Apps voor Menstruatie Tracking en Mijn Gegevensveiligheid
Apps voor menstruatie tracking zijn handig, gebruiksvriendelijk en een essentieel hulpmiddel waar veel vrouwen op vertrouwen voor hun persoonlijke planning en keuzes. Om hun taken uit te voeren, verzamelen deze apps intieme gebruikersgegevens. Naar aanleiding van de recente omverwerping van Roe v Wade in de VS, en vergelijkbare uitspraken elders in de wereld, worden er zorgen geuit dat de invoering van strenge anti-abortuswetten de veiligheid van menstruatietracking-gegevens in gevaar kan brengen.
Gegevens over onze interesses en gedrag worden verzameld bij elke elektronische interactie. Van klantenkaarten tot voorkeuren op sociale media: ons dagelijks leven is te vatten in digitale gegevenssets, waar bedrijven graag grof geld voor betalen.
Als onze persoonlijke informatie wordt verzameld, met of zonder medeweten van gebruikers, door het hele internet, wie krijgt daar dan precies toegang toe en waarvoor gebruiken ze dit?
Sinds de omverwerping van Roe v Wade wijzen pleitbezorgers voor gegevensbeveiliging erop dat samen met je bankgegevens, burgerservicenummer en andere gevoelige informatie, een ander type persoonlijke gegevens mogelijk belastend is geworden: de informatie die je menstruatie tracking-app opslaat.
Ons digitale leven (en cookies)
Of we het nu beseffen of niet, ieder van ons laat een flinke digitale voetafdruk na in cyberspace. Iedere website die je bezoekt, verzamelt bepaalde gegevens over je bezoek. Iets wat eenmaal online staat of is uitgevoerd, is vaak moeilijk later weer te verwijderen, en we hebben het dan niet alleen over gênante foto’s uit je studententijd op Facebook.
Dankzij recente regelgeving, met name de Europese AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming), zijn de meeste websites nu verplicht om naar je “cookie-voorkeuren” te vragen. Even pauzeren om op knoppen te klikken kan irritant zijn, maar er schuilt meer achter dan je denkt en het kan nuttig zijn om de tekst door te nemen.
Cookies zijn kleine datasets van je activiteit die websites opslaan en gebruiken om je bij een volgend bezoek te “herkennen”. Ze kunnen zo weinig als je gebruikersnaam en wachtwoord, de items in je winkelmandje, de bezoektijd of je zoekvoorkeuren bevatten, of juist uitgebreide informatie zoals je online gedragspatronen, inclusief welke sites je bezocht vóór je op “ja” klikte. Dat is waarom we advertenties krijgen over dingen waar we zojuist alleen nog maar aan dachten of eenmalig hebben opgezocht.
Meestal worden cookies opgeslagen op je apparaat, maar gegevens worden ook aan je online profielen en websites gekoppeld.
Telkens als je cookies van derden accepteert, geef je een website groen licht om uitgebreide informatie te verzamelen over je online gedrag.
Data over je zoekopdrachten, abonnementen en online aankopen is waardevol en kan voor veel doeleinden ingezet worden. De meeste apps en websites verdienen extra “gratis geld” door gebruikersgegevens aan derden te verkopen, meestal aan databrokers die ze weer doorverkopen aan reclamebedrijven, kredietbureaus en commerciële partners.
Deze informatie is waardevol omdat ze bijvoorbeeld gebruikt kan worden om juiste doelgroepen te selecteren voor reclame, geld te besparen door bedrijven te helpen met voorraadprognoses of producten te verbeteren via analyse van gebruikersvoorkeuren.
En uiteraard kan jouw overheid, op verzoek en om veiligheidsredenen, toegang krijgen tot webgegevens. Hier komt de spraakmakende uitspraak rond Roe v Wade om de hoek kijken.
Roe v Wade versus jouw gegevensveiligheid
We weten dat politie en veiligheidsdiensten de samenleving beschermen door verdachte online activiteiten te monitoren om dreigingen te weren. Maar sinds het Amerikaanse Hooggerechtshof de wet heeft verworpen die vrouwen recht op abortus gaf, zijn vrouwen overal veel kwetsbaarder geworden voor aanvallen op hun veiligheid en privacy, ongeacht of ze ooit abortus overwogen of ondergaan hebben of niet.
Iedereen die iets weet van het vrouwelijk voortplantingssysteem weet dat menstruaties niet altijd regelmatig zijn en dat miskramen uiterst vaak voorkomen, vooral in de eerste weken van een zwangerschap voordat het embryo zich tot foetus ontwikkelt. Zelfs bij de gezondste vrouwen is ruim 1 op de 5 gemelde zwangerschappen een miskraam; als je de geschatte vroege, onopgemerkte miskramen meerekent, kom je mogelijk op 1 op 3.
In rechtsgebieden met een radicale interpretatie van de nieuwe abortuswetten, worden alle miskramen, zelfs vroege, verdacht en kunnen ze gebruikt worden als grond voor beschuldigingen van moord of doodslag.
Er zijn al meerdere van zulke gevallen gemeld in verschillende delen van de wereld. Dit kan een ongekend traumatische ervaring zijn voor een vrouw die al in een kwetsbare situatie verkeert. Veel mensen uiten nu zorgen dat toegang tot menstruatietracking-data op een soort heksenjacht kan uitdraaien, waarbij vrouwen met een “verdachte” loggeschiedenis uitgelicht worden.
Niet alleen zou deze digitale controle de privacy schenden van alle gebruikers, in de jacht op vrouwen die een illegale abortus hebben geprobeerd, valt onvermijdelijk het wantrouwen op elke gebruiker met onduidelijke data: vrouwen met een onregelmatige cyclus, vrouwen die een miskraam hadden, en ja, zelfs degenen onder ons die soms vergeten hun menstruatie überhaupt te registreren. Hoe absurd het ook klinkt, een vastberaden lokale overheid die vrouwen wil controleren, kan er een nieuwe werkelijkheid van maken.
Waar abortus streng strafbaar is gesteld, mag de politie zonder gerechtelijk bevel relevante data opeisen. En als het zover niet komt, zijn er altijd partijen die de data gewoon opkopen, net zoals bedrijven dat doen.
Daarom werd er in de zomer van 2022 na de historische uitspraak over Roe v Wade in Amerika alarm geslagen, en riepen sommigen zelfs op tot het afschaffen van menstruatie-apps.
Bevatten menstruatiegegevens medisch gevoelige informatie?
Ja en nee. Aan de ene kant wordt informatie over iemands gezondheid als privé en gevoelig beschouwd. Elke zorgverlener zou ernstige consequenties ondervinden als ze zonder toestemming zulke gegevens delen.
Echter, menstruatie tracking-apps en andere digitale gezondheidsdiensten worden niet als zorgverleners gezien. Daarom hoeven ze zich niet aan specifieke bescherming of privacywetten te houden, zoals Amerika’s HIPAA (Health Insurance Portability and Accountability Act). Het is volledig aan de app zelf om te bepalen of ze jouw gegevens delen.
Menstruatietrackers bevatten informatie over je menstruatiegeschiedenis, de lengte en veranderingen van je cyclus, geschatte ovulatie- en vruchtbaarheidsmomenten en doorgaans een lijst met symptomen die je hebt ervaren, evenals andere gevoelige gegevens zoals logboeken over seksueel contact en zwangerschap. Al deze zaken zouden persoonlijk moeten blijven.
Hoe kan ik mijn persoonlijke gegevens beschermen?
Er zijn meerdere stappen die je kunt ondernemen om ervoor te zorgen dat jouw gegevens niet in verkeerde handen vallen.
Lees je voor je een nieuwe app downloadt eerst goed in. Is de app betrouwbaar? Schuilen er echte mensen met een bekend verleden achter? Zoek de bedrijfsnaam op en controleer of er recente recensies zijn.
Lijkt alles in orde, lees dan het Privacybeleid aandachtig door. Komt de tekst bewust vaag over of ontbreken duidelijke richtlijnen over gegevensbescherming, dan is er wellicht iets niet pluis. Sommige apps vermelden zelfs letterlijk “privacy niet inbegrepen” in hun Algemene Voorwaarden, wat inhoudt dat ze jouw gegevens naar wens zullen gebruiken en verkopen.
Kijk nu naar de extra toegangsverzoeken van de app:
Heeft jouw gezondheidsapp écht toegang nodig tot bijvoorbeeld je contactenlijst, camera of andere gevoelige informatie? Waarschijnlijk niet. Kun je toegang weigeren en toch alle functies gebruiken? Zo niet, denk dan goed na voordat je downloadt.
Locatiegegevens worden vaak ook opgenomen in de foto's die je maakt. Controleer de privacy-instellingen van je telefoon.
Voordat je op websites persoonlijke informatie achterlaat, controleer je cookie-instellingen. Je kunt alle niet-essentiële cookies per site weigeren en privacykeuzes instellen in je browser.
Tot slot is het bevorderen van strengere privacywetgeving, lokaal en ruimer, een andere manier om je privacy te beschermen. Hoewel we menstruatie bespreekbaar willen maken, is iedere ervaring persoonlijk. Je werkgever, burgemeester of overheid hebben geen recht op jouw gezondheidsinformatie, tenzij jij dat zelf besluit te delen.
Blijf veilig en lees de kleine lettertjes in cookieverzoeken en app-beschrijvingen.
Download WomanLog nu:
