Μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες είναι η διαχείριση της ταλαιπωρίας της περιόδου ενώ ταυτόχρονα ανταποκρίνονται στις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Συγκεντρώσαμε μερικές χρήσιμες συμβουλές για να διατηρείς μια αίσθηση φρεσκάδας κατά τις ημέρες της περιόδου.
Υπάρχει βαθιά ριζωμένο κοινωνικό στίγμα γύρω από την περίοδο που κάνει πολλές γυναίκες να θέλουν να εξαφανιστούν μέχρι να περάσει αντί να συνεχίσουν τη ζωή τους κανονικά. Όμως αυτό το στίγμα βασίζεται κυρίως σε μύθους που έχουν πλέον καταρριφθεί. Μαθαίνοντας την αλήθεια για την περίοδό σου και δημιουργώντας μια προσωπική ρουτίνα υγιεινής εμμήνου ρύσεως μπορείς να νιώθεις φρέσκια σε όλη τη διάρκεια του μήνα.
Η περίοδος εμφανίζεται λόγω ορμονικών αλλαγών στο σώμα. Οι ορμόνες είναι βιοχημικά «μηνύματα» που οργανώνουν το σώμα για τη βιολογική αναγκαιότητα της αναπαραγωγής. Οι ωοθήκες απελευθερώνουν τις γυναικείες ορμόνες οιστρογόνα και προγεστερόνη. Αυτές οι ορμόνες προκαλούν την πάχυνση του ενδομητρίου (δηλαδή του βλεννογόνου της μήτρας) ώστε να προετοιμαστεί για την εμφύτευση ενός γονιμοποιημένου ωαρίου και την ανάπτυξή του. Αν δεν υπάρξει γονιμοποίηση και εγκυμοσύνη, το ενδομήτριο αποδομείται και αποβάλλεται με τη μορφή εμμηνορροϊκού αίματος. Αυτό συμβαίνει κάθε μήνα κατά τα γόνιμα χρόνια της γυναίκας, από την εφηβεία έως την εμμηνόπαυση.
Η μέση διάρκεια ενός εμμηνορροϊκού κύκλου είναι 28 ημέρες (από την πρώτη ημέρα της εμμήνου ρύσεως έως την πρώτη ημέρα της επόμενης). Η διάρκεια του κύκλου δεν εξαρτάται από τον ημερολογιακό μήνα ή τις φάσεις της Σελήνης. Είναι ένα προσωπικό βιολογικό φαινόμενο που συνήθως διαρκεί από 21 έως 35 ημέρες.
Δεν υπάρχουν δύο εμμηνορροϊκοί κύκλοι ακριβώς ίδιοι — κάθε κύκλος έχει το δικό του ρυθμό και τις δικές του ιδιαιτερότητες.
Κάποιες γυναίκες ανησυχούν ότι μυρίζουν διαφορετικά κατά την περίοδό τους, ότι αυτή η μυρωδιά είναι δυσάρεστη και ότι γίνεται αντιληπτή από τους άλλους. Όσο έχεις καλή υγιεινή και χρησιμοποιείς κατάλληλα προϊόντα καθαρισμού, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Έχεις ποτέ παρατηρήσει τη μυρωδιά μιας άλλης γυναίκας επειδή έχει περίοδο; Μάλλον όχι.
Κάθε σώμα έχει τη δική του φυσική μυρωδιά και η εμμηνορροϊκή αιμορραγία δεν την αλλάζει ιδιαίτερα. Μπορεί να υπάρχει μια ελαφριά μεταλλική μυρωδιά λόγω του σιδήρου του αίματος και της φυσιολογικής βακτηριακής χλωρίδας, αλλά γενικά δεν είναι αισθητή στους άλλους.
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι οι φυσικές λειτουργίες του σώματος συνοδεύονται από φυσικές μυρωδιές. Ο κόλπος δεν είναι φτιαγμένος για να μυρίζει τριαντάφυλλα ή γλυκά εσπεριδοειδή, παρά τις διαφημίσεις για γυναικεία προϊόντα υγιεινής. Εφόσον αλλάζεις τακτικά ταμπόν ή σερβιέτα (μπορείς να βρεις κάθε πότε να τα αλλάζεις εδώ) και ξεπλένεις το αιδοίο με χλιαρό νερό (με ή χωρίς ειδικό σαπούνι), εφαρμόζεις σωστή γυναικεία υγιεινή.
Η προσωπική υγιεινή δεν πρέπει να γίνεται υπερβολικά. Ο κόλπος είναι αυτοκαθαριζόμενος και το να φροντίζεις τη μικροχλωρίδα του είναι ο καλύτερος τρόπος για να στηρίξεις αυτή τη φυσική λειτουργία.
Τα σκληρά προϊόντα και το υπερβολικό πλύσιμο μπορούν να βλάψουν το προστατευτικό φράγμα της επιδερμίδας και να αφήσουν εκτεθειμένη την ευαίσθητη περιοχή σε μολύνσεις. Για τον ημερήσιο καθαρισμό προτίμησε ένα φυσικό καθαριστικό χωρίς σκληρά απορρυπαντικά, αρώματα, χρωστικές ή συντηρητικά (όπως καλής ποιότητας ειδικά προϊόντα για την ευαίσθητη περιοχή ή απλώς χλιαρό νερό). Συζήτησε με τη γυναικολόγο σου για να μάθεις περισσότερα για αυτά τα προϊόντα και πού να τα βρεις.
Το εσωτερικό του κόλπου είναι φυσιολογικά υγρό. Αν θέλεις να στεγνώσεις την περιοχή, σκούπισε εξωτερικά, με απαλή καθαρή πετσέτα. Ταμπονάρισε απαλά, μη τρίβεις.
Ποτέ μη χρησιμοποιείς κολπικές πλύσεις! Παλαιότερα πίστευαν λανθασμένα ότι το νερό με ξύδι είναι ο καλύτερος τρόπος καθαρισμού του αίματος, του σπέρματος ή για την εξάλειψη οσμών. Ορισμένοι πίστευαν ότι οι πλύσεις απομακρύνουν τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή προστατεύουν από εγκυμοσύνη. Στην πραγματικότητα, οι κολπικές πλύσεις δεν κάνουν τίποτα από αυτά και μπορεί να βλάψουν την ευαίσθητη περιοχή σου διαταράσσοντας το pH της, αυξάνοντας την ευπάθεια σε λοιμώξεις.
Τα μαντηλάκια για την ευαίσθητη περιοχή είναι καλή λύση όταν είσαι εκτός σπιτιού — στη δουλειά, σε ταξίδι ή το καλοκαίρι που η ζωή γίνεται πιο ιδρωμένη, τα μαντηλάκια προσφέρουν φρεσκάδα τις ημέρες της περιόδου. Βεβαιώσου ότι τα μαντηλάκια είναι ειδικά σχεδιασμένα για την ευαίσθητη περιοχή — να μην περιέχουν ουσίες που προκαλούν ερεθισμούς και να υποστηρίζουν το σωστό pH του κόλπου.
Για τον ίδιο λόγο, απόφευγε το χρωματιστό ή/και αρωματικό χαρτί υγείας. Τα αρώματα και οι βαφές που προστίθενται είναι κύριοι ερεθιστικοί παράγοντες και μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα όπως ερεθισμό ή δύσοσμες εκκρίσεις. Κατά την περίοδο το σώμα σου είναι πιο ευαίσθητο σ’ αυτούς τους ερεθισμούς. Επίσης, θυμήσου να σκουπίζεσαι πάντα από μπροστά προς τα πίσω ώστε να αποτρέψεις τη μεταφορά βακτηρίων από το έντερο στον κόλπο, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη.
Κάποιες γυναίκες θέλουν να βάζουν άρωμα στην ευαίσθητη περιοχή για αίσθηση φρεσκάδας. Δυστυχώς, τα περισσότερα αρώματα αποτελούνται κυρίως από συνθετικά αρωματικά και διαλύτες που δεν είναι κατάλληλα για την ευαίσθητη περιοχή. Ο πιο συνηθισμένος διαλύτης είναι η αιθανόλη — ένας τύπος αλκοόλης (γνωστός ερεθιστικός παράγοντας). Μπορεί να μην επηρεάζει το ανθεκτικό δέρμα του υπόλοιπου σώματος, που έχει μάθει να προσαρμόζεται, όμως τα γεννητικά όργανα είναι πολύ ευαίσθητα για κάτι τέτοιο.
Το εσωτερικό του αιδοίου διαφέρει σημαντικά από το υπόλοιπο δέρμα του σώματός σου. Τεχνικά, δεν πρόκειται για δέρμα αλλά για βλεννογόνο που καλύπτει τις εσωτερικές κοιλότητες του σώματος και είναι πολύ πιο ευαίσθητος. Το αιδοίο και ο κόλπος αποτελούν ένα λεπτά ισορροπημένο οικοσύστημα όπου είναι σημαντική η διατήρηση του ιδανικού pH. Πέρα από το κάψιμο που προκαλεί το αλκοόλ στο βλεννογόνο, το πιθανό αποτέλεσμα από την επαφή με ερεθιστικές ουσίες είναι η αιδοιοκολπίτιδα, η οποία προκαλεί ακανόνιστες εκκρίσεις, φαγούρα, ερεθισμό και κολπική οσμή — που είναι και ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιείται εξ αρχής το άρωμα. Επιπλέον, η διαταραχή του pH ή η ανάπτυξη ανεπιθύμητων βακτηρίων μπορεί να οδηγήσει σε επώδυνη φλεγμονή της εξωτερικής περιοχής του κόλπου.
Αν παρατηρήσεις μυρωδιά ψαριού ή αισθάνεσαι φαγούρα ή τσούξιμο, μίλα με τη γιατρό σου. Μπορεί να πρόκειται για μυκητίαση, βακτηριακή κολπίτιδα ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα όπως η τριχομονάδωση (μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και τα συμπτώματά τους στο άρθρο μας εδώ).
Σε αυτή την περίπτωση, το πλύσιμο δεν θα λύσει το πρόβλημα. Χρειάζεται διάγνωση και συνήθως αγωγή. Μυκητιάσεις είναι αρκετά συχνές, ειδικά σε νεαρές γυναίκες αλλά και κατά τη διάρκεια της περιόδου. Η διαταραχή της μικροχλωρίδας μπορεί να αντιμετωπιστεί με προβιοτικά συμπληρώματα διατροφής και τη χρήση υγιεινών ταμπόν με προβιοτικά που ενισχύουν τα «καλά βακτήρια» που χρειάζεται ο κόλπος. Η γιατρός σου μπορεί να σου συστήσει αντιμυκητιασική κρέμα, δισκίο ή υπόθετο.
Αν αντιμετωπίζεις σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα ή βακτηριακή κολπίτιδα — και τα δύο δημιουργούν μακροχρόνια προβλήματα — ίσως χρειαστεί να πάρεις αντιβιοτικά.
Κατά την περίοδο (και όλο τον κύκλο) τα εσώρουχα από φυσικό βαμβάκι είναι η καλύτερη επιλογή. Τα συνθετικά εσώρουχα είναι συχνά όμορφα — με έντονα χρώματα και απαλή υφή, αλλά τα συνθετικά υφάσματα δεν επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει.
Το να φορέσεις συνθετικά εσώρουχα για ένα βράδυ δεν είναι καταστροφικό, αλλά μπορείς να δείχνεις υπέροχη και φορώντας αεράτα φυσικά υλικά. Εσώρουχα από βαμβάκι ή ίνες μπαμπού προσφέρουν περισσότερη άνεση και φρεσκάδα μακροπρόθεσμα.
Εξαίρεση αποτελεί το εσώρουχο περιόδου, που φτιάχνεται από στρώσεις συνθετικού υφάσματος (όπως νάιλον και λύκρα με αδιάβροχη επικάλυψη) και είναι σχεδιασμένο να απορροφά το αίμα της περιόδου (ως τρεις κουταλιές υγρό). Υπάρχουν μοντέλα για ήπια, μέτρια ή έντονη ροή. Μπορείς να το φοράς μόνο του ή μαζί με ταμπόν ή κύπελλο περιόδου για επιπλέον προστασία.
Ειδικά εσώρουχα που απομακρύνουν την υγρασία είναι επίσης χρήσιμα κατά τη γυμναστική, αλλά — όπως το εσώρουχο περιόδου — είναι για συγκεκριμένη χρήση και όχι για όλες τις ώρες.
Μερικές φυσικές ίνες απαιτούν περισσότερη φροντίδα και λεκιάζουν πιο εύκολα. Αν λερωθούν τα εσώρουχα με αίμα, πλύνε τα όσο πιο σύντομα μπορείς με κρύο νερό! Το ζεστό νερό πήζει το αίμα και δυσκολεύει την αφαίρεση των λεκέδων. Καλύτερα λοιπόν να πλύνεις το αίμα πριν στεγνώσει. Τα σκούρα χρώματα είναι πιο βολικά — πράσινα, μπλε, κόκκινα, καφέ και μαύρα καλύπτουν τα μικρά σημάδια.
Αν η ροή της περιόδου είναι ελαφριά (όπως τις τελευταίες ημέρες) και χρησιμοποιείς κύπελλο περιόδου τη νύχτα, ίσως μπορείς να κοιμηθείς χωρίς εσώρουχο. Έτσι, η ευαίσθητη περιοχή σου ξεκουράζεται και «αναπνέει».
Η παραμονή στη φύση βοηθά πολύ κατά τη διάρκεια της περιόδου — απόλαυσε τον καθαρό αέρα και κάνε λίγη γυμναστική! Μπορεί να μπεις στον πειρασμό να παραμείνεις κλεισμένη στο σπίτι (και καλό είναι να ξεκουράζεσαι όσο το χρειάζεσαι), αλλά το να «κλείνεσαι» αφήνει τις λειτουργίες του σώματος νωθρές.
Η άσκηση και ο καθαρός αέρας βελτιώνουν τη διάθεση σου και, αν η περίοδος δεν σε εμποδίζει πολύ, συνέχισε κανονικά τη γυμναστική σου. Εάν είσαι κατάλληλα προετοιμασμένη, όλα είναι δυνατά — γιόγκα, τρέξιμο, ακόμα και κολύμβηση κατά την διάρκεια της περιόδου σου. Θυμήσου μόνο να ξεπλένεις τον ιδρώτα σου όταν τελειώσεις. Η κίνηση γεμίζει ενέργεια, σμιλεύει το σώμα και απελευθερώνει ορμόνες που σου χαρίζουν ευεξία!
Μπορείς να παρακολουθείς την περίοδό σου με το WomanLog. Κατέβασε το WomanLog τώρα: