Ludzkie ciało jest naturalnie pokryte włosami, a mimo to od wieków podejmujemy wiele starań, by się ich pozbywać. Wbrew niektórym przekonaniom, usuwanie owłosienia ma wyłącznie charakter estetyczny. To sprawia, że decyzja, czy je zostawić, czy usunąć, zależy tylko od Ciebie.
Mężczyźni i kobiety golą się, ale to kobiety spotykają się z większą presją społeczną, by to robić. Idea, że kobiety powinny mieć gładką, pozbawioną włosów skórę stała się modna w kulturach zachodnich na przełomie XIX i XX wieku i od tego czasu jest nam nieustannie sprzedawana.
Na ludzkim ciele występują dwa rodzaje włosów—włosy na głowie to włosy terminalne lub androgeniczne, natomiast wszystkie delikatniejsze, krótsze i zwykle cieńsze włosy na pozostałych częściach ciała to włosy meszkowe (vellus). W okresie dojrzewania wzrasta ilość hormonów androgenowych w organizmie, co powoduje, że włosy meszkowe pokrywające okolice łonowe i pachy przekształcają się we włosy terminalne. Włosy terminalne i meszkowe mogą różnić się pigmentacją.
Mężczyźni są zazwyczaj bardziej owłosieni niż kobiety z powodu większej ilości androgenów—steroidowych hormonów odpowiedzialnych za wzrost i grubość włosów—ale jest to kwestia indywidualna.
Stygmatyzacja społeczna owłosienia sprawia, że wierzymy, iż osoby z widocznymi lub zaniedbanymi włosami nie są tak czyste jak ich gładkoskórzy rówieśnicy. Choć to prawda, że włosy pod pachami i w okolicach intymnych mogą zatrzymywać cząsteczki i z biegiem czasu powodować silniejszy zapach, nie dzieje się to natychmiast i przy regularnych prysznicach lub kąpielach obecność lub brak włosów nie wpływa na czystość danej osoby. Wręcz przeciwnie. Tak jak nasze rzęsy, włosy na ciele stanowią naturalną barierę ochronną przed zanieczyszczeniami i bakteriami. Owłosienie danego obszaru ciała jest przystosowane do ochrony właśnie tej części.
Golenie wcale nie jest znakiem naszych czasów. Istnieją dowody, że golenie praktykowano już 30 000 lat p.n.e. Ale dlaczego? Dlaczego ludzie czuli potrzebę golenia wtedy i dlaczego czujemy ją dziś?
Analizując historię różnych kultur, widzimy, że wygląd zewnętrzny łączy osobę z daną grupą czy klasą społeczną. Długość włosów czy brody sygnalizowała przynależność i status. Na przykład brody faraonów egipskich oznaczały ich status żywych bogów—i były całkowicie sztuczne. Broda była symbolem i nie musiała być prawdziwa. Faktycznie, niektóre faraonki również nosiły brody. Jednak pod tą fałszywą brodą zwykle był całkowicie ogolony władca. Utrzymanie gładkiej skóry wymagało dużo pracy i czasu, dlatego stało się symbolem klasy.
Z kolei starożytni Grecy uważali pełną brodę za oznakę mądrości i męskości. Była powodem do dumy, a golili ją tylko w żałobie lub ogromnym smutku. Jeśli ktoś inny zgolił komuś brodę, była to wielka hańba. Jednak brody przestały być popularne w starożytnej Grecji, gdy żołnierze uznali je za przeszkodę na polu bitwy—przeciwnik mógł złapać za brodę i mieć przewagę.
Kobiety przez wieki obserwowały zmieniające się trendy w goleniu, zgodnie z aktualną estetyką. W czasach Kleopatry kobiety stosowały pastę cukrową do usuwania owłosienia z ciała, podobnie jak dziś woskuje się lub cukruje skórę. W okresie elżbietańskim kobiety depilowały brwi, by czoło wyglądało na dłuższe!
Współczesna era golenia zaczęła się na początku XX wieku. Gładka skóra stała się synonimem kobiecości i atrakcyjności dzięki działaniom trzech branż, które próbowały na tym zarobić—branży damskiej mody, męskiego przemysłu golarskiego i czasopism dla kobiet. Gładkie ciało zaczęło być modne wraz z pojawieniem się swobodniejszych ubrań z krótkimi rękawami i wyższymi spódnicami. Nasz stosunek do owłosienia ciała został w dużej mierze ukształtowany przez reklamy.
Komfort to jedno, wstyd to zjawisko społeczne—możemy czuć się zawstydzone tylko wtedy, gdy ktoś nas za nasze zachowanie mniej lub bardziej otwarcie krytykuje. Dziś często słyszymy, że mamy wybór, czy się golić, czy nie, jednak daleko nam jeszcze do pełnej akceptacji owłosienia u kobiet.
Dlaczego gładka skóra u kobiety jest uznawana za bardziej atrakcyjną? Czy chodzi tylko o modę wytworzoną przez reklamy, czy jest coś więcej?
Owłosienie postrzegane jest jako nieokrzesane, wręcz zwierzęce. Mężczyznom wybacza się tę zwierzęcość, kobietom nie. Warto zwrócić uwagę na postrzeganie kobiet jako dorosłych. Kobiety mają naturalnie owłosione pachy—z wyjątkiem dziewczynek. Wiemy, że pojawienie się owłosienia jest naturalną częścią dojrzewania. Jednak widok dorosłej kobiety z owłosieniem wydaje się dziwny. Nasza kultura wykształciła awersję do włosów, które naturalnie pojawiają się u dorosłych kobiet. Faworyzowanie gładkiej skóry zmusza kobiety, by udawały, że mają cechy przedpokwitaniowe.
Jeśli owłosienie to zwierzęcość, gładkość jest utożsamiana z dziecięcością. Takie skojarzenia budują niebezpieczny przekaz, w którym kobiet nie widzi się jako autonomicznych dorosłych, zdolnych do własnych decyzji. Opętanie gładką skórą pozwala seksualizować młodsze dziewczęta, bo fizycznie ciało ogolonej kobiety niewiele różni się od ciała dziewczynki przed okresem dojrzewania. To wzmacnia narrację, że kobieta jest naiwna, bezradna i łatwo ją zmanipulować—jak dziecko. Tworzy także przekonanie, że dziewczynka ponosi taką samą odpowiedzialność jak dorosła kobieta i podlega ocenie za własną seksualizację.
Pornografia również wzmacnia iluzję, że gładkie kobiety to norma. Jako jedno z głównych źródeł nagości dla młodych ludzi, pornografia buduje oczekiwania niezgodne z rzeczywistością. Sposób, w jaki przedstawia się kobiety w pornografii, nie jest zjawiskiem biologicznym, lecz zaprogramowanym przez kulturę. Jeśli pornografia pokazuje kobiety w określony sposób, uznajemy to za prawdę i próbujemy się do niej dopasować, choć to nieosiągalne. Młodzi ludzie dorastają w przekonaniu, że atrakcyjna kobieta musi być pozbawiona owłosienia.
Wiele kobiet zorientowało się, że oczekiwanie gładkiej skóry ma związek z systemowym uprzedmiotowieniem kobiet i z premedytacją wybiera, by się nie golić jako protest. Niestety, czasami prowadzi to do krytykowania kobiet, które się golą, jako „współwinnych” opresji, co jest kolejną jej formą. Celem nie jest, by wszystkie kobiety przestały się golić, lecz by każda z nas naprawdę miała wybór.
Jeśli chcesz pozbyć się owłosienia, masz do wyboru kilka sposobów. Oto najpopularniejsze z nich:
Dla najlepszych rezultatów zacznij od czystej, najlepiej złuszczonej skóry.
Golenie przy użyciu maszynki z ostrzami, najlepiej czterema lub więcej, to skuteczny sposób na usunięcie większości owłosienia. Paradoksalnie maszynki dla mężczyzn często spisują się lepiej niż te przeznaczone dla kobiet. Warto użyć kremu lub żelu do golenia, by zmiękczyć włosy i ułatwić ich zcięcie oraz chronić skórę przed przesuszeniem. Golarki elektryczne to kolejna opcja. Bez względu na rodzaj maszynki, pamiętaj o czystości ostrzy i regularnej ich wymianie. Po goleniu włosy szybko odrastają—zazwyczaj w ciągu kilku dni.
Depilacja woskiem polega na nałożeniu na skórę ciepłego wosku w paskach, które są następnie zrywane razem z uwięzionymi woskiem włosami. Ciepły wosk rozmiękcza mieszki włosowe, co pozwala usunąć włosy z cebulką na większych powierzchniach. Depilacja brazylijska to rozszerzona depilacja okolic intymnych. Metoda ta jest szybka, ale bywa bolesna i nie sprawdza się w niektórych miejscach, np. pod pachami, zwłaszcza gdy wykonujemy ją same w domu. Dzięki usunięciu cebulek, włosy odrastają wolniej i można cieszyć się gładką skórą przez kilka tygodni. Jednak, aby depilacja woskiem była skuteczna, włosy muszą mieć około ¼ cala (2/3 cm) długości, by mogły dobrze przykleić się do wosku. Depilacja cukrowa polega na tym samym, ale z wykorzystaniem podgrzanego cukru.
Depilacja chemiczna polega na stosowaniu kremów rozpuszczających włosy w mieszku, które łatwo można później usunąć. Kremy depilacyjne mogą wywoływać reakcje alergiczne na wrażliwej skórze; podobnie jak wosk, opóźniają odrost włosów, bo cebulka musi się zregenerować. Depilacja chemiczna jest bezbolesna, ale czasochłonna—krem działa około 15 minut.
Depilacja laserowa. Profesjonalne zabiegi laserowe niszczą cebulki włosów i po kilku sesjach mogą usunąć większość owłosienia nawet na rok. To metoda bezpieczna i popularna, ale droga.
Do małych powierzchni i cieńszych włosków pęsetowanie i nitkowanie sprawdza się znakomicie. Pęsetowanie to usuwanie pojedynczych włosków za pomocą pęsety, najczęściej stosowane do brwi lub innych drobnych miejsc. Nitkowanie polega na wyrywaniu pojedynczych włosków lub małych pęczków za pomocą skrzyżowanych nitek. Nadanie kształtu i ograniczenie rozrostu owłosienia określa się jako stylizację i pielęgnację.
Pewnie słyszałaś, że po goleniu włosy odrastają dłuższe, ciemniejsze lub grubsze. Golenie może stymulować odrost włosów, przez pierwsze dni rzeczywiście mogą wydawać się ciemniejsze, ale nie będą rosnąć dłuższe ani grubsze. To mit.
Kilka ostrzeżeń:
Gładkość skóry jako standard piękna obowiązuje od ponad stu lat i jest głęboko zakorzeniona w społecznych oczekiwaniach wobec kobiet. Jednak coraz więcej kobiet decyduje się pozwolić swoim włosom rosnąć. Niektóre wybierają to jako akt politycznego protestu, inne po prostu nie chcą się golić.
Z drugiej strony, usuwanie owłosienia jest bardzo powszechne i, poza przypadkowymi skaleczeniami czy wrastającymi włoskami, zwykle nie stwarza większego zagrożenia. Brakuje poważnych argumentów przeciwko praktykom depilacyjnym. Należy jednak zdecydowanie walczyć z presją, by kobiety musiały być gładkie. Uświadomienie sobie historii golenia może pomóc przyszłym pokoleniom uniknąć niepotrzebnej presji społecznej związanej z gładkością skóry.
Twój wybór pozostaje wyborem osobistym. Niezależnie od tego, czy zdecydujesz się pozwolić włosom rosnąć, czy je usunąć, upewnij się, że robisz to dla siebie. Nie istnieje jedna słuszna odpowiedź.
Możesz śledzić swój cykl menstruacyjny za pomocą WomanLog. Pobierz WomanLog już teraz: