Μια τακτική περίοδος είναι δείκτης γενικής καλής υγείας. Όταν δεν έρχεται στην ώρα της, ανησυχούμε. Οι περισσότερες γυναίκες βιώνουν κάποια μεταβλητότητα στους εμμηνορροϊκούς τους κύκλους. Πόσο καλά γνωρίζεις τον δικό σου;
Εκτός από την εγκυμοσύνη, υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τον ρυθμό του εμμηνορροϊκού κύκλου σου, όπως ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, φαρμακευτική αγωγή, άγχος, υπερβολική εργασία, υπερβολική άσκηση και απότομη απώλεια ή αύξηση βάρους.
Ο εμμηνορροϊκός κύκλος είναι μια σειρά αλλαγών που περνά το σώμα μιας γυναίκας κάθε μήνα προκειμένου να προετοιμαστεί για πιθανή εγκυμοσύνη. Μια φορά το μήνα, μία από τις δύο ωοθήκες απελευθερώνει ένα ώριμο ωάριο (σε σπάνιες περιπτώσεις δύο ή τρία). Αυτή η διαδικασία ονομάζεται ωορρηξία.
Εάν πραγματοποιηθεί ωορρηξία αλλά το ωάριο δεν γονιμοποιηθεί, το ενδομήτριο αποβάλλεται σταδιακά και εξέρχεται από την τραχηλική οδό μέσω συσπάσεων των μυών. Αυτή είναι η εμμηνορρυσία—η πρώτη ημέρα αιμορραγίας σηματοδοτεί και την πρώτη ημέρα του κύκλου. Ο μέσος κύκλος διαρκεί 21–35 ημέρες, και η μέση περίοδος διαρκεί 3–5 ημέρες, αν και θεωρείται φυσιολογική και η διάρκεια μεταξύ 2 και 7 ημερών. Τα νεαρά κορίτσια που μόλις ξεκινούν την περίοδο τους, συχνά έχουν ακανόνιστους κύκλους, αλλά ο ρυθμός σταδιακά σταθεροποιείται με την ηλικία.
Κατέγραψε τον κύκλο σου για να κατανοήσεις τη μέση διάρκεια και τη μεταβλητότητα της περιόδου σου. Οι αλλαγές θα γίνουν πιο εύκολα διαχειρίσιμες.
Αν η περίοδός σου καθυστερεί, προσπάθησε να παραμείνεις ψύχραιμη. Το άγχος και η υπερδιέγερση μπορεί να την καθυστερήσουν ακόμη περισσότερο. Όταν βιώνεις διαρκές ή υπερβολικό άγχος, το σώμα σου παράγει τις ορμόνες του στρες: κορτιζόλη και αδρεναλίνη.
Η αδρεναλίνη σου δίνει ενέργεια, ενώ η κορτιζόλη αυξάνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και λέει στο σώμα σου να μειώσει ή να σταματήσει τις μη απαραίτητες λειτουργίες για εξοικονόμηση ενέργειας. Το άγχος μπορεί να καταστείλει το αναπαραγωγικό σύστημα—αν η κορτιζόλη στείλει σήμα στο εγκέφαλο να σταματήσει την παραγωγή προγεστερόνης και οιστρογόνων, ο κύκλος δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Κάθε γυναίκα αντιδρά διαφορετικά στο άγχος. Για κάποιες, το άγχος και η ανησυχία μπορούν να προκαλέσουν πρόωρη αιμορραγία, “κηλίδες” ή αιμορραγία μεταξύ περιόδων, ελαφρύτερες ή ακόμη και πιο έντονες περιόδους. Μικρές ενοχλήσεις—όπως ένας έντονος διάλογος ή το να σπάσει η αγαπημένη σου κούπα—δύσκολα θα επηρεάσουν τις αναπαραγωγικές λειτουργίες σου, αλλά η απώλεια αγαπημένου προσώπου ή τα πολύωρα, εξαντλητικά ωράρια στη δουλειά μπορούν να αφήσουν το αποτύπωμά τους, όχι μόνο στον κύκλο αλλά και συνολικά: πονοκέφαλοι, διαταραχές ύπνου, μυϊκοί πόνοι και στομαχικές διαταραχές μπορεί να οφείλονται στο στρες.
Αν είσαι σε αναπαραγωγική ηλικία και σεξουαλικά ενεργή, η καθυστέρηση ή η απουσία περιόδου μπορεί να είναι ένδειξη εγκυμοσύνης. Άλλα πρώιμα σημάδια εγκυμοσύνης είναι:
Αν υποψιάζεσαι ότι μπορεί να είσαι έγκυος, κάνε ένα τεστ εγκυμοσύνης.
Είναι καλύτερο να περιμένεις μία εβδομάδα μετά την καθυστέρηση της περιόδου για να έχεις πιο αξιόπιστο αποτέλεσμα. Αν θες να είσαι σίγουρη, μπορείς να κάνεις επανάληψη του τεστ δύο ή τρεις ημέρες αργότερα.
Σημείωσε ότι πολλά συμπτώματα εγκυμοσύνης μπορεί να οφείλονται και στο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS). Ωστόσο, αν επιμένουν ή αν η περίοδός σου δεν επανεμφανιστεί, καλό είναι να επισκεφτείς γιατρό, καθώς μπορεί να πρόκειται και για άλλα ζητήματα υγείας.
Η μικρή απώλεια βάρους πιθανόν να μην επηρεάσει τον εμμηνορροϊκό σου κύκλο. Μάλιστα, η μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να βελτιώσει τη γενική υγεία και να σταθεροποιήσει τον ρυθμό του κύκλου—όπως για παράδειγμα στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Η απότομη απώλεια βάρους, όμως, μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στο αναπαραγωγικό σύστημα επειδή επηρεάζει τη φυσική ορμονική ισορροπία του σώματος.
Η λεπτίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από το λιπώδη ιστό. Εάν τα επίπεδα λεπτίνης πέσουν απότομα, αυτό σηματοδοτεί στο σώμα ότι περνά δύσκολες στιγμές και πως δεν είναι η κατάλληλη περίοδος για εγκυμοσύνη καθώς η έλλειψη θρεπτικών συστατικών αυξάνει τις πιθανότητες αποτυχίας αυτής.
Όλες οι διαδικασίες που σχετίζονται με τη γονιμότητα και τη σύλληψη, συμπεριλαμβανομένης της εμμηνορροϊκής περιόδου, επιβραδύνονται ή σταματούν για να προηγηθεί η επιβίωση. Άτομα με νευρική ανορεξία και αθλήτριες με πολύ χαμηλό σωματικό λίπος συχνά παρουσιάζουν ακανόνιστους κύκλους ή πλήρη απουσία περιόδου.
Η έναρξη, η αλλαγή ή η διακοπή της ορμονικής αντισύλληψης επηρεάζει άμεσα τον κύκλο σου. Ορισμένοι τύποι αντισύλληψης μπορούν να κάνουν την περίοδο πιο ελαφριά ή να τη σταματήσουν τελείως. Τους πρώτους μήνες θα παρατηρήσεις πιθανόν ακανόνιστες περιόδους μέχρι να προσαρμοστεί το σώμα στον νέο ορμονικό ρυθμό. Χρησιμοποίησε αντισύλληψη τουλάχιστον έναν ολόκληρο μήνα πριν έχεις σεξουαλικές επαφές χωρίς προφύλαξη. Όταν σταματήσεις τη χρήση της ορμονικής αντισύλληψης, το σώμα χρειάζεται επίσης να επανέλθει.
Η περίοδός σου μπορεί να καθυστερήσει ή να μην εμφανιστεί κατά τη διάρκεια ταξιδιών, ειδικά σε μεγάλες μετακινήσεις που περιλαμβάνουν διεθνείς πτήσεις και αλλαγές στη ζώνη ώρας—η διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού έχει συνδεθεί με δυσλειτουργίες στην εμμηνορρυσία. Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες που εργάζονται σε βάρδιες αναφέρουν πιο συχνά ακανόνιστους κύκλους και μεγαλύτερη διάρκεια μεταξύ περιόδων.
Όλα τα ενδοκρινικά όργανα συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία της εμμηνορρυσίας. Σοβαρές διαταραχές στον θυρεοειδή ή στα επινεφρίδια μπορεί να οδηγήσουν σε απουσία εμμηνορροϊκής αιμορραγίας.
Η αύξηση της θερμοκρασίας σώματος μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία των ωοθηκών και να μειώσει την αποτελεσματικότητα της ορμονικής αντισύλληψης.
Ο φόβος εγκυμοσύνης ή η υπερβολική εστίαση στη σύλληψη μπορούν να αποτελέσουν ψυχολογικό εμπόδιο στη φυσιολογική λειτουργία του εμμηνορροϊκού κύκλου.
Καθώς πλησιάζει η εμμηνόπαυση παρατηρούνται αλλαγές στον κύκλο. Οι περισσότερες γυναίκες σταματούν να έχουν περίοδο μεταξύ των 45–55 ετών, αλλά οι κύκλοι αρχίζουν να μεταβάλλονται μερικά χρόνια νωρίτερα. Όσο έχεις ακόμα περίοδο, μπορείς να μείνεις έγκυος. Εάν δεν επιθυμείς εγκυμοσύνη, συνέχισε να χρησιμοποιείς αντισύλληψη μέχρι να περάσει ένας ολόκληρος χρόνος χωρίς καθόλου περίοδο.
Εάν ανησυχείς για τον εμμηνορροϊκό σου κύκλο, σε ενθαρρύνουμε να τον παρακολουθείς και να εξοικειωθείς με τις αλλαγές που περνά το σώμα σου. Η συζήτηση με τον παθολόγο ή τη γυναικολόγο σου είναι πάντα μια επιλογή και είναι καλύτερο να αντιμετωπίζεται μια ανησυχία παρά να την αφήνεις άλυτη.
Όσο περισσότερα γνωρίζεις για το πώς αντιδρά το σώμα σου σε διαφορετικές καταστάσεις, τόσο πιο άνετα θα διαχειρίζεσαι την περίοδό σου. Μη φοβάσαι να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου.
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου με το WomanLog. Κατέβασε το WomanLog τώρα: