Jak radzić sobie z wypadaniem włosów
Miliony kobiet na całym świecie zmaga się z wypadaniem włosów. Ludzkie włosy przechodzą przez cztery etapy wzrostu. Na końcu tego cyklu włos wypada, a z mieszka zaczyna wyrastać nowy. Jednak stresujący tryb życia, uboga dieta, zaburzenia hormonalne oraz niektóre choroby mogą prowadzić do nadmiernego wypadania włosów i łysienia typu kobiecego.
Mocne włosy są oznaką ogólnego zdrowia i dobrego samopoczucia. Chociaż utrata kilku włosów dziennie jest czymś normalnym, jeśli zauważysz jej nasilenie, może to świadczyć o stresie lub poważniejszym problemie zdrowotnym.
Cykl życia włosa
Istnieje wiele powodów, dla których kobiety mogą zacząć tracić włosy. Zanim przejdziemy do szczegółów, poznajmy cztery etapy wzrostu włosa.
Faza anagenowa to okres wzrostu włosa i najdłuższy etap cyklu. Każdy włos rośnie z mieszka – pora mieszczącego cebulkę włosa. Większość włosów na głowie znajduje się właśnie w fazie anagenu, która może trwać od trzech do siedmiu lat, w zależności od predyspozycji genetycznych, kondycji włosów i ich lokalizacji (włosy na brwiach lub brodzie mają krótszy cykl niż te na głowie).
Faza katagenowa jest okresem spoczynku po aktywnym wzroście. W tej fazie dochodzi do zmian głęboko w mieszku pod skórą głowy. Trwa ona do dziesięciu dni, gdy włos oddziela się od mieszka.
Faza telogenowa to okres uśpienia—mieszek pozostaje nieaktywny przez trzy do czterech miesięcy. Jednorazowo nie więcej niż 10–15% twoich włosów powinno znajdować się w telogenie, ponieważ mieszki są w różnych fazach i rozmieszczone na całej głowie.
Faza egzogenowa to moment, gdy włos ostatecznie oddziela się od mieszka i wypada. Normalne jest, że wypada 50–100 włosów dziennie podczas czesania lub mycia.
Kiedy wypadanie włosów staje się problemem?
W pewnych momentach życia utrata włosów jest czymś zupełnie normalnym. Kiedy organizm doświadcza stresu—fizycznego lub psychicznego—najważniejsze funkcje i organy ciała są priorytetowe, a kluczowe składniki odżywcze, takie jak witaminy i minerały, są odprowadzane z mniej istotnych systemów, jak włosy.
Wypadanie włosów często ma charakter przejściowy i dzięki zmianie stylu życia zdrowie i gęstość włosów mogą się poprawić. Czasem jednak utrata włosów może zwiastować poważniejsze schorzenia. W tym artykule przedstawimy najczęstsze przyczyny wypadania włosów u kobiet oraz podpowiemy, jak zadbać o siebie i zapuścić mocne, bujne włosy.
Co powoduje wypadanie włosów?
Od nieodpowiedniej pielęgnacji po wydarzenia związane z układem rozrodczym—wiele czynników może zaburzać wzrost włosa i prowadzić do nadmiernej utraty. Do głównych przyczyn łysienia należą zaburzenia hormonalne, zdarzenia reprodukcyjne, stres, nieodpowiednia dieta oraz utrata masy ciała, choroby i leki.
Zaburzenia hormonalne
Zaburzenia hormonalne występują, gdy organizm produkuje zbyt dużo jednego hormonu, a za mało innych. Najczęstszym zaburzeniem hormonalnym u kobiet jest przewaga estrogenowa i niedobór progesteronu. Wahania hormonalne pojawiają się na różnych etapach cyklu menstruacyjnego, na skutek stylu życia oraz wydarzeń takich jak dojrzewanie, ciąża czy menopauza.
Zaskakująco wiele kobiet nie wie, że przyczyną zaburzeń hormonalnych mogą być choroby endokrynologiczne, np. zespół policystycznych jajników (PCOS) czy niedoczynność tarczycy. Te dwa schorzenia często są ze sobą powiązane; kobiety z niedoczynnością tarczycy nie zawsze mają PCOS, ale większość kobiet z PCOS cierpi również na niedoczynność tarczycy.
PCOS to choroba nieuleczalna, która występuje przez zaburzenia hormonalne—nadmiar androgenów (męskich hormonów) i przewagę estrogenową. Nie ma na nią lekarstwa, ale można złagodzić objawy poprzez odpowiednią dietę, aktywność fizyczną i ograniczanie stresu.
Więcej o PCOS i płodności.
Wydarzenia reprodukcyjne
Hormony płciowe, takie jak estrogen i progesteron, wpływają nie tylko na zdrowie układu rozrodczego i seksualność, ale również na ogólną kondycję organizmu, w tym wzrost włosów. Gwałtowne wahania hormonów, np. podczas ciąży, karmienia piersią czy menopauzy, nierzadko prowadzą do wypadania włosów.
Ciąża to dla kobiety ogromny wysiłek, ponieważ większość składników odżywczych kierowana jest na rozwój dziecka w łonie matki. Podobnie organizm karmiącej kobiety przekierowuje składniki odżywcze na produkcję mleka, aby jej noworodek był zdrowy. Jeśli składników odżywczych jest za mało, organizm odprowadza je z mniej ważnych miejsc, takich jak włosy.
Kobiety w okresie menopauzy mogą zauważyć nadmierne wypadanie włosów, ponieważ wtedy gwałtownie spada poziom estrogenu. Przerzedzanie włosów i łysienie typu kobiecego często są skutkiem starzenia się. Starzenie jest nieuniknione, niezależnie od naszego stylu życia.
Stres
Stres to bardzo częsta przyczyna utraty włosów. Nie chodzi wyłącznie o życiowe wydarzenia—organizm jest przeciążony także wtedy, gdy żyjesz w zanieczyszczonym środowisku, jesz ubogą w wartości odżywcze żywność i nie zapewniasz sobie odpoczynku.
Wiele osób zauważyło wzmożone wypadanie włosów w czasie pandemii COVID-19. Eksperci uważają, że to efekt zwiększonego poziomu stresu i izolacji społecznej.
Wypadanie włosów spowodowane stresem dzielimy na trzy rodzaje:
- Telogenowe wypadanie włosów (telogen effluvium) – hormony stresu przesuwają włosy do fazy telogenowej, co przyspiesza ich wypadanie.
- Trichotillomania – osoba doświadczająca silnego stresu emocjonalnego lub fizycznego wyrywa włosy z głowy, brwi lub innych części ciała, by radzić sobie z napięciem.
- Alopecia areata – choroba autoimmunologiczna, u której podłoża leży prawdopodobnie stres. Organizm atakuje własne mieszki włosowe, prowadząc do wypadania włosów w okrągłych ogniskach.
Zła dieta i utrata masy ciała
Aby włosy były mocne i zdrowe, organizm potrzebuje odpowiedniej ilości witamin A, E, D i z grupy B oraz minerałów, takich jak cynk i selen. Włosy zbudowane są głównie z białka, dlatego jeśli nie dostarczasz sobie odpowiednich aminokwasów, także możesz zauważyć ich wypadanie. Większość z nas dostarcza składniki potrzebne włosom wraz z codzienną dietą, ale jeśli zbyt restrykcyjnie ją ograniczasz lub wykluczasz całe grupy produktów, zauważysz, że włosy się przerzedzają, co może wynikać z niedoboru witamin i minerałów.
Organizm uważnie reaguje też na szybką utratę wagi – szczególnie, gdy sięgasz po restrykcyjne diety lub intensywnie ćwiczysz. Wzmożony wysiłek fizyczny podnosi poziom kortyzolu, co przyspiesza niedobory witamin i minerałów i może powodować szybsze starzenie się.
Choroby i leki
Wiele chorób może powodować gwałtowne wypadanie włosów. Może to wynikać zarówno z silnego stresu, jak i niedoborów składników odżywczych. Niektóre osoby doświadczają utraty włosów po dużych zabiegach chirurgicznych lub traumatycznych zdarzeniach.Rak i leczenie nowotworów są powszechnie znane jako przyczyna częściowej lub całkowitej utraty włosów. Chemioterapia, terapie celowane, radioterapia czy przeszczepienie szpiku niszczą komórki nowotworowe, ale niestety — także twoje włosy. Pacjentki poddawane leczeniu onkologicznemu często tracą włosy częściowo lub całkowicie.
Na szczęście po zakończonym leczeniu organizm ma szansę na regenerację i powrót do naturalnych funkcji, w tym wzrostu nowych, zdrowych włosów.
Jak powstrzymać wypadanie włosów?
Czasami organizm sam regeneruje się po okresie wzmożonego wypadania włosów. Jeżeli żyjesz w stresie, a włosy zaczęły wypadać, problem często mija, gdy wracasz do równowagi. Jednak jeśli wypadanie włosów nie ustępuje, warto szukać przyczyny. Skonsultuj się z lekarzem. Badania diagnostyczne obejmują test pociągania (sprawdzenie liczby włosów wypadających przy pociągnięciu), densytometrię (pomiar grubości włosa), badanie na obecność kiły, morfologię krwi, badania poziomu hormonów, żelaza i hormonów tarczycy. W niektórych przypadkach zaleca się biopsję skóry głowy.
Warto wprowadzić kilka zmian w stylu życia, które poprawią jakość włosów – dla własnego zdrowia lub jako element leczenia poważniejszej choroby.
Znajdź sposoby na ograniczenie stresu
Stres to realne zagrożenie dla zdrowia – powoduje przewlekłe stany zapalne, problemy psychiczne i inne zaburzenia. Nauka radzenia sobie ze stresem znacząco poprawia jakość życia. Polecane metody to psychoterapia, joga, medytacja oraz regularna aktywność fizyczna.
Stresu całkowicie nie wyeliminujemy z życia. Najważniejsze to wspierać ciało od wewnątrz. Odpowiednia ilość snu, spędzanie czasu na słońcu i odżywcza dieta pomogą ci poczuć się stabilniej i zwiększą twoją odporność na stres. Lekka aktywność fizyczna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pamiętaj jednak, że nadmiar ćwiczeń to także stres dla organizmu. Jeśli zanadto się forsujesz i nie dajesz sobie wystarczająco odpoczynku, kondycja włosów również się pogorszy. Wybierz aktywność, która daje ci radość—nie musisz codziennie chodzić na siłownię, by poczuć poprawę zdrowia. Nawet krótki spacer czy pływanie mogą przynieść zauważalny efekt.
Uzupełniaj witaminy i minerały
Włosy potrzebują odpowiedniej ilości witamin, minerałów i białka, by były zdrowe. Najlepiej dostarczać sobie energii i składników odżywczych z naturalnych, pełnowartościowych produktów. Do szczególnie korzystnych dla włosów należą wołowina z hodowli ekologicznej, jajka, ryby, owoce, jagody. Dbaj o regularność i różnorodność diety.
Jeśli podejrzewasz niedobory w diecie, skonsultuj się z lekarzem w sprawie wdrożenia suplementacji. Obecnie wiele osób sięga po syntetyczne witaminy i minerały, nie badając ich jakości i nie wiedząc, czy faktycznie mają niedobory. Suplementy dostępne bez recepty mogą zawierać deklarowane witaminy i minerały, ale często w formie trudno przyswajalnej dla organizmu. Dla bezpieczeństwa zawsze skonsultuj się najpierw z lekarzem lub dietetykiem.
Wypróbuj olejki eteryczne
Olejki eteryczne mogą skutecznie stymulować cebulki i wspierać odrastanie włosów. Badania wykazują, że naturalne olejki, takie jak lawenda, rozmaryn i trawa cytrynowa, korzystnie wpływają na zdrowie włosów. Możesz je stosować, by nawilżyć lub wygładzić przesuszone i puszące się włosy.
Delikatna i naturalna pielęgnacja włosów
Jak każdy system w organizmie, włosy mają swoją naturalną zdolność do oczyszczania i nawilżania. Niestety, życie w dużych miastach i codzienne narażenie na zanieczyszczenia sprawiają, że nasze włosy są podatne na kontakt ze szkodliwymi substancjami. Większość szamponów dostępnych w supermarketach jest pełna syntetycznych dodatków takich jak siarczany, silikony i parabeny. Składniki te sprawiają, że włosy wyglądają na lśniące i sprawiają, że kosmetyk dłużej zachowuje świeżość i pachnie, ale mogą też szkodzić włosom, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu.
Jeśli twoje włosy dobrze reagują na używane kosmetyki, nawet jeśli zawierają syntetyczne komponenty, możesz kontynuować ich używanie. Jeśli jednak zauważysz przesuszenie skóry głowy, większe wypadanie włosów lub nadprodukcję sebum, poszukaj bardziej naturalnych, bezchemicznych rozwiązań.
Utrata włosów może być stresująca i wprawiać w zakłopotanie. W większości przypadków, dzięki drobnym zmianom diety i trybu życia, można przywrócić włosom pełnię zdrowia. Jeżeli podejrzewasz, że za wypadaniem włosów kryje się niedożywienie lub poważniejsza choroba, rozważ wykonanie pełnych badań diagnostycznych.
Możesz śledzić swój cykl menstruacyjny dzięki aplikacji WomanLog. Pobierz WomanLog już teraz:
