Η επώδυνη διείσδυση ή η δυσπαρευνία ορίζεται ως ο επίμονος ή επαναλαμβανόμενος πόνος στα γεννητικά όργανα που εμφανίζεται λίγο πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τη σεξουαλική επαφή. Πολλές γυναίκες βιώνουν περιστασιακά δυσφορία κατά τη διείσδυση. Ωστόσο, για κάποιες, το επώδυνο σεξ γίνεται τακτικό μέρος της προσωπικής τους ζωής.
Η δυσπαρευνία κάνει την προοπτική του σεξ αγχωτική, διαταράσσοντας την οικειότητα μιας γυναίκας. Ορισμένες γυναίκες ίσως αντέχουν τη δυσφορία ή αποσυνδέονται από τη σεξουαλικότητά τους, όμως αυτό μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα στο μέλλον. Δυστυχώς, η δυσπαρευνία μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε, ανεξάρτητα από ηλικία ή τρόπο ζωής. Το καλό νέο είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα.
Σύμφωνα με βρετανική μελέτη, 1 στις 13 γυναίκες βιώνει επώδυνη επαφή που διαρκεί πάνω από τρεις μήνες κάθε χρόνο.
Το επώδυνο σεξ μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Ακόμα και γυναίκες χωρίς προηγούμενα προβλήματα υγείας μπορεί να νιώσουν δυσφορία κατά τη διείσδυση από απλά θέματα, όπως η έλλειψη λίπανσης. Ωστόσο, κάποιες από εμάς αντιμετωπίζουμε σωματικές ή ψυχολογικές καταστάσεις που κάνουν το σεξ ιδιαίτερα δύσκολο.
Ας δούμε τους βασικούς λόγους:
Ένα άτομο που ζει με κολεόσπασμο μπορεί να νιώσει πόνο από τη σεξουαλική επαφή, τη χρήση ταμπόν ή ακόμη και από γυναικολογική εξέταση, επειδή τα τοιχώματα του κόλπου της συσπώνται ακούσια σε κάθε είδους διείσδυση. Οι ασθενείς περιγράφουν αυτές τις αισθήσεις ως κάψιμο ή αίσθημα αντίστασης. Δεν υπάρχει μία αιτία για τον κολεόσπασμο, αλλά σχετίζεται συχνά με το άγχος και προηγούμενες αρνητικές σεξουαλικές εμπειρίες.
Όταν η κολπική χλωρίδα απορρυθμίζεται από βακτήρια, ο κόλπος γίνεται ευαίσθητος, παρουσιάζει φαγούρα και ερεθισμό. Συνήθεις λοιμώξεις όπως η καντιντίαση ή η μπορούν να προκαλέσουν ξηρότητα και ρήξεις του δέρματος, κάνοντας το σεξ ή κάθε διείσδυση επώδυνη. Τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μπορεί επίσης να κάνουν το σεξ άβολο και δύσκολο. Τα ΣΜΝ όπως τα χλαμύδια και η γονόρροια προκαλούν ερεθισμό και τραυματισμό ιστών, ενώ ο έρπης των γεννητικών οργάνων οδηγεί σε εξαιρετικά επώδυνες πληγές.
Κάποιες λοιμώξεις και ΣΜΝ οδηγούν σε τραχηλίτιδα. Επώδυνη διείσδυση, κράμπες μετά το σεξ και ερεθισμός κατά την ούρηση είναι συμπτώματα της τραχηλίτιδας. Αν έχεις παρόμοια συμπτώματα, είναι σημαντικό να επισκεφθείς τη γιατρό σου για να βρεις την αιτία. Πόνος στον τράχηλο και αιμορραγία στη διάρκεια του σεξ μπορεί να είναι συμπτώματα καρκίνου του τραχήλου. Η γυναικολόγος μπορεί να κάνει ένα Τεστ Παπανικολάου για να το αποκλείσετε. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για τα ΣΜΝ εδώ.
Ινομυώματα—αφύσικες αναπτύξεις που σχηματίζονται στη μήτρα. Τα ινομυώματα συχνά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα και ανιχνεύονται μόνο σε γυναικολογικό έλεγχο. Αν και συνήθως είναι αβλαβή, κάποιες φορές προκαλούν επώδυνη περίοδο, κράμπες και πόνο κατά το σεξ. Διάβασε περισσότερα για τα ινομυώματα εδώ.
Ενδομητρίωση είναι όταν το ενδομήτριο αρχίζει να αναπτύσσεται εκτός της μητρικής κοιλότητας. Τα συμπτώματα διαφέρουν, ανάλογα με το σημείο που έχουν σχηματιστεί τα κύτταρα. Το επώδυνο σεξ είναι ένα σενάριο – κάποιες γυναίκες αναφέρουν έντονο πόνο χαμηλά στην κοιλιά, από ήπιο έως πολύ σοβαρό.
Μικρές «λειτουργικές» κύστεις μπορεί να δημιουργηθούν στις ωοθήκες και να σπάσουν κατά την περίοδο, αλλά μερικές φορές μεγαλώνουν, προκαλώντας πόνο κατά το σεξ. Μπορεί να νιώσεις πόνο επειδή το πέος ακουμπά τις ωοθήκες, προκαλώντας στη κύστη να απελευθερώσει υγρό. Αν παράλληλα έχεις επώδυνες, βαριές ή ακανόνιστες περιόδους, ακμή και αύξηση βάρους, αυτό μπορεί να δηλώνει σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Η φλεγμονή συχνά προκαλείται από σεξουαλικά μεταδιδόμενα βακτήρια. Αυτό προκαλεί επώδυνη ούρηση, μη φυσιολογικές εκκρίσεις, αιμορραγία ανάμεσα σε περιόδους και πόνο στο σεξ. Αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει σε στειρότητα, χρόνιο πόνο ή εξωμήτριο κύηση.
Με τα χρόνια, τα επίπεδα οιστρογόνων στη γυναίκα μειώνονται, λεπταίνοντας τον κολπικό ιστό και μειώνοντας τη φυσική λίπανση. Η ξηρότητα λόγω εμμηνόπαυσης κάνει το σεξ λιγότερο απολαυστικό, μπορεί να προκαλέσει πόνο και τραυματισμούς.
Καθώς το σώμα της γυναίκας επικεντρώνεται στη φροντίδα του μωρού, τα οιστρογόνα πέφτουν με αποτέλεσμα να μπορεί να βιώσει επώδυνο σεξ μετά τον τοκετό. Το σεξ μπορεί επίσης να είναι επώδυνο αν μία νέα μαμά επιχειρήσει επαφή πολύ νωρίς, όσο το πυελικό έδαφος παραμένει ευαίσθητο ή σφιχτό.
Έλλειψη φυσικής λίπανσης είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες δυσπαρευνίας. Η κολπική λίπανση σχετίζεται με τα οιστρογόνα. Αυτά μειώνονται στην εμμηνόπαυση ή με τη χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων όπως αντισυλληπτικά, αντιυπερτασικά ή αντικαταθλιπτικά. Χωρίς επιπλέον λίπανση, το σεξ γίνεται άβολο και ευνοεί τραυματισμούς.
Ονομάζεται ο πόνος γύρω ή μέσα στο αιδοίο, συχνά ως οξύς ή έντονος καύσος, που πυροδοτείται συνήθως από εισαγωγή αντικειμένου στον κόλπο. Η αιτία παραμένει άγνωστη, αλλά έχει συνδεθεί με σωματικά αίτια όπως λοιμώξεις ή αλλεργίες, και ψυχολογικούς παράγοντες όπως υπερευαισθησία του νευρικού συστήματος.
Τώρα που εξετάσαμε πιθανές αιτίες, ας δούμε τι μπορείς να κάνεις για να βελτιώσεις τη σεξουαλική σου ζωή.
Η αναγνώριση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα στη διάγνωση και την αντιμετώπιση. Οι γιατροί πρέπει να αποκλείσουν τα ΣΜΝ και τις λοιμώξεις. Αν αυτά αποκλειστούν, η γυναικολόγος μπορεί να προτείνει υπερηχογράφημα και πυελική εξέταση για να διαπιστωθεί αν υπάρχουν κύστεις, ινομυώματα ή ενδομητρίωση. Αν η αιτία είναι ψυχολογική, η ειδικός μπορεί να προτείνει σεξουαλική θεραπεία ή τεχνικές mindfulness.
Καθώς η δυσπαρευνία συνδέεται συχνά με ξηρότητα, φάρμακα που αυξάνουν την κολπική λίπανση μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τη δυσφορία. Ενυδατικές κολπικές κρέμες και λιπαντικά μειώνουν τις τριβές και τον ερεθισμό, ενώ βοηθούν τους ιστούς του κόλπου να ανακάμψουν γρήγορα μετά τη διείσδυση. Η ορμονική θεραπεία οιστρογόνων συχνά συνταγογραφείται για να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, συμπεριλαμβανομένης της ξηρότητας, αλλά δεν συνίσταται αν υπάρχει υψηλός κίνδυνος καρκίνου του μαστού.
Αν και τα φάρμακα μπορούν να καταπολεμήσουν τα σωματικά συμπτώματα, η εμπειρία του επώδυνου σεξ μπορεί να αφήσει άγχος ακόμα κι όταν το σωματικό πρόβλημα έχει λυθεί. Μίλησε στον σύντροφό σου για την εμπειρία σου και εκφράσου για τα συναισθήματά σου σχετικά με τη σεξουαλικότητα και την οικειότητα: αυτό βοηθά να επουλωθεί το συναισθηματικό τραύμα και ενισχύει την οικειότητα.
Διάβασε το άρθρο μας για το μη διεισδυτικό σεξ εδώ.
Ακόμα κι αν ο πόνος στη διείσδυση παραμένει, δεν χρειάζεται να αποκλείσεις εντελώς το σεξ. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να χαρείς την οικειότητα μόνη ή με σύντροφο. Η εξωτερίκευση των εμπειριών σου απαιτεί ευαλωτότητα, κάτι που ίσως φοβίζει, όμως μην υποφέρεις σιωπηλά. Η συζήτηση για το επώδυνο σεξ με τη σύντροφο και τη γιατρό μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό της αιτίας και να εξασφαλίσει την απαραίτητη θεραπεία.
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου και τη σεξουαλική σου ζωή με το WomanLog. Κατέβασε το WomanLog τώρα:
Κατέβασέ το από το Google Play