Życie z opryszczką narządów płciowych
Opryszczka narządów płciowych to choroba przenoszona drogą płciową (STD), która dotyka miliony osób na całym świecie. Wokół chorób przenoszonych drogą płciową narosło wiele stygmatów, przez co wiele kobiet waha się szukać pomocy wtedy, gdy jej potrzebuje. Rzeczywistość jest jednak taka, że każda z nas może zarazić się opryszczką.
Opryszczka narządów płciowych nie jest uleczalna, ale można ją kontrolować. Jeśli zostałaś zdiagnozowana, rozmowa o tym i podjęcie kolejnych kroków mogą wydawać się przytłaczające. W tym artykule znajdziesz zarówno wskazówki medyczne, jak i psychologiczne, które pomogą kobietom z opryszczką narządów płciowych poradzić sobie z sytuacją.
Czym jest opryszczka narządów płciowych?
Dwa typy wirusa opryszczki pospolitej powodują opryszczkę narządów płciowych: wirus opryszczki pospolitej typu 1 (HSV-1) i wirus opryszczki pospolitej typu 2 (HSV-2).
HSV-1 przenosi się głównie przez kontakt ustno-ustny poprzez pęcherzyki, ślinę i powierzchnie wokół ust. Ten wirus odpowiada za opryszczkę wargową, czyli popularne "zimno" na ustach. HSV-1 może być również przenoszony do okolic intymnych podczas kontaktów oralno-genitalnych, wywołując opryszczkę narządów płciowych, ale dzieje się to rzadziej. Wirus może się rozprzestrzeniać nawet jeśli skóra wokół ust lub genitaliów wygląda na zdrową.
HSV-1 najczęściej przebiega bezobjawowo, czyli większość zarażonych nie zdaje sobie sprawy z obecności wirusa. HSV-1 może powodować zarówno opryszczkę ustną, jak i narządów płciowych, z czego obie postaci często są bezobjawowe. Jeśli objawy się pojawią, mają tendencję do nawracania okresowo.
Objawy opryszczki ustnej (HSV-1)
- Pęcherzyki i owrzodzenia w okolicach ust oraz na ustach
- Mrowienie, swędzenie lub pieczenie wokół ust poprzedzające pojawienie się pęcherzyków
Objawy opryszczki narządów płciowych (HSV-1)
- Jedna lub więcej zmian pęcherzykowych lub owrzodzeń w okolicach genitaliów lub odbytu
HSV-2 powoduje opryszczkę narządów płciowych. Wirus przenosi się drogą płciową przez kontakt z powierzchniami genitaliów, skórą, otwartymi ranami, nasieniem i wydzieliną pochwową. HSV-2 może być przenoszony nawet przez zdrowo wyglądającą skórę w okolicach intymnych, nie tylko przez zmiany chorobowe. Podobnie jak HSV-1, HSV-2 bardzo często nie daje żadnych objawów. Oba typy wirusa wywołują zakażenie trwające całe życie, na które nie ma lekarstwa, co jednak nie oznacza, że kobieta musi doświadczać bolesnych objawów oraz dyskomfortu po zakażeniu. Większość przypadków przebiega bezobjawowo lub z łagodnymi objawami, przez co błędna diagnoza nie jest rzadka.
Możliwe objawy obejmują:
- Łagodne mrowienie lub przeszywający ból w nogach, biodrach czy pośladkach poprzedzający pojawienie się owrzodzeń genitalnych
- Jedna lub więcej zmian pęcherzykowych lub owrzodzeń w okolicach genitaliów lub odbytu
- Gorączka
- Bóle mięśni
- Powiększone węzły chłonne
W większości przypadków kobieta dowiaduje się o zakażeniu podczas pojawienia się objawów. Pierwszy epizod najczęściej ma miejsce od dwóch do dwunastu dni po zakażeniu. W przypadku HSV-2 nawracające objawy są częstsze, lecz zazwyczaj łagodniejsze niż podczas pierwszego wykwitu.
Profilaktyka
Zrozumienie, jak rozprzestrzenia się wirus, to pierwszy krok, by powstrzymać go przed dalszym rozprzestrzenianiem. Niezależnie od tego, czy chronisz siebie, czy partnerkę seksualną, środki ostrożności są takie same.
- Oba typy HSV są najbardziej zaraźliwe w trakcie występowania objawów, ale mogą być przenoszone również bezobjawowo.
- W czasie występowania objawów opryszczki narządów płciowych powinno się całkowicie powstrzymać od kontaktów seksualnych.
- Stosowanie prezerwatyw podczas seksu może zredukować ryzyko transmisji infekcji, jednak zapewniają one jedynie częściową ochronę, gdyż HSV może znajdować się także na fragmentach skóry nieosłoniętych prezerwatywą.
- Stosowanie folii lateksowej (dental dam) podczas seksu oralnego także działa ochronnie.
Leczenie
Choć opryszczka narządów płciowych to stan przewlekły, nie musi negatywnie wpływać na Twoje zdrowie psychiczne czy życie seksualne. Istnieje wiele sposobów, aby zminimalizować ryzyko transmisji i radzić sobie z objawami. Choć nie zawsze jest to łatwe, zdecydowanie jest możliwe. Co najważniejsze, nawet z opryszczką możesz prowadzić udane życie seksualne bez obaw o zakażenie innych.
Na co warto zwrócić uwagę:
- Leki przeciwwirusowe, takie jak acyklowir, famcyklowir i walacyklowir, mogą łagodzić objawy, skracać czas nawrotów i przyspieszać gojenie.
- Terapia supresyjna – codzienne stosowanie leków przeciwwirusowych na receptę – może zredukować transmisję o 50%-80% i znacząco ograniczyć nawracanie objawów.
- Dostępne bez recepty leki przeciwbólowe pomagają łagodzić niektóre dolegliwości.
- Ciepły prysznic lub kąpiel przynosi ulgę i krótkotrwałe złagodzenie objawów.
Stosowanie prezerwatyw wraz z codzienną terapią przeciwwirusową oraz abstynencja od seksu podczas objawów znacząco zmniejsza ryzyko zakażenia partnerki.
Dbaj o zdrowie fizyczne i psychiczne, by lepiej radzić sobie z infekcją i ograniczać nawroty do minimum. Zadbaj o odpowiednią ilość snu, ogranicz stres i odżywiaj się zdrowo. Pamiętaj, że zdrowie to nie tylko zdrowie fizyczne – znajdź kogoś, komu możesz się zwierzyć i opowiedz o swoich doświadczeniach. Wsparcie moralne robi ogromną różnicę w tym, jak radzisz sobie z sytuacją.
Komunikacja
Edukacja seksualna w wielu miejscach na świecie wciąż pozostawia wiele do życzenia. Jeśli nie miałaś dostępu do rzetelnych informacji o chorobach przenoszonych drogą płciową lub bezpieczeństwie seksualnym – to nie Twoja wina, że nie zostałaś o tym poinformowana. Rozmowa na tematy intymne bywa trudna, szczególnie gdy coś wydaje się być nie w porządku. Jednak wiedza jest kluczowa dla zdrowej relacji seksualnej – zarówno z samą sobą, jak i z partnerką/partnerem – dlatego warto się teraz wyedukować.
Jeśli podejrzewasz, że mogłaś mieć kontakt z opryszczką narządów płciowych (lub inną infekcją przenoszoną drogą płciową), umów się na wizytę u lekarza. On może rozwiać Twoje wątpliwości lub potwierdzić podejrzenia i wdrożyć najlepsze możliwe leczenie. Lekarz jest po to, by Ci pomóc, a nie oceniać czy zawstydzać.
Oprócz korzystania z pomocy i dbania o zdrowie, jedynymi osobami, które koniecznie muszą poznać Twój stan zdrowia, są osoby, z którymi uprawiasz lub planujesz uprawiać seks. Nie musisz dzielić się tą informacją z rodziną czy znajomymi, jeśli tego nie chcesz. Dobrze byłoby znaleźć chociaż jedną zaufaną osobę do rozmowy, jednak to Ty decydujesz, komu chcesz o tym powiedzieć.
Nauczenie się na nowo życia z nową diagnozą to wyzwanie. Pierwszym krokiem jest akceptacja rzeczywistości, a drugim – poszukiwanie sposobów, by dalej normalnie żyć i cieszyć się tym, co do tej pory. Opryszczka narządów płciowych nie musi zatrzymać Cię w miejscu, ale pogodzenie się z diagnozą jest niezbędne.
Możesz śledzić swój cykl miesiączkowy i życie seksualne dzięki aplikacji WomanLog. Pobierz WomanLog już teraz:
