Poronienie – czym jest i jak sobie z nim radzić
Poronieniu często towarzyszą obfite krwawienia i ból – to najczęstsza forma utraty ciąży. Występuje przed 20. tygodniem i dotyczy 10–20% wszystkich ciąż. Rzeczywista liczba jest nawet wyższa, ponieważ wiele poronień następuje tak wcześnie, że kobieta nie zdąży nawet odkryć, że jest w ciąży. W zależności od przypadku może być konieczne leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne. Najczęściej poronienie nie wpływa na przyszłe ciąże.
Chociaż poronienie to częste zjawisko, może być trudne do przeżycia emocjonalnie, zwłaszcza jeśli ciąża była trudna do osiągnięcia i wyczekiwana. Jeśli przytrafi się Tobie, zadbanie o wsparcie dla siebie i partnera/partnerki jest ważną częścią dbania o siebie.
Poronienia mogą być wczesne lub późne
Wyróżniamy dwa typy:
- poronienia wczesne dotykają od 10 do 15% ciąż i występują w pierwszym trymestrze
- poronienia późne dotyczą mniej niż 1% ciąż i występują w drugim trymestrze
Poronienia wczesne są bardzo częste. Nierzadko kobieta traci ciążę, zanim jeszcze dowie się o swoim stanie.
Od 10 do 20% potwierdzonych ciąż kończy się poronieniem w ciągu pierwszych 12 tygodni.
Późne poronienie, zwane też utratą ciąży w drugim trymestrze lub poronieniem śródokresowym, to sytuacja, gdy płód zostaje utracony między 14. a 20. tygodniem ciąży. Poronienia te zdarzają się znacznie rzadziej niż wczesne i często są trudniejsze zarówno emocjonalnie, jak i fizycznie.
Objawy
Krwawienie i plamienie z pochwy na początku ciąży jest częste i w co najmniej połowie przypadków nie należy się tym martwić – ciąża będzie się rozwijać prawidłowo. Ból i skurcze w podbrzuszu lub dolnej partii pleców mogą być również normalnym objawem ciąży. Jednak mogą też świadczyć o możliwym poronieniu, dlatego skonsultuj się z lekarzem.
Różowa wydzielina (płyn lub tkanki wydostające się z pochwy) to kolejny możliwy objaw poronienia.
W przypadku różowej wydzieliny należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, by wykluczyć ciążę pozamaciczną, która zagraża życiu matki. Ta sytuacja jest rzadka, ale znacznie bardziej niebezpieczna niż poronienie. Wczesne rozpoznanie ratuje życie.
Badanie USG pozwala wykluczyć ciążę pozamaciczną. Jeśli wszystko przebiega prawidłowo, w tym samym badaniu od około siódmego tygodnia można usłyszeć bicie serca płodu.
Przyczyny poronień
Wczesne poronienia zwykle zdarzają się, gdy zarodek nie rozwija się prawidłowo. Nieprawidłowości chromosomowe są uważane za najczęstszą przyczynę. Najczęściej są one przypadkowe i nie mają tendencji do powtarzania się.
Nieprawidłowości chromosomów mogą prowadzić do:
- pustego pęcherzyka ciążowego (ciąża bezzarodkowa) – zapłodniona komórka jajowa zagnieżdża się w macicy, ale nie rozwija się w zarodek. Uważa się, że jest to przyczyna około połowy poronień w pierwszym trymestrze; organizm zatrzymuje rozwój komórki rozpoznając problem
- obumarcia wewnątrzmacicznego zarodka – zarodek powstaje, ale przestaje się rozwijać i obumiera, zanim pojawią się objawy utraty ciąży
- ciąży zaśniadowej (zaśniad groniasty) – obydwa zestawy chromosomów pochodzą od ojca, lub ciąży częściowo zaśniadowej – ojciec przekazuje dwa zestawy chromosomów, ale chromosomy matki pozostają. Obie sytuacje wiążą się z nieprawidłowym rozrostem łożyska i brakiem rozwoju płodu. Może to prowadzić do poważnych powikłań, w tym rzadkiego nowotworu, i wymaga wczesnego leczenia.
W niektórych sytuacjach zły stan zdrowia matki może prowadzić do poronienia. Nieleczona cukrzyca, choroby tarczycy, zaburzenia hormonalne, poważne infekcje czy problemy z szyjką macicy mogą zwiększać to ryzyko.
Późne poronienie zwykle związane jest z nieprawidłową budową macicy – np. zniekształceniem, które utrudnia rozwój zarodka. Macica może mieć nietypowy kształt utrudniający donoszenie ciąży. Takie wady można korygować chirurgicznie, choć nie zawsze jest to konieczne – należy rozważyć za i przeciw.
Ryzyko poronienia u 35-latki wynosi około 20%. U kobiet 40-letnich to już 40%, a w wieku 45 lat – aż 80%.
Późne poronienie może być też związane z czynnikami stylu życia – paleniem papierosów, biernym paleniem, spożywaniem alkoholu, używaniem narkotyków, nadmiernym spożyciem kofeiny czy otyłością. Warto wyeliminować te czynniki, by zminimalizować zagrożenie.
Czynniki środowiskowe wpływające na ryzyko poronienia to m.in. kontakt z niebezpiecznymi chemikaliami takimi jak metale ciężkie, rtęć, rozpuszczalniki, rozcieńczalniki do farb czy pestycydy. Upewnij się, czy te substancje nie występują w Twoim domu ani miejscu pracy, aby uniknąć z nimi kontaktu.
Czego NIE powoduje poronienia
Rutynowe czynności jak poniższe nie wywołują poronienia:
- ćwiczenia, także intensywne – bieganie czy jazda na rowerze
- współżycie seksualne
- praca, o ile nie jesteś narażona na szkodliwe chemikalia lub inne niebezpieczeństwa środowiskowe
Co się dzieje potem
W większości przypadków organizm kobiety samoistnie kończy proces poronienia. Krwawienie zwykle utrzymuje się 7–10 dni i ustaje całkowicie w ciągu 2–3 tygodni. W tym czasie warto pozostać w domu, odpoczywać, korzystać z zaleconych leków przeciwbólowych i otaczać się troskliwymi przyjaciółkami, które zadbają o Ciebie podczas powrotu do zdrowia.
Lekarz może poprosić Cię o wykonanie domowego testu ciążowego, aby potwierdzić zakończenie ciąży. Pamiętaj o wizycie kontrolnej, by sprawdzić, czy organizm powraca do zdrowia.
Niepełne poronienie można leczyć poprzez niewielki zabieg chirurgiczny lub leczenie farmakologiczne. Oba sposoby nie wpływają na przyszłą płodność.
Niektóre źródła wymieniają jeszcze tzw. postępowanie wyczekujące – czyli oczekiwanie, aż organizm sam się oczyści. Jednak może to zwiększać ryzyko późniejszego poronienia z obfitym krwawieniem, więc obecnie nie jest zalecane.
Ponowne zajście w ciążę
Większość kobiet wraca do regularnych miesiączek w ciągu 4–6 tygodni po poronieniu. Za pierwszy dzień nowego cyklu uznaje się pierwszy dzień krwawienia związanego z poronieniem.
Powrót miesiączki do regularności może wymagać kilku cykli – organizm potrzebuje czasu, by zrównoważyć hormony po utracie ciąży. Jeśli przed ciążą cykle były nieregularne, najpewniej nadal takie pozostaną.
Nieregularne cykle mogą utrudniać śledzenie owulacji, ale możliwe jest zajście w ciążę już w pierwszych cyklach po poronieniu – lub gdy tylko para będzie gotowa.
Jednak w przypadku powtarzających się poronień (trzy lub więcej pod rząd), warto zidentyfikować możliwe czynniki ryzyka i je wyeliminować lub ograniczyć.
Często nie można zapobiec poronieniu. Skup się na trosce o siebie:
- unikaj czynników ryzyka (palenie, alkohol, narkotyki)
- ogranicz spożycie kofeiny
- odżywiaj się pełnowartościowo
- skonsultuj z lekarzem suplementację odpowiednią dla kobiet w ciąży
- jeśli masz chorobę przewlekłą, współpracuj ze specjalistką, aby ją kontrolować
Jak poradzić sobie z utratą ciąży
Niezależnie od momentu poronienia, może wiązać się ono z silnym stresem. Kobiety mogą doświadczać nieuzasadnionego poczucia winy, żalu i straty. Mężczyźni także cierpią i często obwiniają siebie. Rozmawiajcie ze sobą.
Osoby, które przeszły utratę ciąży, zwykle przechodzą przez różne etapy żałoby:
- szok i zaprzeczenie
- poczucie winy i złość
- depresja i rozpacz
- akceptacja
Często trudno rozmawiać o poronieniu wprost, bo kojarzy się z niespełnionymi marzeniami i poczuciem porażki. Dzielenie się swoimi uczuciami z partnerem/ką, przyjaciółkami czy rodziną pomaga oswoić ból i odzyskać radość życia.
Tak wiele kobiet przynajmniej raz doświadcza poronienia, że warto poszukać wsparcia u osoby, która to przeżyła.
Ale każda z nas ma inną historię, inne okoliczności i potrzeby. Czasem znajomi okazują powierzchowną troskę i wsparcie. Kiedy nawet najbliżsi nie wiedzą, jak pomóc, warto zgłosić się do profesjonalistki – terapeutka pomoże przepracować żałobę bezpiecznie, by móc ją w pewnym momencie puścić i iść dalej.
Możesz śledzić swój cykl z aplikacją WomanLog. Pobierz WomanLog już dziś:
