Τεστ εγκυμοσύνης—πότε και πώς να τα χρησιμοποιήσεις
Η εγκυμοσύνη είναι συχνά ένα χαρμόσυνο, πολυπόθητο γεγονός, αλλά η ανακάλυψη μιας απρογραμμάτιστης εγκυμοσύνης μπορεί να είναι σοκ! Συμπτώματα όπως η ναυτία, η κόπωση και η αυξημένη όρεξη είναι πρώιμοι δείκτες εγκυμοσύνης, αλλά, αν το τεστ γίνει σωστά και τη σωστή στιγμή, ένα απλό τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι μπορεί να σου πει αυτό που θες να μάθεις.
Τα τεστ εγκυμοσύνης είναι ευρέως διαθέσιμα και εύκολα στη χρήση—χρειάζονται μόνο λίγες σταγόνες ούρων για να έχεις αποτέλεσμα. Ωστόσο, δεν είναι 100% αξιόπιστα, γι’ αυτό είναι καλύτερο να συμβουλευτείς τη γιατρό ή τη γυναικολόγο σου αν πιστεύεις ότι μπορεί να είσαι έγκυος. Έτσι θα αποκτήσεις τις πληροφορίες που χρειάζεσαι για να αποφασίσεις τι θα κάνεις στη συνέχεια.
Είμαι έγκυος;
Μια γυναίκα μπορεί να μείνει έγκυος (να συλλάβει παιδί) μόνο υπό ορισμένες, πολύ συγκεκριμένες συνθήκες. Γύρω στη 14η μέρα ενός μέσου κύκλου 28 ημερών, μια γυναίκα έχει ωορρηξία· δηλαδή, απελευθερώνει ένα ωάριο από μία από τις ωοθήκες της, που ταξιδεύει στη σάλπιγγα και προχωρά προς τη μήτρα. Αν το σπέρμα φτάσει στον κόλπο και προχωρήσει μέσω της μήτρας και μέσα στις σάλπιγγες, το σπέρμα που θα επιβιώσει έχει την ευκαιρία να γονιμοποιήσει το ωάριο, εφόσον αυτό βρίσκεται εκεί ταυτόχρονα.
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι η διάρκεια ακόμα και του πιο σταθερού κύκλου μπορεί να διαφέρει και ο χρόνος της ωορρηξίας να αλλάζει από μήνα σε μήνα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις έφηβες, των οποίων οι ρυθμοί του σώματος παραμένουν ασταθείς κι ευμετάβλητοι. Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να παρακολουθείς την περίοδό σου. Έτσι γνωρίζεις τη διάρκεια του κύκλου σου και παρατηρείς πιο εύκολα αλλαγές, όπως καθυστερημένη περίοδο ή ασυνήθιστη αιμορραγία μεταξύ των περιόδων.
Το χρονικό «παράθυρο» για να γονιμοποιηθεί ένα ωάριο διαρκεί περίπου 12 ως 24 ώρες. Παρ’ όλα αυτά, το σπέρμα μπορεί να ζήσει στο σώμα μιας γυναίκας για αρκετές μέρες, οπότε η διάρκεια ζωής του σπερματοζωαρίου είναι πολύ μεγαλύτερη. Αν υπάρχει ήδη σπέρμα (λόγω σεξουαλικής επαφής τις προηγούμενες μέρες) όταν μία γυναίκα έχει ωορρηξία, το ωάριό της μπορεί να γονιμοποιηθεί. Ή, αν η γυναίκα κάνει σεξ ενώ έχει ωορρηξία, το σπέρμα μπορεί να γονιμοποιήσει αμέσως ένα ωάριο που μόλις απελευθερώθηκε.
Δεν έχει σημασία αν είναι η πρώτη, η πέμπτη ή η εκατοστή φορά που μια γυναίκα έχει σεξουαλική επαφή—η επιθυμία ή μη για εγκυμοσύνη είναι άσχετη. Το ανθρώπινο σώμα είναι σχεδιασμένο για την αναπαραγωγή.
Μια γυναίκα μπορεί να μην μπορεί να συλλάβει με έναν σύντροφο, αλλά να μπορεί με έναν άλλον· κάποια ζευγάρια προσπαθούν χρόνια να μείνουν έγκυοι, ενώ άλλοι τα καταφέρνουν αμέσως.
Πώς έγινε αυτό;;;
Ο ασφαλέστερος τρόπος για σεξουαλικά ενεργά άτομα να αποφύγουν την εγκυμοσύνη είναι να χρησιμοποιούν αντισύλληψη. Ρώτησε τη γιατρό σου να σου προτείνει τη κατάλληλη μέθοδο για σένα. Αλλά θυμήσου, δεν προστατεύουν όλα τα είδη αντισύλληψης από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ), οπότε βάλε προφυλακτικό εκτός κι αν βρίσκεσαι σε αποκλειστική, σταθερή σχέση και είστε και οι δύο βέβαιοι πως είστε υγιείς.
Ωστόσο, η ζωή είναι απρόβλεπτη και οι άνθρωποι δεν είναι πάντα προσεκτικοί και σοφοί—ειδικά όταν πρόκειται για τον έρωτα και το πάθος.
Μετά από ένα τρελό πάρτι, μια έντονη βραδιά έξω ή ένα ρομαντικό ραντεβού, μια γυναίκα μπορεί να περιμένει με αγωνία την επόμενη περίοδό της, επειδή η αντισύλληψη ήταν το τελευταίο που την απασχολούσε τη δεδομένη στιγμή ή ίσως της φάνηκε άβολο ή ντροπιαστικό να το συζητήσει σε μια νέα οικειότητα…
Και κάποιες φορές, ακόμη κι αν χρησιμοποιεί το ζευγάρι αντισύλληψη, αυτή απλά αποτυγχάνει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η γυναίκα μπορεί να σκεφτεί τη χρήση επείγουσας αντισύλληψης, που είναι γνωστή ως ‘χάπι της επόμενης μέρας’.
Πώς λειτουργεί το τεστ εγκυμοσύνης
Ο πιο ακριβής τρόπος επιβεβαίωσης μιας εγκυμοσύνης είναι η εξέταση αίματος σε εργαστήριο, αλλά αυτή απαιτεί χρόνο—μερικές φορές αρκετές μέρες—και μπορεί να είναι δύσκολη η αναμονή. Τα τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι πωλούνται χωρίς συνταγή στα φαρμακεία και συχνά βρίσκονται και σε σούπερμαρκετ ή καταστήματα καλλυντικών. Αυτά παρέχουν αποτέλεσμα πολύ πιο άμεσα, αλλά είναι λιγότερο ακριβή.
Το τεστ εγκυμοσύνης ανιχνεύει την παρουσία μιας ορμόνης—ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη ή hCG—στο αίμα ή στα ούρα της γυναίκας. Μόλις ένα ωάριο γονιμοποιηθεί και εμφυτευτεί στο τοίχωμα της μήτρας, το αναπτυσσόμενο έμβρυο αρχίζει να παράγει hCG.
Αυτή η ορμόνη ειδοποιεί το σώμα να εκκρίνει άλλη ορμόνη, την προγεστερόνη, η οποία διατηρεί και χτίζει το ενδομήτριο ώστε να υποδεχτεί το έμβρυο.
Πάρε ανάσα λοιπόν. Δεν έχει νόημα να κάνεις τεστ εγκυμοσύνης αμέσως μετά από απροφύλακτο σεξ. Αν ένα από τα ωάριά σου έχει γονιμοποιηθεί, χρειάζονται 6–7 μέρες για να διασχίσει και να μεταφερθεί από τη σάλπιγγα στη μήτρα, όπου πρέπει να εμφυτευτεί στο ενδομήτριο.
Το νωρίτερο που τα επίπεδα hCG είναι ανιχνεύσιμα με εργαστηριακή εξέταση αίματος, είναι περίπου 10 ημέρες μετά τη γονιμοποίηση, αλλά ακόμη δε φαίνεται στα ούρα.
Από αυτό το σημείο, τα επίπεδα της hCG αυξάνονται ραγδαία, φτάνοντας το μέγιστο γύρω στις 7¬–12 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Στη συνέχεια η παραγωγή hCG μειώνεται αλλά ανιχνεύεται και στα ούρα και το αίμα μιας γυναίκας καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αν μια γυναίκα αποβάλει ή κάνει διακοπή κύησης, χρειάζονται μερικές εβδομάδες για να επανέλθει το σώμα και η hCG παραμένει, επομένως η διάγνωση νέας κύησης σ’ αυτό το διάστημα είναι πολύ δύσκολη.
Πώς το χρησιμοποιώ;
Τα τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι είναι πολύ εύκολα στη χρήση. Αν και όλα λειτουργούν με την ίδια αρχή, υπάρχουν σε διάφορους τύπους, οπότε να διαβάζεις πάντα τις οδηγίες πριν ξεκινήσεις και να ελέγχεις την ημερομηνία λήξης! Συνήθως αποτελούνται από μια αντιδραστική ταινία μέσα σε πλαστική θήκη. Κάποια ζητούν να τοποθετήσεις το άκρο της ταινίας απευθείας στη ροή των ούρων για μερικά δευτερόλεπτα, ενώ άλλα δίνουν πιπέτα. Το αποτέλεσμα εμφανίζεται σε λίγα λεπτά, αλλά ο τρόπος εμφάνισης διαφέρει ανάλογα με το τεστ.
Η ταινία του τεστ χωρίζεται σε ζώνες—το σημείο δείγματος, τη ζώνη αντίδρασης, τη ζώνη ελέγχου και τη ζώνη αποτελέσματος. Το δείγμα ούρων εναποτίθεται στο σημείο δείγματος και περνάει στη ζώνη αντίδρασης, όπου τυχόν hCG στα ούρα συνδέεται με αντισώματα που φέρουν ένα ένζυμο. Αυτό το ένζυμο συμμετέχει στη χρωματική αντίδραση στις επόμενες ζώνες. Τα ούρα συνεχίζουν στη ζώνη αποτελέσματος, όπου τα αντίσωμα-ένζυμο προκαλούν χρώση (γραμμή ή σταυρό) αν υπάρχει hCG. Τέλος, περνά στη ζώνη ελέγχου, που μια άλλη χρωματική αντίδραση (γραμμή ή σταυρός) δείχνει ότι το τεστ έγινε σωστά. Μια μόνο χρώση σημαίνει αρνητικό τεστ, δηλαδή δεν είσαι έγκυος. Δυο χρώσεις σημαίνουν θετικό—είσαι έγκυος.
Τα περισσότερα τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι μπορούν να γίνουν οποιαδήποτε ώρα, όμως τα επίπεδα hCG στα ούρα είναι υψηλότερα το πρωί. Το αποτέλεσμα είναι πιο αξιόπιστο με τα πρώτα πρωινά ούρα, αν αντέξεις να περιμένεις!
Είναι 100% σίγουρο;
Το βασικό πλεονέκτημα του τεστ στο σπίτι είναι η ταχύτητα του αποτελέσματος· ωστόσο, δεν είναι απολύτως ακριβή.
Μπορεί να πάρεις ψευδώς θετικό αποτέλεσμα αν:
- το τεστ που χρησιμοποιείς έχει λήξει
- χρησιμοποιείς φάρμακα γονιμότητας ή άλλα σκευάσματα που περιέχουν hCG
- πάσχεις από ηπατική νόσο, καρκίνο ή άλλη σταδιακή πάθηση που αυξάνει τα επίπεδα hCG
Μπορεί να πάρεις ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα αν:
- βιάζεσαι και κάνεις το τεστ πριν η hCG γίνει ανιχνεύσιμη
- βιαστείς να διαβάσεις το αποτέλεσμα χωρίς να περιμένεις αρκετά για την αντίδραση
- τα ούρα ήταν αραιωμένα και δεν ανιχνεύθηκε hCG
Η γενική σύσταση είναι να επαναλάβεις το τεστ εγκυμοσύνης στο σπίτι σε δύο εβδομάδες. Αν έχεις ξανά θετικό αποτέλεσμα, μπορείς να ζητήσεις από τη γιατρό σου εξέταση αίματος, που θεωρείται η πιο αξιόπιστη μέθοδος.
Τι κάνω μετά;
Αν έχεις κάνει πολλά τεστ στο σπίτι, αλλά είχες διαφορετικά αποτελέσματα, η εξέταση αίματος θα σου δώσει σίγουρη απάντηση και θα μπορέσεις να μιλήσεις για τις απορίες σου.
Αν το τεστ βγει αρνητικό, αλλά δεν ξεκινά η περίοδός σου και έχεις συμπτώματα εγκυμοσύνης, όπως ναυτία, εμετούς, ευαισθησία μαστών ή κόπωση, η γιατρός μπορεί να σε εξετάσει περαιτέρω, να βρει τι συμβαίνει και να σου πει τα επόμενα βήματα για να επανέλθει ο κύκλος σου.
Αν το τεστ βγει θετικό, η γιατρός θα σε συμβουλεύσει για τα επόμενα βήματα. Αν θες να συνεχίσεις την εγκυμοσύνη, θα σου δώσει πληροφορίες και θα σε καθοδηγήσει σε συμπληρώματα και υγιεινή διατροφή και άσκηση για να προσφέρεις ό,τι καλύτερο στο μωρό σου. Αν η εγκυμοσύνη είναι απρογραμμάτιστη και μη επιθυμητή ή υπάρχουν ιατρικοί λόγοι, η γιατρός μπορεί να σε ενημερώσει για ασφαλείς τρόπους διακοπής κύησης.
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου με το WomanLog. Κατέβασε τώρα το WomanLog:
