Η Μέθοδος Ενημέρωσης Γονιμότητας
Η ικανότητα να κατανοείς και να διαχειρίζεσαι τον έμμηνο κύκλο σου έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής σου, δίνοντάς σου ταυτόχρονα τα εργαλεία για να αποφασίσεις αν και πότε θα μείνεις έγκυος. Οι αντισυλληπτικές μέθοδοι προσφέρουν στις γυναίκες ανεξαρτησία και αυτονομία στη ζωή τους.
Σήμερα, υπάρχουν πολλών ειδών αντισυλληπτικά. Τα πιο αξιόπιστα είναι τα ορμονικά αντισυλληπτικά. Δυστυχώς, έχουν κάποιες παρενέργειες, οι οποίες μπορεί να είναι εξουθενωτικές για κάποιες γυναίκες. Για να αποφύγουν τέτοια προβλήματα, πολλές γυναίκες χρησιμοποιούν μια φυσική μέθοδο αποτροπής εγκυμοσύνης.
Τι είναι η ενημέρωση για τη γονιμότητα;
Τα ορμονικά αντισυλληπτικά διαδόθηκαν ευρέως τη δεκαετία του '60. Από τότε, έχουν προσφέρει σε εκατομμύρια γυναίκες μεγαλύτερο έλεγχο στο σώμα και τις επιλογές τους. Η ρύθμιση του πότε και πόσα παιδιά θέλεις να κάνεις ήταν καθοριστική για την αυτονομία της γυναίκας. Αυτά τα βήματα προόδου δεν ήρθαν χωρίς κόστος, και παρότι τα ορμονικά αντισυλληπτικά έχουν εξελιχθεί από τη δεκαετία του '60, εξακολουθούν να προκαλούν παρενέργειες από ερεθισμούς του δέρματος μέχρι ημικρανίες.
Σήμερα, υπάρχουν διάφορα μη ορμονικά αντισυλληπτικά διαθέσιμα σε γυναίκες που δεν αντέχουν το χάπι ή απλά δεν θέλουν να επιβαρύνουν τον οργανισμό τους με τεχνητές ορμονικές διακυμάνσεις. Η πρακτική της χρήσης της θερμοκρασίας του σώματος, του καρδιακού ρυθμού και της τραχηλικής βλέννας για τον εντοπισμό γόνιμων και μη γόνιμων ημερών ονομάζεται μέθοδος ενημέρωσης γονιμότητας (FAM), συχνά γνωστή και ως «μέθοδος ρυθμού».
Η FAM δεν είναι τίποτα περισσότερο από το να κατανοείς τον κύκλο σου και να χρησιμοποιείς αυτή τη γνώση προς όφελός σου. Οι γυναίκες είναι γόνιμες—μπορούν να μείνουν έγκυες—για όχι περισσότερες από επτά ημέρες τον μήνα. Παρακολουθώντας τον κύκλο σου, μπορείς να εντοπίσεις ποιες είναι αυτές οι ημέρες. Κάνοντάς το, μπορείς να ζεις ξέγνοιαστη το υπόλοιπο διάστημα.
Πώς λειτουργεί η μέθοδος ενημέρωσης γονιμότητας;
Μία από τις κύριες ανησυχίες των γυναικών όταν στρέφονται στη FAM είναι η αποτελεσματικότητά της. Αν γίνει σωστά, η FAM είναι αποτελεσματική κατά 93–95%, αλλά απαιτεί γνώση, προετοιμασία και συνέπεια. Τυπικά, η αποτελεσματικότητα κυμαίνεται στο 76–86%, λόγω των συνηθισμένων ασυνέπειων. Ένα βασικό μειονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι απαιτεί αφοσίωση και σταθερότητα στην καταγραφή των σημαντικών παραμέτρων, και δεν υπάρχει δίχτυ ασφαλείας αν κάνεις λάθος. Ο συνδυασμός της FAM με άλλες μεθόδους αντισύλληψης, όπως το προφυλακτικό, μπορεί να προσφέρει επιπλέον προστασία από ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.
Ακολουθούν τα βήματα που χρειάζεται να κάνεις για να λειτουργήσει η FAM:
Βασική θερμοκρασία σώματος (BBT)
Μία ή δύο μέρες πριν την ωορρηξία, η βασική θερμοκρασία του σώματος πέφτει στους 36.1–36.4°C. Όταν οι ωοθήκες απελευθερώνουν το ωάριο, η θερμοκρασία ανεβαίνει κατά έναν βαθμό και παραμένει αυξημένη για μερικές ημέρες. Είσαι πιο γόνιμη 2–3 μέρες πριν ανέβει η θερμοκρασία σου.
Οι αλλαγές στη βασική θερμοκρασία του σώματος είναι μικρές και συχνά δύσκολα ανιχνεύσιμες. Για ακρίβεια, θα πρέπει να μετράς τη θερμοκρασία σου κάθε πρωί. Είναι προτιμότερο να ξεκινήσεις αυτή τη συνήθεια μερικούς μήνες πριν στηριχτείς στη FAM ως κύρια μέθοδο αντισύλληψης. Αυτό θα σου δώσει χρόνο να αποκτήσεις τη συνήθεια και να καταλάβεις τι θεωρείται «φυσιολογική θερμοκρασία» για εσένα. Υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τη θερμοκρασία του σώματός σου πέρα από τον κύκλο σου. Με την πάροδο του χρόνου θα γνωρίσεις καλύτερα τις παραμέτρους αυτές.
Ο καρδιακός σου ρυθμός σε ηρεμία είναι άλλος ένας δείκτης. Καθώς ξεκινά η ωορρηξία, ο καρδιακός σου ρυθμός αυξάνεται κατά περίπου 2 παλμούς ανά λεπτό και συνεχίζει να αυξάνεται κατά 3,5 παλμούς μέχρι τη μέση της ωχρινικής φάσης (δηλαδή μετά την ωορρηξία και πριν την έναρξη της εμμήνου ρύσης). Μπορείς να τον μετρήσεις ακουμπώντας τα δάχτυλά σου (εκτός από τον αντίχειρα) στον λαιμό ή στον καρπό και να μετρήσεις τους παλμούς ανά λεπτό. Υπάρχουν επίσης συσκευές, όπως το οξύμετρο, που το κάνουν αυτόματα.
Τραχηλική βλέννα (κολπικές εκκρίσεις)
Οι κολπικές εκκρίσεις μιας γυναίκας αλλάζουν υφή και σύσταση καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου, ανάλογα με τα επίπεδα οιστρογόνων. 1) Κατά τη διάρκεια της εμμηνόρροιας (έναρξη από την 1η μέρα), υπάρχουν ελάχιστες εκκρίσεις, και συνήθως δεν τις παρατηρείς. 2) Τις πρώτες μέρες μετά την περίοδο, τα οιστρογόνα αρχίζουν να αυξάνονται, αλλά η τραχηλική βλέννα είναι ακόμα σχεδόν απούσα. 3) Γύρω στην 9η ή 10η μέρα, τα επίπεδα οιστρογόνων ανεβαίνουν αρκετά ώστε ο τράχηλος να παράγει περισσότερο υγρό—στην αρχή μπορεί να είναι κολλώδες, αλλά σύντομα γίνεται υγρό και κρεμώδες, όπως η λοσιόν χεριών. Στα εσώρουχά σου, ίσως μοιάζει λευκωπό ή κιτρινωπό όταν στεγνώνει.
4) Λίγες μέρες πριν την ωορρηξία, όταν οι ωοθήκες απελευθερώνουν το ωάριο, τα οιστρογόνα φτάνουν στο μέγιστο και ο τράχηλος μπορεί να παράγει έως και είκοσι φορές περισσότερο υγρό από ό,τι σε χαμηλή παραγωγή, αν και αυτό διαφέρει σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα. Η βλέννα τότε είναι ολισθηρή, σαν το ασπράδι αυγού. Αυτή η σύσταση διευκολύνει το σπέρμα να φτάσει στο ωάριο. Αυτή η «έκκριση ωορρηξίας» αποτελείται κατά 95% από νερό.
5) Μία ή δύο μέρες μετά την ωορρηξία, η σύσταση αλλάζει ξανά. Η προγεστερόνη εμποδίζει την παραγωγή της τραχηλικής βλέννας και γίνεται ξανά κολλώδης ή ακόμη και απούσα.
Η θέση του τραχήλου της μήτρας επίσης δείχνει ωορρηξία. Η θέση του αλλάζει κατά τη διάρκεια του κύκλου και με τον χρόνο θα μάθεις να αναγνωρίζεις πώς βρίσκεται. Μπορείς να ακουμπήσεις τον τράχηλό σου εισάγοντας ένα ή δύο δάχτυλα στον κόλπο. Αισθάνεται μαλακός, σαν την άκρη της μύτης σου.
Αν ο τράχηλος είναι χαμηλά, μπορείς να τον αγγίξεις εύκολα με το δάχτυλο. Αν είναι ψηλά, ίσως δεν τον φτάνεις. Ο τράχηλος βρίσκεται ψηλά λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας, και χαμηλά την υπόλοιπη περίοδο.
Καταγραφή του εμμηνορροϊκού σου κύκλου
Αν ο κύκλος σου είναι σταθερός, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αξιόπιστος τρόπος για να παρακολουθείς την ωορρηξία και τη γονιμότητά σου. Καλό είναι να συνδυάζεις αυτή τη μέθοδο με άλλες για πιο ακριβή αποτελέσματα. Εφαρμογές όπως το WomanLog κάνουν την καταγραφή ευκολότερη, καθώς εκτιμούν με αλγόριθμους τις ημέρες ωορρηξίας και εμμήνου ρύσης. Η ακρίβεια αυξάνει όσο περισσότερο καταγράφεις τον κύκλο σου.
Τεστ ενδείξεων ωορρηξίας
Αυτά είναι τεστ που μπορείς να αγοράσεις από το φαρμακείο. Απλά ουρείς στη λωρίδα και περιμένεις τα αποτελέσματα. Χρησιμοποιούνται κυρίως από γυναίκες που θέλουν να εντοπίσουν τις γόνιμες μέρες για σύλληψη, αλλά μπορούν να εξυπηρετήσουν και τον αντίθετο σκοπό. Το μειονέκτημα είναι ότι κοστίζουν αν τα χρησιμοποιείς συχνά. Για αντισύλληψη, θα πρέπει να κάνεις τεστ σε όλο τον κύκλο.
Οφέλη της μεθόδου ενημέρωσης γονιμότητας
Αν χρησιμοποιηθεί σωστά, η FAM μπορεί να είναι ασφαλής τρόπος παρακολούθησης του κύκλου σου χωρίς παρενέργειες. Δες μερικά οφέλη:
- Η FAM σε βοηθά να κατανοείς καλύτερα το σώμα σου—όχι μόνο δείχνει τις πιο γόνιμες ημέρες σου, αλλά σε βοηθά να αντιληφθείς τον εμμηνορροϊκό σου κύκλο. Θα αρχίσεις να παρατηρείς επαναλαμβανόμενα σημάδια που υποδεικνύουν τις διαφορετικές φάσεις του κύκλου σου.
- Χωρίς συνθετικές ορμόνες—αν και η ορμονική αντισύλληψη είναι ασφαλής για τις περισσότερες γυναίκες, μπορεί να διαταράξει τις ορμόνες σου. Η FAM δεν επηρεάζει τους φυσικούς κύκλους του σώματός σου.
- Χωρίς παρενέργειες—οι περισσότερες που αποφεύγουν τα ορμονικά αντισυλληπτικά το κάνουν λόγω των παρενεργειών. Η FAM δεν ενέχει τέτοιο κίνδυνο.
- Οικονομία—η FAM δεν κοστίζει τίποτα εκτός από τον χρόνο και την προετοιμασία σου.
- Μπορείς να τη διακόψεις ανά πάσα στιγμή—είναι μια μέθοδος παρατήρησης, όχι επέμβασης, και έτσι μπορεί να συνδυαστεί με άλλες μεθόδους που δεν επηρεάζουν τον φυσικό σου κύκλο και μπορείς να αλλάξεις μέθοδο όποτε θες.
- Η FAM σε βοηθά να μείνεις έγκυος—αν αποφασίσεις να μείνεις έγκυος, όλες οι παραπάνω τεχνικές θα σε βοηθήσουν σε αυτό το στόχο.
Μειονεκτήματα της μεθόδου ενημέρωσης γονιμότητας
- Χρειάζεται χρόνος. Η FAM βασίζεται στους φυσιολογικούς ρυθμούς του σώματός σου, και μάλλον θα χρειαστεί να καταγράψεις αρκετούς κύκλους για να εντοπίσεις μοτίβα. Η μέθοδος μπορεί εύκολα να αποτύχει αν δεν την κατανοήσεις πλήρως.
- Αν γίνει λάθος, είναι εύκολο να μείνεις έγκυος—δεν παρέχει καμία τεχνητή προστασία, επομένως ακόμα και ένα λάθος μπορεί να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη.
- Πρέπει να παρακολουθείς συνεχώς τον κύκλο σου. Η FAM απαιτεί συνέπεια για να είναι αξιόπιστη.
- Απαιτεί συντονισμό—είναι καλύτερα αν και οι δύο σύντροφοι είναι ενημερωμένοι και γνωρίζουν τι να περιμένουν σε κάθε φάση του κύκλου.
- Δεν συνιστάται για γυναίκες με ακανόνιστους κύκλους, καθώς είναι δύσκολο να εντοπιστούν οι ημέρες της ωορρηξίας. Οι γυναίκες με ΣΠΩ, ενδομητρίωση ή άλλα θέματα αναπαραγωγικής υγείας μπορεί να χρειαστούν επιπλέον προστασία. (Μάθε περισσότερα για τη ζωή με ενδομητρίωση και ΣΠΩ.)
- Δεν προστατεύει από ΣΜΝ—ακόμα κι αν παρακολουθείς τον κύκλο σου καιρό, να χρησιμοποιείς πάντα προφυλακτικό (ή άλλα προφυλακτικά μέσα) με νέους συντρόφους. (Μάθε περισσότερα για την αυτοπροστασία στο σεξ)
- Αν γίνει σωστά, η FAM μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική. Ωστόσο, καλό είναι να συμβουλευτείς τη γιατρό σου πριν βασιστείς αποκλειστικά σ’ αυτή τη μέθοδο. Αν δεν υπάρχει αντένδειξη, η FAM μπορεί να σε βοηθήσει να ελέγξεις τον κύκλο σου χωρίς παρενέργειες.
Η εφαρμογή WomanLog δημιουργήθηκε για να σε βοηθήσει να κατανοήσεις καλύτερα το σώμα σου και να παρακολουθείς τον εμμηνορροϊκό σου κύκλο. Είτε θέλεις να αποτρέψεις εγκυμοσύνη είτε να αυξήσεις τις πιθανότητες σύλληψης, το WomanLog μπορεί να σε βοηθήσει.
Κατέβασε τώρα το WomanLog:
