Mahremiyet Sırasında Nasıl Güvende Kalınır
Doğal süreçler karmaşıktır ve herkesin güvenli ve keyifli bir deneyim yaşayabilmesi için belirli kuralların takip edilmesi gerekir. Bilgili olmak, harika bir deneyim ile kötü bir deneyim arasındaki farkı yaratabilir.
Tarih boyunca mahremiyetin doğruları ve yanlışları hakkında birçok farklı fikrimiz oldu. Hâlâ da öyle. Bu, insan deneyiminin bu kadar temel bir konusu hakkında fikir birliğine varmayı çok zorlaştırıyor. Kimi zaman, kendinizi güvende tutmak için çevrenizdekilerden farklı davranmanız gerekebilir.
Bir paranın iki yüzü
Cinselliğin birçok harika yönü vardır. Zevkli bir deneyim sunar, insanları yakınlaştırır, sayısız sağlık faydası vardır ve (elbette en önemlisi) yeni bir yaşamın oluşmasına olanak tanır! Olumlu cinsel deneyimler birçok güzel his kaynağıdır.
Ancak, her şeyde olduğu gibi, cinsellikte de bir denge vardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), planlanmamış gebelik veya tecavüz içeren olumsuz cinsel deneyimler, ömür boyu sürecek sonuçlara yol açabilir. Bunların her biri travmatik olabilir. Bazı insanlar ise tüm bu tecrübeleri yaşayabiliyor.
Tüm bunlar yetmezmiş gibi, cinsellik ile ilgili önyargılar genellikle mağdurların destek sistemlerinin devamlılığını engeller ve onların çektiği ızdırabın önüne geçebilecek kamu eğitiminin önünü keser.
Cinsellik söz konusu olduğunda kendimizi riske atmamızın birçok farklı yolu var ve bunların ardındaki nedenler oldukça karmaşıktır.
Cinsel eğitim (veya eksikliği)
Cinsellik hakkında bilgi eksikliği yaygın ve kalıcı bir sorundur. Oldukça gelişmiş ve bilimle iç içe toplumlar dahi cinsellik söz konusu olduğunda şaşırtıcı derecede çekingen olabilir. Birçok yetişkin, gençleri koruma amacıyla cinsellik hakkında bilgi vermekten kaçınır; fakat bu çaba, çoğu zaman gençlerin cinselliğine yönelik gerçekçi olmayan ve çocuklaştırıcı bir bakış açısı ile birleşir.
‘Bir kişi cinsellik için çok gençse, cinsellik hakkında bilgi almak için de çok gençtir’ görüşü iyi niyetli olabilir; fakat, yetişkinlerin, hayatlarındaki gençlerin ne zaman ve nasıl cinsel olarak aktif olacaklarını kontrol edemeyeceği gerçeğini ve gençlerin karşılaşabilecekleri durumlar öncesinde onlara cinsel bağlamda kötü kararlar almamayı öğretmenin bir sorumluluk olduğunu göz ardı eder.
Bir genç temel insan anatomisini bilmiyorsa, yanlışlıkla hamile kalabilir (veya birini hamile bırakabilir). Böyle bir hata geri alınamaz, yalnızca yönetilebilir. Benzer şekilde, sağlıklı bir ilişkinin nasıl olması gerektiğini bilmiyorsa, istismar yaşama riski artar. Ve en sık görülen CYBH'ların semptomlarının ne olduğunu (ya da birçok CYBH'nın belirti göstermeyebileceğini) bilmiyorsa, enfekte olma olasılığı daha yüksektir.
Bilgi eksikliği olduğunda yanlış bilgiler çoğalır. Seksle ilgili yanlış inanışlar oldukça yaygındır, özellikle de gerçek bilgiler kolayca erişilemezse. Kendisini ve başkalarını korumaya çalışan bir kadın dahi, çabalarını yanlış temellere dayandırmışsa, kötü bir durum yaşayabilir:
- ‘Çift prezervatif daha iyidir’ efsanesi; CYBH’ye veya istenmeyen gebeliğe yol açabilir.
- ‘İlk cinsel deneyimde hamile kalınmaz’ efsanesi; istenmeyen gebeliğe yol açabilir.
- ‘Bir kadın istemezse vücudu cinsel ilişkiyi engeller’ efsanesi; tecavüze sebep olabilir.
- ‘Cinsellikle ilgili her şey kötüdür’ efsanesi; ömür boyu süren suçluluk duygusuna yol açabilir.
Uygun bir cinsel eğitim herkes için hayati önemdedir ve bu konuda korkularımızın, bilgilendirici kamuya açık kaynakların önüne geçmesine izin vermemeliyiz.
Duygusal engeller
Gerçekleri bilmenin önemi, inkâr gücüyle karşılaştığınızda daha da belirginleşir. İnsanlar, kendi dünya görüşlerine uymayan bilgileri şüpheyle karşılamaya ve hatta bazen farkında olmadan görmezden gelmeye eğilimlidir. Cinsel konularla karmaşık ilişkimiz, zaten duygusal olarak yüklü bir deneyime ek zorluklar getirir.
Partnerler arasında yetersiz iletişim büyük risk taşır. Cinsellikle ilgili tek bildiğiniz ‘yapmamanız gerektiği’ ise (bu arada, pek de caydırıcı değildir), konuşmak yanlış hissettirebilir. Oysa cinsel yakınlık, bir güven düzeyi gerektirir ve gizlilik ve günahkârlık havası, cinsellik hakkında açıkça konuşmamızı; sağlık, güvenlik ve yaşanacak şüphelerimizi dile getirmemizi engeller.
Bu durum, özellikle düşük özsaygısı olanlar için daha da geçerlidir. Araştırmalara göre, bir kadın koruma ihtiyacı gibi temel konulardan bahsetmekten kaçınabiliyor; çünkü rahatsız edici bir konuşmanın ilişkisini tehlikeye atacağını düşünüyor. Hayatınızda birini tutma isteğinizi kendi güvenliğinizin önüne koydunuz mu? Ya da onun güvenliğinin?
Bunun nedenlerinden biri de, kaçınmamız gereken tehlikelerin gerçek gelmemesidir. Toplum, olumsuz cinsel deneyimleri genellikle utanç verici sırlar olarak görür ve bunların açığa çıkmaması, unutulması gerektiğini söyler. Bu yaklaşım, mağdurların yardım istemesini engellediği gibi, olumsuz deneyimlerin yaygınlığına dair gerçekçi bir görüşün oluşmasına da engel olur.
Kötü niyetli, yaşça büyük ve deneyimli birisi, cinsellik hakkında yeterince bilgisi olmayan genç bir kadının korkularını kolayca suistimal edebilir. Kimsenin sizi istemediğiniz cinsel eylemler için zorlamaya hakkı yoktur. Partnerinizle güvenli seks ve karşılıklı rıza hakkında konuşamıyorsanız, ilişkinizin sağlığını gözden geçirmekte fayda var.
Bir başkasına olan duygularımız objektif karar vermemizi zorlaştırabilir. Otoriteye duyulan saygı, genellikle sorgulamamız gereken konuları sorgulamamızı engelleyebilir. Ve biliyoruz ki aşkın gözü kördür.
Cinsellik karşıtı bir ortamda büyüyen biri, cinsellikle ilgili konularda güçlü olumsuz duygusal çağrışımlara sahip olabilir. Çocukluğunda yerleşen önyargı ve korkulardan, şimdi geçerli olmayan kurallar bile olsa, kurtulmak neredeyse imkânsız olabilir.
Açık, dürüst ve güven dolu biri olmamız; hem kendimizle hem de birbirimizle zorlu konuları samimi bir şekilde ele almamız, sağlıklı ilişkinin göstergesidir. İyi niyet her zaman mantıklı değildir. Anın coşkusunda, bir güven göstergesi olarak güvenlik önlemlerini görmezden gelmek mantıksız gelmeyebilir.
Partnerinizin cinsel ilişki öncesinde sizle herhangi bir hastalığı paylaşacağını varsayabilirsiniz. Fakat, utanç veya mahcupluk nedeniyle ya da cinselliği sizin güvenliğinizin ve iyiliğinizin önünde tuttukları için konuşmayabilirler. Önceki partnerlerine de aynı şekilde davrandılarsa, enfeksiyon riski artar.
Pratik hatalar
Cinsel bir buluşmada işler birçok şekilde ters gidebilir.
Korumazsız cinsel ilişki, CYBH bulaşmasının en sık yoludur. Birçok hormonal ve hormonal olmayan doğum kontrol yöntemi bulunsa da; sadece bariyer yöntemi (prezervatif) cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı etkilidir. Bu, vajinal, anal ve oral seks için geçerlidir.
Birçok insan CYBH ile ilgili temel bilgileri bile bilmiyor. CYBH’ların belirtisiz olabileceğini anlayan kadınlar dahi, risk altında olmadıklarına inanabiliyorlar—bunu kanıtlayan bir delil olmadığı halde, korkunç şeylerin hep başkalarının başına geldiğini düşünmek daha kolay geliyor.
Korumazsız seks, hamilelik riskini de beraberinde getirir. Gece korumasız geçtiyse, ertesi gün hapı ve temas sonrası tedavi seçeneklerini düşünmelisiniz.
Ertesi gün hapı, acil doğum kontrolü tipi olup; korumazsız cinsel ilişki sonrası ya da korunma yönteminin başarısız olduğu durumlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. En yüksek etki için acil korunma, ilişki sonrası mümkün olan en kısa sürede ve prospektüsteki saat aralığında alınmalıdır.
Acil korunma hapını, regl döngüsünün herhangi bir zamanında alabilirsiniz; ancak unutmayın—ertesi gün hapı, halihazırda tutunmuş bir gebeliği sonlandırmaz. Temel etkisi yumurtlamayı geciktirmek ya da önlemektir. Kaygılı bir durumda riski görmezden gelmek cazip gelebilir; ancak bu, hamile kalma olasılığınızı artırır.
Temas sonrası profilaksi ya da PEP, vücutta HIV’in tutunmasını engellemek için olası maruziyetten hemen sonra kullanılan kısa süreli HIV ilaçları kürüdür. 72 saat içinde başlamak zorundasınız, aksi takdirde işe yaramaz. Zamanında başlandığında, PEP HIV bulaşma riskini %80'den fazla azaltır; ancak bu etkiyi elde edebilmek için 28 günlük bir antiretroviral ilaç kullanımı da gereklidir.
Alkol ve maddeler
Alkol ve keyif verici maddeler zevk kaynağı olabilir ve sıklıkla paylaşım ve birlikte eğlenme ile özdeşleşirler. ‘Sosyal yağlayıcı’ (özellikle alkol için) terimi, insanların aynı anda sarhoşken hissettikleri arkadaşlık duygusunu anlatır. Maalesef bazı kişiler, diğerlerinden faydalanmak için bu duyguları suistimal edebiliyorlar.
Tarihi tecavüz ilaçları, faillerin mağduru güç kullanarak kolayca alt etmesini sağlayan ve mağdurun olanları anlamasını veya hatırlamasını zorlaştıran tüm maddeleri kapsar.
Bir kadın ne kadar sarhoşsa, görüş, işitme, risk değerlendirme ve koordinasyon bozukluklarından o kadar etkilenir. Tepki süresi ve konsantrasyon da çoğunlukla bozulur. Kimileri çevrelerinin ve eylemlerinin bilincini korur, kimileri ise neredeyse hiç kontrol edemez hale gelir.
Yeni bir şey denemeyi düşünüyorsanız, öncesinde araştırma yapın! Aldığınız maddenin üzerinizdeki etkisini; yaşınız, boyunuz, tıbbi geçmişiniz ve genetik özellikleriniz gibi faktörlerin belirleyebileceğini unutmayın.
Bedeniniz üzerindeki kontrolünüz azaldıkça, kırılganlığınız artar. Bunu kısmen önceden planlama yaparak dengeleyebilirsiniz. Dışarıda başınıza gelebilecek kötü durumları önlemek için bazı temel kurallar:
- Her zaman yakınınızda bir arkadaşınız olsun. Çevrenizde size güvenen bir arkadaşınız olması hayatınızı kurtarabilir. Sizin fark etmediğiniz şüpheli davranışları o görebilir veya potansiyel bir faile karşı caydırıcı olabilir. Siz de başkası için böyle bir arkadaş olabilirsiniz.
- Kendinizi kontrol edin. İçtiğiniz/aldığınız miktara dikkat etmek, çevreyi idrak edebileceğiniz ölçüde kalmanızı sağlar.
- İçeceğinizi gözünüzün önünden ayırmayın. Bazı tarihi tecavüz ilaçları sıvıya karışır, birisi bardağınıza bir şey atmaya çalışabilir. Özellikle kalabalık barlarda/klüplerde bardağınızdan gözünüzü çevirdiğinizde üstünü kapatmak iyi bir alışkanlıktır.
- Yanınıza uygun şeyler alıp önceden plan yapın. Birkaç arkadaşınıza nereye gideceğinizi ve gecenizi nerede geçireceğinizi anlatın. Telefonunuzu şarjlı tutun, yanınıza şarj aleti almayı unutmayın. Eğer topuklu giyecekseniz, yedek düz taban ayakkabı işinizi görebilir.
- Kamuya açık alanlarda kalmaya özen gösterin. Çevrenizde insanlar varsa, birinin size yardım etme olasılığı daha yüksektir.
- Gerekirse kendinizi savunabileceğinizden emin olun. Yanınızda taşıdığınız bazı eşyalar, saldırganı savuşturmak için kullanılabilir—araba anahtarıyla parmak arası tutmak gibi. Bulunduğunuz yerde yasal ise, biber gazı gibi öldürücü olmayan savunma araçlarını da yanınızda bulundurabilirsiniz.
Bir kadın olarak gece dışarı çıkarken kendimizi korumayı düşünmek zorunda olmamalıyız; ancak gerçek şu ki, önlem almak üzülmekten iyidir.
Kim olursanız olun, hangi geçmişten gelirseniz gelin: Bilgi sahibi olmak, iyilikten yana olmak ve hem kendinize hem de başkalarına saygı duymak sizi asla yanlış yola sürüklemez.
Reglinizi WomanLog ile takip edebilirsiniz. Şimdi WomanLog’u indirin:
