Het Libido
Het libido, ofwel seksdrive, is een natuurlijke drang naar seks. Seksuele verlangens kunnen worden beïnvloed door factoren als gezondheid, stemming en de emotionele band met je partner.
Er bestaat geen universele norm voor een gezond libido. Het bereik en de bijzonderheden zijn voor elke persoon uiterst individueel. Van nature een hoog of laag libido hebben is allebei normaal. Het libido kan bovendien in de loop der tijd fluctueren—zowel door gezonde als minder gezonde redenen.
Mensen raken zowel mentaal als lichamelijk opgewonden en ontwikkelen verschillende patronen in seksueel initiatief nemen. Er is een verschil tussen spontaan seksueel verlangen (je denkt aan seks en raakt lichamelijk opgewonden) en responsief seksueel verlangen (je raakt geïnteresseerd om verder te gaan als gevolg van fysieke stimulatie). De meesten van ons reageren op een combinatie van fysieke en mentale opwinding.
Hieraan gerelateerd zijn sommige mensen meer op hun gemak met het initiatief nemen (vaak dominant), terwijl anderen liever reageren op de ander (vaak onderdanig). Een voorkeur voor het een of ander zegt niets over een hoger of lager libido, het zijn slechts verschillende behoeften rondom verlangen en genot. Partners die de tijd nemen te ontdekken wat ieder van hen opwindt, verdiepen hun relatie en vergroten hun kans op seksuele tevredenheid.
Verlangen is een voorwaarde voor seks met wederzijdse instemming. Partners kunnen meer of minder overeenkomstige libido's hebben, waardoor vaak een compromis nodig is voor wederzijdse tevredenheid. Als een persoon met een hoog libido een partner heeft met een laag libido, kan masturbatie een goede optie zijn om aan verlangens te voldoen zonder hun partner te belasten met ongewenste aandacht.
Seksuele intimiteit vindt plaats als beide partners emotioneel en fysiek beschikbaar zijn, en bereid zijn om deel te nemen.
Er zijn vier fasen van fysiologische opwinding:
- Opwinding, of seksuele spanning—het lichaam bereidt zich voor op seks: bloed stroomt naar de genitaliën, tepels worden erect en het hart klopt sneller.
- Plateau—de stimulatie wordt steeds prettiger en de reacties worden intenser.
- Orgasme—het hoogtepunt of de ontlading, vindt plaats als een reeks onvrijwillige spiersamentrekkingen.
- Resolutie—zonder verdere stimulatie ontspannen de spieren zich, verdwijnt de spanning en ervaar je mogelijk een gevoel van rustige gelukzaligheid, ook wel de “afterglow” genoemd.
Hoe meer partners gesynchroniseerd zijn tijdens deze fasen, hoe natuurlijker de interactie aanvoelt en hoe plezieriger de seks. Volledig synchroon zijn is vrijwel onmogelijk, wees dus begripvol voor wat je partner doormaakt. Het is alleen eerlijk dat je hetzelfde van haar verwacht.
Problemen in de slaapkamer
Het libido is complex. We kennen allemaal onze pieken en dalen, maar soms is een gebrek aan seksueel verlangen direct te koppelen aan een emotioneel of psychologisch probleem. Er zijn verschillende veelvoorkomende problemen die invloed hebben op seksdrive en intimiteit.
- Veel mensen lijden aan prestatiedruk en negatief zelfbeeld. Zorgen over je lichaam of je reacties, en angst om beoordeeld te worden door je partner, kunnen het moment bederven. Hoewel mannen er zichtbaarder onder kunnen lijden, hebben zowel mannen als vrouwen ontspanning en comfort met hun partner nodig om van seksuele intimiteit te genieten. Wees niet te streng voor jezelf—zelfvertrouwen in zo'n intieme setting vergt tijd en oefening.
- Onrealistische verwachtingen kunnen ook spelen, vaak door het zien van bepaalde gedragingen. Zo focust porno op wat mooi oogt op camera, niet op wat fijn voelt voor betrokkenen, en geeft zo een onrealistisch beeld van wat seks zou moeten zijn. Jezelf goed informeren over seks (via betrouwbare bronnen) is essentieel—niet alleen om te ontdekken wat jou plezier brengt, maar ook om te weten hoe je je kunt beschermen tegen SOA's en ongewenste zwangerschap.
- Veel mensen hebben misvattingen over seks en over hoe vrouwen en mannen zich zouden moeten gedragen in romantische en intieme relaties. Media, reclame en foutieve denkbeelden brengen stereotypen die zwart-wit denken versterken, wat het unieke van elke persoon tekort doet. Zulke misvattingen kunnen zorgen voor gebrek aan creativiteit in bed, moeite met verlangens uiten, een conservatieve houding of onverenigbare interesses.
- Een gebrek aan communicatie met je seksuele partner is een andere veelvoorkomende boosdoener. Het mag dan romantisch lijken iemand “te laten meeslepen” of iemand daarin te volgen, het is niet realistisch wanneer je geen idee hebt wat je partner fijn vindt, en andersom. Dat wil niet zeggen dat moeiteloze intimiteit onhaalbaar is—maar het vereist tijd, begrip en geduld. Eerlijk spreken over seks kan je relatie in bed veel goed doen.
Seks is niet iets om lichtvaardig te nemen, maar het is ook belangrijk om plezier te maken! Je zult merken dat goede seks minder afhangt van vaardigheid of uiterlijk dan van hoe op je gemak je je voelt met degene met wie je deelt.
Een selffulfilling prophecy
Positieve associaties bevestigen met je partner is belangrijk voor een langdurige relatie. Affectief gedrag zoals knuffelen of kussen zorgt voor een cocktail van dopamine, oxytocine en serotonine (stoffen die de band versterken) en verlaagt het cortisolniveau (wat angst en stress vermindert), en stimuleert zo meer affectie. Eveneens verhoogt seksuele intimiteit het verlangen naar verdere seksuele intimiteit.
Hoewel het gezegde “afwezigheid doet het hart groeien” niet helemaal uit de lucht is gegrepen, zorgt fysieke afstand eerder voor een daling van het seksuele verlangen tussen partners.
Voor een gezond libido op de lange termijn is het belangrijk dat beide partners zowel emotioneel als seksueel tevreden zijn, dit is de basis voor een gezonde intieme relatie. Weinig of afgenomen seksuele energie kan een probleem worden als één partner voortdurend niet reageert op initiatieven van de ander.
Verlies en terugvinden van verlangen
Een gebrek aan libido hoeft niets te maken te hebben met je huidige partner. Sociologische onderzoeken tonen aan dat het libido door de tijd heen natuurlijk afneemt. Dit proces begint meestal eerder bij vrouwen dan bij mannen, omdat het dalen van geslachtshormonen bij elk geslacht verschillend verloopt.
Een compleet gebrek aan libido kan duiden op een psychische aandoening, zoals SAD (seksuele afkeerstoornis) of HSDD (hypoactieve seksuele verlangensstoornis), ook wel ISD (geremd seksueel verlangen) genoemd.
Een ongezonde geestestoestand kan seksueel verlangen “blokkeren”.
Iemand met een gebrek aan seksueel verlangen kan deze toestand bewust of onbewust in stand houden. Het lijkt veiliger om jezelf af te sluiten voor kwetsbare emoties om niet opnieuw gekwetst te worden. Deze tijdelijke oplossing werkt meestal averechts, maar het is lastig alleen aan te pakken. Praten met een goede vriendin of het raadplegen van een psycholoog of seksuoloog kan helpen.
Je levensstijl heeft een groot effect op je hormonen. Goed voor jezelf zorgen is een vereiste als je lichamelijk, mentaal en seksueel gezond wilt zijn.
- Krijg voldoende kwalitatieve slaap (structureel). Slaap is herstellend. Ze is cruciaal voor zowel sport- als cognitieve prestaties en beschermt tegen ontstekingen, celschade, diabetes, hartziekten, beroertes en depressie.
- Eet goed. Een uitgebalanceerd dieet is van essentieel belang voor alle lichaamssystemen om goed te functioneren. Zorg voor voldoende eiwitten, vezels en gezonde vetten. Vermijd te veel of te weinig eten, en beperk suiker en geraffineerde koolhydraten tot een minimum. Gezonde keuzes maken op eetgebied wordt makkelijker naarmate je er bewuster mee omgaat.
- Beweeg regelmatig. Lichamelijke activiteit helpt je lichaam bij het reguleren van insuline, vermindert angst en depressie, verhoogt de aanmaak van endorfines, geeft je meer energie en verbetert je slaapkwaliteit. Zelfs een beetje beweging per dag kan al merkbaar verschil maken voor spieren, botten en huid.
- Beheer stress. De stresshormonen cortisol en adrenaline hebben belangrijke functies, maar kunnen ongezonde gewoontes veroorzaken, zoals te veel eten, als spiegels langdurig hoog zijn. Plan elke week wat tijd in voor jezelf om doelbewust te ontspannen, zeker als je een druk leven leidt.
Een laag libido hoeft niet per se slecht te zijn. Sommige mensen onderdrukken hun verlangen bewust om spirituele of religieuze redenen. Anderen identificeren zich als aseksueel—ze kunnen romantische aantrekking ervaren, maar geen seksueel verlangen. Jezelf accepteren is misschien wel de belangrijkste factor in het beleven van je seksualiteit.
Je kunt je seksleven bijhouden in WomanLog. Download WomanLog nu:
