Γνωρίζατε ότι η βουλωμένη μύτη δεν αποτελεί μόνο σύμπτωμα του κοινού κρυολογήματος ή της αλλεργικής ρινίτιδας; Φυσάτε συνεχώς τη μύτη σας, χρησιμοποιείτε ρινικά σπρέι και κάθεστε πάνω από τον υγραντήρα, αλλά τίποτα δεν φαίνεται να βοηθά; Συνεχίστε να διαβάζετε. Σε αυτό το άρθρο, σας παρουσιάζουμε τις οκτώ πιο συχνές αιτίες της ρινικής συμφόρησης και πώς να τις αντιμετωπίσετε.
Όλες έχουμε βρεθεί εκεί: ξυπνάτε ένα πρωί και δεν μπορείτε να αναπνεύσετε κανονικά γιατί η μύτη σας είναι βουλωμένη. Εκείνες τις στιγμές συνειδητοποιούμε ότι συνήθως θεωρούμε την ελεύθερη αναπνοή δεδομένη. Για κάποιες, η βουλωμένη μύτη διαρκεί μόνο λίγες μέρες και υποχωρεί από μόνη της, ενώ άλλες ταλαιπωρούνται με χρόνια ρινική συμφόρηση.
Είναι αλλεργία, ιογενής λοίμωξη ή μήπως φταίει κάτι σχετικό με την ανατομία σας; Ποια από αυτές τις καταστάσεις προκαλεί τη ρινική συμφόρηση που βιώνετε;
Πριν εξετάσουμε τις πιθανές αιτίες ρινικής συμφόρησης, ας δούμε πώς δημιουργείται. Όταν ένας ερεθιστικός παράγοντας ή παθογόνος οργανισμός εισέλθει στις ρινικές οδούς σας, το ανοσοποιητικό σας σύστημα αντιδρά με αυξημένη παραγωγή βλέννας, διόγκωση και φλεγμονή των ιστών για να περιορίσει την εξάπλωση του προβλήματος.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ρινική συμφόρηση συνοδεύεται από δακρύρροια, ξηρό λαιμό, ήπιο πυρετό και άλλα δυσάρεστα συμπτώματα. Αυτά είναι όλα μέρη της ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού σας σε έναν ξένο εισβολέα, όπως βακτήριο, ιό ή αλλεργιογόνο.
Ωστόσο, η ρινική συμφόρηση μπορεί επίσης να προκληθεί από ρινικούς πολύποδες ή διογκωμένες αδενοειδείς εκβλαστήσεις που φράζουν φυσικά τις ρινικές διόδους. Οι θεραπείες για αυτές τις καταστάσεις διαφέρουν πολύ, οπότε είναι σημαντικό να εντοπίσετε την πραγματική αιτία των συμπτωμάτων σας.
Παρακάτω, θα βρείτε οκτώ παθήσεις και καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν ρινική συμφόρηση, μαζί με τα αντίστοιχα συμπτώματα και τρόπους αντιμετώπισης. Τα καλά νέα είναι ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, η βουλωμένη μύτη μπορεί να ανακουφιστεί με απλές θεραπείες στο σπίτι ή μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Η άνοιξη φτάνει και η αναπνοή γίνεται ξαφνικά δύσκολη. Επιπλέον, η μύτη και τα μάτια σας φαγουρίζουν μέχρι να τελειώσει η περίοδος της γύρης. Αν έχετε εποχιακές αλλεργίες, ξέρετε πόσο δύσκολες είναι ορισμένες περίοδοι του έτους. Η λεπτή, σκονισμένη γύρη που απελευθερώνουν φυτά, δέντρα και χόρτα στην αρχή της νέας εποχής κάνει την αναπνοή επίπονη για όσες υποφέρουν από αλλεργική ρινίτιδα.
Αν και η άνοιξη είναι η πιο συνηθισμένη περίοδος για αλλεργική ρινίτιδα, οι εποχιακές αλλεργίες μπορεί να εμφανιστούν όλο το χρόνο ανάλογα με το που ζείτε και πότε τα φυτά απελευθερώνουν τα σπόρια τους. Άλλα αλλεργιογόνα, όπως τρίχωμα ζώων, μούχλα και σκόνη, μπορεί να προκαλούν συμπτώματα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η αλλεργική ρινίτιδα και οι αλλεργικές αντιδράσεις σε τρίχωμα ζώων, σκόνη ή γύρη συνήθως εκδηλώνονται με βουλωμένη ή καταρροή μύτη, δυσκολία στην αναπνοή, καθώς και φαγούρα, δακρύρροια στα μάτια. Μερικές φορές, μια αλλεργική αντίδραση εκδηλώνεται στο δέρμα ως εξάνθημα, φουσκάλες ή έκζεμα.
Πολλές από εμάς πλέον υποφέρουμε και από διατροφικές αλλεργίες, με τους πιο συχνούς υπαίτιους τα φιστίκια, θαλασσινά, σόγια και τα γαλακτοκομικά. Μια ήπια αντίδραση μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές, φαγούρα στα μάτια και πρήξιμο στους αεραγωγούς. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εκδηλωθεί αναφυλακτικό σοκ, που είναι απειλητικό για τη ζωή και απαιτεί άμεση δράση.
Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε τις αλλεργίες είναι να εντοπίσετε τα αλλεργιογόνα που ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σας και να τα αποφεύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο.
Ξεκινήστε καταγράφοντας πότε εμφανίζονται τα συμπτώματα και τι κάνετε ή τρώτε εκείνη τη στιγμή. Στη συνέχεια, συζητήστε με τη γιατρό σας για τεστ αλλεργιών, τα οποία μπορούν να γίνουν με δερματική δοκιμασία, εξέταση αίματος ή patch test.
Όταν μάθετε τι προκαλεί τα συμπτώματά σας, μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας και να διαχειριστείτε το περιβάλλον σας. Για παράδειγμα, αν αντιδράτε στο τρίχωμα ζώων, αποφύγετε χώρους με κατοικίδια. Αν έχετε διατροφική αλλεργία, ρωτήστε πάντα για τα συστατικά των τροφίμων. Δυστυχώς, δεν είναι όλες οι αλλεργίες εύκολο να αποφευχθούν. Αν υποφέρετε από αλλεργική ρινίτιδα, δεν μπορείτε να αποτρέψετε τη γύρη, αλλά υπάρχουν φάρμακα που θα σας βοηθήσουν.
Πολλοί διαφορετικοί ιοί μπορούν να προκαλέσουν ήπια έως μέτρια συμπτώματα στο ανώτερο αναπνευστικό (μύτη, λαιμός, ιγμόρεια). Αυτό λέμε «κρυολόγημα» – η πιο συχνή ασθένεια σε παιδιά και ενήλικες. Αν και το κρυολόγημα εμφανίζεται συχνότερα το χειμώνα, δεν φταίει το κρύο αλλά η παραμονή σε κλειστούς χώρους με άλλους που βήχουν, φτερνίζονται και μεταδίδουν τους ιούς. Τα παιδιά παθαίνουν 6 με 10 κρυολογήματα το χρόνο, ενώ οι ενήλικες 2 με 4 λόγω πιο ανεπτυγμένου ανοσοποιητικού.
Τα συμπτώματα ξεκινούν συνήθως 2-3 μέρες μετά τη μόλυνση και υποχωρούν από μόνα τους μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες. Μπορεί να είναι ενοχλητικά, αλλά λίγα πράγματα επιταχύνουν την ανάρρωση εκτός από την καλή ενυδάτωση, τη θρεπτική διατροφή και την ξεκούραση. Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως ρινικά σπρέι, παρακεταμόλη ή παστίλιες, βοηθούν στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Η ασπιρίνη πλέον δεν προτείνεται σε παιδιά με πυρετό, λόγω κινδύνου συνδρόμου Reye.
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης είναι να αποφύγετε στενή επαφή με αρρώστους και να πλένετε συχνά τα χέρια σας. Ο ξηρός αέρας κάνει τον ρινικό βλεννογόνο πιο εύθραυστο και ευαίσθητο σε λοιμώξεις – εκεί βοηθά ο υγραντήρας.
Καθημερινά εκτιθέμεθα σε χημικές ουσίες και ερεθιστικά από το περιβάλλον – από καθαριστικά με αμμωνία, χλωρίνη, συνθετικά αρώματα και φθαλικές ενώσεις μέχρι βιομηχανικά χημικά όπως φορμαλδεΰδη, διοξείδιο του θείου και θειικό οξύ. Όλα μπορούν να ερεθίσουν και να βουλώσουν τη μύτη σας.
Το πρώτο βήμα είναι η απομάκρυνση των βλαβερών χημικών από το περιβάλλον σας. Εντοπίστε την αιτία των συμπτωμάτων και λάβετε μέτρα προστασίας. Αν εκτίθεστε σε χημικά στη δουλειά, χρησιμοποιήστε προστατευτικά μέσα.
Συνήθως, η αντιμετώπιση περιλαμβάνει έκπλυση της προσβεβλημένης περιοχής με άφθονο νερό και απαλή ξήρανση. Κάποιες ουσίες δεν απομακρύνονται με νερό και τότε μπορεί να απαιτείται ειδική διαχείριση ανάλογα με τη χημική ουσία και τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Τα χημικά εγκαύματα είναι ιδιαίτερα οδυνηρά και απαιτούν άμεση ιατρική βοήθεια. Καλέστε το κέντρο δηλητηριάσεων ή το 166 για οδηγίες και πηγαίνετε γρήγορα στη γιατρό σας.
Αν χρησιμοποιείτε κλιματισμό το καλοκαίρι ή θέρμανση το χειμώνα, γνωρίζετε πόσο ξηρός μπορεί να γίνει ο αέρας. Όταν οι ρινικές οδοί ξηραίνονται, δεν παράγουν επαρκή βλέννα για λίπανση των ιγμορείων. Αυτό οδηγεί σε ερεθισμό και φλεγμονή των ρινικών και ιγμορείων ιστών, αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό, αυξάνει τον κίνδυνο ρινορραγιών και αφήνει τη μύτη εκτεθειμένη σε ιούς και βακτήρια.
Η καλύτερη λύση είναι να αυξήσετε την υγρασία του αέρα που αναπνέετε και να ενυδατώσετε τις ρινικές οδούς. Αν ζεσταίνετε ή δροσίζετε το σπίτι, χρησιμοποιήστε υγραντήρα στο υπνοδωμάτιο για να βελτιώσετε το επίπεδο υγρασίας. Δοκιμάστε να ξεπλένετε τη μύτη με φυσιολογικό ορό (neti pot ή παρόμοια συσκευή), να εισπνέετε ατμό στο ντους και να χρησιμοποιείτε ενυδατικά τζελ ή σπρέι. Μην ξεχνάτε να ενυδατώνεστε και εσωτερικά με αρκετά υγρά.
Οι ρινικοί πολύποδες είναι μαλακές, καλοήθεις διογκώσεις μέσα στις ρινικές οδούς ή τα ιγμόρεια. Μπορούν να προκαλέσουν ρινική συμφόρηση επειδή φράζουν μηχανικά τη διέλευση του αέρα. Καθώς μεγαλώνουν ή πολλαπλασιάζονται, η αναπνοή δυσκολεύει.
Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση των πολυπόδων. Μερικές φορές μια σύντομη αγωγή με κορτικοστεροειδή αρκεί για να μειώσει τη φλεγμονή. Τα στεροειδή φάρμακα μειώνουν τη φλεγμονή και συρρικνώνουν τους πολύποδες. Αντιισταμινικά βοηθούν όταν οι πολύποδες επιδεινώνονται από αλλεργίες.
Σε σοβαρές περιπτώσεις όπου οι πολύποδες δυσχεραίνουν καθημερινά την αναπνοή και όσφρηση, ενδείκνυται χειρουργική επέμβαση. Άτομα με αλλεργίες, άσθμα, αυτοάνοσα νοσήματα και χρόνια παραρρινοκολπίτιδα εμφανίζουν πιο συχνά πολύποδες.
Κατά τη ενδοσκοπική χειρουργική παραρρινίων, η χειρουργός αφαιρεί τους πολύποδες για να αποκατασταθεί η ελεύθερη διακίνηση του αέρα. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις, οι πολύποδες επανεμφανίζονται και απαιτούνται επαναληπτικές επεμβάσεις.
Για να μειώσετε τον κίνδυνο επανεμφάνισης, διαχειριστείτε το άσθμα ή τις αλλεργίες σας, αποφύγετε ερεθιστικά, τηρήστε καλούς κανόνες υγιεινής και χρησιμοποιήστε υγραντήρα και πλύσεις μύτης για καλύτερη αποβολή της βλέννας.
Η λοίμωξη ή φλεγμονή των ιγμορείων, ή παραρρινοκολπίτιδα, αφορά το οίδημα των υγρών κοιλοτήτων γύρω από τα μάτια και τη μύτη. Όταν οι κόλποι φλεγμαίνουν ή μολύνονται, διογκώνονται και προκαλούν ρινική συμφόρηση.
Η παραρρινοκολπίτιδα μπορεί να είναι οξεία (διάρκεια περίπου 2 εβδομάδες) ή χρόνια (πάνω από 12 εβδομάδες).
Είναι σημαντικό να αντιμετωπίσετε έγκαιρα την παραρρινοκολπίτιδα ώστε να μην γίνει χρόνια ή προκαλέσει επιπλοκές.
Όταν το ρινικό διάφραγμα που χωρίζει τα δύο ρουθούνια είναι μετατοπισμένο μακριά από τη μέση γραμμή, μπορεί να προκληθούν αναπνευστικά προβλήματα. Μερικές γεννιούνται με στραβό διάφραγμα, αλλά συνήθως μετατοπίζεται λόγω τραυματισμού ή γήρανσης.
Ναι! Η θεραπεία εξαρτάται από τη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Μερικές φορές αρκεί η χρήση ρινικού αποσυμφορητικού σπρέι. Διαφορετικά, η χειρουργική διόρθωση με διαφραγματοπλαστική επαναφέρει την ευθυγράμμιση, βελτιώνοντας τη ροή του αέρα και ανακουφίζει από τη συμφόρηση.
Η διαφραγματοπλαστική ενισχύει το ρινικό διάφραγμα, βελτιώνει την αναπνοή και μειώνει τα συμπτώματα.
Οι διογκωμένες αδενοειδείς εκβλαστήσεις, ή υπερτροφία αδενοειδών, είναι η αύξηση ή το πρήξιμο αυτών των αδένων που βρίσκονται στο πίσω μέρος του λαιμού, πίσω από τη μύτη, και είναι σημαντικές στη βρεφική/παιδική ηλικία για το ανοσοποιητικό.
Οι αδενοειδείς φτάνουν στο μέγιστο μέγεθος μεταξύ 3-5 ετών και αρχίζουν να υποχωρούν περίπου στα 7-8. Στην ενήλικη ζωή εξαφανίζονται σχεδόν πλήρως.
Όσο το ανοσοποιητικό ωριμάζει, οι αδενοειδείς λειτουργούν σαν δεύτερη γραμμή άμυνας, παγιδεύοντας ιούς και βακτήρια πριν εισβάλουν στον οργανισμό. Όταν ένα παιδί πολεμά μια αλλεργία ή λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού ή παρουσιάζει συχνές ρινορραγίες, οι αδενοειδείς μπορεί να διπλασιαστούν σε μέγεθος (~6-12 χιλ.). Όταν περάσει ο κίνδυνος, επανέρχονται στο φυσιολογικό. Παρ’ όλα αυτά, μερικές φορές διογκώνονται υπερβολικά και προκαλούν προβλήματα.
Η πρώτη γραμμή θεραπείας είναι η αντιμετώπιση της αιτίας του οιδήματος, είτε με αντιισταμινικά/κορτικοστεροειδή αν πρόκειται για αλλεργία, είτε με αντιβίωση αν πρόκειται για λοίμωξη.
Αν η διόγκωση επιμένει παρά τις μη χειρουργικές μεθόδους και τα συμπτώματα παραμένουν, συνιστάται επέμβαση. Η αδενοειδεκτομή είναι μια απλή διαδικασία υπό αναισθησία για την αφαίρεση των διογκωμένων ιστών και την αποκατάσταση της αναπνοής. Η ανάρρωση είναι ταχεία και δεν αυξάνει τη συχνότητα λοιμώξεων μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Καμία δεν απολαμβάνει να έχει βουλωμένη μύτη. Η προσωρινή ταλαιπωρία διαφέρει πολύ από τη χρόνια ρινική συμφόρηση. Αν η μύτη σας είναι συχνά βουλωμένη, δυσκολεύεστε να μυρίσετε ή να γευτείτε, νιώθετε πίεση στο πρόσωπο ή έχετε άλλα σχετικά συμπτώματα, συμβουλευτείτε τη γιατρό σας για διάγνωση. Μερικές φορές ένα απλό μη συνταγογραφούμενο φάρμακο φτάνει για να αναπνεύσετε πάλι ελεύθερα, ενώ αν απαιτείται πιο σοβαρή παρέμβαση, όσο νωρίτερα ξεκινήσει το πλάνο αποκατάστασης τόσο καλύτερα.
Κατεβάστε το WomanLog τώρα: