Διαφορετικοί τύποι κολπικών εκκρίσεων και τι σημαίνουν
Οι κολπικές εκκρίσεις είναι ένα αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής. Κάθε γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας τις βιώνει. Θα μπορούσε να ειπωθεί πως οι κολπικές εκκρίσεις αντανακλούν την υγεία της γυναίκας. Το χρώμα και η ποιότητα των εκκρίσεων δείχνουν σε ποιο σημείο του κύκλου βρίσκεται και μπορούν να επηρεαστούν ακόμη και από μικρές αλλαγές στη διατροφή, τη ρουτίνα, τις ορμονικές διαταραχές, το pH του κόλπου και τις λοιμώξεις.
Οι κολπικές εκκρίσεις αποτελούνται από υγρό/βλεννώδες υγρό που εκκρίνεται από τους αδένες στον τράχηλο και στον κόλπο, συνδυασμένο με κύτταρα που αποβάλλονται φυσιολογικά από το σώμα. Αυτές οι εκκρίσεις καθαρίζουν, λιπαίνουν και προστατεύουν τον κόλπο και επίσης βοηθούν τα σπερματοζωάρια να φτάσουν και να γονιμοποιήσουν το ωάριο. Σε αυτό το άρθρο εξερευνούμε τους διάφορους τύπους υγιών και μη υγιών εκκρίσεων—πώς μοιάζουν και τι σημαίνουν—και πώς να διατηρείτε υγιή τον κόλπο σας.
Το κολπικό μικροβίωμα
Ένας υγιής κόλπος διατηρεί μια λεπτή ισορροπία μικροβιακής χλωρίδας, κυρίως γαλακτοβάκιλλους και άλλα ζυμωτικά βακτήρια που παράγουν γαλακτικό οξύ και δημιουργούν ένα μέτρια όξινο περιβάλλον. Το φυσιολογικό κολπικό pH είναι 3,8–4,5. Η οξύτητα του κόλπου προστατεύει τόσο τον κόλπο όσο και τα αναπαραγωγικά όργανα από βλαβερές βακτήριες, παράσιτα και μύκητες. Καθώς μεγαλώνουμε, η οξύτητα μειώνεται ελαφρώς και πλησιάζει σε pH 5,0.
Ο κόλπος αυτοκαθαρίζεται. Οι εκκρίσεις αυτές παίζουν σημαντικό ρόλο στο να διατηρείται ο κόλπος καθαρός και υγιής. Μπορεί να δείτε αυτή τη βλέννα/υγρό στο χαρτί υγείας όταν σκουπίζεστε ή στο εσώρουχό σας. Αν σας ενοχλεί, δοκιμάστε λεπτές σερβιέτες καθημερινής χρήσης που αλλάζονται εύκολα όταν χρειάζεται.
Οι υγιείς εκκρίσεις έχουν διαυγές ή λευκό χρώμα και δεν έχουν έντονη οσμή. Το χρώμα και η υφή τους αλλάζει κατά τη διάρκεια του καταμήνιου κύκλου. Κάποιες γυναίκες παρακολουθούν αυτές τις αλλαγές για να υπολογίσουν τις γόνιμες μέρες τους, είτε για να αυξήσουν τις πιθανότητες εγκυμοσύνης είτε για να την αποφύγουν.
Οι κολπικές εκκρίσεις αλλάζουν κατά τη διάρκεια του κύκλου
Αρχή του κύκλου—εμμηνόρροια. Αυτές τις μέρες ο τράχηλος δεν παράγει πολύ υγρό, και ακόμα κι αν το έκανε, δεν θα το παρατηρούσατε γιατί έχετε αιμορραγία. Το αίμα της περιόδου μπορεί να έχει από φωτεινό κόκκινο έως σκούρο καφέ χρώμα. Συνήθως γίνεται πιο σκούρο στο τέλος. Είναι φυσιολογικά να δείτε μικρούς θρόμβους αίματος, επειδή αποβάλλεται το ενδομήτριο μαζί με το μη γονιμοποιημένο ωάριο. Σημάδια μη φυσιολογικής αιμορραγίας είναι η περίοδος να διαρκεί περισσότερες μέρες από το συνηθισμένο, η βαριά αιμορραγία ή να σταματά πολύ γρήγορα μετά που ξεκινά.
Μόλις τελειώσει η περίοδος—ξηρότητα, απουσία εκκρίσεων. Η παραγωγή τραχηλικής βλέννας σχετίζεται με τα επίπεδα οιστρογόνων. Μετά την περίοδο, τα επίπεδα των οιστρογόνων αρχίζουν σταδιακά να αυξάνονται καθώς παράγονται από το επόμενο ωοθυλάκιο στην ωοθήκη, που ετοιμάζεται να απελευθερώσει ένα ωάριο. Δεν θα δείτε πολλές εκκρίσεις μέχρι να ανέβουν τα οιστρογόνα.
Η εβδομάδα πριν την ωορρηξία—κολλώδεις μετά κρεμώδεις, λευκές ή κίτρινες εκκρίσεις. Καθώς το ωάριο ωριμάζει, τα οιστρογόνα αυξάνονται και ο τράχηλος αρχίζει ξανά να εκκρίνει υγρό. Στην αρχή μπορεί να είναι κολλώδες ή ελαφρώς «ταγκώδες» και μετά γίνεται πιο κρεμώδες, σαν λοσιόν. Το χρώμα είναι συνήθως λευκό, αλλά μπορεί να είναι και κιτρινωπό όταν στεγνώσει.
Γύρω στην ωορρηξία—ολισθηρές, διαυγείς, ελαστικές, υγρές εκκρίσεις. Η τραχηλική βλέννα είναι πιο άφθονη κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας. Ο κόλπος θα φαίνεται πιο υγρός, καθώς το ποσοστό νερού στις εκκρίσεις αυξάνεται. Οι εκκρίσεις μοιάζουν με ασπράδι αυγού—ολισθηρές, ελαστικές και διαυγείς. Η βλέννα βοηθά να προστατευτούν και να μετακινηθούν τα σπερματοζωάρια, αυξάνοντας την πιθανότητα γονιμοποίησης. Θυμηθείτε, «εκκρίσεις ωορρηξίας» από μόνες τους δεν αρκούν για να επιβεβαιώσετε την ωορρηξία.
Η ωχρινική φάση—ξηρές, κολλώδεις εκκρίσεις. Μόλις απελευθερωθεί το ωάριο, το υπόλοιπο του ωοθυλακίου μετατρέπεται σε ωχρό σωμάτιο. Αν προκύψει εγκυμοσύνη, το ωχρό σωμάτιο παράγει προγεστερόνη για να τη στηρίξει. Αν όχι, το ωχρό σωμάτιο αποδομείται και οι ορμόνες ελαττώνονται. Ο τράχηλος και τα τοιχώματα του κόλπου παράγουν λιγότερη βλέννα, και οι εκκρίσεις γίνονται ξηρότερες και κολλώδεις. Αυτό διαρκεί μέχρι το τέλος του κύκλου, ή περίπου δύο εβδομάδες μέχρι να αποβληθεί ξανά το ενδομήτριο με την εμμηνόρροια.
Αλλαγές στις φυσιολογικές κολπικές εκκρίσεις
Οι εκκρίσεις διαφέρουν κατά τη διάρκεια του κύκλου, αλλά μπορεί να αλλάξουν και λόγω ορμονικών διακυμάνσεων, δίαιτας, έναρξης νέου φαρμάκου, αντισυλληπτικών. Συνήθως αυτές οι αλλαγές δεν προκαλούν ανησυχία.
Ωστόσο, μια αλλαγή μπορεί να υποδηλώνει πως κάτι δεν πάει καλά. Το χρώμα της έκκρισης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στη διάγνωση. Καταγράψτε τις μεταβολές και συμπτώματα όπως ερεθισμό του κόλπου ή/και του αιδοίου, επώδυνη ούρηση, φαγούρα και έντονη οσμή, καθώς αυτό μπορεί να βοηθήσει τη γιατρό σας να βρει την κατάλληλη θεραπεία.
Κιτρινοπράσινες εκκρίσεις
Απαλό κίτρινο υγρό πιθανώς δεν είναι ανησυχητικό, ειδικά αν σχετίζεται με διατροφική αλλαγή ή νέο συμπλήρωμα διατροφής. Σκούρο κίτρινο, κιτρινοπράσινο ή πράσινο όμως είναι συνήθως ένδειξη βακτηριακής ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενης λοίμωξης, ιδίως αν συνοδεύεται από συσσωματώματα και έντονη δυσοσμία. Άλλα συμπτώματα διαφέρουν, αλλά συνήθως ο κόλπος και το αιδοίο είναι ερεθισμένα και πρησμένα, και μπορεί να έχετε επώδυνη ούρηση. Επισκεφθείτε άμεσα γιατρό.
Λευκές αφρώδεις ή συσσωματωμένες εκκρίσεις
Παχιές, λευκές, συσσωματωμένες εκκρίσεις είναι τυπικό σύμπτωμα μιας κολπικής μυκητίασης. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν ερεθισμό και διόγκωση του αιδοίου, από μέτρια έως έντονη φαγούρα, επώδυνη ερωτική επαφή. Αν έχετε αυτά τα συμπτώματα και η κολπική βλέννα σας μοιάζει με κόκκους φέτας και δεν υπάρχει έντονη μυρωδιά, πιθανότατα έχετε μυκητίαση.
Οι μυκητιάσεις προκαλούνται από υπερανάπτυξη του μύκητα Candida albicans ή άλλου είδους Candida—ένα κοινό μύκητα που ζει στο δέρμα και μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό. Κανονικά είναι αβλαβής, αλλά αν ευνοηθούν οι συνθήκες μπορεί να πολλαπλασιαστεί υπερβολικά και να οδηγήσει σε καντιντίαση. Δεν ανήκει στα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, αλλά η καντιντίαση ενίοτε μεταδίδεται μεταξύ ζευγαριών που έχουν κολπικές επαφές.
Γκρίζες εκκρίσεις
Το γκρι χρώμα δεν είναι φυσιολογικό στις κολπικές εκκρίσεις και συνήθως συνοδεύεται από συμπτώματα όπως έντονη, δυσάρεστη (συχνά ψαρίσια) οσμή, φαγούρα ή ερεθισμό του αιδοίου. Η πιο πιθανή αιτία είναι η βακτηριακή κολπίτιδα—μια βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να προκύψει όταν διαταράσσεται το μικροβίωμα του κόλπου και τα καλά βακτηρίδια εκτοπίζονται από υπερανάπτυξη επιβλαβών μικροβίων.
Μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε γυναίκα, αλλά κάποιες συνήθειες αυξάνουν τον κίνδυνο: όπως το ξέπλυμα του κόλπου με αρωματικά ή φαρμακευτικά σαπούνια, το πλύσιμο των εσωρούχων με ισχυρά απορρυπαντικά, οι εναλλαγές ερωτικών συντρόφων, το αφρόλουτρο με άρωμα και το κάπνισμα. Η βακτηριακή κολπίτιδα συνήθως θεραπεύεται επιτυχώς με αντιβιοτικά. Μερικές φορές περνάει μόνη της, όμως χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, ιδιαίτερα σε έγκυες γυναίκες. Οι άντρες σύντροφοι δεν χρειάζεται να λάβουν θεραπεία, αλλά μπορούν να μεταδώσουν τη λοίμωξη σε γυναίκες.
Ροζ εκκρίσεις
Ροζ εκκρίσεις στην αρχή ή στο τέλος της εμμηνορρυσίας είναι συνήθεις, καθώς ακόμα και λίγες σταγόνες αίμα χρωματίζουν τις εκκρίσεις. Αν εμφανίζεται ροζ εκτός περιόδου και είστε σεξουαλικά δραστήρια, μπορεί να πρόκειται για αίμα μετά τη συνουσία λόγω μικροσχισμών στο δέρμα από έντονη σεξουαλική δραστηριότητα ή ξηρότητα του κόλπου· αυτό πρέπει να διαρκεί μόνο μία-δύο ώρες.
Αιμορραγία εμφύτευσης μετά τη γονιμοποίηση μπορεί να διαρκέσει μερικές ώρες ή μέρες. Επίσης, αλλαγή αντισυλληπτικού μπορεί να προκαλέσει ροζ εκκρίσεις για αρκετούς μήνες, ειδικά με εμφύτευμα, σπιράλ ή νέα χάπια.
Παρεκκλίνουσα αιμορραγία μπορεί να υποδηλώνει πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, καρκίνο τραχήλου μήτρας ή ΣΜΝ. Καταγράψτε όλα τα συμπτώματα και συμβουλευτείτε τη γιατρό σας για να βρεθεί η αιτία.
Διαβάστε επίσης: Δεν είναι περίοδος—γιατί αιμορραγώ;
Αν παρατηρήσετε έντονη οσμή ή νιώθετε το αιδοίο ή/και τον κόλπο ερεθισμένο, πρησμένο, με φαγούρα ή πόνο, επισκεφθείτε το συντομότερο τη γυναικολόγο σας. Οι περισσότερες παθήσεις που περιγράφηκαν μπορούν να θεραπευτούν με φάρμακα χωρίς συνταγή ή με αντιβιοτικά. Αν διαγνωστεί το πρόβλημα νωρίς και αντιμετωπιστεί, συνήθως βελτιώνεστε μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες. Χωρίς θεραπεία, οι επιπλοκές είναι συχνότερες.
Πώς να αποφύγετε τις μη υγιείς εκκρίσεις
Όσο καλά κι αν φροντίζετε τον εαυτό σας, κάποια στιγμή είναι πιθανό να παρουσιαστούν κολπικές λοιμώξεις. Η μυκητίαση και η βακτηριακή κολπίτιδα είναι οι πιο συχνές. Δεν αποφεύγονται πάντα, αλλά υπάρχουν μέτρα πρόληψης.
Όσο πιο απλά, τόσο καλύτερα. Όπως είπαμε, ο κόλπος αυτοκαθαρίζεται. Τοπικό πλύσιμο με χλιαρό νερό επαρκεί για αίσθηση φρεσκάδας. Αν χρειάζεται σαπούνι, επιλέξτε ήπιο προϊόν για ευαίσθητη περιοχή. Τα αρωματισμένα και τα δυνατά σαπούνια διαταράσσουν την ισορροπία βακτηρίων και αυξάνουν τον κίνδυνο λοίμωξης. Μην κάνετε εσωτερικές πλύσεις· απομακρύνουν και τα καλά βακτήρια.
Επιλέξτε απλό εσώρουχο. Φοράτε βαμβακερά, φαρδιά εσώρουχα από φυσικές ύλες. Πρέπει να είναι άνετα και να αναπνέει το δέρμα. Το βαμβάκι διατηρεί φυσικό το pH του δέρματος και αποτρέπει τη συγκράτηση υγρασίας.
Ασφαλές σεξ και συχνές εξετάσεις. Αν έχετε πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους, καλό είναι να κάνετε εξετάσεις για ΣΜΝ μία-δύο φορές τον χρόνο. Ενδεχομένως ένα μη διαγνωσμένο ΣΜΝ να ευθύνεται για μη φυσιολογικές εκκρίσεις ή δυσοσμία. Υπάρχουν πολλά αίτια που προκαλούν αλλαγές στις εκκρίσεις και μόνο η γυναικολόγος σας μπορεί να κάνει σωστή διάγνωση, να διενεργήσει τεστ ΠΑΠ, αναλύσεις αίματος και να ελέγξει συνολικά τα αναπαραγωγικά σας όργανα.
Οι κολπικές εκκρίσεις είναι φυσιολογικές και σημαντικές για την υγεία των γεννητικών οργάνων. Να παρατηρείτε τις αλλαγές στην κολπική βλέννα ώστε να παρακολουθείτε την υγεία σας. Εάν πάθετε λοίμωξη, μην ντρέπεστε—συμβαίνει στις περισσότερες γυναίκες κάποια στιγμή στη ζωή. Η τακτική εξέταση, η καλή υγιεινή και το ασφαλές σεξ προστατεύουν από λοιμώξεις.
Μπορείτε να παρακολουθείτε τον κύκλο σας με το WomanLog. Κατεβάστε το WomanLog τώρα:
