Meme Ucunda Ağrı ve Tahriş. Neden Meme Uçlarım Acıyor?
Ağrılı meme uçları hiç eğlenceli değildir. Hem kadınlar hem de erkekler bu son derece rahatsız edici bölgede ağrı ve tahriş yaşayabilir.
Çoğu meme ucu ağrısı evde, profesyonel desteğe gerek olmadan tedavi edilebilir. Ancak kalıcı ağrı, daha ciddi bir şeyin belirtisi olabilir. Nelere dikkat etmeniz gerektiğini ve eşlik eden farklı belirtilerin ne anlama gelebileceğini bilmek önemlidir.
İnsan bedeninin en hassas bölgelerinden biri olmasına rağmen, günlük hayatımızda meme uçlarımızı sıkça unuturuz. Meme ucu ağrısı ortaya çıktığında, genellikle birdenbire ve hem duygusal hem fiziksel olarak can sıkıcıdır.
Bazen, durumu değiştirmek için sağlıklı bir diyet yeterlidir. Özellikle temel yağ asitlerinin eksikliği, cildinizi nem, sıcaklık ve sürtünme gibi birçok şeye karşı daha kırılgan ve hassas hale getirebilir. Meme uçlarında ve çevresindeki cilt zaten daha hassas ve narin olduğu için, ek stres faktörleri kuruluğa ve tahrişe yol açabilir.
Sürtünme, yanıklar ve alerjiler
Meme ucu ağrısının en yaygın nedeni sürtünmedir. ‘Koşucu memesi’ terimi, kıyafetlerin meme uçlarına sürtünmesinden kaynaklanan ağrıyı tanımlar. Bu, kötü oturan bir sütyen veya sert dokulu bir tişört giymek kadar basit bir sebeple ortaya çıkabilir. Koşucular, uzun süreli tekrarlayan hareketten ve uygun olmayan spor giysileriyle daha fazla etkilenebilir. Deneyimli koşucular genellikle bu problemi yaşamaz—koştuğunuz süre arttıkça, ‘koşucu memesi’ yaşama olasılığınız azalır. Zamanla hassas bir beden bile uyum sağlar.
Eğer sürtünme yanıkları ile karşı karşıyaysanız, diğer yanıklar gibi nemlendirici ve zaman ile tedavi edin. Günlük aktivitelerinizde daha rahat olmak için yumuşak, size uygun kıyafetler seçin ve spor esnasında uygun ekipman kullanın.
Alerjik reaksiyonlar sabunlara, çamaşır deterjanlarına, saç kremlerine veya losyonlara karşı kaşıntıya, kızarıklığa veya döküntülere yol açabilir. Meme uçları çok hassastır ve bu yüzden genellikle ilk etkilenen bölgedir. Kullandığınız ürünlerin son kullanma tarihlerinin geçmediğinden ve zararlı katkı maddesi içermeyen güvenilir markaları tercih ettiğinizden emin olun. Ürünleriniz güvenilir olsa bile şikayet yaşamaya devam ediyorsanız, hangi üründen kaynaklandığını bulmak için bunları sırayla rutininizden çıkararak deneme yapabilirsiniz.
Güneş yanıkları, genellikle güneşle temas etmeyen vücut kısımlarında daha ciddi olabilir. Bu, meme uçlarınız için de geçerlidir; bu yüzden güneşe çıkmadan önce cilt tipinize uygun kaliteli bir güneş kremi sürmeyi unutmayın. Eğer önlem almak için geç kaldıysanız, meme uçlarınızı serin suyla yıkayın ve ardından hafif bir nemlendirici veya topikal hidrokortizon kremi kullanın.
Cinsel aktivite de potansiyel bir sebeptir. Meme uçları, hem kadınlar hem de erkekler için erojen bölgelerdir ve haz artırıcı şekilde uyarılabilir. Ancak aşırı okşama veya sıkma, meme uçlarında ağrıya neden olabilir. Meme uçlarınızı dinlendirip tamamen iyileşmelerini beklemek (gerekirse biraz nemlendirici sürmek) genellikle yeterlidir.
Bu tür tahrişlerle mücadele etmek, sebebi ortadan kaldırabildiğiniz ve kendinize iyileşme için yeterli süre tanıdığınız sürece oldukça kolaydır. Tüm seçeneklerinizi denediyseniz ve hala sonuç alamıyorsanız, bir dermatoloğa danışmak en iyisi olacaktır.
Hastalıklar ve enfeksiyonlar
Enfeksiyonlar da meme ucu ağrısına neden olabilir ve en çok emziren kadınlarda görülür. Süt kanallarının enfeksiyonu—mastit—bakterilerin veya diğer mikroorganizmaların çatlamış meme uçlarından vücuda girmesiyle oluşur. Kötü beslenme, stres, aşırı egzersiz, yorgunluk veya kötü oturan sütyen meme ucunda hasara neden olabilir. Mastit ise pamukçuk gibi başka problemleri de tetikleyebilir.
Meme ucu ağrısının yanında mastit, aşağıdaki belirtilerle tanımlanabilir:
- ateş
- meme bölgesinde şişlik veya sıcaklık
- kırmızı, tahriş olmuş cilt
- emzirirken ağrı
Mastit tedavisinde genellikle antibiyotik kullanılır.
Pamukçuk, emziren kadınlarda hasarlı meme uçlarından bakterilerin girmesiyle oluşan bir mantar enfeksiyonudur. Maya mantarı ciltte ve vücudunuzda doğal olarak bulunur. Genellikle zararsızdır; ancak dengesiz büyüdüğünde veya gitmemesi gereken yerlere yerleştiğinde sorun çıkarabilir. Meme dokusunda aşırı maya büyümesi, hastalığın yanı sıra sağlıklı bakterileri de yok eden antibiyotiklerin kullanımıyla da tetiklenebilir.
Mantar enfeksiyonları hızla yayılabilir ve kurtulmak zor olabilir. Belirtiler arasında kırmızı, yanıcı meme uçları yer alır ve eğer emziriyorsanız, pamukçuk bebekte ağız içinde veya çevresinde beyaz lekeler veya kızarıklık şeklinde görülebilir. Genellikle antifungal krem veya başka antifungal ilaçlar ile tedavi edilir.
Bazı ilaçlar meme ve meme ucu ağrısının gelişimine katkıda bulunabilir. Meme ağrısını artırdığı bilinen ilaçlar şunlardır:
- üreme hormonlarını etkileyen ilaçlar (oral hormonal doğum kontrol hapları, menopoz sonrası östrojen ve progesteron takviyeleri, kısırlık tedavileri gibi)
- ruh sağlığı ilaçları (antidepresanlar gibi)
- kalp-damar tedavileri
- diüretikler veya idrar söktürücüler (genelde yüksek tansiyon tedavisinde kullanılır)
Egzama veya atopik dermatit; meme ucu ağrısına ek olarak, meme ucunda kabuklanma, pul pul dökülme veya su toplamaya neden olan bir cilt hastalığıdır. Egzama, cildinizin tahrişe aşırı tepki vermesi sonucu iltihaplanma ile ortaya çıkar. Bazı kıyafetler, çamaşır deterjanları, sabunlar ve hatta losyonlar bu tahrişe sebep olabilir (yukarıda alerjik reaksiyonlar başlığına bakınız).
Çoğu meme kanseri ağrıya yol açmaz; ancak inflamatuar meme kanseri gibi bazı türler belirgin rahatsızlık verebilir.
Meme kanseri belirtileri arasında:
- memede kitle
- adet sonrası geçmeyen ağrı
- anne sütü dışında meme ucundan herhangi bir akıntı
- bilinen bir nedeni olmayan veya geçmeyen meme ağrısı
- kızarıklık veya ateş gibi enfeksiyon bulguları
Belirtiler az da olsa, tedbiri elden bırakmayın—düzenli doktor muayenelerinizi aksatmayın ve her gün kendi kendinize muayene yapın: memelerinizi, koltuk altlarınızı ve köprücük kemiğine kadar olan alanı kontrol edin. Vücudunuzun normal haline hakim olun; alışılmadık bir şişlik, döküntü, ağrı, kanama ya da akıntı, deri değişikliği (çekilme veya çukurlaşma), iyileşmeyen kızarıklık gibi belirtileri fark ederseniz doktorunuza bildirin. Erken teşhis, başarılı tedavi için en önemli destektir.
Paget Hastalığı. Çok nadir görülen bu durum, kanserle ilişkilendirilmektedir. Areola bölgesini etkileyebilir ve içe dönük meme ucuna sahip kişilerde risk artar. Paget hastalığının belirtileri genellikle vücudun sadece bir tarafında görülür. Paget hastalığı, hem meme bezi hem de meme dışı bezlerde gelişebilir. Kesin tanıyı yalnızca doktor koyabilir.
Yukarıdaki yaygın belirtilere ek olarak, aşağıdakilere dikkat edin:
- ciltte pullanma veya kalınlaşma
- karıncalanma, kaşıntı ve/veya yanma hissi
- egzamaya benzeyen kabuklu veya sertleşmiş cilt
Bu cilt değişiklikleri başlangıçta gelip gidebilir veya topikal tedaviye iyi yanıt vererek iyileşiyor gibi görünebilir. Paget hastalığı yaşayan kadınlar, teşhis almadan önce aylardır belirtiler yaşayabilir.
Meme Ucu Eroziv Adenomatozu (EAN) ise iyi huylu bir tümördür ve Paget hastalığına çok benzeyebilir. Diğer olası sebeplerin elenmesi için tanısal testler gereklidir.
Ameliyat sonrası tahriş
Çoğu kadın meme ameliyatı sonrası ağrı, rahatsızlık, morarma ve şişlik yaşar. Ağrının şiddeti ve tipi kişiden kişiye değişir. Çoğunlukla sinir hasarı veya iltihabi süreçten kaynaklanır. Ağrı, meme yüzeyinde ya da dokuların derininde 6 aya kadar, hatta bazı durumlarda çok daha uzun süre hissedilebilir. Uzun vadeli etkiler arasında hassasiyet artışı veya azalması, etkilenen bölgeye dokununca ağrı, kolu başın üstüne kaldıramama ile araç kullanma ve günlük fiziksel hareketlerde zorlanma sayılabilir.
Bu tür ağrıların kronikleşme riskini azaltmak için doktorunuzla ağrı kesiciler, masaj, fizik tedavi veya talasoterapi (deniz suyunun sağlık amaçlı kullanımı) hakkında konuşun.
Hormon değişiklikleri
Hamilelikte veya PMS döneminde meme ucu ağrısı ve hassasiyeti oldukça yaygındır. Süt kanallarındaki sıvı değişimi şişmeye ve dolayısıyla meme ve meme uçlarında hassasiyetin artmasına, bazen de ağrıya neden olur. Hamile kadınlarda bu ağrı dönemsel olarak gelir ve gider, diğerlerinde ise adet bitince sona ermelidir.
Gebelikte meme ucu hassasiyeti, vücudunuzda artan östrojen seviyesinden kaynaklanır. Memelerinizin daha rahat olması için hamilelik sütyenlerinizin yumuşak, nefes alabilen ve meme uçlarında dikişsiz olmasına dikkat edin. Meme uçlarınızda kuruma veya çatlama hissediyorsanız nemlendirici kullanın.
Memelerinizi emzirmeye daha iyi hazırlamak için şunları deneyin:
- Doğumdan sonra, memelerinize masaj yapmak ağrıyı azaltabilir ve süt üretimini artırabilir. Farklı masaj teknikleri olsa da, evde rahatça uygulayabileceğiniz basit bir meme masajı ile başlayabilirsiniz: memenin hemen üstünden, dairesel hareketlerle meme ucuna doğru masaj yapın, ancak doğrudan meme ucunu masaj yapmayın çünkü bu daha fazla ağrı yaratabilir. Başlangıç noktasını değiştirip aynı hareketi tekrar edin ve tüm memeye uygulayın.
- Memelerinizi soğuk ile ılık su ile yıkayarak temiz tutun. Sert sabunlardan kaçının; bunlar cildinizi kurutur ve daha çok tahrişe yol açabilir. Emoliyanlar iyi bir alternatiftir.
- Emzirme kursuna katılın. Tüm annelerin bebeğini doğru şekilde tutmayı ‘doğuştan’ bildiğini düşünebilirsiniz, fakat ebeveynlik becerileri de deneyimle gelişir ve hazırlıklı olmak için pratik yapmak faydalıdır. Emzirme kursları, bebeğinizi farklı şekillerde tutma, gaz çıkarma ve bebeğinizin memeye doğru şekilde yerleşmediği ilk günlerde yaşanan meme ucu çatlağı ve ağrısı gibi konularda yardımcı olacaktır.
Menopoz öncesinde, vücudunuz yeni bir hormon değişikliği sürecinden geçer—progesteron üretimi artarken östrojen düzeyi hızla düşer. Menopozun başlangıcı ile ilişkili bazı semptomlar:
- ateş basması
- meme hassasiyeti veya aşırı hassasiyet
- düzensiz adet döngüleri
- baş ağrısı
- kilo alımı
- ruh halinde dalgalanmalar
Herkes ağrıyı farklı şekilde yaşasa da, menopoz kaynaklı meme ağrısı genellikle adet döngüsündeki ağrıdan farklıdır. Bu ağrı, tek ya da her iki memede yanma, batma veya zonklama olarak tarif edilir. Rahatsızlık, vücudunuz östrojen üretimini tamamen bırakınca ve adet dönemi tamamen bitince sona ermelidir; ancak hormon tedavisi kullanıyorsanız meme ucu hassasiyeti devam edebilir.
Emzirme
Çoğu kadın için, özellikle emzirmenin ilk günlerinde meme ve meme ucu hassasiyeti ile rahatsızlığı yaygındır. Kalıcı ağrı ise normal değildir. Meme ucu hassasiyeti genellikle ilk hafta azalır. Eğer azalmıyorsa veya emzirme dayanılmaz bir hal alıyorsa—mutlaka doktorunuza danışın.
En yaygın sebep, bebeğinizin daha hızlı süt almak için hevesle emmesidir. Bunun nedeni, bebeğin memeye yeterince iyi yerleşmemesi veya emzirme pozisyonunun uygun olmayışı olabilir; bazen de bazı bebekler sadece emmeye çok heveslidir.
Bebeğiniz tok olduktan sonra rahatlamak için emmeye devam ediyor ve meme uçlarınız acıyorsa—artık süt yutmayı bıraktığında nazikçe memenizi bebekten ayırın. Emzirme sırasında bebeğin ağzını meme ucundan önce vakumu kırıp sonra ayırmazsanız yine meme ucu tahrişi artabilir. Bebeğinizin dil bağı (dili altındaki ince doku) kısa ise, bu işlem zorlaşır. Sorun devam ederse, doktorunuzdan dil bağının kesilmesini isteyebilirsiniz. Bu uygulama, bebek için pek acı verici değildir ve emzirmeyi her ikiniz için kolaylaştırır.
Bazen meme ucu ağrısı, yetersiz süt akışı veya let-down refleksi (emzirmeye hazırlık olarak oksitosinle tetiklenen süt salınımı) nedeniyle oluşur. Bu refleks, göğüs pompası veya emme, memeye dokunma, bebek ağlamasını duyma ya da sadece bebeğinizi düşünmekle bile tetiklenebilir. Süt salınımı meme uçlarında karıncalanma, dolgunluk hissi, emzirmeden önce sütün sızması ve emzirme sırasında rahimde kasılmalar ile kendini gösterebilir.
Bu refleksi uyarmak için, bebeğinizi sık sık emzirin, pompa kullanıyorsanız daha sık süt sağın ve bol sıvı tüketin. Süt üretimini ne kadar teşvik ederseniz o kadar süt üretirsiniz.
Emzirmeyi kolaylaştıracak birçok kaynak var; emzirme kursları, çevrimiçi eğitimler ve bilgilendirici makaleler. Ek sorularınız varsa doktorunuza veya çocuk doktorunuza danışın.
Rahatsızlığın azaltılması
Ağrılı meme uçlarınızı iyileştirmek için, bunun mümkün olacağı bir ortam yaratmalısınız. Nemlendirme ilk adımdır—sizin için en iyisinin ne olduğunu bulmak için farklı maddeler deneyebilirsiniz. Örneğin, emzirdikten sonra bir damla sütü meme ucunuza sürün. Anne sütü bazen şaşırtıcı derecede etkilidir!
Bu yeterli değilse, değiştirilmiş lanolin ya da hipoalerjenik içerikle hazırlanmış kremler/merhemler kullanabilirsiniz (en uygun tedavi için doktorunuza danışın). Meme uçlarınızda çatlak veya yara varsa, emzirdikten sonra memelerinizi mümkün olduğunca havalandırın ve enfeksiyonu önlemek için antiseptik krem sürün.
Sütyenin içine kullanılan göğüs pedlerine dikkat edin. Uzun süre nemli kaldıklarında enfeksiyon riskini artırabilirler. Ayrıca ped kuruduğunda meme ucuna yapışır ve çıkarırken rahatsızlık verebilir.
Ağrıyı azaltmak için, emzirmeden sonra meme uçlarına soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Rahat ve işlevsel sutyenler tercih edin—geniş, elastik olmayan askılı pamuklu sutyenler memelerinizi desteklerken meme ucunu tahriş etmez. Bazen gece de sutyen takmak ek destek sağlayarak rahatsızlığı azaltabilir.
Meme uçları ve her şey
Vücudunuzun her parçası ilgi görmeyi hak eder, bazı bölgeler diğerlerinden daha zahmetli olsa da. Ancak ihmalin sonuçları vardır. Arada bir kendinizi baştan ayağa kontrol edin ve her şeyin yolunda olduğundan emin olun. Farkındalık hem öz-sevgiyi artırır hem de sağlık sorunlarının ilerlemesini erkenden yakalamanızı sağlar.
Adet döngünüzü WomanLog ile takip edebilirsiniz. WomanLog'u hemen indirin:
