Infekcje drożdżakowe pochwy
Grzybica pochwy, czyli infekcja drożdżakowa pochwy (nazywana także kandydozą sromu i pochwy, pleśniawką pochwy lub kandydozą), jest niezwykle częsta. Grzyby wykrywane są w około 20% próbek wydzieliny pochwowej badanych w laboratoriach. Ból i dyskomfort powodowane przez tę dolegliwość często wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej.
Infekcja drożdżakowa pochwy powoduje podrażnienie, upławy i silny świąd pochwy oraz sromu. Nie jest uznawana za chorobę przenoszoną drogą płciową (STD) – można się jej nabawić nawet nie będąc aktywną seksualnie. Jednak stosunek seksualny może być czynnikiem wyzwalającym infekcję. Dlatego jeśli masz infekcję drożdżakową, Ty i Twój partner możecie skonsultować się z lekarzami, aby uniknąć nawrotów i dyskomfortu.
Dobrą wiadomością jest to, że infekcja drożdżakowa pochwy, chociaż nieprzyjemna, zazwyczaj nie jest poważna ani groźna. Wywołuje ją jeden z kilku szczepów naturalnie występujących drożdżaków, najczęściej Candida albicans – mikroorganizm znajdujący się w przewodzie pokarmowym nawet u 60% dorosłych. Candida albicans normalnie żyje w jelitach, ale występuje też w innych częściach ciała: w jamie ustnej, gardle, przełyku, na skórze i w pochwie. W niewielkich ilościach grzyby z rodzaju Candida są korzystne dla organizmu, lecz mogą stać się chorobotwórcze, jeśli ich wzrost będzie nadmierny.
Objawy infekcji drożdżakowej pochwy
Objawy mogą mieć nasilenie od łagodnego do umiarkowanego i obejmują:
- świąd i podrażnienie pochwy oraz sromu
- obrzęk wokół wejścia do pochwy
- bezzapachowe, gęste, białe, kremowe upławy
- pieczenie podczas oddawania moczu i/lub stosunku seksualnego
- ból podczas stosunku seksualnego
- jasnoczerwony, obrzęknięty srom
Głównym objawem infekcji drożdżakowej jest świąd, jednak sam świąd może być także powodowany przez inne schorzenia dermatologiczne, takie jak łuszczyca czy egzema.
Infekcja drożdżakowa pochwy nie jest uznawana za chorobę przenoszoną drogą płciową. Chociaż może się uaktywnić podczas niezabezpieczonego seksu, nie jest zakaźna – mając drożdżycę pochwy nie musisz koniecznie zarazić partnera (i odwrotnie). W rzadkich przypadkach infekcja może przenieść się podczas stosunku, jednak jeśli partner nie ma objawów, nie trzeba zakładać, że także jest zakażony. W razie pojawienia się symptomów, należy skonsultować się z lekarzem.
Mężczyźni również mogą zachorować na grzybicę narządów płciowych. Wczesne objawy infekcji prącia to najczęściej świąd lub pieczenie, czerwona wysypka, białe lśniące plamki na penisie. Skóra członka może być nietypowo wilgotna, a pod napletkiem lub w fałdach skóry może pojawić się gęsta, biała substancja. W większości przypadków wystarczają maści i kremy przeciwgrzybicze stosowane miejscowo.
Przyczyny
Mikrobiom pochwy to zbiór bakterii kolonizujących pochwę. Zwykle, gdy mikrobiom jest w równowadze, bakterie chronią pochwę przed infekcjami dzięki swojej kwasowości. Jednak nadmierna kwasowość pochwy lub inna nierównowaga może sprzyjać nadmiernemu rozwojowi drożdżaków i prowadzić do infekcji.
U dwóch trzecich kobiet doświadczających tej infekcji, wywołuje ją zaburzenie naturalnej równowagi flory pochwowej. U pozostałej jednej trzeciej zakażenie następuje z zewnątrz – poprzez kontakt seksualny lub kontakt z zakażonym przedmiotem.
Czynniki ryzyka
Kiedy zazwyczaj nieszkodliwe mikroorganizmy obecne w naszym ciele stają się problemem?
Wpływ ma wiele czynników. Przyczyną może być po prostu stres lub brak snu, jednak istnieją schorzenia predysponujące, takie jak cukrzyca czy inne choroby endokrynologiczne, które również mogą doprowadzić do infekcji drożdżakowej.
Zmiany hormonalne pojawiające się w okolicy miesiączki bądź związane z ciążą mogą zwiększać podatność na drożdżycę pochwy. Jeśli jesteś w ciąży, koniecznie skonsultuj się z położną lub ginekolożką w sprawie odpowiedniego leczenia.
Inne czynniki to kwasowość pochwy, zwiększona zawartość cukru w wydzielinie pochwowej lub skażenie kałem; obcisła odzież lub bielizna wykonana ze sztucznych, nieprzepuszczających powietrza materiałów oraz drażniące chemikalia zawarte w mydłach antybakteryjnych czy chlorze w basenach.
Częstą przyczyną sprzyjającą infekcji jest także przyjmowanie antybiotyków! Stosujemy je, by pozbyć się szkodliwych bakterii, ale mogą one również zniszczyć „dobre” bakterie, co kończy się zaburzeniem mikrobiomu pochwy, a także układu moczowego – innego częstego miejsca infekcji grzybiczych.
Co robić, gdy masz infekcję drożdżakową?
Jeśli podejrzewasz infekcję drożdżakową, w pierwszej kolejności skonsultuj się z lekarzem. Każde leczenie dobierane jest indywidualnie w zależności od nasilenia objawów.
Rodzaj i dawka pozostałego leku mogą nie być odpowiednie dla Twojej sytuacji, a przyjmowanie antybiotyków bez wskazań zwiększa ryzyko infekcji drożdżakowej.
Infekcje drożdżakowe a miesiączka
Przeżywanie jednocześnie infekcji drożdżakowej i miesiączki jest podwójnym obciążeniem. Niestety to częste doświadczenie wielu kobiet. Infekcja drożdżakowa najczęściej pojawia się w dniach tuż przed okresem. Najprawdopodobniej odpowiadają za to wahania hormonów, które mogą powodować zaburzenia mikrobiomu pochwy.
Nierównowaga bakteryjna pochwy jest typowa w okresie dojrzewania, gdy poziom hormonów nie jest jeszcze stabilny. Zmiany hormonalne spowodowane ciążą również mogą wywoływać drożdżycę pochwy.
Jeśli zaobserwujesz biaława lub żółtawa wydzielinę w tygodniu poprzedzającym okres, nie musi to być zawsze infekcja drożdżakowa. Wydzielina z pochwy zmienia się w zależności od fazy cyklu i „norma” bywa różna u każdej z nas. Pamiętaj, infekcja drożdżakowa zwykle idzie w parze z innymi typowymi objawami, takimi jak zaczerwienienie, pieczenie, świąd.
Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc pozbyć się infekcji jeszcze przed miesiączką. Jeśli objawy utrzymują się po zakończeniu okresu, skonsultuj się z lekarzem lub ginekolożką!
Leczenie
Objawy infekcji drożdżakowej pochwy zazwyczaj łagodnieją w ciągu kilku dni od rozpoczęcia leczenia. W poważniejszych przypadkach leczenie może potrwać do 2 tygodni.
Istnieją dwa główne sposoby leczenia infekcji drożdżakowej pochwy:
Leczenie ogólnoustrojowe – leki przeciwgrzybicze w postaci kapsułek lub tabletek przyjmowanych doustnie.
Lek przeciwgrzybiczy przedostaje się do krwi i dociera do błon śluzowych, gdzie zwalcza grzyby. Takie leczenie dostępne jest wyłącznie na receptę od lekarza lub ginekolożki.
Lekarz lub ginekolożka może pobrać wymaz z pochwy do badania laboratoryjnego w celu ustalenia, jaki mikroorganizm wywołuje stan zapalny. Identyfikacja przyczyny pozwala dobrać najskuteczniejszą terapię.
Leczenie miejscowe – globulki dopochwowe aplikowane do pochwy przy pomocy plastikowego aplikatora.
Dostępne są preparaty jednorazowe i krótkoterminowe (np. 3-dniowe). Obydwie formy są skuteczne. Zwykle globulkę stosuje się wieczorem (również w trakcie miesiączki), aby uniknąć wypływania leku w ciągu dnia. Lekarz lub farmaceutka mogą także polecić krem czy maść do stosowania na skórę sromu i zewnętrzne błony śluzowe.
W większości przypadków globulki dostępne są bez recepty. Jednak przed użyciem upewnij się, że naprawdę masz infekcję drożdżakową. Samodzielne leczenie, bez konsultacji z lekarzem, nie jest zalecane, zwłaszcza jeśli to Twój pierwszy epizod albo jesteś w ciąży! Skonsultuj się z lekarzem, aby wykluczyć inne przyczyny podrażnień czy zaczerwienienia.
Jak zapobiegać nawrotom infekcji drożdżakowych
Infekcje grzybicze narządów płciowych dotykają miliony kobiet na całym świecie; mogą powodować problemy w relacjach seksualnych, pogarszać jakość życia i stanowić istotne obciążenie finansowe gospodarstwa domowego.
Na chwilę obecną nie istnieje uniwersalne leczenie chroniące kobiety przed nawrotami infekcji drożdżakowej pochwy, lecz poniżej znajdziesz kilka wskazówek, jak zminimalizować ryzyko:
Higiena – Nie używaj perfumowanych mydeł ani specjalnych sprayów do higieny intymnej; nie myj okolic intymnych częściej niż dwa razy dziennie.
Nie używaj irygacji dopochwowych, nie dezynfekuj pochwy ani nie myj jej mydłem antybakteryjnym. To niepotrzebne! Pochwa sama się oczyszcza; dodatkowe środki mogą zaszkodzić naturalnej mikroflorze. Naturalna wydzielina dba o czystość pochwy.
Odzież – Unikaj obcisłych spodni i innej przylegającej odzieży. Jeśli to możliwe, wybieraj bawełnianą bieliznę, którą można prać w 60°C – taka temperatura niszczy grzyby na materiałach.
Po pływaniu w chlorowanej wodzie opłucz się pod bieżącą wodą i zmień mokry strój kąpielowy.
Seks – Unikaj drażnienia delikatnych tkanek pochwy. W razie potrzeby stosuj lubrykant, aby zapobiec otarciom podczas stosunku.
Dieta – Ogranicz słodycze, bo cukier to doskonała pożywka dla grzybów. Kobiety z wysokim poziomem cukru we krwi lub niekontrolowaną cukrzycą są znacznie bardziej podatne na drożdżycę. Jeśli zdiagnozowano u Ciebie jedną z tych chorób, porozmawiaj z lekarzem o najlepszym postępowaniu.
Warto pomyśleć o wprowadzeniu probiotyków do diety. To korzystne bakterie utrzymujące właściwą równowagę drożdżaków w organizmie. Szukaj szczepów lactobacillus – to te bakterie, które bytują w zdrowym mikrobiomie jelitowym i pochwowym. Bakterie lactobacillus znajdziesz w jogurtach i kefirze z żywymi kulturami bakterii.
Niektóre kobiety próbują domowego leczenia – aplikując jogurt z lactobacillus bezpośrednio do pochwy, jednak to nie jest zalecane: nawet niesłodzony jogurt zawiera naturalne cukry, które mogą sprzyjać namnażaniu grzybów i pogorszyć sprawę.
Wnioski
Infekcje drożdżakowe bywają uciążliwe, jednak są powszechne, a odpowiednio dobrana, szybka terapia pozwala zwykle złagodzić objawy w kilka dni. W przypadku zaobserwowania symptomów infekcji, skonsultuj się z lekarką, by dobrać najlepszy plan leczenia dla siebie.
Możesz śledzić swój cykl i życie seksualne dzięki WomanLog. Pobierz aplikację WomanLog już teraz:
