Η γήρανση και η σεξουαλικότητα είναι δύο θέματα που η ανθρώπινη κοινωνία έχει τυλίξει με μύθους και στερεότυπα. Το γεγονός ότι αλλάζει το σώμα μας δεν σημαίνει ότι εξαφανίζεται η επιθυμία για σεξ και οικειότητα. Τι σημαίνει η διαχείριση της σεξουαλικότητάς σου στα επόμενα στάδια της ζωής;
Η γήρανση επηρεάζει πολλές πτυχές της ζωής μας. Τα σώματά μας δεν αναγεννώνται το ίδιο γρήγορα σε κυτταρικό επίπεδο όπως όταν είμαστε νέοι. Αυτό μπορεί να κάνει πιο απαιτητικό το να απολαμβάνεις ορισμένες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένου του σεξ. Ωστόσο, με μερικές προσαρμογές, η γήρανση δεν χρειάζεται να σου στερήσει μια ικανοποιητική και υγιή σεξουαλική ζωή.
Η σεξουαλικότητα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης. Η σχέση μας με το σεξ εξελίσσεται με τον χρόνο και επηρεάζεται από την ανατροφή, το περιβάλλον, τη θρησκεία, το κοινωνικό υπόβαθρο καθώς και τις ατομικές προσπάθειες να τη γνωρίσουμε και να την αποδεχτούμε.
Πολλοί άνθρωποι βιώνουν μεταβαλλόμενες σεξουαλικές ανάγκες με την πάροδο του χρόνου. Για τους περισσότερους, η σεξουαλικότητα κορυφώνεται στις αρχές της τρίτης δεκαετίας, ενώ συνεχίζει να αλλάζει κατά τα αναπαραγωγικά χρόνια. Δυστυχώς, όταν ξεπεράσουμε ένα ορισμένο ηλικιακό όριο, η επιθυμία και η δυνατότητα για σεξουαλική επαφή τείνουν να μειώνονται.
Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν τη λίμπιντο και τη σεξουαλική δραστηριότητα, όμως η γήρανση, οι επιδεινούμενες καταστάσεις υγείας, οι ορμονικές αλλαγές και το κοινωνικό στίγμα γύρω από τη σεξουαλικότητα σε μεγαλύτερες ηλικίες λειτουργούν ως βασικοί παράγοντες απομάκρυνσης. Ας δούμε αναλυτικά πώς αλλάζει η σεξουαλικότητα σε γυναίκες και άνδρες.
Αν και η σεξουαλικότητα είναι ατομική υπόθεση, υπάρχουν διαφορετικοί εσωτερικοί ρυθμοί μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η σεξουαλικότητα των ανδρών κορυφώνεται συνήθως στα 20 τους, ενώ των γυναικών συνεχίζει να βελτιώνεται και στα 30 ή ακόμη και τα 40 τους. Στους άνδρες, η τεστοστερόνη καθορίζει τη σεξουαλική έλξη και τη λίμπιντο, αλλά τα επίπεδά της μειώνονται σταδιακά από τα 30 και μετά. Οι γυναίκες κορυφώνουν λίγο αργότερα, χωρίς να έχει εξηγηθεί ακόμη γιατί η λίμπιντο αυξάνεται όσο η γονιμότητα φθίνει. Κάποιες ειδικές πιστεύουν ότι σχετίζεται με την ασφάλεια της σχέσης και την καλύτερη κατανόηση του σώματος και των σεξουαλικών αναγκών στη μεγαλύτερη ηλικία.
Μετά τα 50, τα μέλη και των δύο φύλων συνήθως βιώνουν μείωση του ενδιαφέροντος για σεξουαλική δραστηριότητα. Η τεστοστερόνη στους άνδρες συνεχίζει να πέφτει, οδηγώντας σε λιγότερες και αδύναμες στύσεις και απώλεια ενδιαφέροντος για το σεξ. Οι γυναίκες στα μεγαλύτερα χρόνια σταματούν να ανησυχούν για ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, αλλά τα επίπεδα οιστρογόνων μειώνονται και η εμμηνόπαυση φέρνει νέες προκλήσεις που συχνά αποθαρρύνουν ακόμη και τη σκέψη για σεξ.
Είναι γνωστό πως με την ηλικία το σώμα χάνει την ικανότητα ταχείας αναγέννησης και γίνεται πιο ευάλωτο σε τραυματισμούς και ασθένειες. Οι ηλικιακά συνδεδεμένες ασθένειες περιλαμβάνουν τον καρκίνο, τον διαβήτη, την αρθρίτιδα, το χρόνιο πόνο και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Κάποιες επηρεάζουν άμεσα τις ορμόνες και τη λίμπιντο, ενώ άλλες καθιστούν το σεξ άβολο.
Για παράδειγμα, οι αγγειακές διαταραχές μειώνουν τη ροή αίματος στα γεννητικά όργανα, δυσκολεύοντας τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες τη διέγερση και την επίτευξη οργασμού. Επηρεάζεται και η διάρκεια και η σκληρότητα της στύσης.
Κάποιες γυναίκες νιώθουν περισσότερη σεξουαλική διέγερση κατά την εμμηνόπαυση επειδή δεν φοβούνται πλέον ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Η εμμηνόπαυση, ωστόσο, πιθανότατα θα επηρεάσει τη σεξουαλική υγεία. Καθώς τα οιστρογόνα μειώνονται, τα τοιχώματα του κόλπου παράγουν λιγότερα υγρά και το δέρμα γίνεται πιο λεπτό, οδηγώντας σε δυσφορία κατά την επαφή. Αυτές οι αλλαγές ονομάζονται κολπική ατροφία. Οι βιολογικές αλλαγές προκαλούν εκνευρισμό και ενόχληση, επηρεάζοντας το ενδιαφέρον για σεξ.
Δες περισσότερα για την εμμηνόπαυση.
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία ενός άνδρα. Συχνά σχετίζεται λιγότερο με την ηλικία και περισσότερο με την ψυχική και φυσιολογική ευεξία ή το στρες. Ωστόσο, στα επόμενα χρόνια συνήθως αυξάνονται τα προβλήματα στύσης. Άνδρες με καρδιακά ή κυκλοφορικά προβλήματα έχουν μεγαλύτερη δυσκολία στη διατήρηση της στύσης, καθώς η ροή αίματος είναι περιορισμένη.
Χωρίς ψυχική διαύγεια, οι δυνατότητες μας περιορίζονται. Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από επιδείνωση της ψυχικής τους κατάστασης στη μεγαλύτερη ηλικία. Καταστάσεις όπως άνοια ή νόσος Alzheimer μπορεί να αυξήσουν την επιθυμία αλλά προκαλούν παράλληλα διανοητική δυσλειτουργία και σύγχυση. Αν δεν αναγνωρίζεις το ταίρι σου, δεν θα θέλεις να κάνεις σεξ μαζί του/της.
Η κουλτούρα της νεότητας παρουσιάζει μόνο τους νέους σαν σεξουαλικά όντα. Πολλοί άνθρωποι που θα μπορούσαν να απολαμβάνουν υγιή σεξουαλική ζωή αργότερα στη ζωή, νιώθουν δεσμευμένοι από τα κοινωνικά στερεότυπα. Όταν αρχίζουμε να αποσυνδέουμε τον εαυτό μας από τη σεξουαλικότητα, η επιθυμία ατονεί.
Η υγιής σεξουαλική ζωή έχει πολλά οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία μας. Ακολουθούν κάποιες ενδεικτικές περιπτώσεις για το πώς η σεξουαλική δραστηριότητα σε προχωρημένη ηλικία μπορεί να σε ωφελήσει.
Διάβασε περισσότερα για τα αποτελέσματα της αποχής από το σεξ.
Το ικανοποιητικό σεξ είναι διασκεδαστικό, αλλά ωφελεί και την υγεία σου. Αυξάνει τη ροή του αίματος και απελευθερώνει ορμόνες ευτυχίας (ενδορφίνες), που ανεβάζουν τη διάθεση και ανακουφίζουν από τον πόνο. Επίσης ενισχύει το ανοσοποιητικό και σταθεροποιεί την παραγωγή σεξουαλικών ορμονών όσο γερνάμε.
Η σεξουαλικότητα είναι σημαντική στα νιάτα μας και αυτό δεν αλλάζει μόλις αρχίσουμε να μεγαλώνουμε. Θετικές σεξουαλικές εμπειρίες συμβάλλουν στη σύνδεση με τον/τη σύντροφο και τον εαυτό μας. Η βαθύτερη σύνδεση και η χαρά ενισχύουν την ικανοποίηση από τη ζωή. Μάλιστα, πολλές έρευνες δείχνουν στενή σύνδεση μεταξύ ικανοποίησης ζωής και σεξουαλικής πληρότητας. Όσο απολαμβάνουμε τη ζωή, τόσο αυξάνεται και η επιθυμία για σεξ και το αντίθετο.
Δεν υπάρχει μαγικός αριθμός φορών που πρέπει να κάνεις σεξ για μια μακροχρόνια σχέση, αλλά σίγουρα παίζει ρόλο. Δημιουργεί βαθύτερη σύνδεση και ενισχύει την οικειότητα ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Παρότι μπορεί να δυσκολεύεσαι να συνδεθείς με τον/την σύντροφό σου μετά από τόσα χρόνια, η φροντίδα της οικειότητας παραμένει σημαντική.
Η ορμονική θεραπεία με οιστρογόνα υποστηρίζει τα επίπεδα οιστρογόνων μιας γυναίκας όσο αυτά μειώνονται λόγω ηλικίας. Τα χάπια, τα επιθέματα ή τα τζελ οιστρογόνου βοηθούν στην πρόληψη της οστικής απώλειας, μειώνουν τις εξάψεις και ανακουφίζουν τον πόνο στον κόλπο. Έτσι μπορείς να νιώσεις πιο "ο εαυτός σου" και να βιώσεις το σεξ πιο άνετα. Ωστόσο, οι παρενέργειες περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, εγκεφαλικό και έμφραγμα. Πριν ξεκινήσεις νέα ορμονική αγωγή, συζήτησέ το με τη γιατρό σου.
Με την ηλικία πιθανότατα χάνεται η ευλυγισία, αλλά μπορείς να απολαύσεις το σεξ με τον σύντροφο ή μόνη σου με διάφορους τρόπους. Το σεξ δεν σημαίνει απαραίτητα διείσδυση. Οτιδήποτε διατηρεί τη σπίθα είναι ευπρόσδεκτο: φιλιά, αγκαλιές, μασάζ, αμοιβαίος αυνανισμός και κάθε μορφή σωματικής οικειότητας συμβάλλει στη σύνδεση.
Τα λιπαντικά είναι ωφέλιμα σε κάθε ηλικία για να μειώσουν τον πόνο κατά τη διάρκεια της επαφής. Αν έχεις ξηρότητα κόλπου, δυσφορία ή σκισίματα, το λιπαντικό μπορεί να κάνει το σεξ ευχάριστο και να αυξήσει την όρεξή σου για αυτό.
Άνδρες και γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν από τις ασκήσεις Kegel σε κάθε ηλικία. Οι μύες της πυέλου εξασθενούν λόγω ηλικίας, βαρέων φορτίων ή εγκυμοσύνης. Η ενδυνάμωση των μυών αυτών βοηθάει στη διατήρηση ικανοποιητικής σεξουαλικής ζωής, σε δυνατότερους οργασμούς και μπορεί να αντιστρέψει την ακράτεια. Αρκεί να εντοπίσεις σωστά τους μύες της πυέλου και να τους συστέλλεις επαναληπτικά για μερικά λεπτά κάθε μέρα ή μερικές φορές την εβδομάδα. Στην αρχή μπορεί να θέλεις να το κάνεις ξαπλωμένη. Όταν το συνηθίσεις, μπορείς να κάνεις ασκήσεις Kegel οπουδήποτε. Οι γυναίκες μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν ειδικά βαράκια ή συσκευές για να κάνουν την άσκηση πιο διασκεδαστική.
Η οικειότητα και η σεξουαλικότητα είναι ουσιώδη στοιχεία της ανθρώπινης φύσης. Αν και το σώμα μας αλλάζει με την ηλικία, δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να απολαμβάνουμε τη σύνδεση. Ακόμη κι αν χρειαστεί να προσαρμοστείς στο μεταβαλλόμενο σώμα σου, το να φροντίζεις τη σεξουαλικότητά σου ενισχύει την υγεία, τη σχέση σου και ανεβάζει τη διάθεση.
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου με το WomanLog. Κατέβασε τώρα το WomanLog: