Πολλές γυναίκες που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σύλληψη. Αυτό μπορεί αρχικά να είναι ένα βαρύ πλήγμα, αλλά σήμερα υπάρχουν αρκετές εναλλακτικές διαδρομές προς τη μητρότητα, όπως η υιοθεσία, η παρένθετη μητρότητα και οι θεραπείες γονιμότητας. Οι λόγοι για να επιλέξει κανείς μια επιλογή έναντι κάποιας άλλης είναι συνήθως περίπλοκοι και προσωπικοί, αλλά όλες οι διαδρομές είναι εξίσου σημαντικές.
Η χρήση δωρηθέντων ωαρίων αποτελεί εξαιρετική επιλογή για τις γυναίκες που επιθυμούν να βιώσουν την εγκυμοσύνη και τον τοκετό αλλά είναι άτεκνες ή για κάποιον άλλο λόγο δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους ωάρια. Τα δωρηθέντα ωάρια μπορούν να χρησιμοποιηθούν από ετεροφυλόφιλα ζευγάρια, ομόφυλα ζευγάρια ή και από μόνες γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες. Η δωρεά μπορεί επίσης να είναι μια πολύτιμη και ικανοποιητική εμπειρία για τη γυναίκα που με τα ωάρια της βοηθά μια άλλη να αποκτήσει το δικό της παιδί.
Η δωρεά ωαρίων είναι όταν μια υγιής, γόνιμη γυναίκα δωρίζει τα ωάριά της ή ωοκύτταρά της ώστε να χρησιμοποιηθούν από κάποια άλλη. Συνήθως η διαδικασία γίνεται ανώνυμα μέσω οργανισμού, αλλά οι συνθήκες διαφέρουν ανά περίπτωση.
Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγική τεχνολογία (ART) είναι ένας γενικός όρος για όλες τις ιατρικές διαδικασίες που βοηθούν γυναίκες με αναπαραγωγικές δυσκολίες να αποκτήσουν το δικό τους παιδί.
Η υποβοηθούμενη αναπαραγωγική τεχνολογία εφαρμόζεται από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 κι έχει βοηθήσει εκατομμύρια γυναίκες να γίνουν μητέρες. Περιλαμβάνει διάφορες μεθόδους όπως εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF), ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπερματοζωαρίων (ICSI), κρυοσυντήρηση γαμετών ή εμβρύων και φαρμακευτική αγωγή γονιμότητας. Συχνά χρειάζονται πολλαπλές προσπάθειες πριν επιτευχθεί επιτυχία.
Αν και η ίδια η πράξη της δωρεάς δεν εντάσσεται τεχνικά στην ART, η δότρια ωαρίων υποβάλλεται στα στάδια υπερδιέγερσης των ωοθηκών και λήψης των ωαρίων που περιγράφονται παρακάτω στο πλαίσιο της εξωσωματικής.
Μια υγιής γυναίκα μπορεί να αποφασίσει να δωρίσει ωάρια ανιδιοτελώς. Όμως οι περισσότερες δότριες προσφεύγουν σε οργανισμούς που προσφέρουν γενναιόδωρη αμοιβή. Οι αμοιβές και οι όροι διαφέρουν ανάλογα με την κλινική παροχής της υπηρεσίας και τη χώρα όπου γίνεται η διαδικασία.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα ζευγάρι ή μια μόνη μητέρα θα επέλεγε δωρεά ωαρίων. Ο συνηθέστερος λόγος είναι η επιθυμία να αποκτήσουν βιολογικό παιδί ενώ η γυναίκα παρουσιάζει ωάρια χαμηλής ποιότητας. Η δωρεά επιτρέπει στη μέλλουσα μητέρα να βιώσει την εγκυμοσύνη και τον τοκετό· θα είναι η κυοφορούσα και κοινωνική μητέρα, αλλά όχι η βιολογική. Αν χρησιμοποιηθεί το σπέρμα του συντρόφου της για τη γονιμοποίηση των ωαρίων, τότε αυτός γίνεται βιολογικός πατέρας, καθώς τα γονίδια μεταφέρονται μέσω αυτού.
Άλλοι λόγοι για τη χρήση δωρεάς ωαρίων περιλαμβάνουν την αποφυγή μετάδοσης κάποιας γενετικής ασθένειας, την απουσία ωοθηκών εκ γενετής ή αφαίρεσή τους μετά από χειρουργείο, και την υποβολή σε χημειοθεραπείες ή ακτινοβολία, μεταξύ άλλων. Μόνες και ομόφυλα ζευγάρια χρησιμοποιούν επίσης δωρεά ωαρίων για να πετύχουν μητρότητα. Εάν δεν υπάρχει προοριζόμενη μητέρα που να μπορεί να κυοφορήσει, τα γονιμοποιημένα ωάρια εμφυτεύονται σε παρένθετη μητέρα.
Μια γυναίκα που θέλει να δωρίσει ωάρια πρέπει να περάσει τη διαδικασία ελέγχου. Δεν γίνονται όλες δεκτές. Τα βασικά κριτήρια περιλαμβάνουν:
Αν ενδιαφέρεστε να δωρίσετε ωάρια, επικοινωνήστε με μια τοπική κλινική γονιμότητας για να ενημερωθείτε για τους δικούς τους όρους. Εφόσον πληροίτε τα κριτήρια και οι όροι σάς ικανοποιούν, μπορείτε να υπογράψετε το σχετικό συμβόλαιο με την κλινική. Κάποιες γυναίκες επιλέγουν να ταξιδέψουν σε άλλη χώρα ώστε να λάβουν καλύτερη φροντίδα ή και υψηλότερη αμοιβή για τη δωρεά τους.
Στις περισσότερες χώρες, οι δότριες παραμένουν ανώνυμες, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις όπου η οικογένεια επιθυμεί να γνωρίσει προσωπικά τη δότρια ή ακόμα και να της συστήσει το παιδί στο μέλλον. Θυμηθείτε, ως δότρια, έχετε το δικαίωμα της ανωνυμίας.
Παρότι η υψηλή αμοιβή μπορεί να είναι δελεαστική, είναι σημαντικό για μια μελλοντική δότρια να κατανοήσει ότι, με τη δωρεά, παραιτείται κάθε έλεγχο πάνω στο γενετικό της υλικό και δεν έχει λόγο σχετικά με το ποιοι θα είναι οι γονείς. Αν η διαδικασία πετύχει, ενδέχεται να γεννηθεί παιδί που να φέρει ομοιότητες με τη δότρια.
Η λήψη ωαρίων είναι σχετικά ασφαλής διαδικασία, αλλά απαιτεί χρόνο. Πρώτα, η δότρια λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή που επηρεάζει τον φυσικό της κύκλο και διεγείρει τις ωοθήκες ώστε να παράξουν πολλά ωάρια ταυτόχρονα, για να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχούς γονιμοποίησης και εμφύτευσης. Κανονικά οι ωοθήκες παράγουν μόνο ένα ωάριο ανά κύκλο, αλλά στη δωρεά (ή προετοιμασία για IVF) η γυναίκα λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για υπερδιέγερση των ωοθηκών (ελεγχόμενη ωοθυλακιορρηξία), ώστε να ληφθούν τουλάχιστον δύο (και όχι περισσότερα από τέσσερα) ωάρια.
Η δότρια παρακολουθείται από εξειδικευμένη γυναικολόγο, ώστε όταν τα ωοθυλάκια πλησιάζουν την ωορρηξία, να πάει στην κλινική, όπου η γιατρός θα συλλέξει τα ώριμα ωοκύτταρα για γονιμοποίηση με ειδική βελόνα. Μπορεί να της χορηγηθούν ηρεμιστικά ή αναισθησία για να μειωθεί η ενόχληση. Μετά τη λήψη, η διαδικασία για τη δότρια ολοκληρώνεται.
Αν και ο κίνδυνος επιπλοκών είναι μικρός, πολλές δότριες εμφανίζουν παρενέργειες από τα φάρμακα γονιμότητας, όπως ακανόνιστους κύκλους, εξάψεις, κόπωση, κράμπες, φούσκωμα και παρόμοια συμπτώματα. Μια δότρια μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές της δραστηριότητες μέσα σε μία ή δύο μέρες.
Εκτός εάν πρόκειται για απευθείας δωρεά, τα ωάρια συνήθως καταψύχονται και διατηρούνται από τον οργανισμό ή την κλινική μέχρι οι υποψήφιοι γονείς να τα επιλέξουν βάσει χαρακτηριστικών. Όταν η προοριζόμενη μητέρα είναι έτοιμη, όλα τα ωάρια γονιμοποιούνται ταυτόχρονα (με σπέρμα συντρόφου ή δότη) ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες επιτυχούς εγκυμοσύνης. Τα γονιμοποιημένα ωάρια εισάγονται στη μήτρα της προοριζόμενης μητέρας ή παρένθετης. Για το λόγο αυτό, τα δίδυμα και οι πολύδυμες κυήσεις είναι συχνότερες στις μητέρες IVF απ’ ό,τι στον γενικό πληθυσμό.
Η δωρεά ωαρίων προσφέρει μια ανεκτίμητη ευκαιρία σε γυναίκες που δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδί με φυσικό τρόπο. Παράλληλα, αποτελεί μια ανταποδοτική εμπειρία για τη δότρια που «χαρίζει το δώρο της ζωής» και βοηθά μια άλλη να πραγματοποιήσει το όνειρο της μητρότητας. Ωστόσο, η δωρεά ωαρίων δεν είναι μόνο μια σωματική διαδικασία. Οι συναισθηματικές και ηθικές διαστάσεις οφείλουν να λαμβάνονται υπόψη πριν ληφθεί μια τόσο σημαντική απόφαση.
Μπορείτε να παρακολουθείτε τον κύκλο σας με το WomanLog. Κατεβάστε το WomanLog τώρα: