of cup vervangt.
- Let op hoe het “daar beneden” ruikt. Menstruatie is niet geurloos, maar als je een sterkere of vreemde geur opmerkt, kan er iets aan de hand zijn—zoals een infectie of een vergeten tampon. Twijfel je? Raadpleeg je arts.
Maandverband & inlegkruisjes
Ook wel maandverband of hygiënedoekjes genoemd: deze worden tussen het lichaam en het ondergoed gedragen. Eén zijde absorbeert het menstruatiebloed, terwijl de andere zijde aan je ondergoed blijft plakken. Sommige varianten hebben “vleugels” voor extra stevigheid. Inlegkruisjes zijn de “lichte” variant van maandverband—handig bij licht bloedverlies, spotting of als extra bescherming naast tampons of de menstruatiecup.
Een voordeel van maandverband is dat het verkrijgbaar is in allerlei maten en vormen: voor lichte en zware menstruatie, voor overdag of ’s nachts. Er zijn speciale kraamverbanden en maandverband dat geschikt is voor strings. Maandverband en inlegkruisjes zijn favoriet bij vrouwen die liever niets intern inbrengen, of bij bijvoorbeeld vaginisme maar toch iets willen dragen.
Nadelen zijn er ook—vooral grote maandverbanden vallen soms op onder bepaalde kleding of kunnen verschuiven tijdens bewegen. Geurtjes zijn buiten het lichaam wat beter waarneembaar. Absorberende maandverband kan droogheid of irritatie geven en sommige parfums die fabrikanten toevoegen kunnen een allergische reactie veroorzaken. Net als tampons zijn maandverband en inlegkruisjes niet geschikt om mee te zwemmen.
Wegwerpverbanden en -kruisjes zijn niet recyclebaar, maar er zijn wasbare alternatieven van bijvoorbeeld katoenflanel of hennep. Deze missen plakstrips en worden vastgezet met een drukknoopje. Veel vrouwen kiezen voor deze optie omdat het voordeliger is, milieubewuster, en vrij van parfum en allergenen.
Tampons
Tampons zijn compacte plugjes van viscose, katoen of een viscose/katoen-mix. Ze worden in de vagina ingebracht en zetten daar uit naarmate ze menstruatiebloed opnemen. Aan de onderkant zit meestal een touwtje voor makkelijk verwijderen en sommige tampons hebben een plastic of kartonnen inbrenghuls.
Er zijn verschillende maten en opnamevermogens. Kleinere tampons zijn vaak comfortabeler en makkelijker in te brengen. Bij een hoge absorptie kan een tampon meer bloed opnemen, handig voor zware menstruatie—maar gebruik het liefst de laagste opname die je nodig hebt.
Je tampon dient elke 4–6 uur te worden vervangen. Te lang dragen (of heel absorberende tampons gebruiken) vergroot de kans op het toxischeshocksyndroom, of TSS.
Toxischeshocksyndroom is een ernstige aandoening door bacteriële toxines. Symptomen zijn koorts, huiduitslag, schilferende huid en lage bloeddruk. Onbehandeld kan het fataal zijn.
Menstruatiecups
De menstruatiecup is een flexibele siliconen cup die in de vagina wordt ingebracht om menstruatiebloed op te vangen. Meestal zijn ze klokvormig, met onderaan een steeltje voor gemakkelijk inbrengen en verwijderen. De cup wordt om de 4–12 uur (afhankelijk van de maat en hoeveelheid bloedverlies) geleegd, uitgespoeld en opnieuw ingebracht. Na de menstruatie wordt de cup 5–10 minuten uitgekookt, waarna je deze opbergt voor de volgende maand.
De siliconen cup wordt gevouwen bij het inbrengen. Eenmaal in de vagina “klapt” ze open en vormt een vacuüm, wat lekken voorkomt. Je kunt verschillende vouwtechnieken gebruiken, zoals de C-vouw (in C-vorm dubbelvouwen) of de punch-down (één zijde van de rand naar binnen drukken en vastknijpen). Voor het verwijderen moet je aan de onderkant knijpen om het vacuüm te verbreken. Elke cup heeft een gebruiksaanwijzing, en er zijn veel instructievideo’s online.
De meeste merken bieden twee cupmaten, met een inhoud van circa 15 tot 50 ml. Cups verschillen ook in stevigheid—hardere cups openen makkelijker en lekken minder snel, zachtere cups zijn comfortabeler en wennen sneller. Leeftijd, lichamelijke fitheid, menstruatiezwaarte en het al dan niet bevallen zijn allemaal relevant bij de keuze voor een cup.
Moderne menstruatiecups worden gezien als het veiligste intiemhygiëneproduct. De meeste merken gebruiken medische siliconen (soms latex of thermoplastisch elastomeer), wat geen meetbaar effect heeft op de vaginale flora. Bovendien gaat een cup tot 10 jaar mee—goedkoper en duurzamer dan de meeste andere producten.
De eerste menstruatiecup werd gepatenteerd en op de markt gebracht door Leona W. Chalmers, een Amerikaanse actrice, auteur en uitvindster, in 1937.
Destijds sloeg het idee niet aan omdat vrouwenkwesties als vruchtbaarheid en seksualiteit taboe waren en weinig vrouwen zich op hun gemak voelden bij het schoonmaken en opnieuw inbrengen van de cup.
Er is meer
De wereld van producten voor vrouwelijke hygiëne kent veel innovatie de laatste decennia. Werkt geen van de gangbare producten voor jou? Overweeg deze alternatieven:
- De menstruatiedisk lijkt op de cup omdat ze bloed opvangt, maar de disk wordt veel dieper ingebracht—vlak onder de baarmoedermond. Menstruatiedisks zijn gemaakt van hypoallergene polymeren die zich aanpassen aan je lichaam door lichaamswarmte. Eén disk kan tot vijf keer zoveel bloed opvangen als een super-absorberende tampon, en mag tot 12 uur blijven zitten. Je kunt de disk dragen tijdens workouts én seks—ze bestaan als wegwerp- én herbruikbare variant.
- Menstruatiesponsjes functioneren vergelijkbaar met tampons, maar worden gepromoot als comfortabeler, soepeler en minder irriterend. Sponsjes kunnen tot 8 uur gedragen worden. Sommige merken bieden natte en droge varianten (met of zonder intiemgel). Net als disks kunnen sponsjes gebruikt worden tijdens sporten en seks.
Let op: deze aanbeveling geldt voor kunstmatige menstruatiesponsjes, niet voor natuursponsjes uit zee—die zijn niet veilig bevonden voor dit gebruik.
- Menstruatie-ondergoed lijkt op gewoon ondergoed, maar neemt het bloed op zonder nat of zwaar aan te voelen en zonder te lekken. Veel vrouwen combineren het met een menstruatiecup, zodat wegwerpproducten grotendeels overbodig worden. Het lijkt misschien duur in aanschaf, maar betaalt zich snel terug. Spoel menstruatieondergoed na gebruik direct uit en was het koud op wasdag.
Vrouwen geven gedurende hun leven nog steeds duizenden euro’s uit aan menstruatieproducten. Het wordt tijd dat deze basisbenodigdheden goedkoper, comfortabeler en duurzamer worden.
Je kunt je menstruatie bijhouden met WomanLog. Download WomanLog nu:
