Στήθη και Θηλασμός
Τα στήθη αντιδρούν ιδιαίτερα στις ορμονικές διακυμάνσεις. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τα στήθη υφίστανται σημαντικές αλλαγές για να προετοιμαστούν για το θηλασμό. Μπορεί να είναι δύσκολο να διατηρήσετε την ίδια νεανική σιλουέτα μετά τη γέννα, ωστόσο υπάρχουν μέθοδοι για να φροντίζετε τα στήθη σας.
Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύεται ευρέως, ο θηλασμός δεν είναι αυτός που προκαλεί την απώλεια της σφριγηλότητας των στηθών μετά τον τοκετό. Ανεξάρτητα αν μια γυναίκα θηλάζει ή όχι, τα στήθη της χαλαρώνουν μετά τη γέννα, ωστόσο με τη σωστή φροντίδα, μπορεί να μοιάζουν αρκετά με την προθλαστική τους μορφή μόλις ξεκινήσει ξανά η περίοδός της.
Η αρχή των πάντων
Το στήθος μιας γυναίκας αλλάζει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της. Μέχρι την εφηβεία, δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα στήθη αγοριών και κοριτσιών. Με την έναρξη της εφηβείας, οι γυναικείοι οργανισμοί αρχίζουν να παράγουν αυξημένες ποσότητες οιστρογόνων και προγεστερόνης, που αυξάνουν την ποσότητα του λιπώδους ιστού στο στήθος. Η ποσότητα του παραγόμενου λίπους καθορίζει το μέγεθος των στηθών, ενώ οι εσωτερικοί συνδετικοί σύνδεσμοι και το δέρμα προσφέρουν φυσική στήριξη.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, σχηματίζονται επίσης νέα αιμοφόρα αγγεία, όπως και ο αδενώδης ιστός που εξειδικεύεται στην παραγωγή γάλακτος—κατά μέσο όρο, υπάρχουν 15 έως 20 λοβοί σε κάθε στήθος. Κάθε λοβός περιλαμβάνει αρκετούς λοβίδια που περιέχουν γαλακτοπαραγωγούς αδένες. Αυτοί δημιουργούν ένα δίκτυο γαλακτοφόρων πόρων που ενώνονται πριν φτάσουν στη θηλή. Το σκούρο δέρμα γύρω από τη θηλή ονομάζεται θηλαία άλως.
Τα στήθη συνήθως ολοκληρώνουν την ανάπτυξή τους στην ηλικία των 15–17 ετών.
Τα στήθη δεν είναι απολύτως συμμετρικά ή τοποθετημένα στο ίδιο επίπεδο, και έρχονται σε μεγάλη ποικιλία σχημάτων και μεγεθών. Το ένα στήθος είναι συχνά ελαφρώς μεγαλύτερο από το άλλο. Οι θηλές επίσης διαφέρουν ως προς το σχήμα και το μέγεθός τους. Είναι ευαίσθητες στην αφή και στις αλλαγές θερμοκρασίας, και φουσκώνουν ή γίνονται πιο στητές με το κρύο ή την ερωτική διέγερση. Τα στήθη αποτελούν ερωτογενή ζώνη. Ο ερεθισμός των θηλών κατά τη διάρκεια της ερωτικής επαφής είναι απολαυστικός για πολλές γυναίκες και σε ορισμένες μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε οργασμό. Ο ερεθισμός των θηλών αυξάνει την παραγωγή ωκυτοκίνης.
Το μέγεθος και η εμφάνιση των στηθών αποτελούν συχνά αιτία σχολιασμού και ανασφάλειας για πολλά κορίτσια αλλά και ενήλικες γυναίκες. Η αρνητική εικόνα σώματος γύρω από το στήθος στα χρόνια της ανάπτυξης μπορεί να κάνει ένα κορίτσι να αποφεύγει συζητήσεις για τα σουτιέν και την υγεία του στήθους, οδηγώντας την σε άγνοια και, πιθανώς, σε λάθη που μπορεί να έχουν μόνιμες συνέπειες στο σώμα της. Μπορεί να προκαλέσει ακόμη και κακή στάση σώματος αν έχει τη συνήθεια να καμπουριάζει για να τα κρύψει.
Το να αγαπάς το σώμα σου είναι σημαντικό για τη σωματική και ψυχική σου υγεία.❤️
Αλλαγές στη μορφή
Η σιλουέτα του σώματος αλλάζει με το πέρασμα του χρόνου. Η γήρανση, η αύξηση βάρους και οι μετασχηματισμοί του στήθους κατά την εγκυμοσύνη προκαλούν τέντωμα και απώλεια ελαστικότητας, επηρεάζοντας σταδιακά τη θέση, το σχήμα και τον όγκο των στηθών σας.
Δεν υπάρχουν μύες μέσα στα στήθη, οπότε παρόλο που δεν μπορούμε να τα μεγαλώσουμε με άσκηση, η σωματική δραστηριότητα βελτιώνει την ποιότητα του δέρματος λόγω της μεγαλύτερης οξυγόνωσης των ιστών. Το δέρμα στα στήθη είναι ιδιαίτερα λεπτό και απαλό, και πιο ξηρό σε σχέση με άλλες περιοχές του σώματος. Οι αισθητικοί δερματολόγοι συστήνουν να φροντίζετε τα στήθη σας με την ίδια επιμέλεια που φροντίζετε και τα δόντια σας. Ενυδατικές κρέμες, ήπια scrubs, μασάζ, εναλλαγές κρύου-ζεστού ντους και αερόλουτρα, βοηθούν στη διατήρηση της σφριγηλότητας πριν και μετά τη γέννα και το θηλασμό.
Οι καθημερινές ασκήσεις για το στήθος συμβάλλουν στη σύσφιξη των θωρακικών μυών, όπως η ισομετρική σύσφιξη: Τοποθετήστε τις παλάμες μαζί στο κέντρο του στήθους με τα χέρια σε τρίγωνο, και πιέστε μεταξύ τους για 30 δευτερόλεπτα. Επαναλάβετε 3–5 φορές.
Οι θωρακικοί μύες αποτελούν τη φυσική υποστήριξη των στηθών, οπότε αξίζει να τους εξασκείτε.
Προσοχή! Το μασάζ στηθών δεν είναι κατάλληλο κατά την εγκυμοσύνη, ιδίως κοντά στον τοκετό. Ενισχύει την παραγωγή ωκυτοκίνης, που ενέχει κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Στήριξη και στυλ
Η πιο δημοφιλής μορφή στήριξης για τα στήθη είναι το σουτιέν. Τα μεγέθη σουτιέν έχουν έναν αριθμό και ένα γράμμα, π.χ. 75C. Ο αριθμός δείχνει την περίμετρο κάτω από το στήθος, ενώ το γράμμα το μέγεθος της cup. Τα σουτιέν συνήθως έχουν τιράντες που περνούν πάνω από τους ώμους και ένα κούμπωμα στην πλάτη, αν και υπάρχουν πολλές διαφορετικές παραλλαγές. Τα μεγαλύτερα μεγέθη διαθέτουν συνήθως σιδεράκι για επιπλέον στήριξη, ενώ ορισμένα διαθέτουν και ενίσχυση για εφέ ανόρθωσης.
Η εύρεση σουτιέν που φαίνεται καλό, ταιριάζει σωστά και είναι οικονομικό, δεν είναι εύκολη υπόθεση, όμως η καλή κατασκευή και εφαρμογή είναι εξαιρετικά σημαντικές. Το ακατάλληλο σουτιέν μπορεί να προκαλέσει πόνο στα στήθη, την πλάτη και τους ώμους, προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, κακή στάση, ραγάδες και ερεθισμούς. Το μέγεθος των στηθών αλλάζει με τα χρόνια—οι αντίστοιχες προσαρμογές στο μέγεθος του σουτιέν είναι εξίσου σημαντικές με την αλλαγή σε μέγεθος παπουτσιών.
Όταν γυμνάζεστε, φορέστε αθλητικό σουτιέν. Είναι πιο σφιχτό από τα καθημερινά σουτιέν και ελαχιστοποιεί την κίνηση του στήθους, ανακουφίζει από δυσφορία και μειώνει τον κίνδυνο τραυματισμού των συνδετικών ιστών. Ένα κατάλληλο σουτιέν είναι επίσης απαραίτητο στην εγκυμοσύνη. Καθώς τα στήθη σας μεγαλώνουν και βαραίνουν, βάλτε την άνεση πάνω από το στυλ—επιλέξτε σουτιέν με φυσικά υλικά, όπως βαμβάκι ή μετάξι, και φαρδιές τιράντες. Ο ύπνος με σουτιέν μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της χαλάρωσης, ειδικά αν τα στήθη έχουν αυξηθεί πολύ σε μέγεθος κατά την εγκυμοσύνη.
Το να φορέσει ή όχι μια γυναίκα σουτιέν αποτελεί προσωπική επιλογή. Πολλές γυναίκες επιλέγουν να κυκλοφορούν χωρίς σουτιέν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το σουτιέν δεν είναι απόλυτα απαραίτητο, ειδικά για γυναίκες με μικρότερα στήθη. Αν της είναι άνετο, μια γυναίκα μπορεί να ζήσει άνετα χωρίς να φορέσει ποτέ σουτιέν.
Ραγάδες και φροντίδα δέρματος
Κατά την εγκυμοσύνη, τα στήθη μεγαλώνουν και η θηλαία άλως γίνεται ελαφρώς πιο φαρδιά και πιο σκούρα λόγω της ορμονικής αλλαγής. Πολλές γυναίκες εμφανίζουν και ραγάδες—μικρά κόκκινα ή μωβ σημάδια που είναι αποτέλεσμα του τεντώματος του δέρματος για να προσαρμοστεί στην αύξηση μεγέθους. Οι αντιραγαδικές κρέμες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορούν να βελτιώσουν την ελαστικότητα του δέρματος και να βοηθήσουν στην επούλωση των ραγάδων, αλλά δύσκολα εξαφανίζονται τελείως.
Οι ενυδατικές κρέμες και τα scrubs σώματος βοηθούν στη διατήρηση της ελαστικότητας του δέρματος. Εφαρμόζεται με κυκλικές κινήσεις, αποφεύγοντας τη θηλή.
Οι εναλλαγές κρύου-ζεστού στο ντους βοηθούν επίσης—το κρύο νερό ενεργοποιεί την κυκλοφορία, συσφίγγει το δέρμα και μειώνει το αίσθημα βάρους, ενώ το ζεστό νερό χαλαρώνει και διαστέλλει τα τριχοειδή. Δεν χρειάζεται να τρέμετε από το κρύο όταν ξυρίζετε τα πόδια ή λούζεστε—αρκεί να τελειώσετε το ντους με δροσερό νερό. Ξεκινήστε από τα πέλματα και συνεχίστε προς το στήθος.
Η υγεία σας και ο τρόπος ζωής επηρεάζουν τη λειτουργία του σώματός σας κατά τη διάρκεια των αλλαγών. Τα στήθη επηρεάζονται περισσότερο από την αύξηση βάρους στη διάρκεια και μετά την εγκυμοσύνη, παρά από τον ίδιο το θηλασμό. Είναι μεγάλο λάθος να αλλάξετε τη διατροφή σας με τρόπο που μειώνει την παραγωγή γάλακτος λόγω κακής θρέψης. Το σώμα αλλάζει σταδιακά τους εννέα μήνες της εγκυμοσύνης και χρειάζεται περίπου ένα χρόνο για να επανέλθει στο προηγούμενο σχήμα του.
Εγκυμοσύνη και θηλασμός
Οι θηλές μιας γυναίκας συχνά πονάνε στην αρχή του θηλασμού. Μετά από μερικές εβδομάδες, ο θηλασμός γίνεται συνήθως πιο ανεκτός, αλλά μερικές φορές η ενόχληση επιμένει ή και επιδεινώνεται. Για την πρόληψη και θεραπεία προβλημάτων, χρησιμοποιήστε ειδικές αλοιφές ή κρέμες για τις θηλές.
Κατά το τελευταίο στάδιο της εγκυμοσύνης, τα στήθη μπορεί να εκκρίνουν ένα παχύρρευστο, κιτρινωπό υγρό που λέγεται πρωτόγαλα (colostrum). Είναι το πρώτο, πλούσιο σε πρωτεΐνες γάλα που παράγεται μέχρι και τη δεύτερη ή τρίτη μέρα μετά τον τοκετό. Παρέχει στο νεογέννητο πολλά βασικά θρεπτικά συστατικά. Αν εμφανιστεί νωρίτερα, απλώς ξεπλύνετε απαλά τις θηλές με ζεστό νερό. Τα επιθέματα θηλών μπορούν να αποτρέψουν τη διαρροή επάνω στα ρούχα.
Όταν πλένετε τα στήθη σας ενώ θηλάζετε, ξεπλύνετέ τα μόνο με ζεστό νερό και αποφύγετε τη συχνή χρήση σαπουνιού γιατί μπορεί να τα ξηράνει, να τα ερεθίσει ή να σκίσει το δέρμα τους. Μην χρησιμοποιείτε έντονα αρωματικά προϊόντα ομορφιάς με πολλές δραστικές ουσίες κατά το θηλασμό. Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για ήπια και ασφαλή προϊόντα περιποίησης για το δέρμα του μωρού και το δικό σας. Για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιήστε και ήπια απορρυπαντικά πλυντηρίου.
Ορισμένες μητέρες διευκολύνονται χρησιμοποιώντας ειδικά σουτιέν θηλασμού με αποσπώμενο cup, που κάνει πιο εύκολη τη σίτιση του μωρού και τη φροντίδα του στήθους ενώ διατηρεί την επαφή δέρματος μητέρας-μωρού, που είναι απαραίτητη για τον ιδιαίτερο συναισθηματικό δεσμό και τη δημιουργία ρυθμού στο θηλασμό.
Όταν σταματήσει ο θηλασμός, τα στήθη σταματούν να παράγουν γάλα και μπορεί να υπάρξει απώλεια όγκου και πληρότητας. Οι αλλαγές αυτές διαφέρουν για κάθε γυναίκα και δεν είναι προβλέψιμες. Τα στήθη ορισμένων γυναικών επιστρέφουν στο αρχικό μέγεθος, ενώ σε άλλες παραμένουν ελαφρώς μεγαλύτερα. Η αύξηση βάρους στην εγκυμοσύνη, η ηλικία αλλά και συνήθειες όπως το κάπνισμα επηρεάζουν την αναγέννηση των κυττάρων και την ελαστικότητα του δέρματος. Τα κατάλληλα τοποθετημένα ενθέματα στήθους δεν επηρεάζουν κατ’ αρχήν καθόλου την εγκυμοσύνη ή το θηλασμό.
Υπάρχει μεγάλη ποικιλία μη επεμβατικών και επεμβατικών τρόπων για να αλλάξετε τα στήθη σας για λόγους αισθητικής ή υγείας, όπως η άσκηση, υποπίεση (vacuum), ή χειρουργικές επεμβάσεις. Αν σκέφτεστε κάτι πιο παρεμβατικό, συμβουλευτείτε το γιατρό σας για εξέταση μαστού και λάβετε υπόψη τις αλλαγές που έχετε ήδη βιώσει λόγω εγκυμοσύνης ή θηλασμού.
Καρκίνος του μαστού
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος καρκίνος που προσβάλλει γυναίκες, και μπορεί να οδηγήσει σε μαστεκτομή ή ακόμη και σε θάνατο. Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική για την επιτυχία της θεραπείας. Αυξάνετε σημαντικά τις πιθανότητες για πρώιμη ανίχνευση με τακτικές εξετάσεις και έλεγχο του στήθους σας κάθε μήνα για ύποπτα εξογκώματα—μπορείτε να το κάνετε μόνες σας ή με τον/την σύντροφό σας. Όγκοι που δεν είναι ανιχνεύσιμοι με την αφή, εντοπίζονται με μαστογραφία ή υπέρηχο.
Πρώιμα σημάδια καρκίνου του μαστού:
- Πόνος στο στήθος ή τη θηλή.
- Πρήξιμο στο στήθος ή στους λεμφαδένες κάτω από τη μασχάλη ή κοντά στην κλείδα.
- Ερυθρότητα, ερεθισμός, σκλήρυνση ή βοθρίαση στο δέρμα του στήθους ή της θηλής.
- Εισολκή θηλής.
- Έκκριση υγρού άλλου από γάλα.
Μια κάποια δυσφορία είναι φυσιολογική σε ορισμένες φάσεις του κύκλου—π.χ. τα στήθη συχνά είναι πρησμένα και ευαίσθητα στη διάρκεια της περιόδου. Επίσης, τα στήθη διογκώνονται ελαφρώς κατά τη διέγερση. Εάν ανησυχείτε ή υποπτεύεστε πρόβλημα στην υγεία του στήθους σας, συμβουλευτείτε γιατρό.
Μπορείτε να καταγράφετε πάνω από 100 συμπτώματα με το WomanLog. Κατεβάστε το WomanLog τώρα:
