Libido
Libido, yani cinsel dürtü, sekse yönelik doğal bir istektir. Cinsel iştah; sağlık, ruh hali ve partnerinizle olan duygusal bağ gibi faktörlerden etkilenebilir.
Sağlıklı libido için tek bir standart yoktur. Her bireyin aralığı ve özellikleri oldukça kendine özeldir. Doğal olarak yüksek ya da doğal olarak düşük cinsel isteğe sahip olmak normaldir. Libido zaman içinde, hem sağlıklı hem de sağlıksız nedenlerle, dalgalanabilir.
İnsanlar hem zihinsel hem de fiziksel olarak uyarılır ve sekse başlama konusunda farklı alışkanlıklar geliştirir. Spontan cinsel istek (seksi düşünürsünüz ve fiziksel olarak uyarılırsınız) ile tepkiyle ortaya çıkan cinsel istek (fiziksel uyarılma ile sekse ilgi duyarsınız) arasında bir fark vardır. Çoğumuz hem fiziksel hem zihinsel uyarılmaya bir arada yanıt veririz.
Bununla bağlantılı olarak, bazı insanlar cinsel ilişki başlatmada ve "öncülük etmede" (muhtemelen baskın) daha rahatken, bazıları daha çok tepki verici olmayı (muhtemelen itaatkar) tercih eder. Birini ya da diğerini tercih ediyor olmak, daha yüksek ya da düşük libidoya işaret etmez; sadece arzuyu ve zevki yaşama biçiminde farklı gereksinimler vardır. Birbirini neyin heyecanlandırdığını öğrenmek için vakit ayıran partnerler, ilişkilerini ve cinsel tatmin potansiyellerini derinleştirir.
Arzu, rızaya dayalı cinsel ilişkinin önkoşuludur. Partnerler, libido açısından daha uyumlu veya daha az uyumlu olabilirler ve karşılıklı tatmini sağlamak için çoğu zaman uzlaşma gerekir. Yüksek cinsel istekli bir kişinin partneri düşük cinsel istekliyse, mastürbasyon, istekleri gidermek için iyi bir seçenek olabilir ve partneri istenmeyen ilgiyle zor durumda bırakmaz.
Cinsel yakınlık ancak iki partner de duygusal ve fiziksel olarak hazır ve katılmaya istekli olduğunda gerçekleşir.
Fizyolojik uyarılmanın dört aşaması vardır:
- Heyecan, yani cinsel gerilim—vücut sekse hazırlanır, kan genital bölgeye akar, meme uçları dikleşir ve kalp atışları hızlanır.
- Plato—uyarıcıların verdiği haz artar ve tepkiler yoğunlaşır.
- Orgazm—zirve veya boşalma, istemsiz kasılmalar şeklinde gerçekleşir.
- Çözülme—uyarı devam etmezse kaslar gevşer, gerilim dağılır ve "mutluluk sonrası hali" olarak da bilinen huzurlu bir rahatlama hissedebilirsiniz.
Partnerler bu aşamalardan birlikte ve uyumlu şekilde geçtiklerinde, etkileşim daha doğal hissettirir ve cinsellik daha zevkli olur. Mükemmel uyum neredeyse imkansızdır; bu yüzden partnerinizin ne yaşadığını gözetmek önemlidir. Aynı şekilde, siz de aynı anlayışı görmeyi hak edersiniz.
Yatakta Sorunlar
Libido karmaşıktır. Hepimizin inişleri ve çıkışları vardır ancak bazen cinsel isteksizlik doğrudan duygusal veya psikolojik bir soruna bağlı olabilir. Cinsel isteği ve yakınlığı etkileyen birçok yaygın problem bulunur.
- Birçok insan performans kaygısı ve olumsuz beden algısı yaşar. Bedeni ve verdiği tepkiler konusunda yeterlilik endişesi taşımanın yanı sıra, partnerin sizi yargılamasından korkmak anı mahvedebilir. Erkeklerde bu daha görünür olsa da, hem kadınlar hem erkeklerin cinsel yakınlıktan zevk alabilmeleri için rahat ve güvende hissetmeleri gerekir. Kendinize karşı fazla acımasız olmayın—bu kadar mahrem bir ortamda özgüvenli olmak zaman ve pratik ister.
- Gerçekçi olmayan beklentiler de sorun yaratabilir ve genellikle belli davranışlara maruz kalmaktan kaynaklanır. Örneğin, porno kamerada iyi görünen şeylere odaklanır, tarafların ne hissettiğinden ziyade neyin güzel göründüğünü gösterir ve seksin nasıl olması gerektiğine dair gerçekçi olmayan bir tablo çizer. Sekse dair kendinizi eğitmek (güvenilir kaynaklar yardımıyla) sadece size neyin zevk verdiğini keşfetmek için değil, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan (CYBH) korunmak ve istenmeyen gebelikten kaçınmak için de gereklidir.
- Birçok insan seks ve cinsellik hakkında yanlış inançlara sahiptir ve kadınların ve erkeklerin romantik ve mahrem ilişkilerde nasıl davranması gerektiğine dair kalıplaşmış düşüncelerle sürekli karşılaşırız. Medya, reklamlar ve yanlış yönlendirilmiş düşünce kalıpları bireysel deneyimlerimizin eşsizliğini gölgede bırakıyor. Bu tür yanlış inançlar yatakta yaratıcılık eksikliğine, arzu ifade etmekte zorluğa, cinselliğe tutucu yaklaşmaya veya uyumsuz ilgi alanlarına neden olabilir.
- Cinsel partnerinizle iletişim eksikliği de yaygın bir sorundur. Bazen romantik olması için her şeyin “kendiliğinden” olmasını bekleriz ancak partnerinizin neyi sevdiğini siz ve sizin neyi sevdiğinizi partneriniz bilmiyorsa bu tür bir senaryo gerçekçi değildir. Elbette zahmetsiz bir yakınlık mümkündür; ancak oraya ulaşmak için çaba, anlayış ve sabır gerekir. Partnerinizle dürüst bir cinsel sohbet, yataktaki ilişkinizi geliştirmede önemli bir adım olacaktır.
Seks hafife alınacak bir konu değildir; ama eğlenmek de çok önemlidir! En iyi seksin beceriye ya da dış görünüşe değil, birlikte olduğunuz kişiyle ne kadar rahat hissettiğinize daha çok bağlı olduğunu göreceksiniz.
Kendini Doğrulayan Kehanet
Partnerinizle pozitif çağrışımları pekiştirmek uzun süreli ilişkinin anahtarıdır. Sarılmak veya öpüşmek gibi şefkatli davranışlar, (bağlanmayı kolaylaştıran) dopamin, oksitosin ve serotonin salgılanmasını sağlar, kortizolü azaltır (stres ve kaygıyı düşürür) ve daha fazla şefkatli davranışı teşvik eder. Aynı şekilde, cinsel yakınlık daha fazla cinsel yakınlık arzusunu artırır.
"Ayrılık kalbi kor yapar" sözü tamamen asılsız değilse de, fiziksel ayrılık partnerler arasında cinsel isteğin azalmasına daha çok yol açar.
Uzun vadede sağlıklı bir libido için, iki partnerin hem duygusal hem de cinsel olarak tatmin olmuş olması önemlidir; bu sağlam ve sağlıklı bir yakın ilişkinin temelidir. Düşük veya azalmış cinsel enerji, bir partner sürekli olarak diğerinin cinsel yakınlık girişimlerine kayıtsız kaldığında bir soruna dönüşebilir.
Arzunun Kaybı ve Yeniden Kazanımı
Libido eksikliğinizin mevcut partnerinizle hiçbir ilgisi olmayabilir. Sosyolojik araştırmalar ve çalışmalar, libidonun zamanla doğal olarak azaldığını gösteriyor. Bu süreç kadınlarda genellikle daha erken başlar, çünkü cinsiyetlere göre seks hormonlarının azalması farklı şekillerde ve hızda gerçekleşir.
Genel bir libido eksikliği, SAD (cinsel isteksizlik bozukluğu) veya HSDD (hipoaktif cinsel istek bozukluğu), ya da ISD (engellenmiş cinsel arzu) gibi bir ruhsal bozukluğa işaret edebilir.
Sağlıksız bir zihinsel durum cinsel arzunuzu “engelleyebilir”.
Cinsel arzu eksikliği yaşayan bir kişi, bazen bu durumu bilinçli ya da bilinçsiz olarak sürdürür. Zarar görmemek için kendini duygusal olarak kapalı tutmak daha güvenli görünebilir. Bu geçici çözüm genellikle geri teper fakat bunu tek başına çözmek zor olabilir. Güvendiğiniz bir arkadaşınızla paylaşmak veya bir psikoterapist ya da seksoloğa danışmak faydalı olabilir.
Yaşam tarzınız hormonların çalışmasında büyük rol oynar. Fiziksel, zihinsel ve cinsel olarak sağlıklı kalmak istiyorsanız, kendinize iyi bakmanız şarttır.
- Yeterli ve kaliteli uyuyun (düzenli olarak). Uyku yenileyicidir. Hem atletik hem bilişsel performans için kritiktir. Aynı zamanda iltihaplanma, hücre hasarı, diyabet, kalp hastalığı, inme ve depresyona karşı koruma sağlar.
- İyi beslenin. Dengeli bir diyet, vücutta tüm sistemlerin düzgün çalışması için hayati önemdedir. Yeterli protein, lif ve sağlıklı yağ tüketmeye özen gösterin. Aşırı az veya fazla yemekten kaçının; şeker ve rafine karbonhidratları mümkün olduğunca azaltın. Sağlıklı beslenme seçimleri, başka sağlıklı alışkanlıklar edinmenizi de kolaylaştıracaktır.
- Düzenli egzersiz yapın. Fiziksel aktivite, insülin dengenizi sağlar, kaygı ve depresyonu azaltır, endorfin üretimini artırır, enerji seviyenizi yükseltir ve dinlenme kalitenizi iyileştirir; aynı zamanda kas, kemik ve cilt sağlığını korur. Her gün az da olsa egzersiz yapmak belirgin faydalar sağlar.
- Stresi yönetin. Stres hormonları kortizol ve adrenalin önemli fonksiyonlara sahiptir ama sürekli yüksek seviyelerde kaldığında sağlıksız başa çıkma davranışlarına (ör. aşırı yeme) yol açabilir. Özellikle meşgul bir insansanız, düzenli olarak kendinize vakit ayırıp, bilinçli bir şekilde rahatlamalısınız.
Düşük libido mutlaka kötü bir şey değildir. Bazı insanlar bunu manevi ya da dini nedenlerle bilinçli olarak bastırır. Diğerleri aseksüel kimliğe sahiptir—bu kişiler romantik çekim hissedebilirler ancak cinsel arzu duymayabilirler. Kendinizi olduğu gibi kabul etmek, cinselliğinizden zevk almanın en önemli anahtarı olabilir.
Cinsel yaşamınızı WomanLog ile takip edebilirsiniz. WomanLog'u hemen indirin:
