Κρίση Πανικού ή Καρδιακή Προσβολή στις Γυναίκες: Πώς να Αναγνωρίσετε τη Διαφορά και να Υπερασπιστείτε την Υγεία σας
Ο αριθμός των ανδρών και γυναικών που υποφέρουν από καρδιαγγειακές παθήσεις είναι πολύ παρόμοιος. Ωστόσο, οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν θεραπεία που σώζει ζωές σε περίπτωση καρδιακής προσβολής, επειδή οι ασθενείς και οι γιατροί συχνά δεν αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά συμπτώματα και τα αποδίδουν στο άγχος ή στο στρες.
Σε περίπτωση καρδιακής προσβολής, οι γυναίκες είναι 50% πιο πιθανό να διαγνωστούν λανθασμένα σε σχέση με τους άνδρες, εξαιτίας ασυνείδητων προκαταλήψεων από το ιατρικό προσωπικό, αλλά και λόγω ελλιπούς έρευνας στα γυναικεία σώματα. Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε τις διαφορές μεταξύ καρδιακής και κρίσης πανικού. Επίσης, αναλύουμε γιατί οι γυναίκες συχνά καθυστερούν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια, γιατί τα προβλήματά τους μπορεί να αγνοηθούν όταν το πράξουν, αλλά και πώς μπορείτε να διεκδικήσετε την υγεία σας.
Τι είναι η κρίση πανικού;
Η κρίση πανικού είναι μια ξαφνική έκρηξη φόβου που ενεργοποιεί μια απότομη έκκριση αδρεναλίνης, προετοιμάζοντας το σώμα για αντίδραση μάχης ή φυγής σε κίνδυνο. Το σώμα αντιδρά με αύξηση του καρδιακού ρυθμού, γρήγορη αναπνοή που συχνά εκλαμβάνεται ως δύσπνοια, και έντονη εφίδρωση. Η συστολή των αιμοφόρων αγγείων μπορεί να φέρει ζάλη ή αίσθηση λιποθυμίας.
Μια κρίση πανικού μπορεί να ξεκινήσει ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση ή να εξελιχθεί σταδιακά. Συγκεκριμένες εμπειρίες μπορεί να πυροδοτούν έντονο άγχος, ενώ μια παρατεταμένη περίοδος στρες μπορεί να οδηγήσει ακόμα και ένα μικρό εμπόδιο να σας φέρει στα όριά σας. Μερικοί άνθρωποι βιώνουν μία ή δύο κρίσεις σε όλη τους τη ζωή, ενώ άλλες δυσκολεύονται με επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο φόβος της εμφάνισης κρίσης μπορεί να είναι παραλυτικός και να οδηγήσει στην αποφυγή δραστηριοτήτων και καταστάσεων.
Αν έχετε βιώσει ποτέ κρίση πανικού, γνωρίζετε πόσο τρομακτική και απρόσμενη είναι. Όταν ξεκινά, ο φόβος είναι έντονος και όλα φαίνονται χειρότερα από ό,τι είναι. Ευτυχώς, οι περισσότερες κρίσεις πανικού υποχωρούν μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες.
Συμπτώματα κρίσης πανικού
Η κρίση πανικού ξεκινά συνήθως με μια υπερβολική αίσθηση στρες, απελπισίας και φόβου. Στη συνέχεια μπορεί να νιώσετε:
- Ταχυπαλμία
- Δύσπνοια
- Εφίδρωση
- Ναυτία
- Ζάλη
- Εξάψεις/ρίγη
- Πόνο στο στήθος
- Κράμπες στην κοιλιά και πεπτικά προβλήματα
- Σύγχυση, αποπραγματοποίηση ή αποπροσωποποίηση
Αν και είναι τρομακτικές, οι κρίσεις πανικού σπάνια είναι απειλητικές για τη ζωή. Ωστόσο, τα ιατρικά δεδομένα δείχνουν πως στις γυναίκες τα συμπτώματα καρδιακής προσβολής μπορεί να μοιάζουν πολύ με εκείνα μιας κρίσης πανικού.
Τι είναι η καρδιακή προσβολή;
Η καρδιακή προσβολή ή έμφραγμα του μυοκαρδίου, συμβαίνει όταν το αίμα προς την καρδιά εμποδίζεται, προκαλώντας βλάβη στον καρδιακό μυ. Οι περισσότερες αποφράξεις συμβαίνουν όταν η χοληστερόλη και άλλες ουσίες δημιουργούν πλάκες (plaque) στις αρτηρίες. Όταν η πλάκα ραγίσει, σχηματίζεται γρήγορα θρόμβος αίματος που φράζει ή στενεύει κάποια από τις στεφανιαίες αρτηρίες που παρέχουν αίμα στην καρδιά. Όταν η καρδιά στερείται αίματος και οξυγόνου, τα κύτταρα του μυός καταστρέφονται και αρχίζουν να νεκρώνονται εντός 30 λεπτών από το αρχικό μπλοκάρισμα. Αυτό σημαίνει ότι η καρδιά δεν μπορεί να λειτουργήσει όπως πρέπει.
Η καρδιακή προσβολή είναι μια κατάσταση που απειλεί τη ζωή και απαιτεί άμεση ιατρική παρέμβαση, ακόμη κι αν τα συμπτώματά σας φαίνονται να υποχωρούν. Αν έχετε οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών προβλημάτων ή αισθάνεστε πόνο στο στήθος, είναι κρίσιμο να δράσετε γρήγορα! Καλέστε άμεσα τις επείγουσες υπηρεσίες για βοήθεια.
Τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμη και μέρες ή εβδομάδες πριν από ένα σοβαρό επεισόδιο. Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε περιλαμβάνουν κούραση, ανησυχία, κρύους ιδρώτες, πόνο στην πλάτη και αίσθημα παλμών. Όταν μια καρδιακή προσβολή εκδηλώνεται ξαφνικά, είναι πιο πιθανό να αποβεί μοιραία.
Συμπτώματα καρδιακής προσβολής
Το πιο γνωστό σύμπτωμα της καρδιακής προσβολής είναι ο πόνος και η πίεση στο στήθος. Ο πόνος μπορεί να αντανακλά από το στήθος προς το σαγόνι και κάτω στο αριστερό ή και τα δύο χέρια, ενώ μπορεί να αισθανθείτε σαν να σας πλακώνει κάτι βαριά στο στήθος.
- Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Κρύοι ιδρώτες
- Αίσθημα αδυναμίας ή εξάντλησης
- Ζάλη, αίσθημα λιποθυμίας
- Ναυτία
- Δύσπνοια
- Καούρα, δυσπεψία
- Άγχος που συνοδεύεται από αίσθημα επικείμενης καταστροφής
Πολλές γυναίκες που παθαίνουν καρδιακή προσβολή μπορεί να μην αισθανθούν καθόλου πόνο στο στήθος, αλλά κυρίως να βιώσουν εξουθενωτική κόπωση, πόνο ή δυσφορία σε αυχένα, σαγόνι, ώμους, ανάμεσα στις ωμοπλάτες και στο άνω μέρος της πλάτης.
Για πολλές δεκαετίες, οι γιατροί πίστευαν ότι οι καρδιοπάθειες αφορούσαν κυρίως τους άνδρες. Πλέον, τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι άνδρες και γυναίκες υποφέρουν το ίδιο από εμφράγματα, αλλά οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να πεθάνουν από έμφραγμα του μυοκαρδίου, επειδή συχνά επικεντρωνόμαστε στον πόνο στο στήθος (που είναι συχνότερος στους άντρες) και δίνουμε λιγότερη σημασία στα συμπτώματα που συνήθως εμφανίζουν οι γυναίκες.
Οι βασικές διαφορές μεταξύ κρίσης πανικού και καρδιακής προσβολής
Όπως παρατηρείτε, πολλά από τα συμπτώματα κρίσης πανικού και καρδιακής προσβολής αλληλεπικαλύπτονται. Η βασική διαφορά είναι ότι ο πόνος της καρδιακής προσβολής είναι οξύς, σφιχτικός, «ακτινοβολεί» προς άλλα σημεία του σώματος και έρχεται κατά κύματα. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού, η καρδιά «τρέχει» και μπορεί να νιώσετε σφίξιμο στο στήθος λόγω δύσπνοιας, αλλά χωρίς να υπάρχει ακτινοβολία πόνου.
Επιπλέον, μια κρίση πανικού διαρκεί συνήθως από λίγα λεπτά έως μία ώρα. Η καρδιακή προσβολή διαρκεί περισσότερο, καθώς τα κύματα πόνου επιμένουν από έντονο-ακτινοβολούντα έως ήπια δυσφορία στο στήθος.
Επειδή οι γυναίκες συχνά δεν νιώθουν έντονο πόνο στο στήθος αλλά αντίθετα εξάντληση, άγχος και πόνο σε πλάτη, χέρια ή σαγόνι, είναι πιο εύκολο για ασθενείς και γιατρούς να συγχέουν μια καρδιακή προσβολή με κρίση πανικού.
Για να βοηθήσετε στη διάκριση, ρωτήστε τον εαυτό σας:
- Έχω ξανααισθανθεί πόνο, σφίξιμο στο στήθος ή εξάντληση; Αν ναι, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να πρόκειται για καρδιακή προσβολή.
- Ο πόνος ακτινοβολεί από το στήθος προς άκρα ή άνω μέρος του σώματος; Έρχεται σε κύματα με διαπεραστικό ή βασανιστικό χαρακτήρα;
- Πόσο διαρκούν αυτά τα συναισθήματα; Αν υποχωρούν εντός μίας ώρας περίπου, μάλλον πρόκειται για κρίση πανικού.
Πώς βλάπτει η υποβάθμιση των ανησυχιών υγείας των γυναικών;
Πολλές γυναίκες δεν αναζητούν ιατρική φροντίδα επειδή έχουν μάθει να βάζουν τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές τους και επειδή δεν συσχετίζουν τα συμπτώματά τους με σοβαρή ασθένεια, νομίζοντας ότι πρόκειται για γρίπη ή άγχος. Το ζήτημα όμως δεν αφορά μόνο το άτομο και την αυτοφροντίδα, αλλά είναι συστημικό.
Τα καρδιακά νοσήματα είναι απλώς μία μόνο περίπτωση όπου οι γυναίκες συχνά υποεξυπηρετούνται. Έρευνες δείχνουν ότι έως 65% των γυναικών με χρόνιο πόνο έχουν λάβει χαμηλής ποιότητας φροντίδα εξαιτίας του φύλου τους. Όταν ένας γιατρός απορρίπτει τα παράπονα της ασθενούς, θεωρώντας τα «φανταστικά» ή «υπερβολικά», μιλάμε για ιατρικό gaslighting. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καθυστερημένη διάγνωση ή/και ακατάλληλη θεραπεία.
Αν και η κοινωνία αρχίζει να αναγνωρίζει αυτό το φαινόμενο, γυναίκες και μειονότητες εξακολουθούν να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ιατρικού gaslighting. Αυτό πλήττει το ηθικό της ασθενούς, μειώνει την εμπιστοσύνη στον ιατρικό κόσμο και αυξάνει τον κίνδυνο παρατεταμένου πόνου ή θανάτου λόγω λανθασμένης διάγνωσης, όπως στον καρκίνο, τα καρδιαγγειακά, τις αυτοάνοσες παθήσεις και τον χρόνιο πόνο. Οι ασθενείς αρχίζουν να αμφιβάλλουν για τη δική τους εμπειρία και δυσκολεύονται να ζητήσουν εγκαίρως βοήθεια.
Το ιατρικό gaslighting δεν είναι απαραίτητα σκόπιμο, αλλά προκύπτει από προκαταλήψεις και έλλειψη προσοχής στις ανησυχίες των γυναικών. Μέχρι σήμερα, οι περισσότεροι συμμετέχοντες σε κλινικές δοκιμές είναι άνδρες, κάτι που αφήνει τυφλά σημεία στη γυναικεία υγεία: Αντιδρούν το ίδιο άνδρες και γυναίκες στα φάρμακα; Έχουν όμοια συμπτώματα; Πόσο διαφέρουν οι κατάλληλες δοσολογίες;
Για δεκαετίες, γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας αποκλείονταν από τις κλινικές δοκιμές, επειδή οι ερευνητές θεωρούσαν πως οι ορμονικές αλλαγές των γυναικών καθιστούν τη μελέτη τους πιο δύσκολη. Υπήρχε επίσης φόβος μήπως η συμμετέχουσα μείνει έγκυος και προκληθεί κάποια βλάβη στο έμβρυο, όπως συνέβη με τη θαλιδομίδη τη δεκαετία του 1970. Αυτοί οι κίνδυνοι σίγουρα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, όμως δεν πρέπει να εμποδίζουν την εξασφάλιση ιατρικά σχετικών δεδομένων για τις γυναίκες.
Παρά το ότι έχουν θεσπιστεί νόμοι για τη συμμετοχή γυναικών και μειονοτήτων στις κλινικές δοκιμές, αυτές οι ομάδες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σημαντικά.
Τι μπορείτε να κάνετε για να υπερασπιστείτε εσάς την ίδια;
Αν αυτή τη στιγμή βιώνετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα καρδιακής προσβολής, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Ο μόνος τρόπος για να σώσετε τη ζωή σας και να περιορίσετε τις μόνιμες βλάβες είναι η επαγγελματική παρέμβαση. Όμως, αν η ιατρός σας δεν σας παίρνει στα σοβαρά, όποια και αν είναι η διάγνωση, να είστε έτοιμη να υπερασπιστείτε την υγεία σας.
Κρατήστε σημειώσεις όταν επισκέπτεστε γιατρό
Το στρες και η ανησυχία συχνά μας κάνουν να ξεχνάμε τι θέλουμε να πούμε. Είναι συνηθισμένο να συμβαίνει αυτό στο ιατρείο. Καταγράψτε τα συμπτώματά σας και κάθε ανησυχία σας σε χαρτί και φέρτε το μαζί σας για να ανατρέξετε σε αυτό όταν μιλάτε με την γιατρό. Ένα ημερολόγιο συμπτωμάτων μπορεί επίσης να βοηθήσει: σημειώστε πότε εμφανίζεται, τη διάρκειά του και την έντασή του. Αν γνωρίζετε τι το πυροδότησε, καταγράψτε το κι αυτό. Αυτή η λεπτομέρεια μπορεί να βοηθήσει την γιατρό να φτάσει πιο γρήγορα στη σωστή διάγνωση.
Ζητήστε δεύτερη γνώμη
Αν η γιατρός σας δεν είναι πρόθυμη ή δεν μπορεί να σας βοηθήσει, συμβουλευθείτε άλλη επαγγελματία υγείας. Αξίζετε να υπερασπιστείτε την υγεία σας. Οι γιατροί έχουν τεχνογνωσία και εμπειρία, αλλά είναι κι εκείνοι άνθρωποι, που μπορεί να κάνουν λάθη ή να αγνοούν ασυνείδητες προκαταλήψεις. Συνεχίστε την αναζήτηση ώσπου να βρείτε ειδικό που σας κάνει να νιώθετε ασφάλεια και ότι σας ακούει πραγματικά.
Ακούστε το σώμα σας, πιστέψτε στον εαυτό σας
Ως παιδιά, μας μαθαίνουν να σεβόμαστε τις αυθεντίες—γονείς, δασκάλες, γιατρούς, ηγέτες—και να τις ακούμε. Αυτή η πρώιμη «εκπαίδευση» μπορεί να μας κάνει να αμφισβητούμε τον εαυτό μας όταν μια γιατρός ισχυρίζεται «δεν είναι τίποτα, όλα είναι στο μυαλό σου». Εσείς είστε η υψηλότερη αυθεντία στη δική σας εμπειρία.
Κάντε ερωτήσεις
Μη φοβηθείτε να ρωτήσετε τη γιατρό σχετικά με τη σκέψη της για τη διάγνωση. Έχετε δικαίωμα να γνωρίζετε, αφού επηρεάζει άμεσα την υγεία και τη ζωή σας. Αν είναι αδιάφορη ή απρόθυμη να σας απαντήσει, αυτό είναι ένα πολύ ανησυχητικό σημάδι!
Φέρτε υποστήριξη
Θυμηθείτε, μπορείτε να έρθετε σε ραντεβού με φίλη, σύντροφο ή συγγενή. Η παρουσία ενός υποστηρικτικού προσώπου μπορεί να σας ενδυναμώσει, να σας βοηθήσει να κάνετε δύσκολες ερωτήσεις και να εκφράσετε όσα σκέφτεστε. Μια φίλη μπορεί επίσης να μιλήσει εκ μέρους σας αν νιώσετε να καταρρέετε ή αν πρέπει να αντιμετωπίσετε δυσάρεστη διάγνωση.
Τελικές σκέψεις
Η υγεία σας είναι ανεκτίμητη και ίσως χρειαστεί κάποια στιγμή να την υπερασπιστείτε απέναντι σε εσκεμμένο ή ακούσιο gaslighting. Αν ανησυχείτε για κάτι που τελικά αποδειχθεί ακίνδυνο, αυτό θα είναι κέρδος σε εμπειρία και όχι χαμένος χρόνος. Μάθετε τα χαρακτηριστικά συμπτώματα καρδιακής προσβολής και κρίσης πανικού ώστε να μπορείτε να τα διακρίνετε αν σας συμβεί.
Κατεβάστε τώρα το WomanLog:
Κατεβάστε το από το Google Play
