Nowość! Zaloguj się, aby zarządzać swoim kontem, przeglądać dane, pobierać raporty (PDF/CSV) i uzyskiwać dostęp do kopii zapasowych. Zaloguj się tutaj!
Udostępnij ten artykuł:

Rozpoznawanie i wychodzenie z zaburzeń odżywiania

Jedzenie jest niezbędne w naszym życiu. Dodaje nam energii i odżywia nasze ciała. Jednak czasami to, co powinno dawać nam witalność, odbiera ją. Osoby z zaburzeniami odżywiania wykorzystują jedzenie jako sposób radzenia sobie z negatywnymi lub przytłaczającymi emocjami, aż ich relacja z pożywieniem staje się niezdrowa.

Droga do rozpoznania i wychodzenia z zaburzeń odżywiania.

Zaburzenie odżywiania to stan zdrowia psychicznego, w którym osoba wykorzystuje jedzenie lub rozwija szkodliwe nawyki żywieniowe, by radzić sobie z emocjami. Zaburzenia odżywiania mogą być poważne i zagrażać życiu. Dotykają nawet 9% populacji na świecie, a najbardziej podatne są kobiety, nastolatki oraz osoby z społeczności LGBTQ.


Chociaż wiele osób kojarzy zaburzenia odżywiania z niedowagą, jedynie 6% wszystkich osób zmagających się z nimi jest klasyfikowanych jako osoby z niedowagą.

Zaburzenia odżywiania

Zaburzenia odżywiania (ED) mogą przybierać różne formy. W powszechnej opinii osoby cierpiące na ED głodzą się i ograniczają ilość spożywanego jedzenia, ale nie zawsze tak jest.


Ograniczanie jedzenia, ciągłe zamartwianie się wagą ciała, napady objadania się, jedzenie pod wpływem emocji, pochłanianie jedzenia aż do wystąpienia mdłości lub wymiotów, przyjmowanie środków przeczyszczających lub celowe wywoływanie wymiotów, nadmierny wysiłek fizyczny w ramach kary za jedzenie, eliminowanie całych grup pokarmów bez uzasadnienia medycznego — wszystkie te zachowania są klasyfikowane jako zaburzenia odżywiania.

Zaburzenia odżywiania mogą prowadzić do niedożywienia, problemów żołądkowo-jelitowych, a w poważnych przypadkach do samobójstw i innych form samookaleczenia. W tym artykule przedstawiamy najczęstsze zaburzenia odżywiania i podpowiadamy, gdzie szukać wsparcia, jeśli Ty lub ktoś bliski zmaga się z ED.

Jakie są najczęstsze zaburzenia odżywiania?

Anoreksja to jedno z najbardziej znanych zaburzeń odżywiania, które dotyka tysiące osób na całym świecie. Osoba cierpiąca na anoreksję ogranicza spożycie jedzenia, stosuje głodówki, nadmiernie ćwiczy lub usuwa z organizmu spożyty pokarm poprzez środki przeczyszczające, moczopędne lub wymioty. Często jest szczuplejsza niż rówieśniczki, brakuje jej energii i wygląda na chorą.

Osoby z anoreksją widzą siebie jako zbyt grube, niezależnie od faktycznej niedowagi. Używają jedzenia i aktywności fizycznej do karania oraz kontrolowania siebie. Często wykazują również takie cechy, jak trudność z jedzeniem przy innych oraz potrzebę kontrolowania świata poprzez obserwowanie, co trafia do ich organizmu.

Bulimia

Osoby cierpiące na bulimię także bardzo dbają o liczenie kalorii, jednak zwykle utrzymują prawidłową masę ciała. Choroba objawia się napadami objadania się i następującym po nich oczyszczaniem organizmu, na przykład przez wymuszoną wymioty, środki przeczyszczające, lewatywy czy nadmierne ćwiczenia.

Osoby z bulimią często jedzą aż do momentu, gdy żołądek nie jest w stanie strawić ilości jedzenia i pojawiają się mdłości. Zwykle objadają się tym, czego na co dzień próbują sobie odmawiać.

Jedzenie emocjonalne

Mimo że anoreksja i bulimia są szerzej znane, jedzenie emocjonalne uznaje się za najczęstsze zaburzenie odżywiania. To stan, w którym osoba przytłoczona emocjami radzi sobie z nimi za pomocą jedzenia. Zazwyczaj osoba zmagająca się z jedzeniem emocjonalnym spożywa duże ilości pokarmu w krótkim czasie. W przeciwieństwie do osób z bulimią lub anoreksją, nie wywołuje wymiotów ani nie stosuje innych metod kontrolowania masy ciała. Może jednak odczuwać poczucie winy, wstyd i inne negatywne emocje po napadzie objadania się.

Jedzące emocjonalnie osoby są bardziej narażone na nadwagę, często traktują jedzenie jako pocieszenie lub nagrodę w smutku, stresie i przytłaczających emocjach.

Zaburzenie ruminacyjne

Zaburzenie ruminacyjne polega na tym, że osoba zjada pokarm, a następnie po pewnym czasie (około 30 minut) zwraca treść żołądka. Choć zwracanie pokarmu w tym zaburzeniu bywa dobrowolne, inne schorzenia jak choroba refluksowa przełyku (GERD) czy gastropareza mogą powodować mimowolne cofanie pokarmu. Podczas ruminacji jedzenie nie jest trawione — osoba może je ponownie połknąć lub wypluć. Zaburzenie to prowadzi do niedożywienia, niskiej masy ciała i problemów trawiennych.

Odsłanianie czynników wpływających na zaburzenia odżywiania


Co powoduje zaburzenia odżywiania?

Nie ma jednej przyczyny, dla której u niektórych osób pojawia się zaburzenie odżywiania. Zazwyczaj na rozwój niezdrowej relacji z jedzeniem i negatywnego obrazu ciała wpływa wiele czynników jednocześnie.

Do najczęstszych zalicza się:

  • geny — osoby, których rodzice cierpiały na zaburzenia odżywiania, są bardziej narażone
  • choroby psychiczne — zaburzenia odżywiania to zaburzenia psychiczne, często współistniejące z depresją, lękami czy PTSD
  • presja społeczna — jeśli dorastamy w otoczeniu, gdzie akceptowane są tylko określone typy sylwetek, a jedzenie wiąże się z poczuciem winy, rośnie ryzyko toksycznych nawyków żywieniowych
  • zły obraz własnego ciała — krytyka i wyśmiewanie z powodu wagi i wyglądu zwiększają prawdopodobieństwo negatywnego postrzegania siebie, prób zmiany masy ciała czy dążenia do nierealnych standardów urody

Jakie są sygnały, że Ty lub ktoś inny ma zaburzenia odżywiania?

Rozpoznanie zaburzenia odżywiania jest trudne, bo często osoby chore zachowują prawidłową wagę i wyglądają zdrowo. Możesz również nie zdawać sobie sprawy, że sama zmagasz się z takim problemem. Każdy przypadek jest inny, ale pewne zachowania mogą być alarmujące.

  • ograniczanie jedzenia
  • unikanie spożywania przy innych
  • obsesyjne liczenie kalorii
  • oczyszczanie organizmu po posiłku
  • poczucie winy lub wstydu po jedzeniu (szczególnie tym „zakazanym”)
  • narzekanie i zamartwianie się wagą oraz kształtem ciała
  • częste korzystanie z toalety zaraz po posiłku
  • znaczna utrata masy ciała
  • wahania nastroju, inne zaburzenia psychiczne (lęki, depresja, PTSD, OCD itd.)
  • objadanie się, szybkie konsumowanie dużych ilości jedzenia
  • próby kontroli wyglądu własnego ciała
  • nadmierne ćwiczenia, traktowanie wysiłku fizycznego jako kary za przejadanie się lub pretekstu do zjedzenia większej ilości jedzenia
Advertisement


Zagrożenia wynikające z zaburzeń odżywiania

Zaburzenia odżywiania to druga najbardziej niebezpieczna choroba psychiczna — wyższą śmiertelność powodują tylko przedawkowania opioidów. Osoby z ED są bardziej narażone na rozwój poważnych chorób ciała, samookaleczenia i samobójstwa. Inne skutki zdrowotne to:

  • niedożywienie
  • utrata masy kostnej
  • niewydolność narządów
  • niedokrwistość
  • niepłodność (przeczytaj więcej o wpływie diety na ciało i cykl miesiączkowy)
  • zaburzenia hormonalne
  • wypadanie włosów
  • stany zapalne gardła, obrzęk ślinianek, zniszczenie szkliwa zębów, próchnica, zgaga, podrażnienia jelit oraz odwodnienie — zwłaszcza przy wywoływaniu wymiotów lub nadużywaniu środków przeczyszczających


Niektóre z tych zaburzeń, nieleczone, mogą prowadzić do śmiertelnego niedożywienia, cukrzycy typu 2, chorób układu krążenia i innych poważnych konsekwencji.

Jak można wyjść z zaburzeń odżywiania?

Każde zaburzenie odżywiania wymaga innego postępowania, jednak większość z nich ma podłoże psychologiczne. Jeśli podejrzewasz u siebie lub bliskiej osoby zaburzenia odżywiania, nie zwlekaj z szukaniem pomocy. W pierwszej kolejności należy upewnić się, że nie są zagrożone funkcje życiowe. W razie potrzeby lekarz zadba o wdrożenie leczenia przywracającego odpowiedni poziom witamin i minerałów.

Drugim, bardzo ważnym krokiem, jest terapia. Indywidualna lub grupowa — każda pozwala dotrzeć do przyczyn toksycznych nawyków i zniekształconego obrazu ciała. Terapia umożliwia odzyskanie równowagi wewnętrznej i rozwijanie zdrowszych mechanizmów radzenia sobie z emocjami. Tak jak w przypadku innych zaburzeń psychicznych, leczenie wymaga czasu — czasem całego życia. Kluczowe jest, by uczyć się zarządzać emocjami i budować zdrowe nawyki żywieniowe na drodze do szczęśliwszego, zdrowszego życia.

Możesz śledzić swój cykl menstruacyjny w aplikacji WomanLog. Pobierz WomanLog teraz:

Pobierz w App Store

Pobierz w Google Play

Udostępnij ten artykuł:
https://anad.org/get-informed/about-eating-disorders/eating-disorders-statistics/#:~:text=Eating%20disorders%20affect%20at%20least%209%25%20of%20the%20population%20worldwide.&text=9%25%20of%20the%20U.S.%20population,eating%20disorder%20in%20their%20lifetime.&text=Less%20than%206%25%20of%20people,medically%20diagnosed%20as%20%E2%80%9Cunderweight.%E2%80%9D
https://www.nationaleatingdisorders.org/what-are-eating-disorders
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26754944/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7754480/
https://www.nationaleatingdisorders.org/health-consequences
https://www.beateatingdisorders.org.uk/get-information-and-support/get-help-for-myself/i-need-support-now/help-treatment/
Advertisement


To pytanie ostatnio zadaje sobie wiele z nas. Czasami zmęczenie jest nieuniknione, w pewnych sytuacjach całkowicie zrozumiałe, ale nie powinno być naszym stałym stanem. Bycie „zawsze zmęczoną” często bywa normalizowane, a nawet w pewnym stopniu gloryfikowane w naszym społeczeństwie, jednak w rzeczywistości jest to bardzo niebezpieczne. Nadmierne zmęczenie zawsze jest sygnałem od Twojego ciała, że coś może być nie w porządku. Przyjrzyjmy się najczęstszym przyczynom ciągłego zmęczenia i możliwym rozwiązaniom.
Piękne, zadbane paznokcie nie tylko są estetyczne, ale także świadczą o dobrym stanie zdrowia ogólnego. Kiedy organizmowi brakuje niezbędnych składników odżywczych, to właśnie na włosach i paznokciach najpierw pojawiają się niepokojące oznaki. Sposób, w jaki pielęgnujemy dłonie i stopy, może być wyrażeniem osobowości, ale paznokcie mają także inne funkcje.
Niedoczynność tarczycy to powszechna choroba tarczycy, która dotyka miliony kobiet na całym świecie. Objawy, takie jak trudności z utratą wagi, wypadanie włosów, szara skóra, mgła mózgowa i wiele innych, mogą znacznie utrudniać codzienne funkcjonowanie. Istnieją jednak sposoby, aby skutecznie radzić sobie z tą chorobą i poprawić jakość życia. W tym artykule dowiesz się więcej o niedoczynności tarczycy, jej przyczynach oraz objawach.