Goede Zorg voor je Nagels
Mooie, goed verzorgde nagels zijn aantrekkelijk en geven ook blijk van een goede algemene gezondheid. Bij een tekort aan essentiële voedingsstoffen geeft ons lichaam dat vaak als eerste prijs via haar en nagels. Hoe we onze handen en voeten verzorgen, kan onze persoonlijkheid weerspiegelen, maar nagels hebben ook andere belangrijke functies.
Vanuit evolutionair standpunt gebruikten mensen hun nagels vroeger voor graven, vastpakken, klimmen en andere gelijkaardige functies, en voor bescherming. Zelfs als je jouw nagels niet gebruikt om gaten te graven of bomen te beklimmen, zijn onze handen en voeten continu in contact met de omgeving en beschermen de nagels de gevoelige huid aan de uiteinden van onze vingers en tenen. Gezonde nagels zijn dus belangrijk voor veel meer dan alleen het uiterlijk.
Nagelstructuur
Nagels bestaan vooral uit keratine, een soort sterk, vezelig eiwit dat onze nagels, haren, de bovenste laag van onze huid én ook klieren en orgaanweefsel opbouwt. Nagels beginnen met groeien onder de huid; het deel dat je ziet, bestaat al uit dode nagelcellen. Dat is positief, want als we pijn konden voelen in onze nagels, zouden manicures aanzienlijk lastiger zijn. Nagels groeien ook continu, ongeveer 3 millimeter per maand voor vingernagels en 1 millimeter voor teennagels. Door veroudering of slechte doorbloeding kunnen nagels trager groeien.
- De nagelwortel of matrix ligt onder de huid bij de nagelriem. De bleke halve maan, de lunula, aan het begin van de nagel, is het deel van de wortel dat soms zichtbaar is. Hier worden nieuwe nagelcellen gevormd, die de oudere cellen naar de nagelplaat duwen.
- De nagelplaat is wat we meestal een vingernagel noemen. Dit is de zichtbare, sterke en flexibele laag keratine die de uiteinden van onze vingers en tenen beschermt. De nagelplaat ligt op het nagelbed.
- Het nagelbed is de huid onder de nagel en zit vol bloedvaatjes en zenuwen die de nagel voorzien van essentiële voedingsstoffen en zuurstof. Het bevat ook melanocyten die melamine aanmaken voor een lichte tint aan je nagels, net zoals aan je huid.
- Het eponychium is een plooi levend huidweefsel aan de rand van de nagel dat de nagelriem produceert, die uit dode huidcellen bestaat en mee naar buiten groeit op de nagelplaat. Tijdens een mani- of pedicure wordt deze nagelriem vaak teruggeduwd of verwijderd, maar het eponychium mag niet beschadigd worden. Samen vormen het eponychium en de nagelriem een beschermende barrière.
- Het paronychium is de zachte rand die de zijkanten van de nagelplaat overlapt. Het paronychium beschermt de nagel en voorkomt beschadiging van de vinger. Dit deel is vaak de plek van ingegroeide nagels en losse velletjes (hangnagels), die tot infectie kunnen leiden indien je er niet voor zorgt.
- Het hyponychium is een licht verdikte laag epitheelcellen onder het vrije uiteinde van de nagel. Deze beschermt het nagelbed tegen water en infecties. Als je ooit je nagel te kort hebt geknipt, komt de pijn meestal van het beschadigen van het hyponychium.
Wat zijn de tekenen van een beschadigde nagel?
Nagelschade kan voortkomen uit slechte verzorging, maar nagels geven ook informatie over de gezondheid. Wanneer je je nagel stoot of breekt, geneest dat vanzelf en groeit de nagel terug. Sommige schade blijft echter zichtbaar, soms als teken van een ernstiger gezondheidsprobleem.
Broze nagels die snel breken of heel zacht zijn, kunnen wijzen op een tekort aan eiwitten of andere essentiële voedingsstoffen. Ook nagelproducten zoals gelnagellak of aceton kunnen het nageloppervlak beschadigen en verzachten. Nagelverkleuringen, het kromtrekken van de nagelplaat en verdikte nagels kunnen aantonen dat het lichaam bepaalde stoffen mist.
Indicaties die zichtbaar zijn op nagels
Nagels geven veel prijs over onze gezondheid. Een donkere streep over de nagelplaat, zogenaamde lijnen van Beau, kan tekenen op een gebrek aan voedingsstoffen, diabetes of zinktekort. Clubbing, waarbij de nagel een bolling krijgt, kan wijzen op het ontstaan van een ernstige aandoening zoals aids, leverziekte, hartziekte of longziekte. Clubbing ontstaat door zuurstoftekort.
Witte vlekjes op de nagel, of leukonychia, kunnen duiden op nagelschade of een tekort aan zink en calcium. Eén of twee vlekjes zijn meestal onschuldig. Meer uitgesproken leukonychia kan wijzen op zware metaalvergiftiging, hartziekte of nierfalen.
Wat kan nagels beschadigen?
Slechte verzorging. Het voor de hand liggende: als je je nagels niet goed verzorgt, zien ze er slechter uit. Verwondingen, nagelbijten en breken zijn slecht voor nagels en maken loslating of verkleuring mogelijk. Door bijvoorbeeld je vinger te stoten of tussen een deur te krijgen, hoopt zich bloed op onder de nagel; dit ziet eruit als een blauwe plek en kan ervoor zorgen dat de nagel uiteindelijk loslaat. Nagelbijten beschadigt het weefsel rond de nagels, waardoor ze vreemd groeien, en kan ook je gebit aantasten. Bovendien kunnen wondjes door nagelbijten toegangspunten worden voor bacteriën, virussen en parasieten.
Infecties. Helaas voorkomt zelfs de beste nagelverzorging niet altijd infecties. De meest voorkomende nagelinfectie is schimmel. Dit kan zowel vingers als tenen aantasten, maar schimmelinfecties aan de teennagel komen vaker voor omdat we meestal beter voor onze handen zorgen. Een schimmelinfectie kan verkleuring, afbreken, loslaten en zelfs uitvallen van de nagel veroorzaken. Dermatofyten, schimmels en gisten zijn hierbij de boosdoeners.
Vaak ontstaat nagelschimmel na het blootvoeten in openbare sauna’s, sportscholen, douches of spa’s, door besmetting met voetschimmel. Slechte zuurstofcirculatie verhoogt het risico op schimmels.
Paronychia is een andere infectie: een bacteriële ontsteking via een beschadigde nagelriem of gescheurde nagel, die het nagelbed of de wortel binnendringt. Het weefsel wordt rood, gezwollen en pijnlijk; er kan pus ontstaan. Wie nagelbijt, nagelriemen knipt of zijn nagels anderszins beschadigt, loopt meer risico op paronychia.
Ondervoeding. Voeding is essentieel voor nagelgezondheid. Als je onvoldoende voedingsstoffen binnenkrijgt, lijden nagels en haar het eerst, omdat ze niet essentieel zijn. Voedingsstoffen gaan voor naar vitale organen en functies. Ondervoede mensen hebben vaak broze nagels die traag groeien en gemakkelijk breken. Het belangrijkste mineraal is eiwit.
Nagels bestaan hoofdzakelijk uit eiwitten, dus zonder eiwitten worden ze zwakker. Belangrijke vitamines zijn vooral B7 (biotine), B9 en B12; biotine draagt bewezen bij aan stevigheid en groei. De andere B-vitamines zijn onmisbaar voor zuurstoftransport en weefselherstel.
Zink is een essentieel mineraal. Witte vlekken op nagels wijzen vaak op zinktekort. Omega 3-vetzuren hydrateren de nagel en voorkomen breken. Ook magnesium, ijzer, vitamine E en C zijn cruciaal voor sterke, gezonde nagels. Voedingsstoffen worden het beste uit natuurlijke voeding opgenomen; er is weinig bewijs dat het lichaam voedingssupplementen efficiënt absorbeert.
Chemische stoffen. Onze huid komt voortdurend in contact met chemicaliën via cosmetica en schoonmaakmiddelen, en nagels krijgen er via nagelproducten extra van te verduren. Een mooie manicure mag zeker, maar let op de ingrediënten in nagellak en andere producten. Enkele risicovolle chemicaliën in nagellakken en removers zijn:
- Tolueen is een kleurloze vloeistof die veel voorkomt in nagellak. Langdurige blootstelling veroorzaakt duizeligheid, zenuwschade, irritatie aan ogen, longen en keel én schaadt je nagels.
- Formaldehyde zit in lakken en verharders. Het kan huid, keel en ogen irriteren, allergische reacties veroorzaken en is mogelijk kankerverwekkend.
- Dibutylftalaat zit in lakken en verharders, irriteert de luchtwegen, en kan in dierproeven vruchtbaarheidsproblemen en effecten op de foetale ontwikkeling veroorzaken.
- Ethylmethacrylaat wordt veel gebruikt bij kunstnagels. Het veroorzaakt sterke allergieën, huid- en luchtweginfecties.
Hoe zorg je goed voor je nagels?
Zorgvuldige nagelverzorging. Af en toe een nagel stoten bij het werken of tuinieren is niet erg, maar wees voorzichtig. Draag bijvoorbeeld rubberen handschoenen bij schoonmaken en afwassen om je nagels te beschermen tegen chemicaliën of het splijten door langdurig contact met water. Doe je fysiek werk, dan zijn korte nagels ook praktischer én minder kwetsbaar. En natuurlijk: bijt niet op je nagels! Niet alleen beschadigt het de nagels, het maakt infecties ook gemakkelijker.
Gevarieerd dieet. Enkel een gezond lichaam kan sterke nagels maken. Eet daarom voldoende eiwitten en voeding rijk aan vitamine B, E en de mineralen zink en magnesium. Biotine (B7) vind je in orgaanvlees, eieren, zuivel en vis. Plantaardige alternatieven zijn avocado, noten en zaden. Vitamine B12 is vooral aanwezig in dierlijke producten zoals orgaantjes, rundvlees en vis; kies als vegetariër voor supplementen of verrijkte voeding.
Zink zit in zeevruchten zoals oesters en schelpdieren, en in rund en gevogelte. Plantaardige alternatieven: sojaproducten, kikkererwten, noten en bonen. Donkergroene bladgroenten, amandelen en peulvruchten bevatten magnesium. Een gezond, evenwichtig dieet blijft altijd de beste bron; supplementen werken vaak minder goed.
Essentiële oliën voor nagelverzorging. Hydrateer nagels van buitenaf, net zoals van binnenuit. Natuurlijke moisturizers zoals shea butter en kokosolie maken nagels sterker en verminderen breuk. Uit onderzoek blijkt dat essentiële oliën als tea tree olie, tijmolie, oregano-olie en citroengrasolie effectief zijn tegen schimmel en schadelijke bacteriën.
Lees hier meer over essentiële oliën.
Manicure-advies. Met sterke en gezonde nagels is een manicure een mooie aanvulling op je uitstraling. Wees echter kritisch: vraag jouw nagelstyliste naar niet-giftige producten en keurmerken. Veel salons werken tegenwoordig met veilige, vegan en niet-giftige producten; dat is veiliger voor de klant én voor de manicure-specialiste zelf.
Doe je je manicure zelf, check dan steeds de ingrediënten van je producten. Snijd nooit je nagelriemen af, maar duw ze voorzichtig terug zodat er geen broedplaats voor bacteriën ontstaat. Gebruik bij voorkeur houten of siliconen bokkenpootjes om de nagelplaat niet te beschadigen. Cuticlecrème of -olie zorgt ervoor dat de huid soepel blijft en makkelijk te verzorgen is. Cuticle remover mag, maar kies altijd een mild, gifvrij product.
Met deze basis en wat eenvoudige, regelmatige zorg geniet je van sterke, gezonde nagels.
Je kunt je menstruatiecyclus bijhouden met WomanLog. Download WomanLog nu:
