Ορμονική Αντισύλληψη
Το να παίρνουμε στα χέρια μας τον έλεγχο του εμμηνορροϊκού μας κύκλου μπορεί να είναι ενδυναμωτικό—γνωρίζοντας πότε να περιμένουμε την περίοδο και μειώνοντας ή ακόμη και εξαλείφοντας τα συνοδευτικά συμπτώματα, γίνεται πολύ πιο εύκολη η διαχείριση και απελευθερώνεται χρόνος και ενέργεια για να τα αξιοποιήσουμε όπως θέλουμε!
Όλα τα ορμονικά αντισυλληπτικά περιέχουν μια μικρή ποσότητα συνθετικών οιστρογόνων μαζί με προγεσταγόνο (μια μορφή προγεστερόνης), ή μόνο προγεσταγόνο. Αυτές οι ορμόνες δρουν στη φυσική παραγωγή ορμονών του σώματος.
Η ορμονική αντισύλληψη επενεργεί στο ενδοκρινικό σύστημα ώστε το σώμα να εμποδίζει τη γονιμοποίηση, παχαίνοντας την τραχηλική βλέννα ώστε το σπέρμα να μην περνά στη μήτρα, λεπταίνοντας το ενδομήτριο ώστε να αποτρέπεται η εμφύτευση γονιμοποιημένου ωαρίου, ή ακόμη και σταματώντας την απελευθέρωση ωαρίων—συχνά κάποιο συνδυασμό από τα παραπάνω.
Μην χρησιμοποιείς την ορμονική αντισύλληψη αν είσαι έγκυος, παχύσαρκη, καπνίστρια ή έχεις πρόσφατα διακόψει το κάπνισμα και είσαι άνω των 35, ή παίρνεις φάρμακα που ενδέχεται να αλληλεπιδράσουν με την αντισύλληψη. Επίσης, δεν συνιστάται αν έχεις ιστορικό θρομβώσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων, καρδιακών προβλημάτων, καρκίνου, ηπατικής ή χοληφόρων νόσου, διαβήτη ή σοβαρών ημικρανιών (ιδίως με αύρα ως προειδοποιητικό σύμπτωμα). Αν σκέφτεσαι αυτή τη μέθοδο, συμβουλεύσου τη γιατρό σου για ενδεχόμενους κινδύνους.
Αντισυλληπτικά Βραχείας Δράσης
Οι μέθοδοι αυτές λαμβάνονται ή εφαρμόζονται καθημερινά, εβδομαδιαία ή μηνιαία, ανάλογα με τον τύπο.
Το αντισυλληπτικό χάπι, ή συνδυασμένο από του στόματος αντισυλληπτικό, αναστέλλει την περίοδο για να δημιουργηθεί έτσι ένας «τεχνητός» εμμηνορροϊκός κύκλος.
- Μονοφασικά χάπια 21 ημερών έχουν κάθε φορά ίδια ποσότητα ορμόνης. Λαμβάνονται κάθε μέρα για 21 μέρες και μετά σταματούν για μία εβδομάδα ώστε να εμφανιστεί η περίοδος.
- Πολυφασικά χάπια 21 ημερών περιέχουν δύο ή τρεις διαφορετικά χρώματα με διαφορετικές ποσότητες ορμονών. Πρέπει να λαμβάνονται με τη σωστή σειρά, κάθε μέρα για 21 μέρες, και μετά να διακόπτονται για μία εβδομάδα.
- Ημερήσιο χάπι περιλαμβάνει 21 «ενεργά» χάπια με ορμόνες και 7 «ανενεργά» χωρίς ορμόνες—σύνολο 28 χάπια. Έτσι, μπορείς να έχεις περίοδο χωρίς να διακόπτεις την καθημερινή συνήθεια λήψης του χαπιού. Πρέπει να λαμβάνονται με τη σωστή σειρά για να είναι αποτελεσματικά.
- Χάπια παρατεταμένου κύκλου λαμβάνονται συνεχόμενα για 12 εβδομάδες, ακολουθούμενα από μία εβδομάδα ανενεργών χαπιών. Αυτό μειώνει τις περιόδους από 13 φορές το χρόνο σε 4 φορές το χρόνο κατά μέσο όρο.
Τα μίνι-χάπια λαμβάνονται καθημερινά και περιέχουν μόνο προγεσταγόνο. Γυναίκες που εμφανίζουν παρενέργειες από οιστρογόνα, συχνά ανταποκρίνονται καλύτερα στα μίνι-χάπια.
Σε θηλάζουσες γυναίκες συνιστάται αντισύλληψη μόνο με προγεσταγόνο αντί για χάπια με συνδυασμό οιστρογόνου και προγεσταγόνου, καθώς το οιστρογόνο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την παραγωγή γάλακτος. Ωστόσο, οι ειδικοί προτείνουν μέθοδους χωρίς ορμόνες (όπως προφυλακτικά ή τη μέθοδο LAM) ως πρώτη επιλογή.
Αν τα μίνι-χάπια λαμβάνονται σταθερά και σωστά, είναι περίπου 95% αποτελεσματικά—ελαφρώς λιγότερο αποτελεσματικά από τα συνήθη αντισυλληπτικά χάπια.
Το κολπικό δαχτυλίδι είναι ένα μικρό πλαστικό δαχτυλίδι που τοποθετείται στον κόλπο και απελευθερώνει οιστρογόνα και προγεσταγόνο στο αίμα. Όπως και το χάπι, χρησιμοποιείται για 21 μέρες και στη συνέχεια αφαιρείται για 7 μέρες, μετά τοποθετείται νέο δαχτυλίδι.
Το αυτοκόλλητο (patch) δέρματος κολλά στην κοιλιά, τους γλουτούς, το πάνω μέρος του μπράτσου ή του κορμού (όχι στους μαστούς) και απελευθερώνει σταθερή ποσότητα οιστρογόνου και προγεσταγόνου. Όταν χρησιμοποιείται σωστά είναι >99% αποτελεσματικό.
Η γυναίκα αλλάζει το patch μία φορά την εβδομάδα για 3 εβδομάδες και διακόπτει για 1 εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας χωρίς patch, εμφανίζεται ελαφριά έμμηνος ρύση. Το αυτοκόλλητο μπορεί να φορεθεί στο μπάνιο, στο κολύμπι και ενώ αθλείσαι.
Το patch μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και κάποιες γυναίκες έχουν προσωρινές παρενέργειες όπως πονοκεφάλους, αλλαγές διάθεσης, μειωμένη λίμπιντο ή αύξηση βάρους.
Αντισυλληπτικά Μακράς Διάρκειας
Οι μέθοδοι αυτές (LARCs) διαρκούν εβδομάδες, μήνες, ακόμη και χρόνια, απαιτώντας ελάχιστη παρακολούθηση ή συντήρηση.
Η ενέσιμη αντισύλληψη περιέχει μόνο προγεσταγόνο. Εγχύεται κάθε 8–13 εβδομάδες, ανάλογα με το είδος. Πολλές γυναίκες σταματούν να έχουν περίοδο έπειτα από λίγες ενέσεις. Αν σταματήσουν οι ενέσεις, το προγεσταγόνο αποβάλλεται σταδιακά. Οι περισσότερες γυναίκες επανέρχονται στην περίοδο και τη γονιμότητα 4–8 μήνες μετά την τελευταία ένεση, αλλά σε κάποιες μπορεί να καθυστερήσει περισσότερο.
Το αντισυλληπτικό εμφύτευμα ή εμφύτευμα αντισύλληψης είναι μία ράβδος σαν σπίρτο που μπαίνει κάτω από το δέρμα του μπράτσου και απελευθερώνει προγεσταγόνο στο αίμα. Αυτή η στεροειδής ορμόνη ενεργοποιεί τον υποδοχέα προγεστερόνης. Το εμφύτευμα δρα αποτελεσματικά μετά από 5 ημέρες και διαρκεί 3–5 χρόνια. Μετά την αφαίρεση, η γονιμότητα επιστρέφει αμέσως. Το χέρι μπορεί να είναι ευαίσθητο ή πρησμένο για μερικές μέρες, αλλά δεν παρατηρούνται άλλες παρενέργειες. Πλεονεκτήματα: λιγότερες, ελαφρύτερες περίοδοι, ηπιότερα συμπτώματα προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και ασφάλεια στη χρήση από καπνίστριες και θηλάζουσες.
Το ορμονικό σπιράλ (IUD) ή ενδομήτριο σπείραμα είναι αντικείμενο σε σχήμα Τ τοποθετημένο στη μήτρα που απελευθερώνει προγεσταγόνο. Το προγεσταγόνο παχύνει τη βλέννα του τραχήλου ώστε το σπέρμα να μην φτάνει στο ωάριο. Σε κάποιες γυναίκες αποτρέπει και την ωορρηξία. Το σπιράλ δρα άμεσα και διαρκεί 5–10 χρόνια, ανάλογα με τον τύπο. Μετά την αφαίρεση, η γονιμότητα επανέρχεται γρήγορα.
Κάποιες γυναίκες εμφανίζουν μεγαλύτερης διάρκειας και πιο επώδυνες περιόδους τους πρώτους 3–6 μήνες μετά τη τοποθέτηση του σπιράλ. Υπάρχει μικρός κίνδυνος μόλυνσης ή απόρριψης της συσκευής από τον οργανισμό—η γιατρός θα σου δείξει πώς ελέγχεις τη θέση του. Το σπιράλ δεν συνιστάται σε γυναίκες με ιστορικό πυελικής λοίμωξης.
Προσοχή! Τα ορμονικά αντισυλληπτικά μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες και να αυξήσουν τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής, εγκεφαλικού, εμφράγματος μυοκαρδίου ή κάποιων μορφών καρκίνου. Αν εμφανίσεις πόνο στην κοιλιά, έντονο πονοκέφαλο ή ημικρανία, δύσπνοια, πόνο στο στήθος, θολή όραση ή ερυθρότητα, πρήξιμο ή πόνο στα πόδια μετά την έναρξη της ορμονικής αντισύλληψης, συμβουλεύσου άμεσα τη γιατρό σου!
Επείγουσα Αντισύλληψη
Το χάπι της επόμενης μέρας χρησιμοποιείται μετά από σεξ χωρίς προστασία ή σε περίπτωση που χάλασε το βασικό μέσο αντισύλληψης (π.χ. σκισμένο προφυλακτικό). Πρέπει να ληφθεί εντός 5 ημερών από τη σεξουαλική επαφή—όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα. Πρόκειται για λύση ανάγκης και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται τακτικά.
Το σπιράλ μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως επείγουσα μέθοδος εντός 5 ημερών μετά τη σεξουαλική επαφή και θεωρείται ακόμη πιο αποτελεσματικό από το χάπι της επόμενης μέρας.
Παραμένει κάποιο στίγμα γύρω από την αντισύλληψη—μην το αφήνεις να σε εμποδίσει να προσφέρεις στον εαυτό σου τα εργαλεία για μια ολοκληρωμένη ζωή.
Μπορείς να ρυθμίσεις υπενθυμίσεις για μεθόδους αντισύλληψης μέσω του WomanLog. Κατέβασε το WomanLog τώρα:
Κατέβασέ το από το Google Play
