Omgaan met drugsverslaving
Miljoenen mensen gebruiken voorgeschreven en illegale drugs voor medische of recreatieve doeleinden. Wanneer deze middelen zonder voorzichtigheid worden ingenomen, kan dit uitmonden in een verslaving. Drugsverslaving is gevaarlijk voor de betrokkene en haar naasten.
Drugsverslaving is een complexe stoornis die langdurige gevolgen kan hebben voor de fysieke en psychische gezondheid van een persoon. Misbruik van illegale of voorgeschreven drugs kan leiden tot gedragsveranderingen, lichamelijke aandoeningen, en zelfs de dood.
Hoe werken drugs?
Hoewel veel mensen bij verslaving denken aan illegale drugs, zijn legale stoffen zoals alcohol, nicotine en voorgeschreven medicatie ook zeer verslavend. Middelenmisbruik, of het nu legaal of illegaal is, kan leiden tot een stoornis in het gebruik van middelen. Vrouwen die illegale drugs of voorgeschreven medicijnen misbruiken, lopen het risico hun lichamelijke en geestelijke gezondheid te schaden.
Drugs worden onderverdeeld in groepen:
- Cannabis en cannabinoïden (marihuana, hasj)
- Sederende middelen (barbituraten, benzodiazepinen, hypnotica)
- Stimulerende middelen (cocaïne, methamfetamine, amfetamine)
- Partydrugs (MDMA, ketamine, ecstasy, GBH, Rohypnol)
- Hallucinogenen (LSD, psilocybine paddo's)
- Opioïden (heroïne, morfine, codeïne, oxycodon, hydrocodon)
- Inhalatiemiddelen (lijm, benzine, schoonmaakmiddelen en aerosols)
De ernst van de impact op iemands gezondheid hangt af van het type drug. Sommige van deze drugs zijn legaal en worden als medicijn gebruikt, zoals Vicodin of morfine. Toch hebben alle typen drugs één ding gemeen: verslavingsgevoeligheid. Voorgeschreven pijnstillers zoals codeïne of oxycodon zijn zeer verslavend en vergroten de drang om meer te nemen voor pijnverlichting of zelfs zwaardere middelen te proberen.
De gevaren van drugsgebruik voor je gezondheid
Effecten op de hersenen
Verschillende drugs hebben uiteenlopende effecten op je gemoedstoestand. LSD veroorzaakt bijvoorbeeld levendige hallucinaties, terwijl cocaïne leidt tot energiek en grillig gedrag. Drugs veranderen de hersenchemie. Vrouwen die drugs gebruiken kunnen euforie, opwinding, genot en extraversie ervaren, gevolgd door intense gevoelens van paranoia, irrationeel gedrag en geweld. De meeste drugs verstoren ons denkvermogen en onze besluitvorming; ze kunnen geheugenverlies en zelfs blijvende hersenschade veroorzaken.
Effecten op de lichamelijke gezondheid
Net als andere giftige stoffen worden drugs door de lever gefilterd. Dit legt veel druk op de lever en kan leiden tot orgaanschade of zelfs uitval. Drugs kunnen ook hartproblemen veroorzaken zoals hartinfarct, cardiovasculaire aandoeningen en infecties van de bloedvaten, vooral bij intraveneus drugsgebruik. Andere bedreigingen voor de fysieke gezondheid zijn onder meer toevallen, longziektes en een verzwakt immuunsysteem. Onverantwoord drugsgebruik verhoogt ook de kans op seksueel overdraagbare aandoeningen.
Gedragsveranderingen
Wanneer een vrouw drugs misbruikt, kan haar gedrag variëren van opgewonden en grillig tot sloom en teruggetrokken. In sommige gevallen veroorzaakt drugsgebruik blijvende gedragsveranderingen, zoals paranoïde persoonlijkheidsstoornis, ongeduld, hallucinaties, geweld, impulsiviteit en verslaving.
Overdosis
Een overdosis ontstaat wanneer het lichaam wordt overspoeld door een giftige hoeveelheid van een stof. Sederende middelen en opioïden beïnvloeden het centrale zenuwstelsel – ze vertragen de hartslag en ademhaling, verlagen de lichaamstemperatuur en vernauwen de pupillen. Als de ademhaling zo veel vertraagt dat de hersenen geen zuurstof meer krijgen, kan coma of de dood volgen. Stimulerende middelen versnellen juist de hartslag en ademhaling en verhogen de temperatuur. Een overdosis kan leiden tot een toeval, beroerte, hartaanval of overlijden. Veel fatale overdoses ontstaan door het combineren van verschillende drugs.
Wat leidt tot drugsverslaving?
Iedereen kan slachtoffer worden van drugsgebruik, maar sommige risicofactoren wegen zwaarder dan andere.
Zijn vrouwen gevoeliger voor drugsverslaving?
Drugsgebruik is dé oorzaak van verslaving, ongeacht leeftijd, geslacht of status, maar vrouwen zijn gevoeliger voor het ontwikkelen van een verslaving. Onderzoek toont aan dat het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen vrouwen gevoeliger maakt voor drugs. Vrouwen ontwikkelen sneller een gewoonte, lopen meer risico op een overdosis en terugval. Ook zijn vrouwen gevoeliger voor lever- en longschade en hart- en vaatziekten door drugsgebruik.
Hoe beïnvloedt drugsgebruik zwangerschap en het ongeboren kind?
Net als alcohol en tabak brengt het gebruik van illegale en voorgeschreven middelen tijdens zwangerschap en borstvoeding grote risico’s voor het ongeboren kind mee. Giftige stoffen gaan via de placenta naar de foetus. Als de moeder tijdens de zwangerschap regelmatig drugs gebruikt, loopt de baby een groot risico op het neonataal abstinentiesyndroom (NAS). NAS is het ontwenningsproces dat een baby kort na de geboorte kan doormaken. Dit komt het meest voor als de moeder opioïden of stimulerende middelen heeft gebruikt, maar sommige baby’s worden ook geboren met ontwenningsverschijnselen door alcohol, sedativa, tabak of zelfs cafeïne.
Hoe herken je een probleem bij jezelf of iemand anders?
Hoewel de twee vaak samenhangen, leidt middelenmisbruik niet altijd tot verslaving. Sommige mensen misbruiken giftige stoffen zoals alcohol, nicotine of medicatie maar raken niet verslaafd. Het grote verschil ligt in het effect op iemands gedrag en de mate waarin ze kunnen stoppen met de stof.
Enkele van de meest voorkomende signalen van verslaving:
- Obsessieve drang om drugs te gebruiken—een verslaafde vrouw kan niet functioneren zonder drugs. Ze ervaart gevoelens van verlichting, plezier en extase. Na verloop van tijd raakt het lichaam gewend aan het middel en geeft het niet langer hetzelfde effect, maar blijft ze gebruiken om ontwenningsverschijnselen te voorkomen.
- Prikkelbaarheid bij het ontbreken van een dosis—kort na het uitwerken van het middel voelt een verslaafde zich angstig en geïrriteerd en raakt ze geobsedeerd door waar en wanneer de volgende dosis te verkrijgen is. Ze ontwikkelt zowel fysieke als psychische ontwenningsverschijnselen.
- Irrationeel, vaak gewelddadig gedrag—de hunkering naar het middel kan zo sterk zijn dat iemand zich irrationeel of agressief gedraagt om aan de volgende dosis te komen. Een verslaafde kan zelfs haar eigen leven of dat van anderen in gevaar brengen om zich beter te voelen.
- Diefstal of anderen schade toebrengen om drugs te kunnen kopen—bij verslaving wordt het moeilijk dagelijkse verantwoordelijkheden zoals werk of geldbeheer na te komen. Het gebrek aan geld stimuleert het verlangen alleen maar. Verslaafden kunnen beginnen met het stelen van familie of vreemden, geld lenen en niet terugbetalen, of waardevolle spullen verkopen voor drugs.
- Problemen in het leven—iemand met een drugsverslaving is meestal of onder invloed of bezig met het verkrijgen van de volgende dosis. Dit kan leiden tot huiselijk geweld, sociaal isolement, problemen op het werk of op school, en het missen van belangrijke gebeurtenissen. Verslaafden vertonen gedragsveranderingen waardoor ze onherkenbaar worden voor hun naasten.
- Ontwenningsverschijnselen—gewoontegebruik van een verslavende stof conditioneert het lichaam. Ontbreekt het middel plots, dan ervaart het lichaam ontwenningsverschijnselen. De ernst hiervan hangt af van het middel en de gebruiksduur. Sommige vrouwen zijn na een paar dagen door de afkickperiode heen, anderen na weken of maanden. Ontwenning is een fysiek en psychisch proces en kan griepachtige klachten, diarree, misselijkheid, braken, depressie, paranoia, spierpijn, hallucinaties, angst, beven en toevallen omvatten. Moeilijk afkicken verhoogt het risico op een terugval. Detoxificatie is gevaarlijk en kan leiden tot uitdroging, zelfbeschadiging en orgaanfalen. Detoxen is het veiligst onder medische begeleiding in een gecontroleerde omgeving.
Een uitweg vinden
Drugsverslaving brengt ernstige fysieke en psychische risico's met zich mee. Stoppen is niet makkelijk, zeker niet bij sterk verslavende middelen zoals opioïden. Een verslaafde voelt vaak schaamte, onzekerheid en angst die overwonnen moeten worden om het probleem te erkennen en de onderliggende oorzaken aan te pakken.
Verslaving is een ziekte en mag geen bron van schaamte of stigmatisering zijn. De eerste stap richting herstel is erkennen dat er een probleem is. Zoek iemand die je vertrouwt om mee te praten. In de meeste landen zijn er, ondanks het verbod op veel middelen, speciale organisaties of hulpverleners waar je terechtkunt. Groepstherapie kan contact met gelijkgestemden bieden die ook besloten hebben te stoppen.
Daarna volgt de ontwenning en het doormaken van afkickverschijnselen. Dit is het zwaarste deel van stoppen en kan dagen, weken of zelfs maanden duren. Juist in deze fase is de kans op terugval het grootst. De veiligste manier om een terugval te voorkomen is professionele hulp zoeken tijdens het afkicken. Zelfs na jaren van clean leven blijft de kans op terugval aanwezig.
Na het overleven van de moeilijkste tijd van het afkicken, is het belangrijk om andere middelen zoals alcohol en tabak te vermijden, omdat deze de kans op terugval vergroten. Het is zwaar om nuchter te blijven, maar begeleiding van een deskundige of het bijwonen van een steungroep kan enorm helpen.
Je kunt je menstruatiecyclus volgen met WomanLog. Download WomanLog nu:
