Kinderen Leren Over Menstruatie
Veel jonge meisjes voelen zich onvoldoende voorbereid op hun eerste menstruatie. Hoewel de meesten een algemeen idee hebben van wat ze kunnen verwachten, zijn angst en schaamte helaas heel gewoon.
Het is net zo belangrijk om zowel meisjes als jongens te leren over menstruatie. Meisjes krijgen te maken met de ervaring, maar het normaliseren van informatie over de lichamen van beide geslachten is een belangrijke stap in het doorbreken van de bijbehorende taboes.
Wanneer het gesprek aangaan
Misschien herinner je je nog een dag op school waarop de meisjes en jongens gescheiden werden voor korte lessen over de puberteit. Voor veel kinderen is dit de enige officiële informatie die ze ooit over menstruatie ontvangen. Duidelijk is dit onvoldoende – en als het onderwijs tekortschiet, moeten ouders en begeleiders bijspringen.
Tegen de verwachting in, en in tegenstelling tot wat vaak in de media wordt weergegeven, is de beste aanpak om je kinderen goed geïnformeerd en voorbereid te laten zijn niet door één zwaar gesprek te voeren en het daarna nooit meer te benoemen. Dit stuurt het signaal dat praten over menstruatie ongewenst is, wat kinderen en tieners kan weerhouden om hulp te zoeken wanneer ze die nodig hebben.
Je moet het onderwerp ook niet vermijden tot het echt niet langer kan. Eigenlijk is geen enkele leeftijd te jong om iets te leren over menstruatie, zolang je het op een leeftijdsadequate manier aanpakt. Je wilt je vijfjarige niet bang maken met verhalen over bloed en pijn, maar waarom niet samen een bordspel over menstruatie spelen, of een quizavond organiseren over het lichaam? Je kunt verantwoordelijkheid en plezier prima combineren.
Als het onderwerp bespreekbaar is, volgen de vragen vanzelf. Neem de vragen van je kinderen serieus en antwoord zo eerlijk en volledig mogelijk. Weet je iets niet? Zoek het samen op. Leer samen. Ze zullen het onthouden.
Goed geïnformeerd zijn
Niet iedereen die een kind opvoedt heeft zelf een menstruatie meegemaakt, of ooit een echt gesprek over menstruatie gehad. Heel wat alleenstaande vaders zullen ooit het eerste maandverband of tampons voor hun dochter moeten kopen, of haar helpen met haar eerste menstruatiekrampen. Zij zien die dag vast liever niet onvoorbereid tegemoet.
Zelfs “menstruatieveteranen” kunnen vaak hun kennis over anatomie en de vrouwengezondheidsmarkt (die zich de laatste tijd snel ontwikkelt en steeds veiligere, goedkopere, duurzamere en comfortabelere keuzes biedt) opfrissen om vol vertrouwen en up-to-date hun dochter te begeleiden.
Een meisje dat haar eerste menstruatie krijgt moet weten:
- Wat er in haar lichaam gebeurt vóór, tijdens en na haar menstruatie, hoe een normale menstruatie eruitziet, voelt en ruikt, en hoe ze kan herkennen als er iets mis is.
- Hoe vaak menstruatie voorkomt (op haar leeftijd en later), hoe lang deze doorgaans duurt en hoe heftig het kan zijn.
- Wat de symptomen zijn van PMS en wat daartegen kan helpen.
- Welke symptomen kunnen wijzen op zwangerschap of een aandoening.
- Welke opties voor menstruatieproducten er zijn, hoe ze die kiest die het beste bij haar passen, en hoe ze die juist gebruikt.
- Hoe ze goed voor haar intieme zone kan zorgen.
Of je deze informatie nu al in haar opvoeding hebt verwerkt of niet, zorg dat zij weet wat haar te wachten staat als de tijd daar is. Ben je zelf ongemakkelijk over sommige gespreksonderwerpen, of ontbreekt je kennis, vraag gerust een professional of vertrouwenspersoon om het haar (en jou) uit te leggen.
Goed voorbereid zijn
Nadat alles besproken is, is het tijd voor actie. Maak je huis menstruatievriendelijk! Het liefst doe je dit samen met je dochter. Zo kun je alles bespreken wat nog niet aan bod is gekomen, en maken jullie menstruatie samen normaal en bespreekbaar.
Begin met het samen kopen van menstruatieproducten (probeer verschillende opties uit), pijnstillers, eventueel een warmtekussentje en een klein tasje voor een menstruatiekit voor onderweg. Extra ondergoed kan handig zijn, net als een donkere broek of rok, die eventuele vlekken verbergen bij een ongelukje. Ze zal haar menstruatie moeten bijhouden—dit kan met een app (zoals WomanLog 😄) of op een papieren kalender.
Maak vervolgens een eigen plek in de badkamer voor alles wat zij nodig heeft, al is het maar een plankje. Zin om creatief te zijn? Versier een doosje, mand of tas met grappige en herkenbare verwijzingen als dat gewaardeerd wordt.
Vraag of ze haar eerste menstruatie wil vieren. Het is immers het begin van een lange en pittige reis die hoort bij vrouw-zijn. Misschien iets gezelligs en troostends—een kussenfort bouwen en samen een film kijken, want waarschijnlijk voelt ze zich die dag niet zo goed.
Benadruk dat je altijd rekening houdt met haar wensen, maar let op haar gevoelens. Ze kan even tijd nodig hebben om aan deze veranderingen te wennen en trekt zich misschien terug als ze je erg opdringerig vindt. Net zo goed kan het zijn dat ze juist emotionele steun nodig heeft en bevestiging zoekt dat jij er voor haar bent. De eerste maanden kunnen lastig zijn, maar het wordt steeds makkelijker.
Taboes doorbreken
Menstruatie kan best heftig zijn, want er is veel nieuws om aan te wennen en meestal is dat niet zo prettig. Taboes rondom menstruatie maken het er niet makkelijker op.
De wereld is lang niet zo comfortabel met menstruatie als we zouden willen. Omdat menstruatie een onderdeel is van de voortplantingsfunctie van vrouwen, en daarmee wordt geassocieerd met seks, beschouwen sommigen het als zondig en vies: ongeschikt voor kinderen of om in het openbaar over te praten. Zo worden vrouwen in het westen van Nepal elke maand verbannen naar menstruatiehutten weg van hun gemeenschap, zoals voorgeschreven door de traditie Chhaupadi.
Dit soort houding ontmoedigt kennisoverdracht, wakkert schaamte aan, en kan desastreuze gevolgen hebben: mensen in machtsposities nemen beslissingen zonder enige basiskennis van het vrouwelijk lichaam, en meisjes en vrouwen worden letterlijk gestraft voor het feit dat hun lichaam doet wat het hoort te doen. Te veel kansen op een vol leven zijn verloren gegaan door een disfunctionele, vrouwonvriendelijke kijk op het vrouwenlichaam.
De beste manier om hiertegen te vechten is met het juiste voorbeeld. Wij zijn voorbeelden, wij zijn rolmodellen, en dat mogen we met trots laten zien. Voel je niet ongemakkelijk om over menstruatie met je kinderen te praten; wees trots op het feit dat je de wereld helpt vooruit te bewegen.
Je kunt je menstruatie volgen met WomanLog. Download WomanLog nu:
