Ανακούφιση από τον Πόνο της Περιόδου
Εβδομάδα του καρχαρία. Το κόκκινο κύμα. Το βαμβακερό άλογο. Οι πολλές, ευφάνταστες ονομασίες που έχουμε για την περίοδο προσφέρουν ελάχιστη παρηγοριά όταν έρθει η ώρα να αντιμετωπίσουμε τις ενοχλήσεις που τη συνοδεύουν.
Αν και η εμμηνόρροια είναι μια απολύτως φυσιολογική κυκλική διαδικασία για το γυναικείο σώμα, μπορεί να προκαλέσει δυσφορία. Συνηθισμένα συμπτώματα είναι οι κράμπες, ο πόνος και μια νωθρή, βαριά αίσθηση στην κάτω κοιλιακή χώρα. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να μειώσεις τον πόνο της περιόδου, αλλά πριν ενεργήσεις είναι σημαντικό να κατανοήσεις τι πονάει και γιατί.
Ο κοιλιακός πόνος κατά τη «Ζώνη Κινδύνου» συχνά συνοδεύεται από πόνο στη μέση που μπορεί να εκτείνεται προς τα πόδια. Μπορεί επίσης να εμφανίσεις ναυτία, εμετό, πονοκεφάλους και διάρροια, και να νιώσεις ευερέθιστη ή κουρασμένη. Αν και λιγότερο συχνά, κάποιες γυναίκες ζαλίζονται ή λιποθυμούν. Ο εμμηνορροϊκός πόνος μπορεί να εμποδίσει ακόμη και τις πιο συνηθισμένες δραστηριότητες για 1–3 ημέρες κάθε μήνα, οπότε αυτή μπορεί να μην είναι η ιδανική περίοδος για έντονη φυσική δραστηριότητα, διαγωνισμούς ή πεζοπορίες. Από την άλλη, κάποιες γυναίκες έχουν πολύ ήπιο πόνο ή και κανένα σύμπτωμα. Εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε γυναίκας και τη γενική υγεία της.
Δεν είσαι έγκυος; Έρχεται η περίοδός σου…
Ακόμα κι αν δεν σκέφτεσαι να κάνεις παιδιά ή να δημιουργήσεις οικογένεια, αλλά θέλεις να σπουδάσεις, να χτίσεις την καριέρα σου ή να απολαύσεις τα χόμπι σου, το σώμα σου θα προετοιμάζεται για εγκυμοσύνη κάθε μήνα. Το βλεννογόνο που καλύπτει την κοιλότητα της μήτρας—το ενδομήτριο—σταδιακά παχαίνει ώστε το γονιμοποιημένο ωάριο να μπορεί να εμφυτευθεί με ασφάλεια και άνεση.
Αν το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, το ενδομήτριο αποβάλλεται σταδιακά. Ο πόνος της περιόδου προκαλείται από συσπάσεις των μυών που οφείλονται σε βιολογικά ενεργά λιπίδια που ονομάζονται προσταγλανδίνες. Οι συσπάσεις ωθούν το αίμα και το ενδομήτριο έξω από τη μήτρα. Όσο περισσότερες προσταγλανδίνες υπάρχουν στο σώμα, τόσο πιο έντονες οι συσπάσεις και τόσο μεγαλύτερη η ενόχληση· οι δυνατές συσπάσεις μπορούν να αποφράξουν γειτονικές αρτηρίες, εμποδίζοντας την οξυγόνωση της μήτρας και προκαλώντας πόνο.
Μπορεί να νιώσεις πόνο 1–3 μέρες πριν ξεκινήσει η περίοδος. Τότε συνήθως είναι αμβλύς και συνεχόμενος. Ο πόνος είναι πιο έντονος τις δύο πρώτες ώρες της εμμήνου ρύσης και μπορεί να διαρκέσει έως και τρεις μέρες.
Έρευνες δείχνουν ότι η περίοδος προκαλεί τον πιο έντονο πόνο στις γυναίκες ηλικίας 23–27 ετών.
Ακραίος πόνος περιόδου λόγω υπερβολικών επιπέδων προσταγλανδινών ονομάζεται δυσμηνόρροια. Η κατάσταση αυτή μπορεί να εμφανιστεί σε νέες γυναίκες που μόλις ξεκινούν να έχουν περίοδο (πρωτοπαθής δυσμηνόρροια), αλλά και σε μεγαλύτερες γυναίκες χωρίς προγενέστερη εμπειρία επώδυνης περιόδου (δευτεροπαθής δυσμηνόρροια). Σε μεγαλύτερες γυναίκες, η δυσμηνόρροια μπορεί να οφείλεται σε σοβαρότερες καταστάσεις, όπως ενδομητρίωση (ιστός ενδομητρίου σε λάθος σημείο), κύστεις ωοθηκών ή ινομυώματα (καλοήθεις όγκοι στη μήτρα). Γι’ αυτό συνιστάται να συζητήσεις με τη γυναικολόγο σου. Η διάγνωση και η θεραπεία μειώνουν δραστικά τον πόνο της περιόδου.
Άλλοι υπαίτιοι
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι για επώδυνη περίοδο, όπως ανατομικές ιδιαιτερότητες (στενό άνοιγμα μήτρας, κεκλιμένη ή αναδρομική μήτρα), επιπλέον κιλά, κάπνισμα ή αλκοόλ, ακανόνιστος κύκλος, πρώιμη εμμηναρχή (πριν από τα 11 έτη), παρατεταμένο στρες, υπερβολική ή ασυνήθιστη σωματική κόπωση ή συναισθηματική δοκιμασία, όπως πένθος, προβλήματα στη σχέση ή χωρισμός.
Οι πόνοι περιόδου συχνά είναι πιο έντονοι στις γυναίκες που δεν έχουν σεξουαλική δραστηριότητα και σε εκείνες που δεν έχουν γεννήσει.
Μόλις μια γυναίκα περάσει εγκυμοσύνη και τοκετό, ο πόνος της περιόδου τείνει να μειωθεί ή να εξαφανιστεί λόγω των φυσιολογικών αλλαγών στη μήτρα και τον τράχηλο. Η κληρονομικότητα επίσης παίζει σημαντικό ρόλο—αν μια γυναίκα είχε έντονους και επώδυνους κύκλους, είναι πολύ πιθανό η κόρη της να έχει παρόμοια εμπειρία. Ο πόνος περιόδου μπορεί να σχετίζεται και με τη διατροφή—ο καφές, άλλα ροφήματα με καφεΐνη και οι υπερβολικά πικάντικες, αλμυρές ή γλυκές τροφές μπορούν να εντείνουν τον πόνο.
Ανακάλυψε τι λειτουργεί καλύτερα για εσένα
Δεν υπάρχει ένα μαγικό χάπι που να εξαφανίζει τη δυσφορία για όλες. Οι μέθοδοι είναι τόσες όσες και οι ίδιες οι γυναίκες. Κάποια ίσως χρειάζεται απλώς μία παραπάνω ώρα ξεκούρασης, κάποια ορκίζεται στον διαλογισμό ή τη γιόγκα, άλλη θα βρει ανακούφιση μόνο σε παυσίπονα. Η μοναδική οικουμενική σύσταση για να αντιμετωπίσεις την «εποχή της σελήνης» σου είναι να φροντίζεις τον εαυτό σου—μην υπερβάλλεις στη δουλειά, ξεκουράσου, τρέφεσαι υγιεινά, πίνε αρκετό νερό, προσπάθησε να μην αγχώνεσαι και μην το παρακάνεις με τη φυσική δραστηριότητα.
Άλλες Προτάσεις:
- Αν οι πόνοι περιόδου είναι έντονοι, μπορείς να ζητήσεις από τον οικογενειακό ιατρό ή τη γυναικολόγο σου να προτείνει κατάλληλα παυσίπονα. Αν πονάς προβλέψιμα, λάβε τα μόλις αρχίσει ο πόνος ή και λίγο πριν, καθώς κανένα φάρμακο δεν ενεργεί άμεσα.
- Ηπιότερες θεραπείες περιλαμβάνουν διατροφικά συμπληρώματα (βιταμίνες, ωμέγα-3 λιπαρά οξέα), φυτικά παρασκευάσματα και ομοιοπαθητική — αυτά μπορούν να μειώσουν αποτελεσματικά την ενόχληση σε κάποιες γυναίκες. Συζήτησε με ιατρό ή ομοιοπαθητικό για συμβουλές.
- Ορισμένα φυτικά αφεψήματα βοηθούν, αλλά να θυμάσαι ότι η αποτελεσματικότητά τους απαιτεί παρατεταμένη και τακτική χρήση.
Οι ιατρικές γνώμες για τη χρήση της θερμότητας διίστανται. Κάποιοι γιατροί τη συστήνουν, ενώ άλλοι τη θεωρούν ακατάλληλη, επειδή μπορεί να αυξήσει την αιμορραγία. Μπορείς να δοκιμάσεις χλιαρό μπάνιο ή θερμοφόρα στην κοιλιά για χαλάρωση.
- Η ταινία κινησιολογίας στην κάτω κοιλιά και στη μέση μπορεί να βοηθήσει. Για καλύτερα αποτελέσματα, επισκέψου φυσικοθεραπεύτρια μια-δυο μέρες πριν την περίοδο για σωστή τοποθέτηση.
- Ο βελονισμός ή το dry needling είναι επίσης αποτελεσματικά για όσες προτιμούν εναλλακτικές μεθόδους.
- Αν ο πόνος σχετίζεται με πάθηση ή νόσημα, απαιτείται διάγνωση και θεραπεία. Το υπερηχογράφημα ή άλλες διαγνωστικές απεικονίσεις είναι κοινές τεχνικές, ενώ κάποιες φορές γίνεται λαπαροσκόπηση. Εάν εντοπιστεί ινομύωμα ή κύστη ωοθήκης, ίσως απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση.
- Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία, τις ανάγκες, τις συνήθειες και τη συνολική σου υγεία, η γυναικολόγος μπορεί να προτείνει ορμονικά αντισυλληπτικά (χάπια ή σπιράλ) για θεραπεία της δυσμηνόρροιας — βοηθούν σε περιπτώσεις ορμονικής ανισορροπίας.
- Ορισμένες στάσεις προσφέρουν ανακούφιση, όπως η εμβρυϊκή στάση: ξάπλωσε στο πλάι ή ανάσκελα με τα πόδια λυγισμένα στην κοιλιά. Το να γονατίσεις στα τέσσερα επίσης βοηθά. Μπορείς να κάνεις απαλό μασάζ στην κοιλιά και τη μέση ή να ζητήσεις από κάποιον δικό σου να σε βοηθήσει, πάντα με προσοχή και απαλότητα.
- Προτίμησε ελαφριά αλλά θρεπτική και πλούσια σε βιταμίνες διατροφή κατά την περίοδο — όπως βρώμη, μπανάνες, καρύδια, πράσινα λαχανικά, τζίντζερ και ηλιόσπορους.
- Αν αισθάνεσαι δύναμη και ενέργεια, προτίμησε ελαφριά άσκηση, όπως γιόγκα, ήπιο τρέξιμο ή προσεκτικό stretching. Ένταξε τη φυσική δραστηριότητα στην καθημερινότητα, είναι σημαντική για τη μείωση των πόνων περιόδου και τη γενικότερη υγεία σου.
Προσοχή! Εάν έχεις έντονο πόνο σε συνδυασμό με υψηλό πυρετό ή άλλα ασυνήθιστα συμπτώματα λοίμωξης, αν δεν έχεις ξαναζήσει τόσο ισχυρούς πόνους περιόδου ή αν ο πόνος εμφανιστεί ξαφνικά και συνοδεύεται από έντονη αιμορραγία, θεωρείται επείγουσα κατάσταση. Ζήτησε άμεσα ιατρική βοήθεια!
Επίσκεψη στη γιατρό σου
Αν δυσκολεύεσαι να διαχειριστείς τον πόνο της περιόδου, επισκέψου τη γιατρό σου ή γυναικολόγο. Προετοιμάσου. Πιθανότατα θα ερωτηθείς: Σε ποια ηλικία είχες πρώτη φορά περίοδο; Πότε ήταν η τελευταία σου περίοδος; Είναι ο κύκλος σου τακτικός; Πόσο διαρκεί; Υπάρχει ενδιάμεση αιμορραγία ή «κηλίδες»;
Η γυναικολόγος θα σε ρωτήσει και για την εμπειρία της μητέρας σου και το οικογενειακό ιστορικό. Ρώτησε, αν δεν γνωρίζεις. Ενημέρωσε λεπτομερώς για τυχόν θεραπείες που έχεις δοκιμάσει και πόσο σε βοήθησαν. Άλλες χρήσιμες πληροφορίες είναι πρόσφατες ασθένειες, φάρμακα ή συμπληρώματα που λαμβάνεις, πρόσφατες συναισθηματικές δοκιμασίες και άλλοι στρεσογόνοι παράγοντες στη ζωή σου.
Μπορεί να ερωτηθείς για τη σεξουαλική σου ζωή — αν είσαι σεξουαλικά ενεργή και αν πονάς στη σεξουαλική επαφή.
Μη διστάσεις να κάνεις ερωτήσεις, όπως: Ποιοι μπορεί να είναι οι λόγοι για τον πόνο περιόδου; Πόσο πιθανό είναι να μειωθεί ή να εξαλειφθεί ο πόνος μου; Τι εξετάσεις ή αναλύσεις χρειάζονται; Ποια φάρμακα ή εναλλακτικές θεραπείες είναι κατάλληλες για εμένα;
Μπορείς να καταγράφεις συμπτώματα με το WomanLog. Το WomanLog περιλαμβάνει πάνω από 100 συμπτώματα. Κατέβασε το WomanLog τώρα:
