Η ορμονική αντισύλληψη έχει αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο για να δώσει στις γυναίκες μεγαλύτερο έλεγχο στον οικογενειακό προγραμματισμό και στην αναπαραγωγική υγεία. Ωστόσο, η μεταβολή της λειτουργίας των ορμονών σου δεν είναι κάτι απλό. Κάποια στιγμή μπορεί να έρθει η ώρα που μια γυναίκα θέλει να κάνει ένα διάλειμμα ή να διακόψει εντελώς τη χρήση ορμονικής αντισύλληψης.
Η ορμονική αντισύλληψη δεν χρησιμοποιείται μόνο για την αποτροπή εγκυμοσύνης. Μπορεί να συνταγογραφηθεί για την αντιμετώπιση ζητημάτων όπως η ακμή, η έντονη αιμορραγία ή οι επώδυνοι πόνοι περιόδου. Η ανεύρεση της κατάλληλης ορμονικής μεθόδου μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς κάθε γυναίκα επηρεάζεται διαφορετικά—μερικές φορές οι παρενέργειες υπερβαίνουν τα οφέλη. Κάποιες γυναίκες επιλέγουν επίσης να διακόψουν προσωρινά τη χρήση ορμονικής αντισύλληψης, ώστε να δουν πώς αισθάνονται χωρίς αυτήν.
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ορμονικής αντισύλληψης—βραχείας δράσης αναστρέψιμες μεθόδους (SARCs) και μακράς δράσης αναστρέψιμες μεθόδους (LARCs).
Όλες οι ορμονικές αντισυλληπτικές μέθοδοι περιέχουν προγεσταγόνο (συνθετική μορφή της προγεστερόνης). Υπάρχουν μέθοδοι που περιέχουν μόνο προγεσταγόνο και συνδυασμένες μέθοδοι που περιέχουν και κάποια μορφή οιστρογόνου. Καταστέλλοντας τη φυσική παραγωγή ορμονών, η αντισύλληψη αποτρέπει την εγκυμοσύνη και μπορεί να βοηθήσει σε άλλα θέματα ορμονικής ανισορροπίας, όπως ακμή άγχος, ευερεθιστότητα, νευρικότητα, μεγάλες και βαριές περιόδους, έντονες κράμπες, ευαισθησία στήθους, και άλλα.
Διάβασε προσεκτικά για την αντισυλληπτική μέθοδο που επέλεξες και δώσε προσοχή στο σώμα και τα συναισθήματά σου όταν ξεκινάς ορμονική αντισύλληψη. Συνιστούμε να συμβουλευτείς γιατρό πριν την έναρξη, ώστε να βεβαιωθείς ότι σου ταιριάζει. Η συνδυασμένη αντισύλληψη δεν είναι κατάλληλη για άτομα με ορισμένες προϋπάρχουσες καταστάσεις ή συνήθειες που αντιδρούν επικίνδυνα στα οιστρογόνα.
Μια γυναίκα μπορεί να διακόψει την αντισύλληψη για διάφορους προσωπικούς λόγους. Ίσως νιώθει έτοιμη να προσπαθήσει για παιδί. Ίσως δεν της αρέσει πώς αισθάνεται ή έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες. Ίσως απλώς θέλει να δοκιμάσει πώς είναι να ζει χωρίς αυτήν για λίγο. Σε ό,τι αφορά το σώμα σου, έχεις κάθε δικαίωμα να κάνεις ό,τι θεωρείς σωστό.
Χρειάζεται χρόνος ώστε το σώμα μιας γυναίκας να επανέλθει σε τακτικό κύκλο μετά τη διακοπή της ορμονικής αντισύλληψης. Μπορείς να τη σταματήσεις σε οποιαδήποτε φάση του κύκλου—αν και έχει σημασία να προσέξεις τη χρονική στιγμή. Αν παίρνεις χάπι, για παράδειγμα, είναι καλύτερα να ολοκληρώσεις τη συσκευασία σου και να μην ξεκινήσεις νέα, παρά να τη διακόψεις τυχαία στιγμή. Έτσι αποφεύγονται άσκοπες διακυμάνσεις ορμονών.
Αν χρησιμοποιείς ορμονική αντισυλληπτική μέθοδο για να αντιμετωπίσεις ορμονική ανισορροπία, θυμήσου: δεν πρόκειται για θεραπεία. Μόλις σταματήσεις τα χάπια, τα συμπτώματα που είχες πιθανόν να επανέλθουν. Δεν είναι σπάνιο τα συμπτώματα να επιστρέφουν στην αρχή εντονότερα λόγω της απότομης αύξησης παραγωγής ορμονών στο σώμα.
Φρόντισε ιδιαίτερα το σώμα σου αυτήν την περίοδο. Κατανάλωσε ισορροπημένη διατροφή, γυμνάσου τακτικά, διαχειρίσου το άγχος, και δείξε καλοσύνη στον εαυτό σου. Μπορείς να διευκολύνεις τη μετάβαση λαμβάνοντας συμπληρώματα που βοηθούν στη ρύθμιση της ωορρηξίας ή τη διαχείριση ανδρογονικής ή οιστρογονικής κυριαρχίας (αν σε επηρεάζει κάτι από αυτά). Συμβουλεύσου τον/την γιατρό σου πριν ξεκινήσεις, για να διαπιστωθεί ποια συμπληρώματα είναι κατάλληλα για εσένα.
Συνήθως χρειάζονται μερικοί μήνες για να σταθεροποιηθούν τα επίπεδα ορμονών μιας γυναίκας μετά τη διακοπή των χαπιών. Αυτό εξαρτάται από την ευαισθησία του σώματός σου στο είδος της αντισύλληψης που χρησιμοποιούσες, για πόσο διάστημα τη λάμβανες και αν υπάρχουν προϋπάρχουσες καταστάσεις υγείας. Αν η περίοδός σου παραμένει ακανόνιστη μετά από 3–4 μήνες, μίλησε με τον/την γιατρό σου.
Η ορμονική αντισύλληψη μπορεί να σε επηρεάσει με πολλούς τρόπους και δεν είναι πάντα εύκολοι. Πολλές γυναίκες αναφέρουν αισθήματα κατάθλιψης και άγχους κατά τη χρήση ορμονικής αντισύλληψης. Ίσως νιώσεις πιο ελαφριά και χαρούμενη όταν τη σταματήσεις. Κάποιες γυναίκες παθαίνουν πονοκεφάλους πριν ή κατά την αιμορραγία απόσυρσης (λόγω πτώσης των ορμονών)—αυτοί συνήθως υποχωρούν, όπως και τυχόν επιπλέον βάρος που απέκτησες με την αντισύλληψη. Συχνά μειώνεται η σεξουαλική επιθυμία—αν συνέβη και σε εσένα, μπορεί να παρατηρήσεις αύξηση της λίμπιντο.
Κάποιες γυναίκες βιώνουν έντονες παρενέργειες μετά τη διακοπή της ορμονικής αντισύλληψης· αυτό είναι γνωστό ως σύνδρομο μετά τη διακοπή αντισύλληψης. Αν και σπάνιο, η διακοπή των συνθετικών ορμονών μπορεί να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις.
Αμηνόρροια είναι η απουσία περιόδου. Η αμηνόρροια μετά τη διακοπή του χαπιού είναι όταν το σώμα δεν επανέρχεται σε φυσικό κύκλο εντός έξι μηνών από τη διακοπή των συνθετικών ορμονών. Οι τεχνητές ορμόνες του χαπιού καταστέλλουν τη φυσική παραγωγή προγεστερόνης. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το σώμα χρειάζεται χρόνο για να ξαναβρεί τον ρυθμό του. Αν έχουν περάσει πάνω από έξι μήνες από τη διακοπή και δεν έχεις περίοδο, επικοινώνησε με τον/την γιατρό σου για να εντοπιστεί η αιτία.
Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) είναι συχνή διαταραχή του αναπαραγωγικού που επηρεάζει μία στις δέκα γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας—ανεξάρτητα από την αντισυλληπτική μέθοδο. Ωστόσο, η ορμονική αντισύλληψη μπορεί να προκαλέσει προσωρινό PCOS καθώς το σώμα αποκαθιστά τη φυσική παραγωγή ορμονών. Τα συμπτώματα ποικίλουν: ακανόνιστη, βαριά και επώδυνη περίοδο, κύστεις ωοθηκών, ακμή, υπερτρίχωση, αντίσταση στην ινσουλίνη και αυξημένη αρτηριακή πίεση. Αν εμφανίζεις τρία ή περισσότερα από αυτά, ίσως έχεις PCOS. Συνήθως το πρόβλημα εξαφανίζεται μετά την εξισορρόπηση των ορμονών.
Καθώς τα συμπτώματα του PCOS δεν είναι σταθερά, συχνά παραμένει αδιάγνωστο. Η ορμονική αντισύλληψη μπορεί να κρύψει την κατάσταση, ειδικά αν ξεκινήσει νωρίς σε ηλικία εφηβείας, επειδή τα συμπτώματα του PCOS μοιάζουν με εκείνα των φυσιολογικών ορμονικών διακυμάνσεων.
Διάβασε περισσότερα για το πώς το PCOS επηρεάζει την υγεία και τη γονιμότητά σου.
Είναι δυνατόν να έχεις έμμηνο ρύση χωρίς ωορρηξία. Αυτό δεν είναι εύκολο να το αντιληφθείς, καθώς θεωρούμε συχνά ότι αν υπάρχει αίμα, όλα πάνε καλά—όμως δεν ισχύει πάντα. Ο απλούστερος τρόπος να ελέγξεις αν έχεις ωορρηξία είναι με τεστ ωορρηξίας στο σπίτι ή ρωτώντας τον/την γιατρό σου. Κάποιες γυναίκες παρακολουθούν τη βασική θερμοκρασία τους για να διαπιστώσουν πότε ξεκινά η ωορρηξία.
Η ωορρηξία είναι σημαντική για τη ρύθμιση του κύκλου και τη συνολική υγεία μιας γυναίκας. Εκτός από το ότι επιτρέπει την εγκυμοσύνη, έχει και άλλα οφέλη, όπως οξυμένες αισθήσεις, αυξημένη λίμπιντο, λαμπερή επιδερμίδα και αυτοπεποίθηση.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η χρήση ορμονικής αντισύλληψης συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους. Αυτοί οι λόγοι συντελούν συχνά στη διακοπή της ορμονικής αντισύλληψης, όμως η ψυχική υγεία χρειάζεται χρόνο για να ανακάμψει ακόμη και μετά τη διακοπή των συνθετικών ορμονών. Αν και η σχέση κατάθλιψης–αντισύλληψης παραμένει ασαφής, οι ειδικοί πιστεύουν ότι η καταστολή της ωορρηξίας και της φυσικής παραγωγής προγεστερόνης επηρεάζει τα συναισθήματα. Η προγεστερόνη έχει θετική επίδραση στον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, επιταχύνοντας έτσι την ανάρρωση.
Η ορμονική αντισύλληψη βοηθά εκατομμύρια γυναίκες να διαχειρίζονται τη γονιμότητα και τον κύκλο τους. Ενώ σε κάποιες γυναίκες λειτουργεί καλά, σε άλλες δημιουργεί προβλήματα. Άκου το σώμα σου για να βρεις τον καλύτερο τρόπο να διαχειριστείς τη γονιμότητα. Αν αποφασίσεις να σταματήσεις την ορμονική αντισύλληψη, η παρακολούθηση του κύκλου σου με το WomanLog θα σε βοηθήσει να καταλάβεις καλύτερα τις αλλαγές που περνάς. Ο έμμηνος κύκλος σου αντικατοπτρίζει τη συνολική υγεία σου.
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου μέσω WomanLog. Κατέβασε το WomanLog τώρα: