Wizyta u ginekolożki
Wizyta u ginekolożki może być stresująca, zwłaszcza jeśli to Twoja pierwsza wizyta lub jeśli masz negatywne doświadczenia z przeszłości. Nie obawiaj się! Zdrowie reprodukcyjne to ważny aspekt Twojego zdrowia i Ty decydujesz, kogo wybierzesz jako swoją lekarkę oraz co wydarzy się podczas wizyty.
Ginekolożka to lekarka specjalizująca się w zdrowiu reprodukcyjnym i seksualnym kobiet. Wszystkie kobiety powinny regularnie odwiedzać ginekolożkę, aby kontrolować ewentualne problemy związane z cyklem miesiączkowym i zdrowiem narządów rozrodczych. Ginekolożka pomoże Ci lepiej zrozumieć, jak działa Twoje ciało, przekaże informacje o zdrowiu seksualnym oraz zdiagnozuje ewentualne choroby, byś mogła otrzymać odpowiednie leczenie.
Twoja ginekolożka powinna być osobą, której ufasz i przy której czujesz się komfortowo, dzieląc się intymnymi informacjami o sobie. Warto poświęcić czas, aby znaleźć kogoś odpowiedniego. Sprawdź dostępne lekarki w swojej okolicy — przeczytaj opinie i zdecyduj, która ginekolożka wydaje się najbardziej odpowiednia. O rekomendację możesz zapytać także przyjaciółki lub członków rodziny. Zastanów się, czy wolałabyś, żeby Twoja ginekolożka była kobietą czy mężczyzną? Czy wolałabyś osobę młodszą, czy bardziej doświadczoną? Czy placówka sprawia wrażenie godnej zaufania i przyjaznej?
Na ogół zaleca się, aby młoda dziewczyna po raz pierwszy odwiedziła ginekolożkę we wczesnym wieku nastoletnim: pomiędzy 13 a 15 rokiem życia. W tym wieku wizyta najczęściej nie trwa dłużej niż 20–30 minut i polega głównie na wprowadzeniu: przedstawieniu możliwości, jakie daje ginekolożka, oraz pokazu używanego sprzętu. To doskonały moment, by zadać wszystkie pytania dotyczące dojrzewania, anatomii kobiecej i zdrowia reprodukcyjnego.
Ginekolożka udzieli Ci informacji o narządach rozrodczych, genitaliach, higienie intymnej i seksie, a także pokaże Ci, jak wykonać samoobserwację piersi by wykrywać wczesne objawy raka piersi.
Nawet jeśli jesteś już po okresie dojrzewania lub w wieku dwudziestu lat i nie współżyłaś seksualnie, prawdopodobnie nie będziesz proszona o rozebranie się — jedyną procedurą będzie badanie piersi. Na wizytę u ginekolożki nigdy nie jest za późno, nawet jeśli jeszcze nigdy nie byłaś.
Jeśli jesteś aktywna seksualnie, lekarka prawdopodobnie będzie chciała wykonać badanie ginekologiczne i/lub cytologię, niezależnie od wieku. Wiek rozpoczęcia badania cytologicznego, czyli testu na raka szyjki macicy, zależy od kraju — w USA to 21 lat.
Jeśli masz jakiekolwiek problemy z cyklem miesiączkowym lub inne niepokojące objawy, ginekolożka może zalecić dodatkowe badania.
Jeśli jesteś w ciąży lub planujesz dziecko, powinnaś szukać ginekolożki-położniczki (OB/GYN) — lekarki, która specjalizuje się w opiece nad zdrowiem reprodukcyjnym i opiece nad ciężarnymi.
Bądź szczera wobec swojej ginekolożki, mówiąc o swoim życiu seksualnym. To w porządku być aktywną seksualnie i w porządku jest nią nie być. Jeśli mieszkasz z rodzicami i trudno Ci z nimi rozmawiać na ten temat, możesz pójść do ginekolożki sama lub z koleżanką. Pamiętaj, że podczas wizyty nikt poza Tobą i lekarką nie musi być obecny w gabinecie.
Kiedy zaplanować wizytę?
Jeśli nie jesteś aktywna seksualnie, wizyta u ginekolożki polega głównie na poznaniu swojego ciała i możesz umówić się w dowolnym momencie. Koniecznie zapisz się na wizytę, jeśli:
- Jesteś lub planujesz być aktywna seksualnie
- Nie rozpoczęłaś miesiączki do 16. lub 17. roku życia
- Masz bolesne miesiączki
- Twój okres jest bardzo krótki lub długi
- Odczuwasz ból w okolicy miednicy lub pochwy
- Pojawia się krwawienie z pochwy poza miesiączką
- Dostrzegasz zmiany w piersiach lub nagłe zmiany cyklu
- Martwią Cię jakiekolwiek inne kwestie związane ze zdrowiem reprodukcyjnym
Jak się przygotować do wizyty?
Możesz podjąć kilka kroków, by przygotować się do wizyty u ginekolożki.
Najlepiej umówić wizytę na tydzień po miesiączce, ale nie jest to konieczne. Możesz iść także podczas okresu. Ginekolożki są przyzwyczajone do pracy z krwawieniem i wydzieliną z pochwy. Niektóre badania mogą być jednak utrudnione przy bardziej obfitych krwawieniach. Jeśli czujesz się niekomfortowo, zawsze możesz przełożyć wizytę.
Przed wizytą zanotuj informacje dotyczące Twojego cyklu miesiączkowego: w jakim wieku zaczęłaś miesiączkować, kiedy była ostatnia miesiączka, jak długi jest Twój cykl, czy jest regularny, czy towarzyszą mu objawy takie jak bóle głowy, zaparcia, silne wahania nastroju.
Zbierz, jeśli możesz, informacje o przypadkach chorób w rodzinie związanych ze zdrowiem rozrodczym, takich jak rak jajnika, endometrioza czy zespół policystycznych jajników. Taka wiedza pomoże ginekolożce doradzić, jak możesz zapobiegać różnym chorobom.
Nie musisz specjalnie depilować okolic intymnych. Nie ma potrzeby golenia włosów łonowych czy irygacji pochwy. Irygacje są zbędne, a nawet niebezpieczne. Wystarczy, że umyjesz się wieczorem ciepłą wodą i delikatnym mydłem, a także założysz czystą bieliznę.
Niektóre kobiety wolą założyć sukienkę, którą można łatwo podciągnąć podczas badania, ale bez względu na ubiór ginekolożka zapewni Ci prywatność przy rozbieraniu się i, w razie potrzeby, zaoferuje fartuch.
Badanie ginekologiczne i cytologia
Najbardziej stresującą częścią wizyty u ginekolożki bywa badanie ginekologiczne. Widziałaś to zapewne w filmach. Badanie odbywa się na specjalnym fotelu/leżance, która daje lekarkom łatwy dostęp do narządów rozrodczych i okolicy miednicy. To po prostu tapicerowane krzesło, które można podnosić i opuszczać, z podparciami na nogi.
Zostaniesz poproszona o rozebranie się od pasa w dół, położenie się na krześle i uniesienie nóg na podpórki. Może być to na początku krępujące, ale jako profesjonalistka, ginekolożka powinna wytłumaczyć Ci przebieg badania, odpowiedzieć na pytania i pomóc Ci się rozluźnić.
Po ułożeniu się na fotelu ginekolożka najpierw obejrzy zewnętrzne narządy płciowe — wargi sromowe, łechtaczkę, odbyt — by sprawdzić, czy nie ma objawów infekcji lub innych nieprawidłowości. Niektóre lekarki mogą używać lusterka, by pokazać Ci, co widzą i wyjaśnić, czego szukają w poszczególnych częściach ciała.
Następnie ginekolożka użyje narzędzia zwanego wziernikiem. To plastikowy lub stalowy przyrząd przypominający dziób kaczki. Wkłada się go do pochwy, by rozchylić jej ścianki i umożliwić dokładne obejrzenie wnętrza. Wkładanie trwa tylko kilka sekund i może być lekko niekomfortowe. Postaraj się rozluźnić mięśnie miednicy. Lekarka zwykle używa żelu na bazie wody, by ułatwić wprowadzenie. Jeśli wziernik jest metalowy, można go wcześniej ogrzać. Dyskomfort związany z tym krótkim badaniem jest wart chwili, ponieważ dzięki temu ginekolożka może dokładnie obejrzeć pochwę i szyjkę macicy.
Trwają prace nad modernizacją wziernika, by badanie było mniej nieprzyjemne. Planowane zmiany obejmują pokrycie instrumentu sterylizowanym silikonem medycznym, dodanie trzeciego płatka dla lepszej widoczności i zmniejszenia uczucia "rozciągania", a także cichszą pracę urządzenia.
Jeśli wykonywana jest cytologia, ginekolożka pobiera wymaz z szyjki macicy patyczkiem. Procedura ta może być nieprzyjemna, ale trwa bardzo krótko.
Cytologia to badanie umożliwiające wczesne wykrycie raka szyjki macicy. Lekarki zalecają, by kobiety w wieku od 21 do 65 lat wykonywały cytologię raz na trzy lata. Jeśli wynik niepokoi, lekarka zaprosi Cię na kolejną wizytę.
Na koniec wykonuje się badanie palpacyjne. Ginekolożka wkłada w dłoń rękawiczkę i wprowadza dwa palce do pochwy, by wyczuć ewentualne guzki lub nieprawidłowości na ściankach pochwy i w macicy. Drugą ręką uciska dolną część brzucha od zewnątrz.
To rutynowe badanie ginekologiczne, które trwa krótko i pozwala zebrać niezbędne informacje. Jeśli podczas wizyty czujesz się niepewnie lub czegoś nie rozumiesz, nie wahaj się pytać ginekolożki. Jest po to, by Ci pomóc.
Inne badania
Wymaz pobrany do cytologii służy wyłącznie do badania pod kątem raka szyjki macicy. Możesz także zrobić test na HPV (wirus brodawczaka ludzkiego) oraz inne choroby przenoszone drogą płciową. Przeczytaj więcej o teście na HPV tutaj. Szczepionki przeciw HPV są również dostępne u ginekolożek.
W razie potrzeby wykonania badania na konkretną chorobę weneryczną, omów to z ginekolożką podczas umawiania wizyty.
Ginekolożka może również wykonać badanie per rectum, aby sprawdzić stan mięśni i wykryć obecność guzów. Choć może wydawać się to skrępujące, lekarka wykonuje to jedynie w trosce o Twoje zdrowie.
Może ona także wykonać badanie ultrasonograficzne narządów rodnych, by sprawdzić obecność torbieli jajników lub skontrolować ciążę. USG pozwala zobaczyć obraz narządów wewnętrznych za pomocą fal dźwiękowych.
Podczas wizyty ginekolożka często mierzy również wzrost, wagę i ciśnienie krwi, by mieć pełny obraz Twojego zdrowia oraz móc porównywać wyniki przy kolejnych wizytach.
Antykoncepcja i planowanie rodziny
Jeśli jesteś aktywna seksualnie i nie chcesz zajść w ciążę, ginekolożka może doradzić najlepszą metodę antykoncepcji dostosowaną do Twojego ciała i sytuacji. Może przepisać antykoncepcję hormonalną by zapobiegać ciąży lub uregulować cykl. Jeśli wolisz niehormonalne metody ginekolożka omówi dostępne opcje. Jeżeli zdecydujesz się na wkładkę domaciczną (spiralę), ginekolożka wykona jej założenie.
Jeśli planujesz ciążę, ginekolożka doradzi, co możesz zrobić, by zwiększyć swoje szanse na poczęcie.
To Twoja wizyta i Twoje ciało
Ginekolożki to lekarki specjalizujące się w zdrowiu seksualnym kobiet. Nie ma powodu do wstydu, nawet jeśli początkowo czujesz się skrępowana. Twoja lekarka chce dla Ciebie jak najlepiej. Jeśli jednak czujesz, że nie rozumie Twoich potrzeb lub nie możesz być z nią w pełni szczera, nie bój się poszukać innej specjalistki.
Dzięki regularnym wizytom u ginekolożki lepiej poznasz swoje ciało, unikniesz chorób i lepiej zadbasz o swoje zdrowie.
Możesz śledzić swój cykl miesiączkowy z aplikacją WomanLog. Pobierz WomanLog już teraz:
