Πίεση στην Κύστη: Διαστρωματική Κυστίτιδα έναντι Ουρολοίμωξης
Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το ανθρώπινο ουροποιητικό σύστημα είναι συναρπαστικό. Παρόλο που οι περισσότερες από εμάς δεν του δίνουμε ιδιαίτερη σημασία εκτός αν υπάρξει κάποιο πρόβλημα, το ουροποιητικό σύστημα παίζει ζωτικό ρόλο στο σώμα μας. Καθαρίζει το αίμα, απομακρύνει τις τοξίνες και ρυθμίζει τον όγκο του αίματος και τα συστατικά που αυτό περιέχει. Ωστόσο, δεν είναι ασυνήθιστο να αντιμετωπίσουμε προβλήματα με το ουροποιητικό σύστημα. Πολλά από αυτά ξεκινούν με πίεση στην κύστη και αυξημένη ούρηση. Σε αυτό το άρθρο θα συζητήσουμε τις πιο συχνές αιτίες πίεσης στην κύστη και θα τις συγκρίνουμε ώστε να αναγνωρίζεις διαφορετικά συμπτώματα.
Όλες μας το έχουμε ζήσει—καμία τουαλέτα στον ορίζοντα κι εσύ χρειάζεσαι επειγόντως να πας! Η ενόχληση που νιώθουμε συνήθως εκείνη τη στιγμή είναι η πίεση στην κύστη επειδή είναι γεμάτη με ούρα. Οι γυναίκες μπορούν να αποθηκεύσουν περίπου 500 ml ούρων, ενώ οι άνδρες περίπου 700 ml.
Όμως το σώμα μας είναι έξυπνο. Συνήθως παίρνεις το σήμα ότι πρέπει να πας τουαλέτα όταν η κύστη γεμίσει με 200–350 ml ούρων. Τότε τα νεύρα στα τοιχώματα της κύστης ειδοποιούν τον εγκέφαλό σου πως ήρθε η ώρα. Όσο περισσότερο περιμένεις, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να αγνοήσεις αυτά τα σήματα. Μόλις ανακουφιστείς, η πίεση φεύγει και μπορείς να χαλαρώσεις. Συνήθως ουρούμε 4–10 φορές τη μέρα, ανάλογα με το πόσο υγρό καταναλώνουμε, πόσο ιδρώνουμε και άλλους παράγοντες.
Ωστόσο, για όσες πάσχουν από χρόνια πίεση στην κύστη, ο πόνος δεν υποχωρεί μετά την ούρηση και μπορεί να ενταθεί. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό σχετίζεται με μια χρόνια πάθηση που ονομάζεται διαστρωματική κυστίτιδα (ΙC). Παρόλα αυτά, οι ουρολοιμώξεις (UTIs) είναι επίσης μια συχνή αιτία έντονης δυσφορίας στην κύστη που συνήθως χρειάζεται ιατρική παρέμβαση. Ας συγκρίνουμε τις δύο καταστάσεις για να γνωρίζεις τις διαφορές και τι να προσέξεις.
Διαστρωματική κυστίτιδα έναντι ουρολοίμωξης
Ο παρακάτω πίνακας συγκρίνει τις δύο πιο συχνές αιτίες πίεσης στην κύστη. Αν αναγνωρίζεις τα σημάδια, θα ξέρεις πότε να ζητήσεις ιατρική βοήθεια. Παρότι οι αιτίες ποικίλλουν, αυτές οι δύο έχουν πολύ ξεχωριστά συμπτώματα και μπορούν να προκαλέσουν μακροχρόνιες επιπλοκές, ειδικά αν μείνουν χωρίς θεραπεία.
Διαστρωματική Κυστίτιδα
Η IC, γνωστή και ως σύνδρομο πόνου της κύστης, είναι μια κατάσταση όπου η κύστη γίνεται υπερευαίσθητη και υπερδραστήρια. Η IC σε κάνει να ουρείς πολύ πιο συχνά από το φυσιολογικό—έως και 60 φορές τη μέρα—ακόμα κι όταν η κύστη είναι άδεια. Η κατάσταση είναι επώδυνη και μπορεί να κάνει πολύ δυσάρεστη την ούρηση και τη σεξουαλική επαφή.
Τι προκαλεί διαστρωματική κυστίτιδα;
Η διαστρωματική κυστίτιδα δεν είναι λοίμωξη, και η ιατρική κοινότητα δεν έχει ακόμη κατανοήσει πλήρως τα αίτια. Παράγοντες που ενδεχομένως τη πυροδοτούν ή επιδεινώνουν περιλαμβάνουν:
- αλλεργίες
- αγγειακά προβλήματα
- αυτοάνοση αντίδραση
- θέματα με το εσωτερικό τοίχωμα της κύστης
- ορισμένες λοιμώξεις που καθιστούν την κύστη υπερευαίσθητη
- γενετική προδιάθεση
Παρότι και οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν διαστρωματική κυστίτιδα, οι γυναίκες έχουν σημαντικά αυξημένη πιθανότητα να προσβληθούν.
Συμπτώματα διαστρωματικής κυστίτιδας
Τα κύρια συμπτώματα της IC είναι πίεση και πόνος στην κύστη. Άλλα σημάδια που πρέπει να προσέξεις:
- συνεχής ανάγκη για ούρηση (έως και 60 φορές ημερησίως)
- ούρηση σε μικρές ποσότητες
- πόνος στη λεκάνη
- πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρούν και να εμφανίζονται ξανά με το χρόνο.
Εξέλιξη
Οι περισσότερες που αναπτύσσουν διαστρωματική κυστίτιδα βρίσκονται στην τρίτη δεκαετία της ζωής τους. Μπορεί να παρατηρήσεις συμπτώματα ακόμα κι αν ήσουν υγιής και δεν είχες ποτέ θέματα με την κύστη σου. Αν και δεν υπάρχει ίαση, είναι σημαντικό να αναζητήσεις ιατρική βοήθεια. Αν δεν αλλάξεις συνήθειες και δεν ξεκινήσεις αγωγή, η πάθηση μπορεί να προοδέψει και να οδηγήσει σε:
- μείωση της χωρητικότητας της κύστης και δυσκολία συγκράτησης ούρων
- πυελικό πόνο και συχνοουρία, που μπορεί να προκαλέσει διαταραχές ύπνου και εξάντληση
- πόνος στη λεκάνη κατά τη σεξουαλική επαφή, με αρνητική επίδραση στις σχέσεις σου
Τύπος πόνου
Το είδος και η ένταση του πόνου διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Συνήθως ξεκινά με αίσθηση πίεσης στην περιοχή της λεκάνης και της κοιλιάς και μπορεί να κυμαίνεται από ήπιο έως έντονο και να διαρκεί μεγάλα διαστήματα.
Θεραπεία διαστρωματικής κυστίτιδας
Για να λάβεις θεραπεία, η γιατρός σου θα πρέπει να διαγνώσει την IC. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, καθώς τα συμπτώματα μοιάζουν με πολλές άλλες παθήσεις της κύστης. Πιθανότατα θα σου κάνει γυναικολογικό έλεγχο, ούρηση και δοκιμές όπως γενική ούρων, κυστεοσκόπηση (εισαγωγή λεπτού σωλήνα στην ουρήθρα), βιοψία ή κυτταρολογική ανάλυση ούρων, ώστε να αποκλειστούν άλλες αιτίες.
Μόλις επιβεβαιωθεί η διάγνωση, θα προτείνει θεραπευτικές επιλογές, όπως:
- φυσικοθεραπεία για ενδυνάμωση των πυελικών μυών
- συνταγογραφούμενα φάρμακα όπως το pentosan polysulfate sodium (Elmiron), εγκεκριμένο φάρμακο για την IC, ή τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά για ανακούφιση της πίεσης στην κύστη και μείωση της συχνοουρίας
- αντιισταμινικά, αν η IC σχετίζεται με αλλεργίες
Αν οι αρχικές θεραπείες δεν βοηθήσουν, υπάρχουν και πιο εξειδικευμένες μέθοδοι:
- διάταση της κύστης με υγρά
- διέγερση των νεύρων της κύστης
- επιλεκτική έγχυση φαρμάκων στην κύστη (όπως διμεθυλοσουλφοξείδιο (DMSO), στεροειδή, ηπαρίνη, διττανθρακικό νάτριο ή υαλουρονικό οξύ)
Αλλαγές στον τρόπο ζωής βοηθούν. Η αποφυγή τροφών και ποτών όπως αλκοόλ, εσπεριδοειδή, τεχνητά γλυκαντικά, καυτερά, καφεΐνη, τουρσιά, τομάτες και άλλα όξινα τρόφιμα που ερεθίζουν την κύστη μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση.
Συνιστάται ισχυρά και η διακοπή καπνίσματος, καθώς οι τοξίνες των τσιγάρων επιδεινώνουν την IC.
Μπορείς να το προλάβεις;
Η IC δεν προλαμβάνεται, ούτε θεραπεύεται, αφού δεν γνωρίζουμε την αιτία της· ωστόσο, με πλάνο θεραπείας μπορείς να ελαχιστοποιήσεις την ενόχληση και να νιώσεις καλύτερα.
Ουρολοίμωξη
Οι ουρολοιμώξεις είναι συχνές και μπορούν να επηρεάσουν κάθε σημείο του ουροποιητικού συστήματος. Η λοίμωξη ξεκινά συνήθως στην ουρήθρα και μπορεί να φτάσει μέχρι και τα νεφρά.
Τι προκαλεί ουρολοιμώξεις;
Τα βακτήρια E. coli ευθύνονται για το ~90% των ουρολοιμώξεων. Αυτά υπάρχουν στο παχύ έντερο και τον πρωκτό και μπορούν να μεταφερθούν στην ουρήθρα από λάθος σκούπισμα μετά την ούρηση ή την αφόδευση, κατά τη διάρκεια του σεξ ή του αυνανισμού, λόγω κακής υγιεινής ή από χρήση καθετήρα.
Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στις ουρολοιμώξεις. Τουλάχιστον 20% των γυναικών θα εμφανίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους ουρολοίμωξη. Αυτό οφείλεται στη διαφορά μήκους της ουρήθρας· στους άνδρες είναι περίπου 20 cm, ενώ στις γυναίκες μόνο 5 cm, γεγονός που διευκολύνει τη μετακίνηση των βακτηρίων προς τα επάνω πριν απομακρυνθούν με τα ούρα.
Κάποιες πιστεύουν πως το κρύο προκαλεί ουρολοίμωξη. Αν και οι χαμηλές θερμοκρασίες δεν είναι αιτία μόλυνσης, ο κρύος ή μεταβαλλόμενος καιρός αυξάνει την πιθανότητα να συμβεί. Όταν κρυώνεις, τα νεφρά φιλτράρουν περισσότερο αίμα για προστασία των εσωτερικών οργάνων, αυξάνοντας έτσι την ανάγκη ενυδάτωσης. Αν δεν υπάρχει αρκετό υγρό, τα ούρα παραμένουν στην ουροδόχο κύστη για περισσότερο, δίνοντας ευκαιρία στα βακτήρια να αναπτυχθούν.
Συμπτώματα ουρολοίμωξης
Οι ουρολοιμώξεις προκαλούν διάφορα δυσάρεστα συμπτώματα, όπως:
- έντονη ανάγκη για ούρηση που δεν υποχωρεί
- κάψιμο κατά την ούρηση
- συχνουρία με μικρές ποσότητες ούρων
- θολά ούρα
- αίμα στα ούρα—μπορεί να δεις κόκκινα στίγματα ή τα ούρα να φαίνονται σκούρα/καφέ
- έντονη μυρωδιά ούρων
- πυελικός πόνος
- πόνο στη μέση—αν η λοίμωξη φτάσει στο ανώτερο ουροποιητικό
- πυρετό
- ρίγη
- κακουχία και κόπωση
Ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα λείπουν, καθιστώντας πιο επικίνδυνη την ουρολοίμωξη, καθώς τα βακτήρια μπορούν να εξαπλωθούν αθόρυβα στο ανώτερο ουροποιητικό και να προκαλέσουν σοβαρές επιπλοκές.
Εξέλιξη
Ενώ οι ουρολοιμώξεις ξεκινούν συνήθως από το κάτω ουροποιητικό, η λοίμωξη μπορεί να εξαπλωθεί σε οποιοδήποτε τμήμα του συστήματος αν δεν αντιμετωπιστεί.
Οι επιπλοκές από αθεράπευτη ουρολοίμωξη μπορεί να είναι σοβαρές, με σημαντικότερη τη μόνιμη βλάβη στα νεφρά.
Άλλες πιθανές επιπλοκές:
- σηψαιμία και δηλητηρίαση του αίματος αν τα βακτήρια μπουν στην αιματική κυκλοφορία
- επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις
- στένωση ουρήθρας (περισσότερο στους άνδρες)
- κίνδυνος χαμηλού βάρους γέννησης, εάν συμβεί κατά την εγκυμοσύνη
Τύπος πόνου
Ο πόνος από ουρολοίμωξη ξεκινά συνήθως στο άνοιγμα της ουρήθρας, προκαλώντας τσούξιμο κατά την ούρηση. Αν η μόλυνση προχωρήσει, εμφανίζεται πόνος στη λεκάνη και την κοιλιά, και μπορεί να εξελιχθεί σε πόνο στη μέση, προς τα νεφρά.
Θεραπεία
Κάποιες φορές η ουρολοίμωξη υποχωρεί μόνη της. Όμως συνήθως απαιτούνται αντιβιοτικά, ειδικά αν ο πόνος είναι έντονος, εμφανίσεις πυρετό ή ναυτία ή τα συμπτώματα διαρκούν πάνω από 5–7 μέρες.
Η γιατρός σου θα κάνει γενική ούρων και καλλιέργεια για να εντοπίσει την αιτία και το είδος της λοίμωξης. Συνήθη αντιβιοτικά για ουρολοιμώξεις είναι:
- νιτροφουραντοΐνη
- σουλφοναμίδες
- αμοξικιλλίνη
- κεφαλοσπορίνες
- δοξυκυκλίνη
- φωσφομυκίνη
- κινολόνες
Μπορείς να προλάβεις τις ουρολοιμώξεις;
Οι ουρολοιμώξεις συχνά προλαμβάνονται και υπάρχουν πολλές συμβουλές υγιεινής που μειώνουν τον κίνδυνο. Όμως μην αισθάνεσαι άσχημα αν σου συμβεί: μπορεί να συμβεί και στις πιο προσεκτικές.
Για να μειώσεις τον κίνδυνο:
- Πίνε άφθονα υγρά, κυρίως νερό. Όσο περισσότερο πίνεις τόσο συχνότερα ουρείς,—κάτι που απομακρύνει τα βακτήρια.
- Ούρησε πάντα αμέσως μετά το σεξ ή τον αυνανισμό. Η τριβή βοηθά τη μεταφορά βακτηρίων στην ουρήθρα.
- Σκούπιζε πάντα από εμπρός προς τα πίσω: έτσι περιορίζεις τη μεταφορά βακτηρίων από τον πρωκτό στην ουρήθρα.
- Πάντα ασφαλές σεξ: χρησιμοποίησε προφυλακτικό, και αν υπάρχει τόσο πρωκτική όσο και κολπική επαφή, να αλλάζεις πάντα προφυλακτικό.
- Επίλεξε μεθόδους αντισύλληψης εκτός από διαφράγματα και προφυλακτικά με σπερματοκτόνο, καθώς αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο.
- Φόρεσε άνετα εσώρουχα από φυσικές ίνες, για να αναπνέει το δέρμα και να εξατμίζεται ο ιδρώτας πιο εύκολα.
Τελικές σκέψεις
Το να ζεις με χρόνια διαστρωματική κυστίτιδα ή να υπομένεις τα επώδυνα συμπτώματα της ουρολοίμωξης μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την ευεξία σου. Ελπίζουμε ότι αυτές οι πληροφορίες σε ενδυνάμωσαν να κατανοήσεις τις δύο καταστάσεις και να αναγνωρίσεις τα συμπτώματά τους, ώστε να γνωρίζεις πότε πρέπει να ζητήσεις ιατρική συμβουλή και θεραπεία.
Κατέβασε το WomanLog τώρα:
