Τι Σημαίνει Κολικός στους Ενήλικες;
Ο κολικός είναι μια γνωστή κατάσταση στα βρέφη. Αν και κατά τ’ άλλα υγιή, μπορεί να κλαίνε ασταμάτητα χωρίς προφανή λόγο, κυρίως τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Ο κολικός στα βρέφη συχνά συνδέεται με κάποιου είδους κοιλιακό άλγος. Ο όρος κολικός χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει αιφνίδιο, επαναλαμβανόμενο, μη συγκεκριμένο κοιλιακό άλγος στους ενήλικες.
Ακόμη και με το σημερινό επίπεδο ιατρικής γνώσης, ο προσδιορισμός και η αντιμετώπιση του κοιλιακού άλγους μπορεί να είναι δύσκολη υπόθεση. Είναι συχνό σε άτομα όλων των ηλικιών και μπορεί να έχει διάφορες υποκείμενες αιτίες. Επίσης, πολλά κοινά αναλγητικά ΜΣΑΦ (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα) μπορεί να βλάψουν το γαστρεντερικό σύστημα.
Αν εμφανίζετε ξαφνικούς και διαρκείς πόνους στην κοιλιά, που διαρκούν ακόμη και αρκετές ώρες, χωρίς να μπορείτε να εντοπίσετε με ακρίβεια τη θέση τους και τα συνήθη γαστρεντερικά σκευάσματά σας δεν βοηθούν, μπορεί να πρόκειται για μορφή κολικού στους ενήλικες.
Ο πόνος είναι διαβόητα δύσκολο να περιγραφεί. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε—κοφτερός, σφυγμώδης, καυστικός, βασανιστικός, ενοχλητικός—μπορούν να σημαίνουν διαφορετικά πράγματα για τον καθένα μας. Επιπλέον, στην κοιλιακή χώρα βρίσκονται πολλά ζωτικά μας όργανα σε εγγύτητα, πράγμα που δυσκολεύει τον εντοπισμό της αιτίας.
Ο όρος «κολικός» είναι μη ειδικός και περιγράφει επαναλαμβανόμενο πόνο χωρίς ξεκάθαρα αναγνωρίσιμη αιτία. Χρησιμοποιείται επίσης ο όρος λειτουργικό κοιλιακό άλγος.
Κολικός στα βρέφη
Όταν τα βρέφη είναι ανήσυχα και κλαίνε απεγνωσμένα για ώρες ή και μέρες, παρότι καλύπτονται όλες οι βασικές τους ανάγκες, η πιο συνηθισμένη εξήγηση είναι ο κολικός.
Η ακριβής αιτία του κολικού είναι δύσκολο να εντοπιστεί, αλλά συχνά αποδίδεται σε κάποιου είδους ενόχληση στην κοιλιά. Σφιγμένες γροθιές, τέντωμα της πλάτης, και τα τραβηγμένα πόδια προς την κοιλιά είναι συνήθεις εκφράσεις δυσφορίας στα κολικά βρέφη, ενώ η αποβολή αερίων είναι επίσης πολύ συχνή.
Η προσαρμογή στη ζωή έξω από τη μήτρα και η κατανάλωση μητρικού γάλακτος ή ξηράς τροφής για πρώτη φορά μπορεί να είναι πολύ απαιτητική για το γαστρεντερικό σύστημα του βρέφους. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν ανωριμότητα του πεπτικού, αλλεργίες ή ευαισθησίες στα τρόφιμα, ανισορροπία στη μικροχλωρίδα του εντέρου, υπερφαγία, υποσιτισμό, ανεπαρκές ρέψιμο και άγχος στην οικογένεια.
Ο κολικός συνήθως υποχωρεί μόνος του μέχρι το βρέφος να γίνει τριών ή τεσσάρων μηνών, αλλά μπορεί να είναι εξουθενωτικός και αγχωτικός για όλη την οικογένεια. Στο παρελθόν, οι γονείς λάμβαναν τη συμβουλή να αφήσουν το βρέφος να κλαίει, αλλά πλέον υπάρχουν διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης και ελάφρυνσης του πόνου και της δυσφορίας του παιδιού. Συμβουλευτείτε επαγγελματία υγείας. Ο πόνος και η δυσφορία δεν πρέπει να αγνοούνται ούτε σε βρέφη ούτε σε ενήλικες μόνο και μόνο επειδή δεν φαίνεται ο λόγος.
Κολικός στους ενήλικες
Στους ενήλικες, ο κολικός μπορεί να εκδηλωθεί με κράμπες ή σπασμούς πόνου στην κοιλιά, ενώ η θέση του πόνου μπορεί να αλλάζει ή να φαίνεται διάχυτη. Μπορεί να παρουσιάζεται ως ασαφής ενόχληση στη κοιλιακή χώρα ή ως οξύ, διαλείπων κοιλιακό άλγος με αδιευκρίνιστη προέλευση.
Είναι φυσιολογικό να πονάει το στομάχι;
Περιστασιακή γαστρεντερική δυσφορία—ταραγμένο στομάχι—είναι συχνό φαινόμενο για πολλές από εμάς. Όλες τυχαίνει να φάμε κάτι που δεν μας ταιριάζει, ειδικά όταν ταξιδεύουμε ή δοκιμάζουμε νέες γεύσεις. Ορισμένες έχουμε αλλεργίες ή δυσανεξίες που εκδηλώνονται σαν πόνο στο στομάχι.
Παράγοντες όπως ο τρόπος ζωής, η διατροφή και το άγχος μπορούν να επηρεάσουν την πεπτική οδό. Οι συχνότεροι λόγοι για πόνο στην κοιλιά είναι:
- τροφικές δυσανεξίες
- υπερφαγία
- δυσπεψία
- αέρια
- άγχος
- πόνοι περιόδου
- ξαφνικές αλλαγές στον τρόπο ζωής ή διατροφής
Ωστόσο, επίμονο ή έντονο κοιλιακό άλγος απαιτεί διερεύνηση.
Τύποι κολικού στους ενήλικες
Ο κολικός στους ενήλικες διαχωρίζεται συνήθως σε νεφρικό κολικό, χοληφόρο κολικό ή εντερικό κολικό ανάλογα με την προέλευση του πόνου.
Νεφρικός κολικός
Ο νεφρικός κολικός χαρακτηρίζεται από έντονους πόνους στη νεφρική περιοχή—«οσφυϊκό άλγος» χαμηλά στη μέση—που συχνά προκαλείται από πέτρες στα νεφρά (γνωστές και ως νεφρολιθίαση ή ουρολιθίαση). Αυτές είναι μικρές, κρυσταλλικές εναποθέσεις μετάλλων και όξινων αλάτων, με μέγεθος από κόκκο άμμου έως χαλικάκι, που μπορούν να προκαλέσουν έντονο πόνο, ναυτία, έμετο και αίμα στα ούρα όταν κινούνται ή μπλοκάρουν την ουροφόρο οδό.
Οι πέτρες στα νεφρά μπορεί να αναπτυχθούν λόγω διατροφής, κληρονομικότητας ή ανεπαρκούς ενυδάτωσης. Η αποβολή τους είναι συνήθως πολύ επώδυνη, ωστόσο υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές για τη διάσπασή τους ή την αφαίρεσή τους. Εάν ο πόνος είναι αβάσταχτος, ίσως χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Η πρόληψη των νεφρικών λίθων βασίζεται κυρίως σε αλλαγές στη διατροφή και επαρκή πρόσληψη υγρών. Το να πίνετε πολλά υγρά είναι το βασικότερο μέτρο προστασίας που μπορείτε να πάρετε.
Ο πόνος κοντά στα νεφρά μπορεί επίσης να υποδεικνύει λοίμωξη του ουροποιητικού ή των νεφρών. Αν έχετε λοίμωξη ή άλλο πρόβλημα στα νεφρά, να παίρνετε μόνο αναλγητικά εγκεκριμένα από την ιατρό σας. Ορισμένα παυσίπονα όπως η ιβουπροφαίνη, ναπροξένη και η ασπιρίνη σε υψηλές δόσεις μπορεί να επιδεινώσουν τη φλεγμονή στα νεφρά.
Χοληφόρος κολικός
Ο χοληφόρος κολικός είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αιφνίδιο και έντονο πόνο λόγω προσωρινής απόφραξης ή ερεθισμού της χοληδόχου κύστης ή των χοληφόρων οδών.
Η χολή είναι μια ουσία που εκκρίνεται από το ήπαρ και βοηθά στην πέψη των λιπών. Αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη και απελευθερώνεται όποτε χρειάζεται. Οι πέτρες στη χολή σχηματίζονται όταν η χολή σκληραίνει στη χοληδόχο κύστη, πιθανώς λόγω ανισορροπίας στη σύστασή της—περισσεύει χοληστερόλη ή χολερυθρίνη, ή λείπουν τα χολικά άλατα. Οι πέτρες στη χολή είναι συχνές και συνήθως καλοήθεις, αλλά αν φράξουν τη ροή της χολής, προκαλούν χοληφόρο κολικό.
Παρότι μπορεί να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή, μια «κρίση χολής» περιγράφεται πιο συχνά τις νυχτερινές ή βραδινές ώρες μετά την κατανάλωση λιπαρών φαγητών που διεγείρουν τη σύσπαση της χοληδόχου κύστης.
Ο χοληφόρος κολικός χαρακτηρίζεται από έντονους, σπασμωδικούς πόνους στο δεξιό ή άνω μέσο τμήμα της κοιλιάς—στις περιοχές γύρω από το ήπαρ και τη χοληδόχο κύστη. Ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί στην πλάτη ή τον δεξιό ώμο, συχνά συνοδεύεται από ναυτία ή έμετο και δεν υποχωρεί με την επίσκεψη στην τουαλέτα ή άλλες συνήθεις μεθόδους ανακούφισης.
Απευθυνθείτε σε γιατρό αν ο χοληφόρος κολικός κρατήσει πάνω από 8 συνεχόμενες ώρες ή συνοδεύεται από ίκτερο ή άλλα ανησυχητικά συμπτώματα.
Εντερικός κολικός
Ο εντερικός κολικός αναφέρεται σε οξείς, σπασμωδικούς πόνους στην κοιλιακή χώρα που συχνά προκαλούνται από σπασμούς ή συσπάσεις του εντέρου. Συνήθως οφείλεται σε αέρια, δυσπεψία, δυσκοιλιότητα ή άλλα γαστρεντερικά προβλήματα. Η ενόχληση περιγράφεται ως αιφνίδιος, έντονος πόνος που έρχεται και φεύγει, κυρίως στο κάτω μέρος της κοιλιάς.
Ο εντερικός κολικός μπορεί να είναι αρκετά δυσάρεστος και να συνοδεύεται από φούσκωμα, αλλαγές στις κενώσεις και γενικευμένη γαστρεντερική δυσφορία. Αν και συνήθως είναι παροδικός και καλοήθης, εάν επαναλαμβάνεται ή παρουσιάζεται έντονα, μπορεί να υποδηλώνει υποκείμενη διαταραχή όπως το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (IBS) ή τη Φλεγμονώδη Νόσο του Εντέρου (IBD).
Αντιμετώπιση του κολικού
Για τον εντοπισμό της σωστής αγωγής, είναι σημαντικό να καθοριστεί η ακριβής αιτία της ενόχλησης.
Αν ο κολικός συνοδεύεται από συμπτώματα όπως επίμονος πόνος, ανεξήγητη απώλεια βάρους, μεταβολές στις κενώσεις, αίμα στα κόπρανα, ή άλλα ανησυχητικά σημάδια, ζητήστε ιατρική συμβουλή. Η ιατρός σας μπορεί να αξιολογήσει τα συμπτώματά σας με φυσική εξέταση, αιματολογικό έλεγχο, υπερηχογράφημα ή/και άλλες διαγνωστικές μεθόδους ώστε να αποκλειστούν σκωληκοειδίτιδα, εκκολπωματίτιδα, πέτρες στα νεφρά, πέτρες στη χολή ή πιο σοβαρά προβλήματα.
Για ήπιο κολικό, μερικές κοινές σπιτικές λύσεις περιλαμβάνουν:
- άφθονο νερό
- αποφυγή πικάντικων φαγητών, καφέ, αλκοόλ και προϊόντων που ενδέχεται να προκαλούν δυσανεξία
- κοινή ελαφριά διατροφή όπως ρύζι ή μπανάνες μέχρι να αισθανθείτε καλύτερα
- χρήση θερμοφόρας ή μπουκαλιού με ζεστό νερό στην κοιλιά
- προσθήκη τζίντζερ στο φαγητό ή στα ροφήματα για καλύτερη πέψη
Φάρμακα χωρίς συνταγή όπως βισμούθιο (Pepto-Bismol) για δυσπεψία, ναυτία, διάρροια και αέρια, ενεργός άνθρακας, σιμεθικόνη ή διοσμεκτίτης (Smecta) για φούσκωμα και αέρια, καθώς και παρακεταμόλη για ανακούφιση της ενόχλησης, μπορούν επίσης να βοηθήσουν. Αν έχετε νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια, συμβουλευτείτε την ιατρό σας πριν δοκιμάσετε νέο φάρμακο.
Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Η αντιμετώπιση χρόνιου πόνου συχνά απαιτεί ουσιαστικές αλλαγές στην καθημερινότητα. Η υγιεινή διατροφή με πλήρεις τροφές, ήπια καθημερινή δραστηριότητα και μείωση του άγχους βοηθούν σημαντικά στην επίλυση των γαστρεντερικών προβλημάτων. Συμπληρώματα διατροφής όπως τα προβιοτικά μπορούν επίσης να προσφέρουν ανακούφιση.
Βεβαιωθείτε ότι:
- αποφεύγετε τα τρόφιμα που προκαλούν συμπτώματα
- μειώνετε το άγχος
- διατηρείστε φυσική δραστηριότητα
- ελέγχετε για υποκείμενα προβλήματα όπως πέτρες στα νεφρά, πέτρες στη χολή κλπ.
Ακόμη κι αν ο επαναλαμβανόμενος πόνος είναι καλοήθης, δεν υπάρχει λόγος να υποφέρετε χωρίς βοήθεια. Είναι εφικτό να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα του κολικού και να βελτιώσετε την καθημερινή σας ποιότητα ζωής.
Κατεβάστε το WomanLog τώρα:
