Nieregularne miesiączki
Przeciętny cykl menstruacyjny trwa 28 dni. Nasze życie wpływa na hormony, a co za tym idzie – na cykl; na przykład stres może opóźnić okres. Pewna zmienność jest normalna, ale większe wahania wymagają uwagi.
O ile nie są objawem poważniejszego problemu, nieregularne cykle zwykle nie przeszkadzają kobietom prowadzić normalnego życia. Są jednak wyjątki. Starając się o dziecko, nieregularne cykle mogą utrudniać zajście w ciążę—jeśli jajniki nie uwalniają regularnie dojrzałych komórek jajowych, poczęcie staje się trudniejsze.
Czym jest nieregularny okres?
Cykl menstruacyjny nie jest tak przewidywalny jak zegar. Zmienność jest zupełnie normalna, szczególnie u młodych dziewcząt w pierwszych latach menstruacji. Podczas dojrzewania zachodzi wiele zmian hormonalnych, więc nie powinno dziwić, że cykl potrzebuje czasu, by nabrać regularności.
Znaczące zmiany w już ustalonym rytmie także mogą niepokoić, podobnie jak nienaturalnie długie lub krótkie odstępy między miesiączkami. "Normalny" cykl trwa od 21 do 35 dni.
Czas trwania i intensywność krwawienia również mają znaczenie. Miesiączki krótsze niż 2 dni lub dłuższe niż 7 dni uznaje się za nieregularne (średnio trwają 3–5 dni). Obfitość okresu zależy od genetyki i stylu życia—10 ml podczas miesiączki jest normą, jak i 100 ml.
Amenorrhea to brak miesiączki.
Menorrhagia to nienaturalnie obfite lub przedłużone krwawienia.
W przypadku wątpliwości, zgłoś się do lekarza. Istnieje wiele schorzeń, które, nieleczone, mogą stać się poważne—warto zgłosić wszelkie niepokojące objawy jak najwcześniej.
Możliwe przyczyny
W popularnych mediach spóźniony okres ma zwykle jedno znaczenie. Ciąża. To naprawdę możliwe i należy traktować to poważnie. Jednak istnieje wiele innych potencjalnych przyczyn o różnym stopniu powagi, które też warto brać pod uwagę.
Zaburzenia psychiczne i silny stres mają zauważalny wpływ na wrażliwe procesy w ciele. W chwilach stresu wzrasta poziom kortyzolu. Kortyzol może zakłócać cykl miesiączkowy, obniżając poziom estrogenu i lutropiny, i reguarna owulacja może nie wystąpić. Zaburzenia mogą się nasilić, gdy towarzyszy im nadmierne spożycie kawy, tytoniu, alkoholu czy narkotyków.
Jeśli pracowałaś na zmiany, wiesz, że nieregularny rytm snu i czuwania rozregulowuje organizm. Twój rytm dobowy bezpośrednio wpływa na produkcję hormonów.
Zaburzenia odżywiania, takie jak bulimia lub anoreksja, są częstymi przyczynami nieregularnych miesiączek u młodych kobiet. Niedożywienie powoduje, że organizm oszczędza energię i ogranicza funkcje niezwiązane z przetrwaniem, w tym funkcje rozrodcze. Nadwaga także może prowadzić do nadmiaru estrogenu, co zaburza cykl.
Nadmierna aktywność fizyczna powoduje niedobór energii w organizmie; wtedy ciało skupia się na funkcjach podstawowych, przez co miesiączka może być skąpa, nieregularna lub całkowicie zaniknąć.
Karmienie piersią utrzymuje wysoki poziom określonych hormonów, więc im dłużej kobieta karmi, tym dłużej doświadcza skąpej miesiączki lub jej braku (choć każdy przypadek jest inny). Po zakończeniu karmienia powraca okres.
Hormonalne środki antykoncepcyjne mogą zmniejszyć lub całkowicie zatrzymać krwawienia miesięczne.
Niektóre neuroleptyki i antyhistaminiki blokują wystąpienie miesiączki, podnosząc poziom prolaktyny. Nadmiar prolaktyny we krwi prowadzi do hiperprolaktynemii, która może powodować zaburzenia miesiączkowania wynikające z niedoboru estrogenów i testosteronu. Wysokie stężenie prolaktyny może wywołać niechcianą laktację i problemy seksualne.
Nieregularne miesiączki w połączeniu ze zwiększonym owłosieniem i trądzikiem mogą wskazywać na zespół policystycznych jajników (PCOS, inaczej dystrofia jajników). To endokrynopatia bardzo powszechna wśród kobiet. Może być wywołana wzrostem ekspozycji na zaburzacze endokrynne—szczególne substancje chemiczne naśladujące działanie hormonów. Znajdują się one w plastikach, pestycydach, lekach, jak i w żywności, wodzie oraz glebie—czyli praktycznie wszędzie.
Kolejną częstą przyczyną nieregularnych okresów jest nadczynność tarczycy. Przy wysokim poziomie hormonów tarczycowych miesiączki są krótsze, rzadsze i skąpe. Odwrotnością jest niedoczynność tarczycy, czyli niedobór hormonów tarczycowych—wtedy miesiączka pojawia się częściej, jest dłuższa i obfitsza oraz towarzyszy jej więcej bólów.
Bardzo obfita miesiączka i ból podbrzusza mogą świadczyć o polipach, mięśniakach lub raku macicy czy szyjki macicy. Menorrhagia może prowadzić do anemii, jeśli nie będzie leczona.
Amenorrhea w połączeniu z nieprawidłową laktacją może wskazywać na gruczolaka prolaktynowego (prolactinoma), łagodny guz przysadki mózgowej.
Endometrioza to choroba polegająca na wzroście błony śluzowej macicy poza macicą. Najczęściej dotyka kobiet w wieku rozrodczym. Taki rozrost nie jest nowotworowy i często długo bezobjawowy, może jednak powodować ból, nieregularne miesiączki oraz trudności z zajściem w ciążę.
Przypadkowe krwawienia lub krwawienia między miesiączkami mogą być wynikiem zapalenia narządów miednicy (PID). To infekcja żeńskich narządów płciowych, znacznie częstsza u kobiet niż u mężczyzn. Około 1 na 4 przypadki wywoływane są przez choroby przenoszone drogą płciową.
Nieregularna miesiączka, uderzenia gorąca, wahania nastroju i zmęczenie u dorosłej kobiety mogą wskazywać na perimenopauzę (przejście menopauzalne), która trwa do menopauzy, czyli zaprzestania uwalniania komórek jajowych przez jajniki. Średnio etap perimenopauzy trwa 4 lata, choć może przedłużyć się do 10.
Leczenie
Leczenie nieregularnych miesiączek zależy całkowicie od przyczyny. Lekarz zada pytania dotyczące istotnych aspektów życia, zanim postawi diagnozę. Pomocne jest prowadzenie notatek na temat cyklu, przyjmowanych leków, diety, aktywności fizycznej oraz zwracanie uwagi na samopoczucie w różnych okolicznościach.
- Jeśli masz PCOS lub endometriozę, lekarz może zalecić tabletki antykoncepcyjne, by uregulować poziom hormonów.
- Przy niedoczynności tarczycy konieczne może być przyjmowanie hormonów tarczycy.
- Zapalenie narządów miednicy leczy się antybiotykami.
- Hormonalna antykoncepcja może dać efekt uboczny—wtedy lekarz zaleci inny rodzaj zabezpieczenia.
- Zarządzanie stresem, odpowiednia aktywność fizyczna i zdrowa dieta wspierają regularność cyklu.
Nie każdy lekarz czuje się pewnie, rozmawiając o kobiecych sprawach. Jeśli czujesz, że nie jesteś traktowana poważnie albo zostałaś zignorowana, poszukaj innego specjalisty. Nie pozwól, by uprzedzenia lub niekompetencja innych odciągnęły Cię od zadbania o swoje zdrowie. Twoje ciało zasługuje na troskę.
Możesz śledzić swój cykl w aplikacji WomanLog. Pobierz WomanLog już teraz:
